The fellow that has no money is poor. The fellow that has nothing but money is poorer still. —Billy Sunday

Die Skepping

In die begin het God die hemel en die aarde geskep (Genesis 1:1)

Daar is al baie oor die oorsprong van die heelal geskryf. Was dit nog altyd daar? Het dit ‘n begin gehad? As dit ‘n begin gehad het, wat was die oorsaak daarvan?

In die vroeë 20ste eeu het daar ‘n teorie onder kosmoloë na vore gekom wat vandag algemeen aanvaar word deur wetenskaplikes. Steven Weinberg, fisikus wat die Nobelprys gewen het, skryf dat daar in die begin ‘n ontploffing was. Dit is nie ‘n ontploffing wat op ‘n sekere punt begin het nie, maar ‘n ontploffing wat oral gelyktydig gebeur het. Dit het al die spasie gevul – elke partikel van materie het van die ander weg beweeg. Binne ‘n gedeelte van ‘n sekonde styg die temperatuur ‘n honderd duisend miljoen grade Celsius. Die materie van die heelal is onder geweldige druk in een digte massa saamgedruk. In ‘n suiwer fisiese sin was dit die oomblik van skepping. [Hierdie is ‘n baie oppervlakkige beskrywing van die oerknal.]

Van ‘n oneindige klein punt ontstaan die heelal en tyd. En die wetenskap kan dit nie verduidelik nie. Maar die heel eerste vers in die Bybel verduidelik dit: In die begin het God die hemel en die aarde geskep (Genesis 1:1). God het dit alles ex nihilo –  uit niks uit nie – geskep. Die bekende wetenskaplike, Jastrow, stel dit so: “For the scientist who has lived by his faith in the power of reason, the story ends like a bad dream. He has scaled the mountains of ignorance; he is about to conquer the highest peak; as he pulls himself over the final rock, he is greeted by a band of theologians who have been sitting there for centuries.”

Christene moet die waarheid liefhê. Gebruik geleenthede om by die teologie en die wetenskap te leer terwyl ons die God van alle waarheid aanbid.

Everything that God does to His people is all love. Sometimes the love is a little disguised, but the love is always there. —C.H. Spurgeon

Die grootste probleem van jongmense: Obsessiewe vergelyking

‘n Obsessiewe vergelykingsteurnis is die verpligting om ons gedurig met ander te vergelyk. Dit lei tot ongewensde gedagtes en gevoelens wat ons dryf tot teneergedruktheid, angs en ongelukkigheid. Vergelyking het begin toe sonde begin het. Die eerste moord in die Bybel was ‘n neweproduk van vergelyking. Twee broers bring ‘n offer vir God. God aanvaar Abel se offer, maar nie dié van Kain nie.                                                                                                                                                                                                                            Die gevolg is dat Kain vir Abel vermoor.

Tydens Jesus se maaltyd vertel Hy vir hulle skokkende nuus: een van hulle gaan Hom verraai. Wat doen hulle? Hulle begin ‘n argument oor wie van hulle die grootste dissipel is (Lukas 22). Vergelyking was nog altyd daar, maar nou het die Internet en sosiale media hierdie probleem vererger. Ons het nou die vermoë om ons met enigeen te vergelyk.

Maar hierdie steurnis het sekere newe-effekte. Dit is dié oorsaak dat mense goed koop wat hulle nie nodig het nie. Ons vergelyk ons met ons vriende op Facebook. Hierdie steurnis neem God se ontwerp vir ons lewens en verwring dit – dit konsentreer op al die dinge wat jy nie het nie in plaas daarvan om op dit wat jy doen te konsentreer. Hierdie steurnis isoleer ons. Hoe dikwels hoor ons nie: “Ek is so eensaam” nie. Dit blokkeer eerlike, opregte gesprekke. Kwesbaarheid en opregtheid gaan nie saam as ons ons beeld op Facebook aanpas om beter te lyk nie. Ons verbind met mense oor die stryd waarvan ons deel is.

Wat kan ons doen om ons van obsessiewe vergelykingsteurnis te genees?

1. Minder tyd aan TV en op sosiale media

Sosiale media en die TV kan jou steurnis net vererger, want jy gebruik al jou energie om cool te lyk. Ons moet probeer om dinge wat ons angstig maak te vermy. Die steurnis verslind jou energie, kreatiwiteit en vrede – drie bestanddele wat jy nodig het om goed te kan lewe. Ons fokus moet na vore wees. Sou dit nie wonderlik wees as ons al die energie wat ons mors deur ons met ander te vergelyk, kan gebruik om ons eie lewe te leef.

2. Vier dit wat jy doen

Moenie ‘n obsessie hê met dit wat jy nie doen nie. Ons moet vier op die skip waarop ons seil in plaas daarvan om te verdrink omdat jy in ‘n ander se water wil swem.

3. Behou en verfyn jou eie sous

Behou en verfyn jou eie sous – daardie unieke geur wat jy na die wêreld bring wat niemand anders kan doen nie. God is die Meester vakman. Hy het jou gemaak met ‘n unieke mengsel van bestanddele Hoe meer jy dit wat jy geskep is om te doen, verfyn, hoe meer kan jy dit wat ander doen, vier.

“If you are humble nothing will touch you, neither praise nor disgrace, because you know what you are.” (Moeder Teresa)

Good works are the appropriate response to the work of salvation, not the foundation of justification – Klemens I

Ons wêreld ‘n beter plek

James Davison Hunter (To Change the World) het gesê dat om die wêreld ‘n beter plek te maak, moet ons:

1. Die elite mense bymekaarmaak;
2. Hulle wat naby die mag is bymekaar maak;
3. Hulle wat deel van groter netwerke is, bymekaarmaak;
4. Hulle wat baie hulpbronne het, bymekaarmaak; en
5. ‘n Saak om na te streef kry.

John Nugent (Endangered Gospel) sê dat die pad van Jesus presies die teenoorgestelde is. Ons moet die onwaarskynlikes wat nie deel van die magsisteme is en wat in klein netwerke is en wat nie baie hulpbronne het nie, bymekaarmaak. Een voorvereiste: hulle moet die evangelie beliggaam. Hy is ten gunste van positiewe morele veranderinge in ons samelewing. Hy glo egter dat om te probeer om die wêreld deur bestaande magstrukture te verander nie sal werk nie. In die proses verloor die kerk en Christene verloor die geleentheid om die wêreld te vorm.

Nugent skep ‘n paar ‘visions of a better place.”

1. Die hemel-gesentreerde siening

Vir amper 2000 jaar het Christene gehoop om die pyn van ons liggaamlike bestaan in ‘n gevalle wêreld te verlaat en hemel toe te gaan na hulle dood. God het Jesus gestuur om hierdie uitkoms te bewerkstellig. Volgens hierdie siening is God se koninkryk in die toekoms in die hemel. Hierdie siening is vinnig besig om veld te verloor.

2. Die mens-gesentreerde siening

Hiervolgens het Jesus, toe Hy die koninkryk van God verkondig het, ‘n “grondwet” gevestig van hoe God se wil op aarde soos in die hemel gedoen moet word. Hy gee aan ons ‘n visie van sosiale en ekonomiese geregtigheid wat die wêreld sou verander. As mense hierdie visie aanvaar en in werking stel, bevorder hulle die koninkryk en maak die wêreld ‘n beter plek. Die sentrale idee is dat die geskiedenis in stadia vorder na die koninkryk deur die pogings van mense. Natuurlik is dit ‘n baie optimistiese siening van wat mense kan en sal bereik in hierdie wêreld. Dit word al hoe moeiliker om te glo dat die wêreld ‘n beter plek sal word sonder enige dramatiese goddelike ingryping.

3. Die wêreld-gesentreerde siening

Hierdie mense is omgewingsensitief. God het die wêreld gemaak; Hy gee om vir die wêreld; Hy sal die wêreld verlos. Hierdie siening fokus op die wêreld en ontken dat die mens die koninkryk sal bring. Dit erken die koninkryk het met Jesus begin en dat Jesus sal terugkeer en sy koninkryk sal finaliseer. Dit is nie die Bybelse siening nie. Dit erken die uniekheid van die mense wat God afgesonder het, maar dit onderskei nie tussen die spesifieke roeping van God se mense en die generiese roeping van alle mense nie. Dit aanvaar dat omdat God uiteindelik alle dinge gaan herstel, dit die kerk se werk is om intussen te begin met hierdie herstelwerk.

Dit is interessant dat Jesus, Paulus, Jakobus en Johannes min aandag daaraan gegee het om die wêreld ‘n beter plek te maak. Baie mense vandag stel dit wat God vir sy mense – Israel en die kerk – gesê het gelyk met hulle eie nasie. Die Bybel word dus ‘n nasionalistiese dokument Ons praat nie meer van Christus en verlossing nie, maar vervang dit met sekulêre gedragsbeginsels.

In ‘n volgende blog gaan ons verder kyk.

 “The faith which has not a sanctifying influence on the character is no better than the faith of devils. It is a dead faith.” ~ J.C. Ryle

Psalm 22 (1)

[Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.] Ek gaan ‘n paar blogs aan hierdie psalm spandeer.

Billy Graham lees elke maand al 150 psalms. Vir hom het hulle duidelik ‘n besondere betekenis. Meeste van ons, ek ingesluit, lees die psalms nie so sistematies nie – ons pik hier en pik daar. Daarom het ek besluit dat ek hierdie jaar ‘n bietjie dieper in die psalms wil delf. Ek het veral gebruik gemaak van John Goldingay se drie-volume kommentaar – Psalms.

‘n Gebed wat twee stelle feite eer

Psalm 22 is ‘n individu se hulpgeroep wat afsluit met ‘n merkwaardige en uitgebreide lofprysing. Vers 1 – 22 dui daarop dat die psalmis ontsteld is; vers 23 – 32 impliseer dat hy van die Here se verlossing getuig. Dwarsdeur wissel  vrae, besware en klagtes aan die een kant en erkenning van die Here, gebede aan die Here en stellings van geloof in die Here aan die ander kant, mekaar af. Die noodsaaklikheid om God te loof, kry ons deur die hele psalm. Vers 23 – 32 sê nie dat die psalmis reeds die Here se verlossing ondervind het nie, maar hy weet dat die Here sal verlos.

Die psalmis bid hierdie gebed in die teenwoordigheid van ander. Dit is moeilik om een stel konkrete omstandighede waarop hierdie psalm sinspeel te bepaal. Daarom is die psalm vir baie mense wat druk ondervind, bruikbaar. Dit is die uitdrukking van ‘n diep persoonlike gevoel.

Hierdie psalm is ‘n klaaglied wat die motief van gebed om hulp in ‘n konkrete noodsituasie sterk beklemtoon.

22:1: Die opskrif

22 Vir die musiekleier. Op Ajelet hasjagar. Van Dawid.

Ajelet hasjagar kan met “die rooitakbok van die dagbreek” vertaal word. Dit dui waarskynlik op die melodie waarop die lied gesing is. Ons sal sien hoe Jesus en die skrywers van die Nuwe Testament hierdie Psalm op Hom toegepas het. Dagbreek is die oomblik wanneer hulp aankom of wanneer ‘n persoon bid en loof.  Ou Arabiese gedigte beskryf hierdie wildsbok ‘n eensame bok – een wat van die res van die trop afgesny is. Met dagbreek tuur hy in die verte met die hoop om sy vriende te sien.

22:2 – 3: Die klag: ‘n hulpgeroep

²My God, my God, waarom het U my verlaat. Waarom is U ver daarvan om my te verlos, ver van die woorde wat ek uitskreeu.

Die psalmis gaan direk na die skerpste punt. As die psalmis hier praat van God wat hom verlaat het, klink dit soos die klagte van ‘n wanhopige man. Tog noem hy God twee maal my God. Dit beklemtoon die persoonlike verhouding tussen psalmis en God. My God en verlaat pas nie mooi in dieselfde sin nie. As God met ons is, los dit tog ons probleme op. Wat die psalmis soek, is optrede en nie verduidelikings nie. Die psalmis praat hier van ‘n werklike en nie ‘n oënskynlike verlaat nie. Om God te soek, beteken dat ons Hom soek om op te tree. Soek en vind is nie net geestelike optredes nie.

Die herhaling: My God, my God beklemtoon:

1. Die persoonlike lyding – intense pyn,
2. Die dringendheid van die hulpgeroep, en
3. Die vashou aan God se verbondsbelofte.

Die pslamis bieg: Ek is alleen en deur God verlaat. Met my God weet hy God is daar om hom te help; met verlaat voel hy God is ver van hom af weg. Geloofskennis hou hom vas tydens geloofsonsekerheid. Binne die verbond kan hy nog altyd roep – al is God ver. Dit is sy geloofstoets in sy lyding: God is naby en God is ver. [Ek is nie ‘n God wat net naby is nie … Ek is ‘n God wat ook ver weg is – Jer 23:23.] God is stil. So is dit in die verlede ook ondervind, maar die antwoord het nie uitgebly nie. Maar nou antwoord die Here nie – ‘n aanduiding dat die psalmis se lyding lank geduur het. Tog, soos Job, hou hy vas aan die Here.

³My God, ek roep bedags, maar U antwoord nie, ook snags, maar daar is geen rus vir my nie.

Omdat God nie antwoord nie, is daar geen rus vir die psalmis nie. My God beklemtoon weer die verhouding tussen die psalmis en God. Sy dag en nag roep na God stem ooreen met God se dag en nag beskerming van hom. Hier is geen rede vir die psalmis om sy uitskreeu (vers 2) te staak nie. Hier sit ons met die geheim van die “dowe God.”

Verlaat God ons werklik? Die digter ondervind Godverlatenheid – soos almal van ons ook soms ondervind. Die dwaas dink daar is geen God nie (Ps 14:1). Hierdie ervaring dat dit voel asof God ver weg is, ondervind elke gelowige per geleentheid. In sy wysheid en deernis mag God my gebed antwoord op ‘n wyse wat ek nie verwag nie. Daarom het Psalm 22 ‘n wonderlike boodskap vir my, vandag, in my nood.