Too many people spend money they haven’t earned, to buy things they don’t want, to impress people they don’t like. -Will Rogers

Die profeet Amos en die hedendaagse samelewing

Alle profete in die Ou Testament was soms verontwaardig, maar Amos was briesend. Amos het in die 8ste eeu voor Christus geleef. Hy kom van Tekoa, in Judea, maar verkondig sy boodskap van oordeel en hervorming in die Noordryk – aan die ryk mense in veral Bet-El en Samaria.

Amos het homself nie as ‘n profeet gesien nie. Hy sien homself as ‘n nederige landbouer wat dit nie kon weerstaan om God se woord te versprei nie [Die Here God het gepraat, wie sal nie as profeet optree nie (3:8); Ek is nie ‘n profeet nie en ek behoort nie tot die profetekring nie, ek boer met vee en kweek wildevye (7:14)] Hy verkondig ‘n boodskap van totale vernietiging vir Israel kort voor die Assiriese verneitiging van die Noordryk in 722 vC.

Hoekos was Amos so kwaad en hoekom spreek hy in beelde?

Dwarsdeur die  boek spreek hy hom in woede uit teen die ongeregtighede van destyds.  Hy herinner hulle aan hulle verbondsverpligtings. Lees net Hoofstuk 6:1 – 7. Hy praat met dié wat so rustig in Sion woon, dié wat so veilig voel op Samariaberg. Hulle lê in beddens wat met ivoor ingelê is; hulle eet lammers uit die kleinveetrop. Die gevolg? Daarom sal julle nou weggevoer word op die voorpunt van die ballinge. Hoekom? Hulle het hulle nie aan die lot van die armes gesteur nie en het godsdienstige oefening en vroomheid verwar met morele verantwoordelikheid.

Amos se woorde is dikwels in die vorm van oordeelsuitsprake (Ellende …) en boodskappe van God: So sê die Here…

In Amos 5 – 6 kry ons van die treffendste poëtiese beelde in de Ou Testament. Amos 5 begin met ‘n treurlied: Israel het geval en hy sal nie weer opstaan nie. Hy veroordeel die mense wat van die regspraak ‘n bitter saak maak. Hierdie digterlike, simboliese taal in Amos word ‘n uitdrukking van God se toorn. Omdat julle die arm mens vertrap en van hom koring afpers, sal julle nie woon in die huise van gekapte klip wat julle bou nie en julle sal nie die wyn drink van die pragtige wingerde wat julle plant nie (5:11).

Amos gebruik tonele uit die natuur om te verduidelik hoe die dag van die Here – die oordeelsdag – sal wees. Dit sal soos ‘n vuur wees wat alles verteer (5:6) of soos iemand wat vir ‘n leeu vlug en deur ‘n beer aangeval word (5:19). Dit is ‘n oordeelsdag vir Israel.

As Amos vandag geleef het, wat sou hy gesê het?

Maar laat die reg en geregtigheid te voorskyn kom, laat dit aanrol soos watergolwe, soos ‘n standhoudende stroom (Amos 5:24). Hierdie vers is ‘n kragtige verwerping van die offers van mense wat nie die verbond gehou het nie – die verbond waarin reg en geregtigheid ‘n groot rol speel. Deur die hele Amos 5 – 6 verwerp hy diegene wat hulle verryk ten koste van die armes. Godsdienstige toewyding is betekenisloos as dit met onregverdige belasting van die armes en omkopery gepaard gaan. Sien ons nie hierin iets van ons huidige samelewing raak nie? Volgens Amos is ‘n nasie wat na die swakste lede van die samelewing omsien ‘n buitengewone nasie. Sien ons dit vandag in ons samelewing?

 

“Start by doing what is necessary, then what is possible, and suddenly you are doing the impossible.” – Franciskus van Assisi

Die goeie nuus

In ‘n vorige blog het ons gesien dat die Etiopiër besig was om uit Jesaja 53 te lees. Hy weet egter nie van wie die profeet hier praat nie – van homself of van iemand anders? In Handelinge 8:35 lees ons dan: Filippus het by hierdie Skrifgedeelte begin en die evangelie oor Jesus aan hom verkondig. Ons moet onthou dat hierdie ontmoeting kort na Jesus  se kruisdood plaasgevind het – die gebeure was nog vars in almal se geheue; die mense het nog daaroor gepraat.

 

Filippus vertel vir die Etiopiër van die goeie nuus van Jesus Christus. Hierdie goeie nuus gaan oor ‘n Persoon- ‘n Naam. Hierdie gebeurtenis is reeds in Jesaja 9:6 – 6 voorspel: Vir ons is ‘n Seun gebore, aan ons is ‘n Seun gegee; Hy sal heers, en Hy sal genoem word: Wonderbare Raadsman, Magtige God, Ewige Vader, Vredevors. Sy heerskappy sal uitbrei, en Hy sal vir altyd vrede en voorspoed bring. Hy sal op die troon van Dawid sit en oor sy koninkryk regeer. Hy sal die koninkryk vestig en in stand hou deur reg en geregtigheid, van nou af en vir altyd. Daarvoor sal die onverdeelde trou van die Here die Almagtige sorg. Ons sien dat toe Jesus aan die kruis gesterf het die offisier by die kruisiging God geprys en gesê het: Hierdie man was werklik onskuldig (Lukas 24:47).

 

Ons sondes veroordeel ons, maar Jesus Christus het die straf wat ons moes verduur namens ons verduur. Christus was sonder sonde, maar God het Hom in ons plek as sondaar behandel sodat ons, deur ons eenheid met Christus, deur God vrygespreek kan wees (2 Korintiërs 5:21). Hoe kan ons seker wees van hierdie belofte? Jesus Christus se opstanding. Die goeie nuus is Jesus se lewe, sterwe en opstanding.

Toe sê Jesus vir haar: “Ek is die opstanding en die lewe. Wie in My glo, sal lewe, al sterwe hy ook; en elkeen wat lewe en in My glo, sal in alle ewigheid nooit sterwe nie. Glo jy dit? (Johannes 11:25 – 26).

 

Glo jy dit? Hierdie vraag kom vandag steeds na elkeen van ons: glo jy die goeie nuus van Jesus Christus? Hoe reageer jy op hierdie nuus?

 

In Handelinge 8:38 lees ons dat Filippus die Etiopiër gedoop het. Maar toe hulle uit die water kom, het die Gees van die Here vir Filippus weggeneem. Hoe sou die Etiopiër hierop reageer? Hy het sy reis met blydskap voortgesit. Hoe is dit moontlik? Die Etiopiër is bly, want hy het die regte pad gevind. Waarheen is ek en jy op pad? Ek is die weg en die waarheid en die lewe. Niemand kom na die Vader toe behalwe deur My nie (Johannes 14:6). Glo ons dit kan ons ons lewensreis met blydskap voortsit.

 

 

“We must not be wise and prudent according to the flesh, but, instead, we must be simple, humble and pure.” – Franciskus van Assisi

Die pad na geloof

Die Nuwe Testament vertel die verhaal van Jesus. Die evangelies vertel ons van sy tyd op aarde. Handelinge vertel ons van die gevolge van Jesus se aardse bediening – meer en meer mense glo in Jesus as die Messias. Ons kry voorbeelde van hoe mense volgelinge van Jesus Christus word.

In Handelinge 8 lees ons van een mens se reis – ‘n Etiopiër. Hy was ‘n soeker. Hy reis al die pad van Etiopië na Jerusalem om te kom aanbid. Hy het ‘n hoë pos beklee in die hof van die koningin van Etiopië. Terwyl hy reis lees hy uit die profeet Jesaja, maar verstaan nie mooi wat hy lees nie. Toe kom Filippus daar aangehardloop. Toevallig? Nee, hy het ‘n opdrag van die Gees gekry om saam met die wa te loop. God se Gees bring Filippus en die Etiopiër bymekaar uit, want God gee om. Hy weet wat die mens se diepste behoeftes is en Hy wil dit hanteer. Hy wil hê dat mense wat Hom soek Hom moet kry. Soek jy? Weet jy dat God aan die werk is om jou behoeftes te hanteer? Is jou hart oop vir die ontdekking van sy woord.

Toe kom Filippus daar aan. Hy hoor dat die Etiopiër uit Jesaja lees. Hy vra: Verstaan u wat u lees? Die Etiopiër antwoord: Hoe sou ek kon as niemand dit vir my uitlê nie? Ook ons het soms hulp nodig. ‘n Gids is van groot waarde om jou pad deur die Bybel te kry.

Die Etiopiër lees Jesaja 53 – ‘n gedeelte wat ongeveer 700 jaar vantevore geskryf is. In Jesaja 52 lees ons van God se dienaar en in Jesaja 53 word die aaklige dood van die dienaar beskrywe. Ons het almal gedwaal soos skape, ons het elkeen sy eie pad geloop, maar die Here het ons almal se sonde op hom laat afkom … Na sy bitter lyding sal hy weer die lig sien en hy sal die Here ken. My dienaar, die regverdige, sal baie mense regverdig maak: hy sal die straf vir hulle sonde dra (Jesaja 53:6, 11).

Hierdie dienaar is tevrede, want hy sal baie mense regverdig maak, en hulle sonde wegneem en op hom plaas. Tog is hierdie dienaar onskuldig: Hy het ‘n graf gekry by goddeloses, hy was by sondaars in sy dood al het hy geen misdaad gepleeg nie en al was hy nooit vals nie (Jesaja 53:9). Maar hoekom sou hy dit doen? As hy sy lewe as skuldoffer gee, sal hy ‘n nageslag hê en nog lank lewe, deur hom sal die wil van die Here sy doel bereik (Jesaja 53:10).

Volgende keer kyk ons verder na die Etiopiërs se reis.

“A dead thing can go with the stream, but only a living thing can go against it.” (G. K. Chesterton)

1 Korintiërs 15:29

The Gospel Coalition het ‘n afdeling waarin hulle moeilike Bybelgedeeltes verduidelik. Hier is een van hulle.

Want anders, wat sal dié bereik wat ter wille van die dooies gedoop word? As dooies hoegenaamd nie opgewek word nie, hoekom word hulle dan ter wille van hulle gedoop? (Direkte vertaling in die Interliniêre Bybel). Hoofstuk 15 is Paulus se groot hoofstuk oor die opstanding.

Die doop ter wille van die dooies se betekenis is onseker. Daar is verskeie interpretasies hiervan. Kan ons dit nie net los nie? Nee, want vir die Mormone is dit van belang en Paulus gebruik dit om die opstanding van gelowiges te verdedig.

Die eenvoudigste interpretasie is dat sekere Korintiërs plaasvervangend gedoop is vir diegene wat reeds gesterf het. So soek hulle ‘n geestelike voordeel. Daar is egter probleme met hierdie siening

• Daar is geen presedent vir die die doop vir dooies in die Bybel of die vroeë kerk of selfs in heidense godsdienste nie. Niemand weet wie dit gedoen het en watter geestelike voordeel hulle daaruit wou verkry nie.
• Dit is ‘n belediging van die Christelike godsdiens. Dit weerspreek die leer van vryspraak deur geloof.

Daar is net geen ander verduideling vir hierdie vers nie.

Daar is twee beginsels wat ons moet lei:

1. Ons stel vas wat ons weet en werk van daar af.
2. Ons gevolgtrekking moet inpas by die konteks van 1 Korintiërs 15. Paulus het gehoor dat sekere Korintiërs die toekomstige liggaamlike opstanding van die gelowiges ontken het. Jesus se opstanding is ‘n integrale deel van die evangelie. In vers 1 – 12 van hierdie hoofstuk vra Paulus hoe hulle kan sê dat daar nie so iets soos die opstanding van die dooies is nie. Omdat Christene in Christus is, beteken dit as iemand die opstanding van die gelowiges ontken, hy ook die opstanding van Jesus Christus ontken. As Christus nie opgestaan het nie, is Paulus se evangelie vals, is ons geloof tevergeefs en is ons lewe sinloos. Maar Christus het opgestaan en almal wat in Hom is sal die opstandingslewe hê. Christus was opgewek as die eersteling van die gelowiges (vers 12 – 28).

Die gedeelte wat volg en by vers 29 begin bevat ‘n reeks ad hoc argumente vir die opstanding. As daar dan geen opstanding is nie, hoekom stel hy hom gereeld aan lewensgevaar bloot? As daar geen opstanding is nie, is dit  beter om te eet en te drink, want môre sterf ons (Vers 30 – 32)?

1 Korintiërs 15 gaan oor die opstanding van die dooies en nie oor  die verkryging van verlossing nie. Die Mormone se doop vir die dooies is ‘n volmag vir ‘n afgesterwe persoon wat nie die “evangelie” van die Mormone gehoor het terwyl hy nog geleef het nie.

Ons sit steeds met die probleem: waarom laat hulle hulle vir die dooies doop? Dit bly onseker. Waarskynlik het sekere Korintiërs hulle laat doop vir mense wat reeds dood was – moontlik familielede. Hiermee word die waarde van die doop oordryf. Die doop speel nie ‘n rol in die verlossing van die dooies nie. Moontlik was hulle bekommerd oor gelowiges wat gesterf het voordat hulle gedoop is. Hulle sou dan geestelik daardeur verloor.

‘n Moeilike gedeelte waarvoor ons geen aanvaarbare verklaring het nie.