It is so much easier to be grateful for a gift given in joy than fot a gift given with hesitation or reluctance – Henri Nouwen

 

Psalm 35(2)

[Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.] Ek gaan ‘n paar blogs aan hierdie psalm spandeer.

Billy Graham lees elke maand al 150 psalms. Vir hom het hulle duidelik ‘n besondere betekenis. Meeste van ons, ek ingesluit, lees die psalms nie so sistematies nie – ons pik hier en pik daar. Daarom het ek besluit dat ek hierdie jaar ‘n bietjie dieper in die psalms wil delf. Ek het veral gebruik gemaak van John Goldingay se drie-volume kommentaar – Psalms.

 

35:1 – 10: Fisiese aanvalle op die psalmis

Hierdie gedeelte begin sommer onmiddellik met ’n oproep op die Here om drasties op te tree ten behoewe van die psalmis. Die aanval self word net in vers 7 beskryf.

 

35:1 – 2: Voer ‘n regstryd, Here, teen dié wat my aankla, veg teen dié wat met my veg

²Vat ‘n klein en ‘n groot skild, staan op om my te help.

Hier word die erns van die psalmis se pleidooi beklemtoon. Hier word die Here aangemoedig om te veg. Die herhaling van die woord veg dui op die doen van geregtigheid. Die eerste optrede van die Here om vir die stryd gereed te wees word genoem: Vat ‘n klein en groot skild. Dit klink vir ons eienaardig dat die Here ‘n skild nodig het, tensy die skild vir beskerming van die psalmis is. ‘n Kryger gebruik egter ‘n skild vir sy eie beskerming – nie vir die beskerming van iemand anders nie. Hierdie idee word ingesluit, want dit is ’n intrinsieke eienskap van ‘’n kryger.

 

35:3: ³Trek die spies en lans uit, om my vervolgers tegemoet te gaan. Sê vir my: “Ek verlos jou!:

[Die woord wat hier met lans vertaal word, mag ook na ‘n strydbyl verwys.]

Hierdie brei verder uit op die gereedmaak vir die geveg. Hier kry ons hiperbolies taal, want jy neem nie ‘’n spies en ‘’n lans terselfdertyd op nie. Wat die psalmis hier sê, is: “Praat met my om my gerus te stel; neem U wapens op. Staan op en verlos my.” Vers 1 – 3 is toepaslik vir ‘n koning wat in ‘’n militêre konflik betrokke is. Dit is egter ook toepaslik van iemand wie se lewe in gevaar is weens ‘n persoonlike aanval wat die Here vra om op te tree teen sy aanvallers.

 

Die digter is in ‘n stryd teen vyande betrokke. Hy roep tot God om hulp. Hy gebruik taal uit die regswêreld as hy vra dat die Here sy saak moet behartig teen dié wat hom aankla. Hy gebruik ‘n oorlogsmetafoor wanneer hy om hulp roep. Daarmee beklemtoon hy die erns van sy nood. Die digter vra God se persoonlike vertroosting, want God alleen kan sê: Ek verlos jou.

 

35:4: ⁴Laat hulle wat my lewe soek, beskaamd en verneder staan, laat hulle wat kwaad teen my beplan, terugdeins en verleë staan.

In verse 4 – 6 kry ons vier reëls van vervloeking. Die fokus verskuif van die psalmis se behoeftes en die Here se vermoë om op te tree na die lot van die aanvaller. Een verwys na ’n nederlaag en drie verwys na die gevolge van die nederlaag: skaamte, vernedering en ‘n verleentheid. Hierdie skaamte is ‘n uitvloeisel van die psalmis se regverdiging. Dit wys op die mislukking van diegene wat moeilikheid – die dood van die psalmis – beplan.

 

35:5 – 6: ⁵Laat hulle soos kaf voor die wind wees, ja, laat die engel van die Here julle platvee.

⁶Laat hulle pad donker en glibberig wees, terwyl die engele van die Here hulle agtervolg.

Beide verse begin met laat hulle.  Dit lei tot ‘n gedeelte wat die aanvallers se lot beskryf. Hier sien ons dat die Here se helper aggressief is. Soos kaf voor die wind, is ’n algemene spreuk. Dit was ‘’n skrikwekkende gesig vir mense wat dit tydens die oes dopgehou het. In vers 6 sien ons dat die aanvallers, verneder deur die gemeenskap en in gevaar om die straf te betaal vir hulle sameswering teen die psalmis, vlug om hulle lewens te red. Hulle moet dit in die donker doen op ‘n glibberig pad – moontlik ‘n pad tussen die rotse deur op ’n berg. Hulle word agtervolg, nie net deur die psalmis se vriende en die gemeenskap nie, maar ook deur die engele van die Here. Die engele van die Here beteken of ons verlossing of ons ondergang.

 

Die verskeidenheid beelde in hierdie verse (35:4 – 6) weerspieël die emosionele belewenis van mense wat onskuldig vervolg word. Dit verwoord die gevoelens van mense deur die eeue. Hierdie persoon is in ‘n baie moeilike situasie en daarom kan ons hom nie veroordeel nie. Ek wat in vrede leef, moet met deernis probeer verstaan wat hierdie mense ondervind. God is hulle – en my – Regter.

 

34:7:  ⁷Hulle het immers sonder rede in die geheim vir my ‘n vangnet gespan, sonder rede vir my ‘’n vanggat gegrawe.

Hier kry ons ‘n klaaglied. Om die punt te beklemtoon word sonder rede herhaal. Dit beklemtoon die gevaar waarin die psalmis verkeer. In vers 11 – 18 word verder op hierdie punt uitgebrei.

 

35:8: ⁸Laat teenspoed oor hulle kom sonder dat hulle dit weet, en die net wat hulle weggesteek het – laat dit hulle vang. Deur teenspoed moet hulle daarin val.

Die beskrywing van ’n persoonlike ramp word hier verder uitgebou. Die slagoffer sal nie eers die ramp wat kom, raaksien nie – dit sal hom onverwags tref. Hierdie pleidooi pleit vir poëtiese geregtigheid: hy moet in sy eie vanggat val.

 

35:9: ⁹Ek sal juig in die Here, ek sal jubel oor sy verlossing.

Deel 1 word met verse 9 – 10 afgesluit met die vooruitsig van blydskap in die verlossing. Vreugde en lof word meer soos die psalmis dit wat die Here gedoen het, vier. Die rede vir vreugde in die Here is sy verlossing. Interessant is die voorwerp van die vreugde nie die val van sy vyande is nie, maar sy verlossing. Die psalmis soek nie die val van sy vyande uit wraak nie, maar omdat dit noodsaaklik is vir verlossing.

 

35:10: ¹⁰My hele wese sal sê: “Here, wie is soos U, wat die magtelose red van dié wat sterker as hy is, ja, die magtelose en behoeftige van dié wat hom beroof?”

My hele wese verwys na die uiterlike, maar ook die innerlike.  Dan kry ons die retoriese vraag: Wie is soos U?  Hier word die Here teen al die ander gode, verteenwoordig deur dooie beelde, gestel. Die optrede om te verlos, word hier as ‘n onderskeidingsteken van die Here beskryf. Dit is die teken wat die Here onvergelykbaar maak. Daarna word die voorwerpe van die verlossing genoem: die magtelose en behoeftige. Van wie moet hulle verlos word? Van die mense wat hulle  kom beroof.

 

Hierdie oproep kon net so wel uit Auschwitz of ‘n tronksel gekom het. Dit kan ook die oproep van die armes in baie lande wees. Dan moet ek altyd onthou dat die God van die Ou Testament en die Nuwe Testament uitdruklik die God van die onderdruktes is.

 

Hierdie stelling van die Here as redder is een wat die psalmis al dikwels in sy ondervinding teengekom het. Die stelling – die Here as redder – sal ook die geloof van ander mense versterk wat die psalmis se getuienis hoor. Wie is soos U herinner aan geloof tydens die eksodus.

 

 

 

We attempt to remove our guilt by redefining right and wrong according to our cultural fads – David Platt

 

Die krag van Jesus se kruisiging

‘n Rooms-Katolieke aartsbiskop vertel die storie van drie jong kwaaddoeners wat die priester wou treiter. Die priester was besig om belydenisse in die plaaslike kerk aan te hoor. Hulle wissel mekaar af by die biegstoel en bely allerlei vreeslike sondes. Hulle wou sien hoe die priester gaan reageer. Twee slaag daarin om weg te hardloop, maar die priester keer die derde een. Hy maak asof hy die seun ernstig opneem en sê dat hy vir hom ‘n straf gaan oplê.

 

Die seun moes na die voorkant van die kerk loop waar ‘n skildery van Jesus aan die kruis gehang het. Hy moes na Jesus se gesig kyk en drie maal sê: “U het dit alles vir my gedoen en ek geen niks om nie.” As hy niks sê, moes hy sy vingers klap. Die seun doen dit een maal. Die seun doen dit ‘n tweede maal. Toe besef hy dat hy die nie weer kan doen nie. Hy bars in trane uit en verlaat die kerk ‘n ander mens.

 

Die aartsbiskop sluit sy verhaal af met: “Die rede waarom ek daardie storie ken, is omdat ek daardie man was.”

 

 

 

 

 

God, how can you be just and still let guilty sinners into heaven? And the only answer to that question is Jesus Christ – David Platt

 

Die man is die hoof van die vrou

Hierdie is die eerste deel van Efesiërs 5:23. Onmiddellik gaan Paulus verder: soos Christus die hoof van die kerk is. Christus is ook die Verlosser van die liggaam, sy kerk. Soos die kerk aan Christus onderdanig is, moet die vrouens in alles aan hulle mans onderdanig wees. Sjoe. Die man die hoof van die vrou; die vrou onderdanig aan die man? Darem erg in 2017.

 

As Paulus sê: Soos die kerk aan Christus onderdanig is, moet die vrouens in alles aan hulle mans onderdanig wees, moet ons onmiddellik vra: Wat beteken dit as ons sê dat Christus die hoof van die kerk is? Ons kry die antwoord in verse 25 – 27: Mans, julle moet julle vrouens liefhê soos Christus die kerk liefgehad het en sy lewe daarvoor afgelê het. Dit het Hy gedoen om die kerk aan God te wy, nadat Hy dit met die water en die woord gereinig het, sodat Hy die kerk in volle heerlikheid by Hom kan neem, sonder ‘n vlek of rimpel of iets dergeliks, heilig en onberispelik. Vir Christus om die hoof van die kerk te wees, beteken Hy gee alles wat Hy het vir die beswil van die kerk. Christus aanvaar volle verantwoordelikheid vir die skoonheid van sy bruid. Hy is bereid om al sy regte prys te gee en sy lewe vir die kerk af te lê.

 

Dit is God se ontwerp vir die man: hy gee alles wat hy het vir die beswil van sy vrou; hy aanvaar verantwoordelikheid vir die skoonheid van sy bruid; hy doen afstand van sy regte en sal sy lewe vir haar neerlê.

 

Soos die kerk aan Christus onderdanig is, moet die vrouens in alles aan hulle mans onderdanig wees 5:24). Onmiddelik dink ons aan minderwaardigheid en oorheersing. Dit is allermins wat die Bybel met onderdanig bedoel. In vers 21 lees ons: Wees in eerbied aan mekaar onderdanig. Mans en vrouens is gelyk in waarde en waardigheid. Onderdanigheid beteken nie om die waarde van ‘n ander se lewe te verkleineer nie. Onderwerping in die Bybel beteken om aan mekaar in liefde toe te gee. In die Bybel is dit ‘n belangrike komponent van verhoudings. Die een is nie meer as dieander nie, maar vertrou mekaar in liefde. Daarom word in nege verse vier maal gesê dat mans hulle vroue moet liefhê.

 

 

 

 

Any preacher who attacks evil will have opposition. – A.T. Robertson

 

Julle sal my getuies wees

Die tema van verkondiging kom algemeen in Handelinge voor. In Handelinge 1:8 sê Jesus vir sy dissipels dat hulle in Jerusalem moet bly totdat die Heilige Gees oor hulle kom, want dan sal hulle krag ontvang om sy getuies te wees. Hoe het die apostels getuig? In Handelinge lees ons die Griekse woord vir getuig 13 keer. Hieruit kan ons begin aflei van hoe ‘n getroue getuie lyk.

 

In Handelinge leer ons vyf waarhede in verband met getuig.

 

1. Om te getuig is persoonlik

Jesus vertel vir sy disspels: Julle sal my getuies wees. Die gawe van die Gees is die gawe van Jesus se teenwoordigheid bemiddel deur die Gees. Hierdie Gees sal met hulle en in hulle wees. Daarom sal die dissipels sy persoonlike getuies wees. Getuies getuig oor dit wat hulle weet. In hierdie geval is dit Wie hulle ken. Mense wat nie die Here ken nie, kan nie getuig nie. Getuies word sterker as hulle in liefde en kennis van Hom wat hulle verlos het, groei.

 

2. Getuienis gaan primêr oor die opstanding

Daar moet dus nog ‘n getuie van Jesus se opstanding by ons gevoeg word (1:21). Hierdie is die eerste verwysing na die inhoud van die getuienis in Handelinge. Om Judas te verplaas, was een van die vereistes dat die persoon ‘n ooggetuie van Jesus se opstanding moes wees. As ons getuig moet ons nie net van ‘n liefdevolle God, ‘n Christus wat sondes vergewe, praat nie. Jesus is die Here wat gesterf het om vergifnis te verkry deur sy dood en opstanding. Handelinge beklemtoon Jesus se opstanding … en ons moet dit ook doen.

 

3. Getuienis sentreer op Christus

Getuienis fokus op Christus se opstanding, maar ook op alles wat Hy gesê en gedoen het. En ons is getuienis hiervan (5:32). Wat is hierdie hiervan? Dit kry ons in verse 30 – 31: Die God van ons voorvaders het Jesus uit die dood opgewek nadat julle Hom vermoor het deur Hom aan die kruis te hang. God het Hom verhoog tot Leidsman en Verlosser aan sy regterhand, sodat Hy Israel tot bekering kan bring en hulle sondes kan vergewe. Christus sit aan die regterhand van God vanwaar Hy sy Gees stuur om verlossing en bekering te bring. Hierdie waarhede moet verkondig word.

 

In Handelinge 10:39 – 43 beklemtoon Petrus die hoogtepunte van die evangelie: hulle het Hom doodgermaak deur Hom aan ‘n kruis te hang; God het Hom uit die dood opgewek; Hy het aan mense wat God gekies het om getuies daarvan te wees, verskyn; Hy gee opdrag dat sy dissipels aan die volk moet bevestig dat Hy deur God aangestel is as Regter oor lewendes en dooies; dat dié wat in Hom glo vergewing van sondes sal ontvang. Dit is duidelik dat ons nie besluit om getuies van Christus te wees nie – God kies ons. Christus is die middelpunt van ons boodskap, maar Hy is ook die Bron van ons boodskap.

 

4. Getuienis gaan gepaard met die getuienis van die Gees

En ons is getuienis hiervan, ons en die Heilige Gees wat deur God gegee is aan dié wat aan Hom gehoorsaam is (5:32). Reeds in 1:8 het Jesus belowe dat hulle deur die Gees krag sal ontvang om van Hom te getuig. Ons kan nie Christus sonder die Heilige Gees verkondig nie. Om te getuig is nie iets wat ek in my eie krag doen nie – dit vereis die werk van die krag van die Gees in my. Om te getuig vereis geloof, gebed en die krag van die Gees.

 

5. Die doel van getuienis is die verlossing van ander en nie net die verspreiding van inligting nie

God verlos, nie ons nie. Beteken dit ek kan so ‘n paar wyshede oor die evangelie kwytraak en dan alles verder aan God oorlaat? Ons moet die evangelie kragtig verkondig: En nou verkondig ons aan julle die goeie boodskap dat God die belofte aan die voorvaders vir ons, hulle nageslag, vervul het deur Jesus uit die dood te laat opstaan (10:32 – 33). Hierdie ons waarna hier verwys word, is nou sy getuies by die volk.  In verse 33 – 47 wys Paulus hoe Jesus se opstanding die Ou Testament vervul het. En dan: Toe die heidene dit hoor, was hulle baie bly oor die woord van die Here en het hulle dit toegejuig. Almal wat vir die ewige lewe bestem was, het gelowig geword (13:48).

 

Getuienis is nie iets wat ons doen nie – dit is wie ons is. Ons moet as persoonlike getuies vir Christus lewe – sy opstanding en alles wat Hy gedoen het.