19:31 Dit is die dag van die Voorbereiding vir die Paasfees, waarvoor die lammers vir die herdenking van die Here se verlossing van Israel uit hulle Egipties slawerny gevier word. Die Sabbat breek aan teen sononder. Dit is ‘n groot Sabbat omdat dit tydens die Paasfees is met ‘n menigte mense in Jerusalem.
Prof Francois Malan
waarskynlik sy mantel (‘n oorkleed teen koue), sy tuniek of kleed (chitoon vir daaglikse drag), ‘n beld, sandale, en ‘n tulband. Die kruiseling hang naak voor die wêreld, soos die sondaar naak voor God staan – Jesus dra die straf op Jerusalem en die wêreld se sonde (Eseg.23:28-30; Joh.1:29). Dit is die einde van die weg wat Jesus self ingeslaan het toe Hy sy klere (ta himatia) uitgetrek het om sy dissipels se voete te was, met net ‘n afdroogdoek/handdoek om (Joh.13:4) – aan die kruis egter sonder ‘n lendedoek – Hy het sy eie mense tot die uiterste toe liefgehad (13:1). Die kleed was sonder soom, in een stuk geweef. Die vier soldate besluit om dit nie te skeur nie, maar daaroor te loot. Die Evangelis sien daarin ‘n vervulling van die doel van God, soos die verdeling van sy klere in Ps.22:19 beskryf is. Die soldate vervul God se raadsplan vir die verlossing van die wêreld, met ‘n Koning wat sy volk se naaktheid dra.
Jesus gee sy moeder aan die geliefde dissipel
Jesus gee sy gees oor aan die Vader
Skrywer: Prof Francois Malan
19:18 Johannes sê net dat hulle Jesus gekruisig het, en trek ‘n sluier oor die aakligheid daarvan. Hy beklemtoon Jesus se plek in die middel, as die hooffiguur tussen die drie wat gekruisig is – ‘n straf vir opstandelinge, met Jesus as die ware bevryder, wat as Koning verhoog word om almal na Hom toe te trek, 12:32-33. Johannes sien dit moontlik as ‘n vervulling van Jesaja 53:12.
[Markus beskryf die twee medekruiselinge as lestes, vryheidsvegters, soos Barabbas in Jn 18:40, wie se plek Jesus ingeneem het. Die kruiseling is soms met spykers aan die dwarsbalk vasgeslaan en so opgehys teen die regop paal, Jn 20:20. Ook deur die voete is spykers geslaan.]
Die opskrif aan die kruis
19:19 Dit was die gebruik om ‘n kruiseling se oortreding op ‘n bordjie om sy nek te hang, wat hy deur die strate gedra het, en wat bo-aan sy kruis vasgemaak is vir almal om te lees. Pilatus laat Jesus se naam en ‘oortreding’ aanbring: ‘Jesus die Nasarener, die koning van die Jode’ – Pilatus se laaste optrede om hom te wreek op die Jode en hulle kwaad te maak deur hulle te verneder en spottend aan die kruiseling te verbind, en homself te red voor die keiser as die man wat ‘n opstandeling kruisig. Die Evangelis sien daarin die verklaring deur die regter en verteenwoordiger van die ryk wat oor die wêreld regeer, dat Jesus aan die kruis die ware Koning is van sy eie mense (11:51-52), ook oor dié wat Hom verwerp (1:11).
19:20 Baie Jode, wat vir die Paasfees na Jerusalem toe gekom het, lees die opskrif. Daarby is die opskrif geskryf in Hebreeus vir die Jode, in Latyn vir die Romeinse amptenare en soldate, en in Grieks die wêreldtaal van destyds, sodat die hele wêreld kan weet Jesus is die beloofde Koning van die Jode, voor wie almal op aarde moet buig (Ps. 96:9-13) . Vir Johannes is dit die toppunt van ironie: die twee persone wat hoofsaaklik verantwoordelik is vir Jesus se kruisiging word eintlik getuies van Jesus se dood. Kajafas sê dit is die verlossing van Israel en die nasies (11:49-50) en Pilatus sê dit is die kroning van die Koning van Israel en Here van almal.
19:21-22 Die verontwaardiging en woede van die hoëpriesters was onvermydelik. Hulle eis dat Pilatus die opskrif verander deur ‘n klein woordjie in te voeg: eimi ‘ek is’ die koning van die Jode – iets wat Jesus nooit gesê het of wou wees nie (6:15). Johannes stel die hoëpriesters van die Jode teenoor die koning van die Jode. Dit sou wys dat Jesus self sê Hy is die koning van die Jode, maar dat sy aanspraak ‘n leuen is. Maar Pilatus bly hierdie keer onwrikbaar, want hulle kan hom nie by die keiser gaan aankla dat hy nie opgetree het teen die opstandeling nie: ho gegrapsa, gegrapsa wat ek geskryf het, het ek geskryf.Hy weier om die waarheid in ‘n leuen te verander. Die koningskap van Jesus staan vas. Hy sterf as die Messias Koning wat deur sy volk verwerp word.
Prof Francois Malan
telkens deur mense gevra in hierdie Evangelie (7:27-29; 8:14;9:29-30). Is Jesus mens of god? As Hy werklik ‘n god is, vrees Pilatus vir die straf van die gode op hom. Jesus swyg egter soos die skaap van Jes.53:7 wat stil is voor sy skeerders. Hy het reeds by die eerste verhoor gesê dat sy koninkryk nie van hierdie wêreld is nie (18:36). Daarop het Pilatus skepties gereageer toe Jesus gesê het Hy het gekom om van die waarheid te getuig. Hoe sal Pilatus nou kan verstaan dat Jesus die ware God is? Slegs geloof kan die misterie van Jesus verstaan. (Openb.19:11-13).
19:10 Pilatus se vrees verander in wrewel oor die man wat hom nie antwoord of self verdedig nie, en sê: ‘Praat jy nie met mý nie? Weet jy nie: ék het die gesag om jou los te laat, en ék het die gesag om jou te kruisig?’ Dié gesag het Pilatus ontvang van die hoogste gesag op aarde wat hom aangestel het, die keiser van die magtigste ryk op aarde, die imperium Romanum. Daarme erken hy dat die beslissing by hom lê. Sy poging om die beslissing aan die Jode oor te dra (19:6) is ‘n lafhartige ontvlugting van sy verantwoordelikheid (19:6).
doodstraf vir Jesus (19:12-16)
Skrywer: Prof Francois Malan