Die oue weerklink in die nuwe: Abraham (3) – Jan van der Watt

In die vorige artikel het ons gesien dat Abraham die vader van die volk was.

1. b) Abraham wys dat besnydenis nie meer nodig is nie. Besnydenis was natuurlik die teken van die ooreenkoms (verbond) wat God met sy volk gemaak het (soos ’n ring van ’n troue). Dit was vir Jode die teken dat hulle die volk van God was. Die vraag was nou of almal, ook die Grieke en ander mense wat nie Joods gebore was nie, nodig gehad het om besny te word om regtig deel van God se volk te wees? Natuurlik nie – want die vader van die geloof, Abraham, is as vriend van God gereken nog voor hy besny is. Besnydenis is dus nie nodig om as kind van God gereken te word nie. Luister hoe sê Paulus dit in Rom 3:9-11 ‘“Deurdat Abraham geglo het, het God hom vrygespreek. ¹⁰Wanneer het dit gebeur? Toe hy reeds besny was of toe hy nog onbesnede was? Dit was nie toe hy besnede was nie, maar toe hy nog onbesnede was… Die doel daarmee was dat hy die vader sou wees van almal wat glo al is hulle nie besny nie. Hulle word dus ook deur God vrygespreek deurdat hulle glo’. Daarom was dit vir Christene nie nodig om hulle te laat besny nie. As Abraham nie besny is nie, so ook nie hulle nie.
2. c) Abraham het veral gewys dat die wet nie nodig is om gered te word nie. In die Joodse godsdiens was die Wet baie belangrik. Dit was die manier waarop ’n mens gewys het dat jy gehoorsaam is en deel van die volk van God gebly het. Toe God met sy volk by Sinaï ‘n ooreenkoms (verbond) gemaak het, het Hy vir hulle die wet gegee wat hulle moes gehoorsaam as hulle deel van die ooreenkoms. Deur dit gehoorsaam na te volg sou hulle bewys dat hulle sy volk is, want hulle kom hulle deel van die ooreenkoms na. Die vraag was nou: is dit vir Christene nodig om die wet te hou om deel van God se volk te word? Weer help die geskiedenis van Abraham met die probleem. Hy was al ‘n vriend van God en is gered lank voordat die wet daar was. As dit vir hom moontlik was, is dit sekerlik vir sy kinders ook moontlik. Daarom word Christene nie deur hulle gehoorsaamheid aan die wet gered nie, maar uit geloof, soos Abraham. Paulus stel dit so: ‘As Abraham op grond van sy dade vrygespreek is, dan het hy ’n rede gehad om te roem. Maar nie by God nie! ³Wat sê die Skrif? “Abraham het in God geglo, en God het hom vrygespreek.”… ⁵Maar die mens wat nie op wetsonderhouding staatmaak nie, maar wat glo in Hom wat die goddelose vryspreek, hy kry die vryspraak deur sy geloof.’ (Rom 4:2-5).

Tog beteken dit nie dat die gelowige nie tog ook moet doen wat God vra nie. As jy regtig in God glo, sal jy ook regtig doen wat hy vra (jy doen wat jy is). Geloof sonder werke is dood, sê Jakobus (Jak 2:14-16). Ook Jakobus verwys na Abraham wat bereid was om te doen wat God vra omdat hy in God geglo het. Geloof en werke gaan hand aan hand. Die een kan eintlik nie sonder die ander een nie. ‘Ons voorvader Abraham het sy seun Isak op die altaar gelê… Jy sien dus dat sy geloof met dade gepaard gegaan het en dat dit eers deur dade volkome geword het’ (Jak 2:21-22). Dit sê Jakobus weer. Sommige mense dink Jakobus weerspreek Paulus hier omdat hy klem op werke ook lê. Jakobus ontken egter nie die belang van die geloof nie, maar onderstreep net dat as jy glo jy ook reg sal optree; daarom kan hy vra: ‘Wat help dit, my broers, as iemand beweer dat hy glo, maar sy dade bevestig dit nie?’ (Jak 2:14).

Die vroeë Christene het graag die lewens van die aartsvaders gebruik as voorbeelde van hoe mens saam met God leef of moet leef. Nie alle voorbeelde was ewe goed nie. Abraham, Isak en Jakob was byvoorbeeld goed, maar daar was ook ‘n paar aartsvaders wat ons liefs nie na-geaap moet word nie, byvoorbeeld Esau of Kaïn.

In die volgende artikel gaan ons voort met ons bespreking van die aartsvaders – ons gaan na Isak en Jakob kyk.