Geloofsvrae: Die doop met die Heilige Gees – Adrio König

Die doop met die Heilige Gees

Die doop met die Heilige Gees word deur in die Pinkster- en Charismatiese kerke gebruik vir ‘n spesiale tweede ervaring in die Christen se lewe. Die fokus is op krag om te getuig. Mense wat net bekeerd is, het nie krag tot getuienis nie, of hul getuienis het nie die krag om mense te oortuig nie.

‘n Voorbeeld wat graag gebruik word, is dié van ‘n prediker wat voor die Geesdoop geen of baie min vrug het, maar na die Geesdoop ryke vrug in die vorm van baie mense wat tot bekering kom en gawes wat sterk deur hom of haar werk. Die Here Jesus doop die bekeerde met die Heilige Gees en die gevolg is oorvloedige krag tot getuienis.

 

In die Pinksterwêreld word taamlik algemeen geleer dat die spreek in vreemde tale die onmisbare teken is dat ‘n persoon met die Gees gedoop is. In die Charismatiese wêreld is daar verskil van opinie en baie aanvaar dat dit nie nodig is nie.

Dit is jammer dat die term `doop met die Heilige Gees’ in hierdie betekenis deur die Pinkster- en Charismatiese wêreld gebruik word, d.w.s. vir ‘n gebeurtenis in elke gelowige se lewe. Daar word ses keer in die NT verwys na die doop met die Heilige Gees (Mat 3:11; Mark 1:8; Luk 3:17; Joh 1:33; Hand 1:5; 11:16). In die eerste vier gevalle is dit Johannes wat na die werk van Jesus verwys, in die vyfde geval is dit Jesus wat aan sy dissipels beloof dat hulle binne ‘n paar dae met die Gees gedoop sal word – wat dan ook by die uitstorting van die Gees gebeur – en die sesde keer is dit Petrus wat aan die gemeente vertel hoe die Gees op Kornelius en sy mense gekom het. Die eerste vyf verwys dus almal na die uitstorting van die Gees, en die sesde een is ‘n spesiale geval waardeur die Here aan die vroeë kerk wil bevestig dat die Gees nie net vir die Jode gekom het nie, maar ook vir die heidene. In dié sin is dit ‘n `bevestiging’ van die uitstorting van die Gees.

In hierdie lig is dit dus beter om die uitdrukking `doop met die Gees’ net vir die eenmalige koms van die Gees op die Pinksterdag te gebruik en nie vir ervaringe in elke gelowige se lewe nie. Dit beteken nie dat sulke ervaringe ontken moet word nie. Inteendeel. Maar die doop met die Gees is nie ‘n geskikte term daarvoor nie.

 

 

Skrywer: Pof Adrio König

Hoe is die eerste Christene gedoop? Onderdompel of besprinkel, groot of klein? Nuutste navorsing onthul – Kobus Kok

In die Buite Bybelse (apokriewe) boek “Die Didagé” word daar vir ons gewys hoe die vroegste Christene die doop benader het teen die einde van die eerste eeu tot en met die eerste helfte van die tweede eeu.

Dit verteenwoordig van die vroegste getuienis wat ons het oor die lewe en gewoonte van die vroeë Christene. Die Didagé is in 1875 ontdek deur Breyennius in Konstantinopel nadat hy antieke Griekse manuskripte in die biblioteek van die Klooster van die Heilige Graf in Jerusalem ontdek het. Die Didagé was een van die manuskripte. Volgens geleerdes dateer die inhoud van die Didagé uit ‘n tyd tussen 100-150 n.C., ‘n tyd wat baie naby is aan sommige boeke wat ons vandag in ons Bybel het.

 

In Didagé 7:1-4 gee die skrywer raad oor hoe daar gedoop moet word. Hy sê:

“Met betrekking tot die doop, moet julle soos volg doop: “Vertel vir diegene wat gedoop gaan word allerleers hoe hulle behoort te lewe, en doop hulle dan in die naam van die Vader, en die Seun en die Heilige Gees. Doop hulle in lewende/lopende water. Indien daar nie lopende water is nie, doop hulle dan in stilstaande water. As jy nie in koue water kan doop nie, doop hulle dan maar in warm water. Indien daar nie warm of koue, lewende of stilstaande water is nie, gooi dan drie maal water oor die persoon se kop uit, in die naam van die Vader en die Seun en die Heilige Gees.

Dit is belangrik dat die persoon wat gedoop gaan word voor die tyd moet vas. Die een wat gedoop word en al die ander wat betrokke is by die doop moet ook vas. Die een wat gedoop gaan word, moet een of twee dae voor die tyd vas”

Nuutste navorsing onthul

Onlangs het daar ‘n uitstekende boek verskyn deur Everett Furguson (2009) oor die doop. Prof Ferguson is ‘n wêreldbekende geleerde in Amerika wat al vir meer as 50 jaar op die vroeë kerklike geskiedenis navorsing doen. Die boek se titel is: “Baptism in the Early Church: History, Theology and Liturgy in the first five centuries“, waar Ferguson die ontwikkeling van die doop in die eerste 5 eeue van die vroeë kerk bestudeer. In sy boek bekyk hy ook die voorgeskiedenis van die doop as verskynsel, nie net in die Joodse geloof nie, maar ook in die heidense gelowe. Ons moet in gedagte hou dat die doop as ritueel nie iets is wat die eerste keer uit die bloute uit gedoen is nie. Doop-rituele was praktyke wat vir eeue al in gebruik was. In die Christelike konteks kry die Christelike doop egter ‘n ganse nuwe betekenis! Tog was die praktyk van rituele wassing vir die antieke mense ‘n bekende gebruik in religieuse konteks.

Ferguson het ‘n interessante hoofstuk rondom pp 130 van sy boek waar hy voorbeelde gee van die doop in vroeë Christelike kuns, asook verskeie doopvonte wat in die argeologie na vore gekom het. In beide die kuns en die doopvonte sien ons hoe die vroeë kerk met die doop omgegaan het en hoe dit in verskillende kontekste verskil van mekaar.  Hierdie boek beslaan amper 1000 bladsye, en sal ‘n standaard verwysingsbron oor die doop in die vroeë kerk word.

 

Bo is ‘n voorbeeld van ‘n  vroeë Christelike kuns uitbeelding waar iemand gedoop word. Let daarop dat die water van bo af op die persoon gegooi word!

Ek was onlangs in Griekeland en het onder andere Filippi besoek, die stad waar Paulus die eerste kerk op Europese bodem geplant het. Dit was in Filippi waar Paulus vir Lidia en haar hele huisgesin in ‘n rivier gedoop het (Hand 16:11-15). Ons was ook daar by die plek waar Lidia en haar huisgesin volgens oorlewering gedoop is. Die doopvont  wat u in die foto sien is vandag oor die stroompie gebou, in die vorm  van ‘n kruis.

So entjie daarvandaan, naby die tronk van Paulus is daar die oorblyfsels van ‘n vroeë kerk met ‘n doopvont, ook  in die vorm van ‘n kruis, wat 1.5 meter diep was. In ‘n ander kerk het ons ook ‘n doopvont gesien soos die tipiese een wat ons vandag in die NG Kerk sien wat net vir beskrinkeling gebruik kon word.  Skaf gerus die boek van Ferguson aan om die teologiese ontwikkeling en gebruike rondom die doop in die eerste vyf eeue te bestudeer. Dit is geweldig interessant. Nadat u die boek bestudeer het sal u verstaan hoekom ons vandag doen wat ons doen en waar die misverstande dikwels intree.

 

 

 

Bronne:

• Van der Watt, J.G., & Tolmie, F., Apokriewe Ou en Nuwe Testament, CUM, pp. 766-767
  • Ek verwys diegene wat oor die doop vrae het graag na die goeie artikel van Prof Adrio König wat op die webblad verskyn (http://www.bybelkennis.co.za/Die-Groot-Geloofswoordeboek/Die-Groot-Geloofswoordeboek-Doop.html ). Prof Konig het ook ‘n boek geskryf oor die doop wat op die Suid Afrikaanse gehoor gemik is. Daar is ook baie ander artikels op ons webtuiste wat reeds oor die tema van die doop verskyn het. Druk gewoon “doop” in die soekfunksie en u sal ‘n hele aantal artikels vind.

 

Skrywer: Dr Kobus Kok

Weer doop – Francois Malan

Johannes vra:

Vrede vir julle. Ek wil graag weet oor groot doop. Ek het gedink ek verstaan alles omtrent dit, maar die ding wat my geweldig pla, is dat indien ek tot bekering gekom het, en die besluit geneem het om my te laat “grootdoop” in my swembad waar ander mense ook gewoonlik gedoop word, as teken tot my/ons verbintenis tot ‘n lewe saam met ons Vader, nou gebeur dit dat van die persone wat so “groot gedoop” is, op ‘n toer na Israel toe gaan en nie kan wag om weer in die Jordaan gedoop te word nie.

Ek voel dat dit verkeerd is en dat jy daardeur jou eerste doop afskryf en dus sodoende Jesus se verlossing ook afskryf wat as sigbare teken met jou “eerste” doop plaasgevind het. Is ek verkeerd of nie en indien ek reg of verkeerd is, waar kan ek teks kry in God se woord wat dit bevestig. Indien dit verkeerd is, wil ek met die regte Skrif probeer keer dat nog mense foute maak. Amen

 

 Antwoord

Prof Francois Malan antwoord

Jy skryf: ‘ek kom tot bekering, ek besluit om my te laat groot doop as teken van my verbintenis tot ‘n lewe saam met ons Vader’

Die stelling onderstreep my verantwoordelikheid, wat ook reg is. Maar dit gaan by die ryke

betekenis van die doop verby. Eintlik is die doop ‘n teken van God se genade, van sy werking in en met my, om my geloof te versterk in sy verbondenheid aan my.

God het die wêreld, wat Hy geskep het, en wat sy rug op God gedraai het, so lief dat Hy sy enigste Seun, Jesus (dit beteken: verlosser) die Christus (beteken: gesalfde) gegee het (om vir ons sonde te sterf), sodat elkeen wat in Hom glo (en die geloof word deur die Heilige Gees in ons gewerk deur die woord van God wat ons hoor en lees) nie verlore sal gaan nie, maar die ewige lewe sal hê (Johannes 3:16).

 

God het die wêreld geskep – Genesis 1:1; vgl. Ef.3:9.Christus neem deel aan die skepping van die wêreld as die woord wat God spreek

(Genesis 1:3 God het gesê: ‘laat daar lig wees’; Joh. 1:1-3; 1 Kor 8:6

Die Heilige Gees neem ook deel aan die skepping – Genesis 1:2 (die Gees van God het

oor die waters gesweef – Hy skep lewe).

 

Die wêreld het sy rug op God gedraai – in ongehoorsaamheid, om soos God te wil wees,

Gen.3:5,6; Rom.1:18-23 en so leef ons almal selfsugtig elkeen vir homself as sondaars Rom 3:23

 

Uit liefde vir die wêreld sterf Jesus aan die kruis sodat God self die straf van God op ons sonde

kom dra – Rom.5:6,8.

 

Die Heilige Gees kom ons oortuig van ons sonde en dat ons sal glo in Jesus se sterwe vir ons. So

maak Hy van ons kinders van God – Joh.16:7-11; Rom.8:14-17; Ef.2:8.

Hy kom in ons woon om ons dwarsdeur ons lewe te lei en te versterk. Hy werk in ons die

liefde vir God en vir ons medemens (Rom.8:9-11; Gal.5:22,23).

 

Teen dié agtergrond sê Jesus vir sy dissipels, na sy opwekking uit dood (Mat.28:18-20):

 

gaan na al die nasies en maak mense my dissipels (dit is volgelinge van Jesus).

 

Aan Hom is alle mag gegee in die hemel en op aarde. Hy regeer as God en Heer oor die

wêreld en sy kerk, sy gelowiges, se lewe.

 

Hy stuur hulle om die mense alles te leer wat Hy hulle beveel het (dit wat in die

Evangelies vir ons opgeteken is). Ons doen dit deur aan mense van alle nasies te vertel

van Jesus se liefdesoffer ter wille van ons sonde, deur ons woorde, en deur ons lewe wat

van sy liefde begin getuig.

 

doop hulle in die Naam van die Vader en die Seun en die Heilige Gees – van God se kant

verbind die Heilige Gees ons aan God se vaderlike sorg, aan die Seun se offer aan die

kruis, aan sy betaling van ons sondeskuld, en sy oorwinning oor die mag van die sonde in

ons – die sondige menslike natuur waardeur ons net vir ons self wil lewe – van hierdie

genadewerking van God vír, en áán, en ín ons, is die doop die uiterlike teken en seël as

waarborg dat die Gees ons aan Christus verbind.

 

In die Naam van – op gesag van, en in opdrag van die drie-enige God word die dopeling geplaas

onder die seggenskap en heerskappy van God. Die doop is dus ‘n sigbare teken en ‘n waarborgseël van God se kant af aan ons dat Hy ons aanvaar het as sy kinders, dat ons aan Christus se offer vir ons sonde verbind is, en dat die Heilige Gees in ons woon om al dié genade en liefde van God in ons lewe toe te pas en deur ons hele lewe deur te voer. En hier kom ons verantwoordelikheid in:

die Heilige Gees het gekom ons te oortuig deur die woord van God wat ons hoor en lees en in die lewe van gelowige mense sien uitwerk. Ons geloof in Christus en daarmee ons redding is God se gawe aan ons. Dit kom nie deur ons verdienste, sodat ons daarop kan roem nie. God maak ons wat ons nou is: in Christus Jesus het Hy ons geskep om ons lewe te wy aan goeie dade waarvoor ons bestem was (Efesiërs 2:8-10). Romeine 6:12-14 sê ons moet ons nie tot beskikking stel van die sonde nie, maar in diens van God as werktuig om te doen wat God wil.

Op die Pinksterdag, met die uitstorting van die Heilige Gees, roep Petrus die mense, wat diep getref was deur die prediking van Petrus uit die woord van God (Hand.2:14-39):

dat hulle hulle moet bekeer – die woord wat gebruik word beteken hulle denke moet

verander (metanoia – verandering van denke), hulle denke oor Christus moet verander, hulle moet in Hom glo! (vgl. Hand.16:31)

en hulle moet hulle laat doop op (soos daar letterlik in die oorspronklike taal staan) die naam van Jesus Christus – Christus is die grondslag waarop die doop en ons hele lewe berus (vgl. 1 Kor.3:11).

tot vergifnis van julle sonde – die doop bekragtig of verseël die vergifnis van ons sonde deur God op grond van Christus se offer vir ons sonde (vgl. Abraham wat die besnydenis ontvang het as ‘n teken, ‘n seël wat bevestig dat God se verhouding tot hom reggemaak is deurdat hy die belofte van God, God se woord geglo het (Rom.4:11; Gen.17:11; 15:6). Volgens Kolossense 2:11,12 word ons by die doop deur Christus besny, nie met hande nie, maar deurdat Hy ons sonde wegneem omdat ons glo in die krag van God wat Hom uit die dood opgewek het.

Die belofte van Joël 2:28-32 (vgl. Hand.2:16-21) van die uitstorting van die Gees van God op die mense wat die Here aanroep, word so vervul. Johannes die Doper het reeds gesê dat Jesus met die Heilige Gees sal doop (Joh.1:33).

 

Omdat die verbond, wat God uit genade met ons maak, ook ons kinders insluit (Hand.2:39) kan kindertjies van gelowige ouers gedoop word as teken en waarborgseël dat die Heilige Gees reeds in hulle werk. Hy maak sy genadeverbond met ons en ons kinders (Hand.2:38-39); dit is die teken van ons wedergeboorte deur die Gees wat in ons kom werk het (Joh.3:5-8), vgl. Johannes die Doper wat van sy geboorte af vervul was met die Heilige Gees (Luk.1:15). Toe die Here vir Lydia ontvanklik gemaak het vir die woorde wat Paulus gepreek het, is sy en haar huisgesin gedoop (Hand.16:14,15), en toe die tronkbewaarder in Filippi vir Paulus-hulle vra wat hy moet doen om gered te word, antwoord hulle: glo in die Here Jesus , en jy sal gered word, jy en jou huisgesin…en hy en al die mense is daar en dan gedoop (Hand. 16:30-33).

En wanneer die kind groter word en die Heilige Gees oortuig hom/haar van Christus se liefdesoffer vir hulle en hy/sy besluit om vir die Here te lewe (bekering), dan is ‘n tweede doop (groot doop) nie nodig nie. Die Heilige Gees is besig om dit waarvan die doop ‘n teken en seël is, ons verbondenheid aan die Vader en die Seun en die Heilige Gees, te laat deurwerk in die lewe van die gedoopte kind. Daarmee bly die Heilige Gees wat in ons woon vir die res van ons lewe besig, sodat ons al meer soos Christus sal word en lewe (2 Kor.3:18)

Die doop is nie ‘n mag wat van my ‘n nuwe mens maak nie. As ek betekenis heg aan die doop met ‘n spesifieke water (soos Jordaanwater), is dit bygeloof, wat ons laat wegkyk van die Vader en die Seun en die Heilige Gees. Dit is amper soos die Jode wat nog geglo het dat die besnydenis waarde op sigself het. Paulus sê nee, dit het waarde alleen as jy die wet van Moses onderhou (Rom.2:25-29; vgl. Gal.5:2-6 in Christus is al wat van belang is, geloof wat deur die liefde tot dade oorgaan).

En as die doop een maal aan my bedien is, of ek nou ‘n baba was, waarmee God uiterlik bevestig dat Hy my as sy kind aangeneem het, of as ‘n volwasse ongelowige wat tot geloof gekom het deur die oortuigingswerk van die Gees, is ‘n tweede doop eintlik ‘n miskenning van wat God reeds gedoen het. Eintlik is dit ‘n aanduiding dat ek op die doop as ‘n magiese krag vertrou, of dat ek dit as my prestasie beskou, en dat ek nie op God vertrou wat my reeds aan die kruis verlos het, en my geroep het om vir Hom te lewe nie.

 

Skrywer: Prof Francois Malan

Weier om baba te doop – Francois Malan

Marco vra: 

Kan u help asb. Kan enige kerk weier om n baba te doop as die ouers saam bly.En waar staan dit of die vereistes van doop. Dankie

Die doop is die uiterlike teken waarmee die Here bevestig (i) dat Hy die kind/persoon in sy groot huisgesin opgeneem het as sy kind, kind van God, ons genadige en liefhebbende hemelse Vader, (ii) dat die kind deel geword het van die gemeente, die liggaam van Christus (Efesiërs 1:18-23), wat vir ons sonde aan die kruis gesterf het en opgestaan het uit die dood sodat ons saam met Hom erfgename van God geword het van die ewige lewe (Joh.3:16,36; Romeine 6:6-14), en (iii) dat God die Heilige Gees, self in die kind kom woon het om hom/haar weergebore te laat word as kind van God (Joh.3:3-8), wat aan God se Seun Jesus Christus en sy offer vir ons sonde verbind is, om die kind deur sy/haar hele lewe te lei in die geloof en in alles te help en te ondersteun om vir God te lewe (Rom.8:9-17).

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:
Die doop is die uiterlike teken van die verbond wat God maak met sy kinders en met hulle kinders, deur ons aan die opgestane Christus te verbind deur die Heilige Gees wat in ons kom woon. So is die huwelik die openbare teken van die verbond tussen ‘n man en ‘n vrou wat God saamgevoeg het (Matteus 19:4-6).

1 Kor.7:9 as ongetroudes nie die gawe het om in onthouding te leef nie, moet hulle trou. En 7:36 sê vir verloofdes wat nie die gawe van onthouding het nie, om te trou. En 7:39 se vir weduwees(wewenaars) dat hulle vry is om te trou mits dit met ‘n gelowige is.

Die eerste vraag is dus nie, kan enige kerk weier om ‘n baba te doop as die ouers saam bly nie, maar waarom weier die ouers om te trou as dit God se wil is vir twee mense wat wil saam woon en hulle het duidelik nie die gawe het van onthouding nadat hulle ‘n kind het nie? Waarom moet die kind grootword in so ‘n losse verhouding van twee mense wat nie permanent aan mekaar wil verbind word nie? Wat verhinder hulle om voluit die pad van die Here te loop? Trou beteken ‘n volle oorgawe aan mekaar in die liefde, om vir altyd aan mekaar getrou te bly. In so ‘n verhouding kan ‘n kind met vertroue groot word, en daaruit leer van God se trou aan ons en sy verbond met ons. Maar as ouers nie mekaar vertrou deur met mekaar ‘n permanernte verhouding te sluit deur te trou nie, hoe kan hulle kind leer om in alles en in alle omstandighede op God te vertrou?

 

Skrywer: Prof Francois Malan