‘n Nuwe Kategismus: Vraag 13

There is a foolish corner in the brain of the wisest man -Aristoteles, filosoof (384-322 vC)

‘n Nuwe Kategismus: Vraag 13

Vraag:

Kan enigeen die wet van God volkome onderhou?

Antwoord:

Sedert die sondeval kon geen mens nog die wet van God volkome onderhou nie, maar verbreek dit voortdurend in gedagte, woord en daad. [Onderstreepte gedeelte is die antwoord vir kinders.]

Teksvers:

Daar is nie een wat regverdig is nie, selfs nie een nie, daar is nie een wat verstandig is nie; daar is nie een wat na die wil van God vra nie. Almal het afgedwaal, almal het ontaard. Daar is nie een wat goed doen nie, selfs nie een nie (Romeine 3:10 – 12).

Kommentaar:

‘n Reisiger wat hom in ‘n hewige storm van donderweer en reën vasloop, sal onmiddellik afdraai na ‘n huis of boom om skuiling te soek. Hy sien nie af van sy reis nie, maar keer terug en hervat sy reis as die storm verby is. So is dit met mense vasgevang in die band van sonde: die wet ontmoet hulle in ‘n storm van donderweer en weerlig vanuit die hemel. Hulle word bang en word gehinder in hulle reis. Vir ‘n seisoen dryf dit hulle van koers af. Hulle sal bid of hulle lewe verander as ‘n vorm van skuiling teen die storm wat hulle vrees teen hulle gewetes sal kom. Is hulle reis gestop? Het hulle beginsels verander? Nee, sodra die storm verby is … keer hulle terug – weer in die diens van sonde.

Ons mag nooit dink dat ons stryd teen die sonde – om die sonde te kruisig, te onderdruk, dood te maak – verby is nie. Sodra ons dink ons het oorwin, is daar nog ‘n oorblyfsel wat ons nie raakgesien of van geweet het nie. Baie oorwinnaars het al verloor omdat hulle na ‘n oorwinning agterlosig geraak het. Baie is geestelik diep gewond na ‘n groot sukses teen die vyand … ons kan sonde net oorwin deur vasberade die sonde uit te snuffel.

Hierdie kommentaar is deur John Owen (1616 – 1683), ‘n Engelse Puriteinse teoloog geskrywe. Hy gaan na die universiteit van Oxford op 12 jarige ouderdom, verwerf sy MA-graad toe hy 19 jaar oud was en word ‘n pastoor toe hy 21 jaar oud was. Later word hy as Visekanselier van die universiteit aangestel. Hy preek in die parlement op die dag van Koning Charles I se teregstelling. Hy het baie geskryf insluitend geskiedkundige verhandelinge oor godsdiens en verskeie studies oor die Heilige Gees.

Hierdie kommentaar kom uit “The Nature, Power, Deceit, and Prevalency of the Remainders of Indwelling Sin in Believers” in The Works of John Owen, geredigeer deur Thomas Russell, Volume XIII (London: Richard Baynes, 1826), 200–201, 26.

Verdere leesstof

“Original Sin” in Concise Theology, deur J. I. Packer.

Gebed:

U Naam is Immanuel, ons Here en heerser: genade vloei oor u lippe en aan u behoort barmhartigheid en vergifnis, al het ons teen U in opstand gekom. Ons, wat nie werd is om u dienaars genoem te word nie, pleit by U om ons oortredings te verwyder. Ons bely dat U ons kan verwerp as gevolg van ons oortredings, maar pleit om u Naam se ontwil om dit nie te doen nie. Ons wysheid is weg, ons krag is weg, ons het niks wat ons eie is behalwe ons sonde of skaamte of verwarring nie. Wees ons genadig, o Here, wees ons genadig. Amen

Hierdie gebed kom van John Bunyan (1628 – 1688). Hy was bekend as die blikslaer (tinker) van Elstow. Hy kom dramaties tot bekering en word ‘n leidende Puriteinse prediker. Soos sy gewildheid toegeneem het,word hy toenemend die teiken van skinderstories en laster. Uiteindelik word hy in die tronk gegooi. Tydens sy tyd in die tronk begin hy sy bekende werk: The Pilgrim’s Progress. Dit word vir die eerste keer in1678 gedruk.

Hierdie gebed kom uit The Westminster Collection of Christian Prayers, deur Dorothy M. Stewart (Louisville: John Knox, 2002), 49.

We encourage you to use and share this material freely—but please don’t charge money for it, change the wording, or remove the copyright information. Ek het slegs die gedeeltes vertaal.

‘n Nuwe Kategismus: Vraag 12

Do not have your concert first and tune your instruments afterward. Begin the day with God. —Hudson Taylor

‘n Nuwe Kategismus: Vraag 12

Vraag:

Wat vereis God van ons in die negende en tiende gebooie?

Antwoord:

Negende: dat ons nie leuens vertel of ander mislei nie, maar dat ons die waarheid sal praat. Tiende: dat ons tevrede is en nie ander beny nie. Dat ons nie gegrief sal weer oor dit wat God aan hulle of aan ons gegee het nie. [Onderstreepte gedeeltes is die antwoord vir kinders.]

Teksvers:

As julle werklik die wet van die koninkryk van God onderhou soos dit in die Skrif staan: “Jy moet jou naaste liefhê soos jouself,” dan doen julle reg (Jakobus 2:8)

Kommentaar:

Jy mag nie vals getuienis teen ‘n ander gee nie. Here, U beveel my in hierdie gebod hoe ek my tong teenoor my naaste moet gebruik en hoe ek my moet gedra betreffende sy naam. U verbied my om vals getuienis af te lê. Hiermee verbied U alle vorme van skinder, leuens, valsheid en onwaarhede. Hoekom? As “lede van een liggaam” wil u hê dat ons die waarheid met mekaar sal praat. Ons moet almal versigtig wees om ‘n ander se swakheid te bedek en met ons tong die naam van ander te verdedig, soos ons wil hê hulle teenoor ons sal doen.

In hierdie gebod, soos U allerhande vorme van bose, gevaarlike, lasterlike en onwaar spraak verbied, beveel U my om alle vorme van goddelike, eerlike en ware praat na te streef … O, hoe ‘n goeie ding is dit vir my! As ons dink aan die seerkry wat volg op onwaarhede en deur woorde waardeur baie mislei word, sien ons duidelik die wonderlike voordeel en versorging van U vir ons in hierdie gebod.

Jy mag nie begeer nie. Hier, genadige Here God, gee U aan my die laaste gebod van u wet wat my geleer het watter uiterlike optrede ek moet vermy, sodat ek nie daardeur my naaste kwaad aandoen of seermaak nie. Voorbeelde is moord, egbreuk, diefstal en vals getuienis. Nou leer U my ‘n reël vir my hart. U beveel dat ek niks van my naaste sal begeer nie. Ek weet dus dat as hy ‘n mooier huis as ek het, ek dit nie mag begeer nie; as hy ‘n mooier vrou as ek het, ek haar nie mag begeer nie … ek mag nie ‘n bees of donkie, ja, selfs nie sy hond of die kleinste dingetjie wat hy besit, begeer nie. In die ander gebooie het U alle beserings of bose praktyke teen my naaste verbied, nou beveel U my dat ek moet oppas om nie bose gedagtes teen hom te dink nie … Die apostel het reg gepraat toe hy gesê het dat ons al ons laste aan U moet gee, want U sorg vir ons. Dit is waar: U sorg vir ons en U wil hê dat ons ook vir ander moet sorg.

Hierdie kommentaar is deur John Bradford (510–1555), ‘n Engelse Protestantse Hervormer geskryf. Bradford het aan die universiteit van Cambridge gestudeer. Hy word die koninklike kapelaan vir Koning Edward VI. Toe Mary Tudor, ‘n Katoliek, die troon bestyg word hy saam met Latimer, Ridley and Aartsbiskop Cranmer gearresteer. Hy het ‘n groot reputasie as prediker gehad en ‘n groot skare het sy teregstelling bygewoon. Hy word veral onthou vir sy stelling: “There but for the grace of God goes John Bradford.” Sy werke waarvan sommige in die tronk geskryf is, sluit in briewe, oproepe, lofredes, preke en verhandelings.

Hierdie kommentaar kom uit “Godly Meditations: A Meditation upon the Ten Commandments” inThe Writings of John Bradford, geredigeer by Aubrey Townsend (Cambridge: University Press, 1868), 150–157.

Verdere leesstof:

“Oaths and Vows” en “Antinomianism” inConcise Theology, deur J. I. Packer.

Gebed:

Almagtig Vader, die Vader van lig, wat deur u dierbare Seun belowe het dat almal wat u wil doen, sal u leer ken; gee my die genade om so te leef dat deur daaglikse gehoorsaamheid my geloof sal toeneem en dat ek u heilige Woord beter sal verstaan deur Jesus Christus ons Here. Amen

C. S. Lewis (1893 – 1963) was ‘n lektor in Engelse literatuur aan die Universiteit van Oxford en hoof van die Departement Engels aan die Universiteit van Cambridge. Hy het letterkundige kritiek, kinderliteratuur, fantasie as ook teologie geskryf. Sy bekendste werke is Mere Christianity, The Screwtape Letters en The Chronicles of Narnia. Hy was lid van die Anglikaanse Kerk. Sy bekering is deur sy vriend J. R. R. Tolkien beïnvloed.

Hierdie gebed kom uit ‘n brief wat hy op 18 Maart 1952 uit Magdalen College aan Mev Sonia Graham geskryf het. Sy het vir hom gevra vir ‘n gebed. Dit kom uit Letters of C. S. Lewis , geredigeer deur W. H. Lewis (Orlando: Harcourt, 1966), 419.

We encourage you to use and share this material freely—but please don’t charge money for it, change the wording, or remove the copyright information. Ek het slegs die gedeeltes vertaal.

‘n Nuwe Kategismus: Vraag 11

Seeing is not believing. Seeing is seeing. Believing is being confident without seeing. —G. Campbell Morgan

‘n Nuwe Kategismus: Vraag 11

Vraag:

Wat verwag God van ons in die sesde, sewende en agste gebooie.

Antwoord:

Sesde: dat ons nie ons naaste sal seermaak of haat of vyandig teenoor hom sal wees nie, maar dat ons geduldig en vreedsaam sal wees. Ons sal selfs ons vyande liefhê. Sewende: dat ons ons van seksuele onsedelikheid sal weerhou en rein en getrou sal leef – in ons huwelike of as ons nog enkel is. Ons sal alle onrein optrede, gedagtes of begeertes of wat daartoe mag lei, vermy. Agste: ons sal nie sonder toestemming iets neem wat nie aan ons behoort nie; ons sal nie goed van iemand wat daardeur kan baat, weerhou nie. [Die onderstreepte gedeeltes is die antwoord vir kinders.]

Teksvers

Al die gebooie: “Jy mag nie egbreuk pleeg nie, jy mag nie moord pleeg nie, jy mag nie steel nie, jy mag nie begeer nie,” of watter ander gebod daar ook al is, word immers in hierdie een gebod saamgevat: “Jy moet jou naaste liefhê soos jouself.” (Romeine 13:9).

Kommentaar

Die mens kan nie eers die Tien Gebooie onderhou nie. Tog praat ons so maklik van onderhouding van die Bergrede en om Christus na te boots … Die Jode was ‘n nasie aan wie God sy wet deur sy dienaar Moses gegee het en hulle kon dit nie onderhou nie. Hulle kon nie die Tien Gebooie onderhou nie. Niemand kon die gebooie nog ooit volmaak onderhou nie … as niemand die Tien Gebooie, soos hulle dit verstaan, kan onderhou nie, sal hulle mos nooit die Tien Gebooie soos die Here Jesus Christus dit geïnterpreteer het, kan onderhou nie. Dit was die groot probleem van die Fariseërs, wat Hom gehaat en uiteindelik gekruisig het. Hulle het gedink dat hulle die Tien Gebooie en die morele wet nagekom het. Ons Here het hulle oortuig en aangekla dat hulle dit nie gedoen het nie. Hulle sê dat hulle nog nooit moord gepleeg het nie. Wag ‘n bietjie sê ons Here. Het jy al ooit vir jou broer gesê:” jou gek of jou dwaas? As jy dit gedoen het is jy skuldig aan moord. Moord beteken nie net om iemand fisies dood te maak nie; dit beteken ook bitterheid en haat in jou hart … as jy reg onthou het Hy dieselfde oor owerspel geleer. Hulle het gesê dat hulle onskuldig was. Maar, wag ‘n bietjie sê ons Here, sê jy dat jy nog nooit egbreuk gepleeg het nie? Maar, Ek sê vir julle: Elkeen wat na ‘n vrou kyk en haar begeer, het reeds in sy hart met haar ontug gepleeg (Matteus 5:28). Hy is skuldig; hy het begeer … ‘n Gedagte en om jou te verbeel, is net so veragtelik in die oë van God as die daad self.

Hierdie kommentaar is geskryf deur David Martyn Lloyd-Jones (1899–1981). Hy was ‘n Walliese geneesheer en ‘n Protestantse leraar. Hy is veral bekend vir sy prediking en onderrig in Westminster Kapel in Londen – vir dertig jaar lank. Hy het maande, soms self jare, geneem om ‘n hoofstuk in die Bybel uit te lê – vers vir vers. Sy belangrikste werk in waarskynlik sy kommentaar op die brief aan die Romeine – veertien volumes. Hierdie kommentaar kom uit The Cross (Wheaton: Crossway, 1986), 176–177.

Verdere Leestof

“Teacher” and “Love” in Concise Theology, deur J. I. Packer.

Gebed

O barmhartige God en Vader wat beloof het om u geestelike tempel onder ons te bou, nie met hout en steen nie, maar met u opbouende Heilige Gees, wat in diegene wat glo woon. Ons pleit by U dat ons nie, onder die invloed van versoekings, u tempel deur ons sondes onrein sal maak nie. Mag ons ons aan God as kinders oorgee; mag ons U voortdurend verheerlik deur gehoorsaamheid totdat ons u heerlikheid sien. Nou sien ons u heerlikheid net in u Woord weerkaats deur Jesus Christus ons Here. Amen.

Hierdie gebed is deur Johannes Calvyn (1509 – 1564) geskryf. Hy was ‘n teoloog, administrateur en herder. Hy is in Frankryk gebore. Sy ouers was streng Rooms-Katolieke. Hy werk die grootste deel van sy lewe in Genève waar hy die Gereformeerde Kerk georganiseer het. Hy het The Institutes of the Christian Religion, die Geneva Catechism, as ook verskeie Skrifkommentare geskryf.

Hierdie gebed kom uit “A Prayer of John Calvin” in General Liturgy and Book of Common Prayer, voorberei deur Samuel Miles Hopkins (New York: Barnes, 1883), 47.

We encourage you to use and share this material freely—but please don’t charge money for it, change the wording, or remove the copyright information. Ek het slegs die gedeeltes vertaal.

‘n Nuwe Kategismus: Vraag 10

To be biblically evangelistic, we must be certain that what we do, leads men to faith, not just to decisions. —Jim Ehrhard

‘n Nuwe Kategismus: Vraag 10

Vraag:

Wat verwag God van ons in die vierde en vyfde gebooie.

Antwoord:

Vierde: dat ons op die sabbatdag ons tyd aan openbare en private aanbidding van God spandeer, rus van ons roetine werk, die Here en ander dien en so die ewige sabbatdag verwag. Vyfde: dat ons ons vader en moeder liefhet en eer en ons onderwerp aan hulle goddelike dissipline en leiding. [Onderstreepte gedeelte is die antwoord vir kinders.]

Teksgedeelte:

Elkeen van julle moet eerbied hê vir sy ma en pa. Julle moet my gebooie oor die Sabbat gehoorsaam. Ek is die Here julle God (Levitikus 19:3).

Kommentaar

Die Woord van God sê vir ons: Die Here is ons God, Hy is die enigste Here (Deuteronomium 6:4). Aanbid een God … jy word aangesê om die Sabbat op ‘n geestelike wyse te onderhou hopende op die toekomstige rus wat die Here beloof het.. Maar ons, ons rus sodat ons kan werk in plaas van werk sodat ons kan rus. Jy word aangesê om jou vader en moeder te eer (Eksodus 20:12). Maar jy beledig jou ouers – iets wat jy tog nie van jou kinders wil verduur nie.

In die Heilige Gees, ‘n gawe van God, word ewigdurende rus aan ons belowe. Ons het reeds die belofte daarvan ontvang. Die apostel sê: en die Heilige Gees in ons harte gegee as waarborg van wat ons nog sal ontvang (2 Korintiërs 1:22). As ons ‘n waarborg ontvang het dat ons in vrede met die Here en in God sal lewe, sal ons ook in Hom, van wie ons die waarborg ontvang het, vir ewig rus. Dit sal die Sabbat van Sabbatte wees … Die gebod oor die Sabbat moet ons op ‘n geestelike wyse erken. Soos in Genesis geskrywe staan, het God die sewende dag geheilig nadat Hy al sy werk gedoen het. God het gerus van sy werk (Genesis 2:2 – 3). Dit was nie omdat God moeg was dat Hy gerus het nie, maar dit is ‘n belofte van rus vir ons soos ons werk. God het gerus sodat jy kan verstaan dat jy ook sal rus … en rus sonder einde.

Eer jou vader en jou moeder (Eksodus 20:12). Dit is jou ouers wat jy sien as jy die eerste keer jou oë oopmaak. As iemand weier om sy ouers te eer, is daar iemand wat hy sal spaar? Verander jou weë Jy het die wêreld lief; jy moet God liefhê. Jy het verbygaande, tydelike plesier liefgehad; jy moet jou naaste liefhê.

Hierdie kommentaar is deur Augustinus (354 – 430) die biskop van Hippo in Noord-Afrika, geskryf. Augustinus word as ‘n Heilige en Doktor van die kerk deur beide die Katolieke Kerk en die Anglikaanse Gemeenskap beskou. Hy het ‘n verslag van sy bekering in sy Confessions, sy bekendste werk, geskryf. Hy was een van die vrugbaarste skrywers in Latyn met honderde verskillende titels (insluitend apologetiese werke, boeke oor die Christelike leer en kommentare) en meer as 350 preke wat behoue gebly het.

Hierdie kommentaar kom uit “Sermon 9” in Saint Augustine: Essential Sermons, geredigeer deur Daniel Doyle, vertaal deur Edmund Hill (New York: New City Press, 2007), 27–28, 30–32.

Verdere leeswerk:

“Worship” en “The Family” in Concise Theology, by J. I. Packer.

Gebed

By Christus is niks onmoontlik nie. Hy kan harte wat so hard soos ‘n meulsteun is, versag. Hy kan ons hardkoppige wil wat vir jare net op ons eie plesier, sonde en die wêreld ingestel was, buig. Hy kan skep en verander en hernuwe en afbreek en bou en lewend maak met sy onweerstaanbare krag. Laat ons aan hierdie geseënde waarheid vashou en dit nooit los nie … Laat ons bid om die wet van die Sabbat reg te verstaan. Laat ons die dag heilig hou en dit aan God gee.

Hierdie gebed is deur John Charles Ryle (1816–1900), die eerste Anglikaanse biskop van Liverpool, geskrywe. Ryle was op aanbeveling van Benjamin Disraeli, die eerste minister, aangestel. Hy was ‘n skrywer en pastor, maar ook ‘n atleet. Hy het vir die Universiteit van Oxford geroei en krieket gespeel. Hy was verantwoordelik vir die bou van meer as veertig kerke

Hierdie gebed kom uit Luke by J. C. Ryle, reeksredakteur Alister E. McGrath (Wheaton: Crossway, 1997), 187.

We encourage you to use and share this material freely—but please don’t charge money for it, change the wording, or remove the copyright information. Ek het slegs die gedeeltes vertaal.