Vergifnis – “En vergeef ons ons skulde…”

“En vergeef ons ons skulde…” (OAV)

Die vyfde bede van die Ons Vader verwys na die geestelike worsteling van gelowige kinders van die Here.

Martin Luther skrywe: “Al ken ons God se Woord en glo en doen God se wil en onderwerp ons daaraan, en al word ons daagliks deur God se seëninge gevoed, is ons lewens nie vry van sonde nie. Ons struikel en oortree daagliks” (ML LC 116). Die rede wat hy aangee, is tipies van Luther se humor: “omdat ons lewe tussen mense wat ons baie irriteer en aanleiding gee tot ongeduld, woede, wraak en allerlei sulke emosies” (Ibid).

Boonop val die duiwel ons sonder ophou aan. Dit is nie moontlik om altyd staande te bly in so ŉ voortdurende geveg nie.

Dit alles maak duidelik hoe ŉ groot behoefte ons het om gereeld uit te roep; “Liewe Vader, vergewe ons ons skulde”.

Nog voor ons vra, vergewe Hy al. Hy het immers vir ons die Goeie Nuus, die evangelie, gegee waarin daar niks behalwe vergifnis is nie – nog voor ons daarom kon vra. Die belangrike punt is: die erkenning en aanvaarding van hierdie vergifnis.

Hy skrywe: “Laat niemand hom verbeel dat hy ooit in hierdie lewe kan uitstyg bo die behoefte aan vergifnis nie. In kort: tensy God sonder ophou vergewe, is ons verlore” (ML LC 117).

Hierdie bede verstaan Luther dan as ŉ versoek tot God om nie met ons te handel volgens ons sondes en ons te straf volgens ons ongeregtighede nie, maar om met genade ons sondes weg te was en ons vrye gewetens te gee om voor Hom te staan. Vergewe God ons, verkry ons daarop vaste vertroue en ŉ blye hart (ML LC 117).

Luther se uitspraak: die gelowige is gelyk sondaar en heilige, is hierby baie belangrik. As Christene dra ons die beeld van Christus. Hy skrywe: “By die kruis word elke gelowige ŉ dubbele persoon- dom in die vlees, wys in die Gees, uiterlik verwerplik, innerlik verheerlik, soos elkeen in Christus deel het aan sy menslike swakheid wat ons swak, angstig, gevangenes en slawe maak, maar deur sy Godheid ons kragtige kinders van God maak, soos gode, vrye edelmanne” (in Lienhart 123)

Die innerlike teenstrydigheid hiervan moet ons vashou. Hoe anders kan ons die Ons Vader gebed dan verstaan? Jesus leer immers sy kinders, sy volgelinge, hoe om daagliks te bid – vir vergifnis van sonde en bevryding van die mag van sonde.

Sou ons deur geloof of doop heeltemal vry wees van alle sonde, of volkome vry van die sondige natuur, sou ons tog eerder elke dag God moes dank vir ons voortdurende oorwinning oor die sonde. En dan begin ons gebed gevaarlik naby klink aan die dankgebed van die Fariseër voor in die tempel … “Ek dank U dat ek nie so sondig soos daardie tollenaar is nie…ek dank U dat my lewe so voortreflik (sondeloos?) is …” (vgl. Lukas 18)

As Paulus in Kolossense 2 vertel hoe ons sondige natuur weggeneem word deur die doop en dat ons so die besnydenis deur Christus ontvang het, sien hy dit ook, myns insiens, as so ŉ innerlike teenstrydigheid: die sonde is oorwin, ons sondige natuur saam met Christus gekruisig, en tog moet ons elke dag die sonde in ons doodmaak, die sondige begeertes wat in ons opwel, beheer en ons gedagtes voortdurend rig op Christus wat in die hemel is (Kolossense 3).

Skrywer: Dr D J Malan – VDM Kempton-Kruin NG Kerk

Bibliografie:

Leeswerk oor Luther:

Afkortings aan einde van elke werk

Martin Luther:

Luther Deutsch Die Werke Martin Luthers, Hg K Aland, Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen, 1983(2 Auflage), Band 1-10. [LD]

Band 1: Die Anfänge

Band 2: Der Reformator

Band 3: Der neue Glaube. Insluitend Der Grosse Katechismus 1529 wat ook Das Vaterunser bevat p. 96 -116.

Band 4: Der Kampf um die reine Lehre

Band 5: Die Schriftauslegung

Band 6: Kirche und Gemeinde

Band 7: Der Christ in der Welt

Band 8: Die Predigten

Band 9: Tischreden

Band 10: Die Briefe

Martin Luther’s Works, 21, The Sermon on the Mount, ed. J Pelikan.Concordia, Saint Louis, Missouri, s.a. (LW)

Luther’s large cathecism, tr J N Lenker, Augsburg, Minnesota, 1967. (ML LC). Vertaling van dele van Band drie van Luther se versamelde werke.

Martin Luther Spiritual Classics (ML SC), Red Robert van de Weyer, Fleming Revell, New York, 1991.

Martin Luther’s basic theological writings,ed Lull T F, Fortress Press, Minneapolis, 1989 (BTW).

Ander outeurs:

Cunningham, W, The Reformers and the Theology of the Reformation, Banner of Truth, Edinburgh, 1862 (eerste uitgawe) – derde uitgawe 1979.

Gritsch, E, Martin – God’s Court Jester. Luther in Retospect, Fortress, Philadelphia, 1983.

Hanegraaf, H The prayer of Jesus, W Publishing Group, Nashville, 2001.

Jonker, WD Bevrydende Waarheid, Hugenote Uitgewers, Wellington, 1994.

Köstlin, J Martin Luther, the Reformer, tr by EP Weir, Cassel, Parys, 1884 (4de uitgawe).

Liardon, R, God’s Generals II, The roaring Reformers, Whitaker House, Laguna Hills, California, 2003.

Lienhard, M, Luther, witness to Jesus Christ, tr.by EH Robertson, Augsburg, Minneapolis, 1982

Praamsma, De kerk van alle tijden, IV, Wever, Franeker, 1981.

Von Loewenich, Walter, Martin Luther, The Man and his Work, tr by LW Denef, Augsburg, Minneapolis, 1982.