Geloofsvrae: Die Naam van God

Geloofsvrae: Die Naam van God – Adriö Konig

Die Naam van God

In die Bybel word baie waarde aan ‘n naam geheg. Daar is gevalle waar mense oortuig was dat ‘n naam die wese van ‘n persoon aandui. Ook God se Naam word met groot eerbied behandel. Trouens daar is ‘n gebod wat net aan sy Naam gewy word: `Jy mag die Naam van die Here jou God nie misbruik nie, want die Here sal die een wat sy Naam misbruik, nie ongestraf laat bly nie’ (Eks 20:7).

Volgens hierdie gebod het God ‘n Naam. Wat is sy Naam?

Ons het ongelukkig deur die vertaling van die Bybel die besef verloor dat God ‘n Naam het. As iemand die woord `God’ onnodig gebruik, miskien as stopwoord, sal ons sê hy of sy gebruik die Naam van God ydelik. Maar die woordjie `God’ is nie die Naam van God nie. `God’ is nie ‘n eienaam nie. Dit is ‘n soortnaam soos mens. Wat is die Naam van God?

In die tyd van die OT was daar baie gode. Een van hulle was Israel se God. Volgens die OT is Hy die ware God. Verder het Israel geglo hulle God het ‘n naam. Maar sy Naam was vir hulle só heilig dat hulle dit vir eeue lank glad nie uitgespreek het nie (n.a.v. die derde gebod). As hulle by sy Naam in hulle Bybel kom, het hulle die Hebreeus vir `eienaar’ gelees. Die gevolg is dat ons vandag nie presies weet hoe hulle sy Naam uitgespreek het nie.

In ons Bybel word die woord `Here’ as vertaling van hierdie Naam van God gebruik. Maar daar is baie probleme in dié verband. Eerstens word `Here’ ook vir ‘n ander Hebreeuse woord gebruik, een wat heer, eienaar, besitter beteken.

Tweedens is `Here’ nie ‘n eienaam nie. Dit is eerder ‘n titel. En nou het ons vertalers dit gebruik om ‘n eienaam te vertaal. Nou besef ons nie meer goed dat God ‘n naam het, soos ons name Piet of Sannie nie. Sy Naam word in die Hebreeuse Bybel Jhw geskryf (sonder klinkers). Die ou mense het dit Jehowa (spelling Jehova) uitgespreek, maar dis waarskynlik verkeerd. Die moontlikheid is groter dat dit iets soos Jagwe uitgespreek moet word, met ‘n sagte g. Ons skryf dit vandag meestal Jahwe.

Die derde gebod sou dus duideliker gewees het as dit ongeveer soos volg vertaal is: Jy mag die Naam van jou God: Jahwe, nie misbruik nie, want Jahwe sal die een wat sy Naam misbruik, nie ongestraf laat bly nie.

Laat ons net om die gevoel van ‘n naam te kry, in die volgende paar sinne die naam Jahwe in plaas van Here gebruik.

Die betekenis van God se Naam Jahwe is ook ‘n interessante saak. As Moses Hom by die doringbos ontmoet, en Jahwe aan hom die opdrag gee om sy volk uit Egipte te bevry, vra Moses vir Jahwe wat sy Naam is. Moses het dus nog nie sy Naam geken nie.

Jahwe sê dan vir Moses wat sy naam is. In ons vertaling lui dit: `Ek is wat Ek is. Jy moet vir die Israeliete sê: `Ek is’ het my na julle toe gestuur’ (Eks 3:14).

Die Hebreeus vir `Ek is’ is ‘n werkwoordvorm en hou direk verband met die Naam Jahwe. Dit is egter van vroeg af vertaal met ‘n Griekse woordjie wat nie ‘n werkwoordvorm is nie en iets soos `die syn’ of `die bestaande’ beteken. Daaruit is dan afgelei dat God die ewige bestaande is, die een wat selfgenoegsaam is.

Hierdie vertaling het saamgehang met ander oortuigings waarvolgens verandering sleg is terwyl dit wat nooit verander nie, goed is. Dit het eeue lank die voorstelling gevestig dat God onveranderlik is, dat Hy deur niks geraak word nie, geen emosies het nie, en nie reageer op wat mense doen nie

Daarteenoor is ‘n mens baie nader aan die waarheid as jy by die oorspronklike werkwoordvorm bly en hierdie Naam verstaan as ‘n aanduiding van iemand wat by jou is, wat betrokke is, wat dinge laat gebeur, wat getrou is. Die Hebreeuse werkwoord waarvan die Naam van God, Jahwe, afgelei is, word gewoonlik gebruik as die inleidende woordjie om te vertel dat daar iets gebeur het. Jahwe laat dinge gebeur!

Skrywer: Prof Adriö Konig