Die doel van gebed
Die doel van gebed – Francois Malan
Alrine vra:
Ek wil graag weet wat is die doel om te bid en die Here se beskerming oor ons te vra? Hy sê Hy sal nie ‘n haar van ons hoof laat val sonder Sy wil nie. Dus het God reeds oor ons afsterwe besluit, hoekom vra ek dan elke dag dat God my gesin beskerm en bewaar.
Antwoord
Prof Francois Malan antwoord:
Wanneer ons God gelykstel met die natuur se vaste wetmatigheid, het die gebed geen sin nie.
As ons glo in ‘n God wat alles in die wêreld klaar bepaal het en alles uit sy vooraf bestemde plan vir alle tye voortvloei, het gebed geen sin nie.
Christene glo egter nie in ‘n starre, onveranderlike God nie, maar vertrou op die God van die Bybel. Sy onveranderlikheid is ‘n ander soort as die natuurwette. Die Bybel praat kinderlik onbesorg oor God se onveranderlikheid en sy veranderlikheid, wat ‘n dieper wysheid is as die logiese redenerings oor Hom.
God is onveranderlik in sy trou aan sy eie wese. God is liefde (1 Joh 4:8,16). Dit is onveranderlik. Die eenheid tussen die Vader en die Seun en die Heilige Gees is ‘n liefdeseenheid. En met sy Heilige Gees neem God ons op in hulle liefdesverhouding, en word ons kinders van God se groot gesin, omdat die Gees ons aan die Seun van God se dood en opstanding verbind. In sy liefde en genade is Jesus Christus gister en vandag dieselfde en tot in ewigheid (Hebr. 13:8). Maar kinderlik onbesorg kan ons ook sê dat God veranderlik is. Oor die sonde van die mens het dit die Here berou dat Hy die mens gemaak het (Genesis 6:6). Toe God besluit om die Israeliete wat die goue kalf aanbid uit te roei, doen Hy dit nie, nadat Moses vir hulle voorbidding gedoen het nie (Eks.32:10-14). Kyk hoe pleit Abraham by God oor Sodom en Gomorra (Gen.18:20-33). Vir Hiskia verleng die Here sy lewe met 15 jaar op sy gebed (2 Kon. 20:1-7).
Dit is so dat ons lewe en ons sterwe in die hand van die Here is, soos Matteus 10:29-30 en Lukas 12:6,7 sê van die hare op ons hoof en die mossies wat nie op die aarde val sonder ons hemelse Vader nie. Maar daarmee wil Jesus ons juis gerusstel dat ons nie hoef te vrees vir die mense wat ons liggaam kan doodmaak, maar nie ons siel nie, omdat ons Vader ons beskerm. Dit is eintlik ‘n oproep om aan die Here getrou te bly.
In Ps 139:16b bely die psalmdigter ook: ‘al my lewensdae was in u boek opgeskrywe nog voordat ek gebore was.’ Die Here ken nie net die digter van voor sy geboorte af nie (v16a), maar ken ook sy hele lewe vooruit. Daarmee sluit hy aan by die hele Psalm 139 wat getuig dat die Here oral teenwoordig is en elkeen van ons deur en deur ken.
Job sê ook in 14:5 ‘die mens se dae is vasgestel, U het die getal van sy jare bepaal, U het dit neergelê, en hy kan dit nie oorskry nie’ Letterlik vertaal: ‘Aangesien die dae van die mens bepaal is, en die getal van sy maande aan U bekend is, en U het die grens gestel wat hy nie kan oorskry nie’ – so lê die klem op die kortheid van die mens se lewe as die rede vir Job se pleitrede dat die Here tog ‘n verligting gee van sy smarte in vers 6.
Om die Bybelse begrip oor God reg te verstaan, moet ons sy onveranderlikheid en sy veranderlikheid op mekaar betrek. Dit lyk onlogies, maar dit is die Bybel se hoëre logika. Ons kan op God se onveranderlike liefde en trou pleit om verandering van God se dade en sy wil in hierdie wêreld en in ons lewe. So behoort Bybelse geloof in God en gebed bymekaar.
Die onlogiese van die Bybelse begrip van God verklaar ook die naïewiteit van die gebed. Kinderlik naïef sprei Hiskia die briewe van die Assiriese gesante voor die Here oop dat Hy dit self kan lees (2 Kon.19:14-19). Hanna stort stort haar siel voor die Here uit en vra dat sy tog ‘n kind kan kry (1 Sam.1:11). In Luk 18:1-8 gebruik Jesus die voorbeeld van ‘n weduwee wat aanhou bid tot die regter vir haar met haar regsaak help: ‘Sal God dan nie aan sy uitverkorenes, wat dag en nag tot Hom roep, reg doen nie? Sal Hy hulle lank laat wag? Ek sê vir julle: Hy sal hulle help, en gou ook! Maar sal die Seun van die mens by sy koms nog geloof op die aarde vind?’
Maar ons gebede is meestal selfsugtig rondom ons eie belang. En as ons nie kry wat ons vra nie, sê ons dat God nie ons gebed verhoor nie. Jesus het in Getsemane gebid dat as dit moontlik is die lydensbeker van God se toorn oor die sonde van die wêreld by Hom verbygaan. Moet nogtans nie doen soos Ek wil nie, maar soos U wil (Mat 26:39). En moes toe aan die kruis sterf en van God verlaat word om ons skuld te dra. Maar God het Hom verhoor en Hom uit die dood opgewek en sy Hemelvaart is die bewys van God se antwoord, anders as wat Hy gevra het.
Ons weet nie reg wat ons moet bid nie, maar word daarin gelei deur die Heilige Gees wat in ons kom woon het (Romeine 8:26).
Jakobus 5:16 sê: ‘Bely julle sondes eerlik teenoor mekaar en bid vir mekaar, sodat julle gesond kan word. Die gebed van ‘n gelowige het ‘n kragtige uitwerking.’ Ps 145:18,19 sê die Here is naby almal wat Hom in opregtheid aanroep. Aan dié wat Hom dien gee Hy wat hulle vra, Hy hoor as hulle om hulp roep, en Hy red hulle. Ps 34:16: Die Here sorg vir die regverdiges en luister na hulle hulpgeroep. Spr. 15:29b die Here hoor die gebed van die regverdiges.
Ons word regverdiges deur ons geloofsband met Jesus Christus – Hy stel die verhouding tussen ons en God reg. Die Heilige Gees oortuig ons, sodat ons in Jesus glo as die Seun van God wat vir ons gesterf het; en die Gees verbind ons aan die Seun van God sodat ons ook kinders van God word. En die Heilige Gees kom woon in ons om ons te lei in ons gebed en ons daaglikse lewe. Hy lei ons deur God se woord (vgl. Rom 8:9-17).
Skrywer: Prof Francois Malan