Terug na die Ou Testament: Vorms van terugkeer na die Ou Testament: Galasiërs en Hebreërs (2)

Terug na die Ou Testament: Vorms van terugkeer na die Ou Testament: Galasiërs en Hebreërs (2) – Adrio König

4.2 Hebreërs 

4.2.1 Joodse Christene wil terug na die Ou Testament

Maar intussen het ons in die Nuwe Testament een merkwaardige voorbeeld van ‘n radikale terugkeer na die Ou Testament, die Brief aan die Hebreërs. Die skrywer doen eintlik niks anders nie as om die lesers te waarsku hoe gevaarlik dié soort terugkeer is wat hulle oorweeg, ‘n terugkeer wat baie radikaler is as dié in Galasië. Dit kan dus verhelderend wees om hierna te kyk.

In Galasiërs het die Judaïste nog gemeen hulle erken Christus se betekenis ten volle, hulle wil net iets byvoeg. Maar in Hebreërs oorweeg die gelowiges skynbaar regtig om Christus self prys te gee en volledig terug te gaan na die Ou Testamentiese vorm van die godsdiens.

 

Daar is heelwat waarskuwings wat in dié rigting wys.

• “Hoe sal ons kan ontkom as ons so ‘n groot saligheid verontagsaam het” (2:3).
• “Ons behou deel aan Christus as ons enduit volhard in die vertroue waarmee ons begin het” (3:14).
• Hulle moet oppas “dat dit nie miskien later blyk dat een van julle agter gebly het nie” (3:1).
• “Hoeveel swaarder straf, dink julle, sal hy kry wat die Seun van God verag het …” (10:29).  
• “Volharding is wat julle nodig het om … te ontvang wat Hy beloof het” (10:36).   

 

Wat is die omstandighede? Die Brief is duidelik gerig aan Joodse gelowiges. En dit is mense wat alreeds erg vervolg is oor hulle geloof (11:32-34). Maar waarom dan terug na die Ou Testament?

 

Daar was taamlik algemene vervolging van Christene in hierdie tyd. Maar nie van Jode nie. Die Romeinse owerheid het die Joodse godsdiens erken, maar nie die Christelike godsdiens nie. Jode is nie vervolg nie. Ons weet dit al uit Paulus se sendingreise. In elke stad gaan hy sinagoge toe, en die Jode vergader daar openlik, sonder enige probleme. Trouens die Jode het selfs taamlik vry toegang tot die owerheid gehad want hulle kon Paulus telkens aankla (Hand 16:19-34; 18:12). 

 

Dit was dus skynbaar vir hierdie Joodse Christene net teveel om so vervolg te word. Hulle onthou goed dat hulle nie vervolg was voor hulle bekering nie, en hulle weet as hulle hierdie geloof los, sal die vervolging weer ophou.

 

Dit is dus nie vreemd dat die skrywer nie so duidelik besonderhede gee oor waarheen hulle wou terugkeer soos in Galasiërs nie. Hulle wil eenvoudig terugkeer na waar hulle vandaan kom: die manier waarop die godsdiens in die Ou Testament voorgeskryf is. Daarom sluit hy omtrent elke belangrike saak in die Ou Testament in sy bespreking in sy Brief in. En miskien is dit juis die punt wat hier vir ons belangrik is. Hy put eintlik die Ou Testament uit en kry niks wat die moeite werd is as jy dit met Christus vergelyk nie. 

 

4.2.2 Christus is groter as …

’n Mens sien dit sommer dadelik as jy net deur die Brief blaai, hoofstuk vir hoofstuk.

• Hoofstuk 1    Christus is groter as die engele (oa 1:4).
• Hoofstuk 3    Christus is groter as Moses (oa 3:3-6).
• Hoofstuk 4    Christus is groter as Josua en die rus wat hy gebring het (oa 4:8-11).
• Hoofstuk 7    Christus is groter as die priesters (oa 7:23-25).
• Hoofstuk 8    Christus bring ’n groter en beter verbond (oa 8:6,7,13).
• Hoofstuk 8,9 Christus bring ’n groter offer (oa 9:11-14; 10:9-12).
• Hoofstuk 9    Christus bring sy offer in ’n groter tempel (oa 8:2; 9:11,24).

 

Sy punt is eintlik: As jy as Christen na die Ou Testament kyk, moet jy ver na ondertoe kyk, en as jy regtig mooi kyk, sal jy daar ver onder ‘n paar klein engeltjies sien, en ‘n dan klein mannetjie wat hulle Moses genoem het, en een wat nog kleiner is, Josua …

 

Natuurlik leer ons baie uit die Ou Testament. Natuurlik het die Ou Testament geweldig baie waarde. Natuurlik kan ons glad nie die Nuwe Testament ten volle verstaan sonder die Ou Testament nie. Natuurlik is die Ou Testament onontbeerlik om die werk van Christus ten volle te verstaan.

 

Maar wanneer dit op ‘n keuse aankom, word dit eintlik ‘n onsinnige keuse.

 

Kom ons kyk net vir ‘n oomblik na Moses. Daar was geen figuur in die hele Ou Testament wat selfs net met Moses vergelyk kon word nie. Hy het die wet van God ontvang, en die wet was die wil van God vir die hele godsdiens van die Ou Testament. Wanneer die Jode die Christene in Handelinge beskuldig, is dit juis oor hulle houding teenoor Moses en die wet (Hand 6:11, 14; 15:1, 5; 18:13; 21:28). Dis opvallend dat hulle Moses selfs vóór God noem as hulle Stefanus beskuldig: “Ons het hom teen Moses en God hoor laster”  (6:11).

 

Moses was sondermeer die simbool van hulle hele godsdiens. Sy naam verskyn meer as 700 keer in die Ou Testament teenoor Abraham net meer as 200 keer.

 

Maar in vergelyking met Jesus verdwerg hy. Volgens Hebreërs was hy maar net ‘n dienaar in die huis van God terwyl Christus die Seun oor die huis is (Heb 3:5-6).

 

Dis maar net nóg ‘n voorbeeld van hoe die gety in die Nuwe Testament geleidelik téén Moses en “die wet van Moses” gekeer het. ‘n Mens moet onthou dat die wet van Moses gestaan het vir die manier waarop Israel die Here gedien het: Die besnydenis, die sabbat, die tempel, priesters, offers, feeste. Dit is hierteen wat Hebreërs se negatiewe uitsprake gerig is.

 

En die res van die Nuwe Testament bevestig sy houding. Daar loop eintlik ‘n lyn deur die Nuwe Testament wat Moses se wet téénoor die evangelie stel (Joh 1:17; 2 Kor 3:7-17; Gal 3:2; 4:9-11; Kol 2:16-20).

 

Dink maar net aan Paulus se woorde: “Hoe val julle dan nou weer terug na daardie minderwaardige en armsalige wettiese godsdienstige reëls? … Julle hou aan om besondere dae en maande, feesgeleenthede en jare te vier. Ek vrees my harde werk onder julle was dalk tevergeefs” (Gal 4:9-11). Negatiewer kan dit beswaarlik! Die wet van Moses word nou “daardie minderwaardige en armsalige wettiese godsdienstige reëls”!

 

En onthou hy som die hele feeskalender van die Ou Testament op, wat al die feeste insluit. Die “dae” sluit die sabbat in, die “maande” die nuwemaansfees, die “feesgeleenthede” die sewe groot jaarlikse feeste, en die “jare” die sabbatsjaar en die jubeljaar. Hy gebruik dus die bekende samevatting van Israel se feesprogram (“dae en maande, feesgeleenthede en jare”) wat in verskillende vorms in die Ou Testament voorkom (1 Kron 23:31; 2 Kron 2:4; 31:3; Neh 10:33; Eseg 45:17; Hos 2:10).

 

Maar kom ons kyk net ‘n bietjie nader na Hebreërs. Kom ons maak net ‘n lys.

 

Skrywer:  Prof Adrio König