Hoe verstaan ons die eenmalige en herhalende aard van sonde vergifnis? – Kobus Kok

Andre vra

Kan Kobus Kok vir ons meer toeligting gee oor sonde erkenning, belydenis en vergifnis as eenmalig en voordurende aksie.

Antwoord:

Prof Kobus Kok antwoord:

Gelowiges reg oor die wêreld, veral mense wat onlangs tot bekering gekom het, besef die spanning tussen die groot moment waarin God kom en jou sondige toestand vergeef en die realiteit van voortgaande sonde in hulle lewe. Hulle worstel ook met die vraag of mens eenmalig met jou bekering belydenis van jou erfsonde maak en dan ‘n vergeefde, versoende en uitverkore gelowige bly en dan nie weer sondebelydenis hoef te doen nie. Ander voel weer dat hulle elke dag moet sondebelydenis doen. Sommige worstel ook met die vraag of ons enigsins kan verwag dat God ons sonde vergeef as ons dit bely maar nog steeds onsself uitvang dat ons aangaan met die sonde en nie daarmee kan breek nie? Dit is alles baie goeie en moeilike vrae. Gelukkig het die Bybel antwoorde daarop.

In die eerste brief van Johannes (1 Johannes) lees ons dat opsetlike, doelbewuste, voorafbeplande en intensionele sonde as gewoonte, waarin mens doelbewus teen God se wil kies eintlik iets van jou identiteit weerspieël. Die antieke mense in die Bybelse tyd het geglo jou dade wys jou identiteit en jou identiteit wys jou dade. Met ander woorde, wat jy doen wys wie jy is. As ek keer op keer kies om in ‘n bestaanstoestand van sonde my rug op God te draai, en kontra/teen my identiteit as kind van God leef, is ek in werklikheid besig om presies die aard van my identiteit te weerspieël. In die taal van 1 Johannes sou ons kon sê dat hierdie tipe sonde geklassifiseer kan word as sonde tot die dood. Sonde tot die dood is doelbewuste sonde waarin ek my rug teen God draai. Eintlik verwerp ek vir alle praktiese doeleindes vir God. My hart is eintlik koud teenoor God. So ‘n leefstyl neem my na ‘n donker plek, ver van God af… As ons eerlik is, moet ons vra of ons enigsins regtig ernstig is oor God en ons verhouding met God as ons só leef.

Aan die ander  kant is daar mense wat regtig lief is vir die Here. Toe hulle tot bekering gekom het, het hulle gehoor en beleef dat God hulle verlos het van hulle sonde en dat hy hulle vergeef het. Hulle probeer naby aan God leef maar kom agter dat hulle van tyd tot tyd nog steeds foute maak. Hulle beleef soms elke dag die stryd tussen die vlees en die gees. Paulus het ook op ‘n goeie dag die gevoel gehad! Lees maar in Romeine 7 hoe Paulus verduidelik hoe daar ‘n stryd in hom is tussen die vlees en die gees. Daar is twee konflikterende magte waarmee hy worstel.  Tog weet Paulus dat daar iemand is wat hom verlos van die mag van die sonde, en dit is Christus. Daarom is die mag van sonde en ‘n lewe wat vasgevang is in ‘n sondige doodsbestaan ‘n uitklophou toegedien met die kruis en opstanding van Jesus. Die goeie nuus is ons kán loskom van die greep van sonde. Dit beteken egter geensins dat ons nie van tyd tot tyd gaan foute maak nie. Ons is immers nog nie in die hemel nie.

Sondig gelowiges dan nie meer nie?

Sommige tekste maak gelowiges bietjie deurmekaar. Johannes skryf in 1 Johannes 3:9 dat ‘n gelowige nie meer kan sondig nie. In ‘n vorige skrywe het ek alreeds genoem dat momentele of ad hoc sonde nie sonde tot die dood (sien 1 Joh 5) is nie. Die rede? Volgens Johannes is dat God getrou is, en dat Hy die een is wat ons momentele sondes vergeef.

Nou wat bedoel  1 Johannes dan as hy sê dat ‘n Christen nie kan sondig nie? Beteken dit dat hy/sy nie die vermoë het om te sondig nie? Natuurlik is dit nie wat dit beteken nie, want 1 Johannes sê elders dat indien ons meen dat ons geen sonde het nie, bedrieg ons onsself en is die waarheid nie in ons nie. Wat Johannes bedoel as hy sê dat ‘n gelowige nie meer kan sondig nie is dat ‘n ware gelowige gewoon net nie meer wil of kan sondig nie. Jy kan of wil dit nie doen nie, omdat jy so baie lief vir God is en eerder naby aan sy hartklop wil leef. Net soos ‘n ware springbok nie kan slap-lê tydens ‘n wêreldbeker wedstryd nie, kán ‘n gelowige nie slap-lê as dit kom by sonde nie. Dit sluit egter nie die moontlikheid uit dat sommiges wel op ‘n manier slap kan lê nie. Maar dan is die antwoord duidelik – jy wil nie regtig in dié span speel nie!

Om saam te vat. As jy tot bekering kom maak God jou ‘n kind van God en hy vergeef jou sondige toestand. Daarmee wis hy jou ou negatiewe lewe uit en herskep jou tot ‘n nuwe mens. Die nuwe mens wil en kan nie meer sonde doen nie, omdat hy/sy nou ‘n kind van God is. Tog gebeur momentele sonde as gegewe en daarom moet ons steeds elke dag op ons knieë gaan en tot God bid om ons te vergeef en ook aan ons te toon waar ons nie leef soos hy wil hê dat ons moet leef nie. Hierdie tipe sonde-vergifnis is nie ‘n sonder vergifnis wat ons weer kind van God maak nie. Ons is reeds kinders van God, maar bid nou tot versoening en belyning.

Dr. Coen Slabber het eens ‘n mooi voorbeeld gebruik wat my bygebly het. Hy het vertel van ‘n voorbeeld wat John Stott in sy boek Basic Christianity beskryf het om die saak te illustreer:

Gestel daar is ‘n seun wat sy ouers minag. Dit lei tot geweldige konflik en verwydering in die huis en breek die oop kanaal van kommunikasie tussen die gesinslede. Dit sal onakkuraat wees om te sê dat hierdie seun nie meer die kind van sy ouers is nie. Selfs al sou die seun vir sy ouers sê dat hy nie hulle kind wil wees nie. Die kind se slegte optrede maak nie dat hy/sy skielik nie meer die kind van die ouers is nie. Hy bly hulle geliefde kind wat sy status as kind by geboorte ontvang het. Die ouers is seergemaak deur die optrede van die kind, maar het die kind steeds oneindig lief en begeer ‘n herstelde verhouding met die kind. Indien die kind tot inkeer kom, skep dit die geleentheid vir die kind en die ouers om tot versoening of rekonsiliasie te kom. Nou kan hulle in ‘n herstelde verhouding met mekaar staan.

Net so het ons by wedergeboorte die status van kind ontvang. Soms maak ons foute en dwaal weg van ons ware identiteit. In sulke gevalle moet ons tot God bid en vra om vergifnis.

Eenmalige en herhalende vergifnis van sonde is dus nie twee teenstrydige beginsels nie. Dit is deel van dieselfde munt. Eenmalige vergifnis van ons sondige toestand maak ons tot kind van God – transformeer ons in mense wat die begeerte het om naby aan God te leef en wat nie wil of kan sonde doen vanuit die perspektief van ons identiteit nie. Tog maak ons foute en stap ons buite die kollig van die Lig. Soms rebelleer ons teen die vader en raak die byster. Dan moet ons weer op ons knieë gaan en tot God bid vir vergifnis. Ons bid nie dat ons nou weer sy kind wil word nie. Nee, dit sal ons altyd wees. Ons bid dat ons verhouding met Hom kan herstel en erken ons aandeel in die breuk van die verhouding.

Graag verwys ek u ook na ‘n vorige artikel van my in hierdie verband en wat op die webblad Bybelkennis te vinde is.

 Doen jy onvergeeflike sonde teen die Heilige Gees?

In 1 Johannes 5:16 lees ons die volgende:

¹⁶As iemand sy broer sonde sien doen wat nie tot die dood lei nie, moet hy bid en God sal die broer die ewige lewe gee. Dit geld dié wat sonde doen wat nie tot die dood lei nie. Daar is sonde wat tot die dood lei; daarvoor sê ek nie dat hy moet bid nie. ¹⁷Alle ongeregtigheid is sonde, maar daar is sonde wat nie tot die dood lei nie.

Ons lees ook in 1 Johannes 3:9

⁹Iemand wat ‘n kind van God is, doen nie meer sonde nie, omdat die Gees van God in hom bly; en hy kan nie meer sondig nie, omdat hy uit God gebore is. ¹⁰Hiéraan is dit duidelik wie kinders van God en wie kinders van die duiwel is: iemand wat nie regverdig lewe nie en nie sy broer liefhet nie, behoort nie aan God nie.

Die maklikste om dit mee te verduidelik is deur middel van ‘n rugby metafoor. Indien jy vir die Springbokke speel teen die All Blacks is dit jou volle intensie om te wen, elke bal deur die pale te skop en geen foute te maak nie. Net so kan en wil ‘n Christen nie meer speel vir die duiwel se span nie omdat jy nou aan God se span behoort. Soms gebeur dit dat ons die bal van die lewe skeef aangee en foute maak, maar dit is wat dit is, momentele foute en ons stop sommer dadelik daarmee en maak reg, ons verval nie daarin nie. Johannes sê in 1 Johannes ⁷Liewe kinders, moenie dat iemand julle mislei nie: wie regverdig lewe, is regverdig soos Hy regverdig is; ⁸wie aanhou sonde doen, behoort aan die duiwel, want die duiwel hou van die begin af aan met sondig. En die Seun van God het juis gekom om die werk van die duiwel tot niet te maak .

Mense wat naby aan God leef weet wanneer hulle verkeerd optree en wanneer dit hulle verhouding  met God seermaak. Daarom keer hulle vinnig terug na God se hartkamer wat altyd vir hulle oopstaan soos ‘n liefdevolle Vader. 1 Johannes 1:8 sê immers dat alle mense droogmaak, maar God vergewe die wat terugdraai na Hom: ⁸As ons beweer dat ons nie sonde het nie, bedrieg ons onsself en is die waarheid nie in ons nie. ⁹Maar as ons ons sondes bely-Hy is getrou en regverdig, Hy vergewe ons ons sondes en reinig ons van alle ongeregtigheid.

Momentele sonde, daar waar jy die bal van die lewe aanslaan of iemand hoog tekkel, dit is nie sonde tot die dood nie. Sonde tot die dood is wanneer jy die God van lewe verwerp en met jou ganse wese en jou menswees keer op keer teen God kies – wanneer jy jou hart vir God sluit en hom verwerp. Dit is sonde teen die Heilige Gees en sonde tot die dood omdat jy die God van lewe verwerp en ook jou naam uit die boek van die lewe uitskryf. Sonde teen die Heilige Gees is dus ‘n bestaanstoestand waarin ek teen die Lig en die Lewe kies met my wese en doelbewus God se stem en die inspraak van sy Gees verwerp.

Skrywer:  Prof Dr Kobus Kok