Jesaja – Oordeel en versekering (8:9-22) – Francois Malan
8:9-10 Dié digterlike verse is ‘n tussenspel in die vernietigende boodskap. Driemaal word gesê: Julle sal vernietig word/met vrees vervul word, want die nasies se aanslag op die Here se heerskappy sal tot niks lei nie, soos Ps 2 sê; want God is by ons! In 8:8 is ‘God is met ons’ ironies gesê aan Agas en Juda as ‘n bestraffing; maar hier, is ‘God is met ons’ ‘n bevestiging van God se oordeel oor Juda se vyande. Terwyl 8:7-8 ‘n massiewe neerlaag vir Jerusalem aankondig met die massas water wat die land gaan oorstroom met Assiriese soldate, bied 8:9-10 ‘n sterk kontras met ‘n massiewe versekering dat dit met Jerusalem sal goed gaan – moontlik verwys dit na die wonderbaarlike uitredding van Jerusalem, wat in hoofstuk 37 vertel word. God is hier en bepaal wat op aarde gebeur met Assirië en met Jerusalem. Die vér plekke verwys na Assirië wat ‘n klomp volke oorgeneem het en opgeneem het in sy leërs (vgl. 5:26).
8:11 Die vers knoop by ‘God met ons’ aan, met ‘want so het die Here vir my met ‘n sterk hand gesê, en my gewaarsku om nie te loop op die pad van hierdie volk nie, en gesê (Eseg 1:3; 3:14 praat ook van die hand van die Here op hom – 1983-vertaling: die mag van die Here was op my; hier in Jes 8:11: in sy groot mag) – die Here dring daarop aan dat Jesaja homself sal onderskei van ‘hierdie volk.’
8:12 Jesaja en sy volgelinge (‘julle’) moenie vir die Here se oordele terugdeins nie en nie bang wees waarvoor die volk bang is nie, en nie bewe van angs nie – dieselfde wat Jesaja vir Agas moes sê in 7:4, sê die Here nou vir dié wat op die Here vertou. Die sameswering verwys na Sirië en Israel se sameswering teen Assirië waarvoor Agas bang is, omdat hy nie bewus is van die Here se hand oor die leërs van die wêreld nie.
8:13 Die Here van die leërskare – wat beheer het oor alle leërmagte – moet julle as heilig/toegewyd beskou. Hom moet julle vrees en vir Hom bewe (vgl. Mt 10:28).
8:14 Die Here sal hulle beskutting wees, daarom hoef hulle nie te vrees nie. Die rots waarop die gelowiges vir sekerheid, beskerming en redding vertrou (Ps 18:3; 19:15) het nou teen die volk gedraai as ‘n rots waaroor hulle struikel; die beskermer teen die strik (Ps 141:9) en redder uit die strik van die voëlvanger (Ps 91:3) het ‘n vangnet en ‘n strik vir hulle geword, omdat hulle verstrik geraak het in die diens van afgode (Ps 106:36; vgl. 2 Kon 16:3-4,10-12).
8:15 Baie van hulle (nie almal nie!) sal in groot moeilikheid beland, want die Here is ‘n magtige teenstander. Die woorde, wat die moeilikheid omskryf, word opgestapel: struikel, val, gebreek, gevang (in ‘n strik), gevang (deur die vyand). Die skrywer sien duidelik Juda se dodelike afdraende pad in die hande van die Assiriërs, dan in die hande van die Babiloniërs, en die heel tyd in die hande van die Here.
8:16 De volgende verse is prosa. ‘Bind die getuienis eers vas, verseël die lering onder my dissipels.’ Omdat die volk as geheel die prediking van die profeet verwerp het, word dit as ‘n kosbare saak vir sy volgelinge vasgemaak om nie verlore te raak nie (vasbind en verseël). Die vers verwys na ‘n groep leerlinge, dissipels van Jesaja. Onder hulle los hy getuienisse van sy ander siening van die werklikheid. Hierdie getuienisse wat in die eerste persoon geskryf is (8:1-8,11-15), is moontlik die begin van die boek wat Jesaja opgeteken het en nou verseker dat dit behoue sal bly.
8:17 Die boodskap is dat Juda nie in ‘n selfvernietigende paniek hoef te lewe nie. Daar is ‘n ander denk- en lewenswyse, met baie risiko’s daaraan verbonde, nl. die weg van die geloof, wat vir ander na dwaasheid lyk, nl. van vertroue op die Here (letterlik: wag en hoop op die Here) in plaas van vrees, omdat die Here Hom verberg vir die nageslag van Jakob, die tienstammeryk, wat Hom tydens Jesaja se leefstyd verwerp het, en die twee stammeryk wat Hom gedurende die volgende 120 jaar al meer verwerp (vgl. Eseg 39:23 – 1983-vertaling: ‘Ek hulle verwerp het’ vir: ‘Ek het my gesig vir hulle verberg’). Waar die Here sy gesig verberg is dodelike moeilikheid te wagte. Jesaja skool sy volgelinge in vertroue en hoop op die Here. In die krisissituasie is die Here die lewensdraad waaraan hulle moet vashou, in die stellige verwagting dat die Here ‘n uitweg, ‘n nuwe en ander deur sal voorsien. Te midde van die rokende stomp van die buurlande se vuur, en die vloedwaters wat tot aan die nek raak, van die Assiriese leërmag, van elke eeu, die gejaag na besittings, en die verwarring oor wie god is, is die draadjie van hoop die naam van die profeet, Jesaja, ‘die Hére is redding’ (1:1; 7:3) en drie kindername: Sear-Jasub, ’n-Oorblyfsel-sal-terugkeer’ (7:3), Immanuel, ‘Gód is met ons’ (7:14-16) en Makeer-Sjalal-gaz-baz, ’Plunder-en-Roof-is-naby’ vir Resin en Peka (8:3-4).
8:18 Die afdeling van 7:1-9:7 is vol verwysings na tekens en simbole. ‘n Hele paar van hulle gaan oor die name van kinders. Hierdie vers bevestig die vorige verwysings. Dié kinders se teenwoordigheid in Jerusalem sal die inwoners herinner aan die uitspra e van die Here wat deur hulle name verkondig word, van die Here se teenwoordigheid en besluite ook gedurende die ‘stil jare’ wat gaan volg ná die tien stamme se wegvoering na Assirië 722 v.C. en tot die twee stamme se wegvoering na Babel 125 jaar later in 597 en 587 v.C. Die name is gegee as tekens en seëls in Israel, en kom van die Here van die leërskare wat op berg Sinai woon. Dit voorspel die ondergang van Israel en die Here se ondersteuning vir Jerusalem.
8:19 Verse 19 tot 22 is die antwoord van die inwoners van Jerusalem en die volk van Juda op Jesaja se profesië, so ook die grootste dele van hoofstukke 9-12. In hierdie verse is daar opvallende alliterasies in Hebreeus. Toe Saul ongehoorsaam geword het aan die Here en die Here sy rug op hom gedraai het, en die nood hom begin druk het, het hy die heks van Endor gaan raadpleeg (1 Sam 28). Die mense (hierdie volk) sê nou, hulle moet mediums en spiritiste gaan raadpleeg – iets wat die Here juis verbied het toe hulle die land ingekom het (Deutr
18:9-14). Dit is die heidene se pogings om verborge kennis oor die toekoms te bekom. Die volk wil nie slegs op die Here wag en hoop en vertrou nie. Hulle wil iets doen aan hulle toekoms en wil daarom mediums en spiritiste raadpleeg om te weet wat om te doen (wat sterrebeelde of teeblare sou voorspel). Maar die raadgewers fluister net in die geheim aan ingewydes, en mompel onverstaanbare woorde, terwyl die Here se woorde hard en duidelik uitbasuin word deur die profete (9:7), op kennisgewingsborde bekendgemaak word (30:8), en met die name van kinders herinner die Here hulle aan sy uitsprake oor die toekoms (8:18). Waarom raadpleeg lewendes die dooies en nie die lewende God, hulle God nie?
8:20 Terug na die torah onderwysing/wet van die Here, wat die priesters aan die kinders leer, en terug na die getuienis van die profete, dit is die maatstaf waarmee die valse profete getoets moet word. Die oproep is in die vorm van ‘n oorlogskreet (vgl. Rigters 7:18) en sluit aan by Jes 8:16 (vgl. Luk 16:29).
8:21-22 As die volk en die koning egter nie na die Here se wet en getuienis toe terugkeer nie, sal hulle sonder ‘n toekoms wees. Na die vernietiging en plundering deur die Assiriërs sal die volk verdruk en honger deur die land trek, en sê dit is die koning en die Here se skuld dat dit so sleg met hulle gaan, sonder dat dit iets sal help. Hulle moet maar net rondom hulle kyk hoe die Assiriërs reeds al die dorpe en landerye om Jerusalem oorgeneem het en verwoes het.
Skrywer: Prof Francois Malan