The irony of the gospel is that the only way to be worthy of it is to admit you’re completely unworthy of it – Tim Keller

Die skeppingsverhaal

Temper Longman III het pas ‘n nuwe kommentaar oor Genesis geskryf. Genesis 1 vertel vir ons van die skepping en die vorming van die wêreld. Dit is nie ‘n wetenskaplike beskrywing van die skepping nie. Dit is in die kultuuromgewing van die antieke Nabye-Ooste geskryf. Dit hanteer nie en is nie veronderstel om moderne wetenskaplike vrae te beantwoord nie.

Wat ons wel sien, is dat God alleen die Skepper is. Die son, maan en sterre is skeppings en nie gode nie. Die vraag is of hierdie verhaal iets te sê het vir ons vandag. Longman noem die volgende:

1. God is die Skepper; ons is skepsels. Daar is niks wat gelyk aan God is nie. Die kern van afgodery is as ek die onderskeid tussen Skepper en skepsel vergeet. Die son, maan en sterre is nie gode nie; menslike regeerders is nie gode nie; mensgemaakte beelde is nie gode nie.
2. God is soewerein, selfonderhoudend en oppermagtig. God is betrokke en bly betrokke.
3. Geslag en seksualiteit is deel van die skepping. Beide mans en vroue is na die beeld van God gemaak. Hulle word beveel om die aarde te vul en oor die aarde te heers. Hulle weerkaats God se heerlikheid.
4. Die skepping is goed.
5. God verklaar die sewende dag heilig. In Genesis word die mense nie beveel om die sabbat te onderhou nie. Longman glo dat die opdrag om die sabbat te onderhou vir Israel was en dat dit nie op die kerk van toepassing is nie. Christus vervul die sabbat. Daar is nie meer ‘n enkele “heilige” dag nie, maar alle dae is heilig en behoort aan God.
6. Christus is die beeld van God. Hy is volkome mens en volkome God. Mense word opgeroep om in Christus nuwe skepsels te word: Lewe volkome volgens die wil van God en wees heilig (Efesiërs 4:24).
7. Alle mense is na die beeld van God gemaak – diegene wat ons liefhet, haat, ontstel en vir ons blydskap bring. Daarom moet ons almal met respek en deernis hanteer. Dit sluit in alle rasse, beide geslagte, verskillende seksuele oriëntasies, beroepe, ryk, arm … almal. Hulle weerspieël God se heerlikheid en verteenwoordig sy teenwoordigheid op aarde.

Die beeld van God word aan alle mense gegee – nie selektief net aan sekere mense nie. Dit word ook nie van sommige mense weerhou nie. Dit vorm die Christelike etiese raamwerk.

Dit is duidelik dat die skeppingsverhaal steeds baie vir ons sê.

The physical presence of other Christians is a source of incomparable joy and strength to the believer. —Dietrich Bonhoeffer

Psalm 1

[Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.]

Billy Graham lees elke maand al 150 psalms. Vir hom het hulle duidelik ‘n besondere betekenis. Meeste van ons, ek ingesluit, lees die psalms nie so sistematies nie – ons pik hier en pik daar. Daarom het ek besluit dat ek hierdie jaar ‘n bietjie dieper in die psalms wil delf. Ek het veral gebruik gemaak van John Goldingay se drie-volume kommentaar – Psalms.

Psalm 1 is ‘n onverwagse begin vir ‘n versameling liedere en gebede, want dit is ‘n gedig wat kommentaar lewer op hoe die wêreld werk. Dit vra dat mense aandag moet gee aan God se onderrig. In vers twee kry ons dat die woord tora twee maal gebruik word. Dit word hier met wet vertaal, maar onderrig is ‘n beter vertaling. Hierdie psalm moedig nadenke oor die onderrig van God aan – dit gaan oor twee alternatiewe wêreldsienings.

Vers 1 – 3 is ‘n verklaring dat dit goed sal gaan met mense wat in die Here hulle vreugde vind. Dit is iets wat ons ook in Spreuke kry: Dit gaan goed met die mens wat wysheid gevind het, wat insig as sy deel ontvang het (3:13); Dit sal goed gaan met dié wat op my pad bly (8:32); Dit sal goed gaan met die mens wat na my luister (8:34).  Die psalm begin met drie negatiewe stellings: dit sal nie goed gaan met mense wat:

• die raad van goddelose mense volg;
• Op die pad van sondaars staan; en
• In die byeenkoms van spotters sit nie.

As jy tussen hierdie drie groepe mense sit, sal jy mettertyd hulle wêreldsiening aanvaar. Die positiewe alternatief is dat die gewone Israeliete, daarenteen, hulle vreugde in die wet van die Here vind. Hoe doen hulle dit? Hulle sê sy wet dag en nag prewelend op. Vers 3 sê dat die regverdiges soos ‘n boom langs ‘n watervoor sal wees – hy gee vrugte op sy tyd.

Vers 4 – 5 is dan ‘n beskrywing van die toekoms van die goddeloses. Hoe verskil hulle van die gelowiges? Die manier waarop die dinge vir hulle uitwerk – die bestemming. Hulle is soos kaf. Kaf is ‘n beeld van iets wat nutteloos is. Hulle is soos kaf, want as die oordeel kom, sal hulle nie staande bly nie.

Vers 6. Hier lees ons vir die eerste keer in hierdie psalm van die Here self. Hier kom die psalmis en hy lê twee paaie voor ons: die pad van die regverdiges en die pad van die goddeloses. Dit is baie duidelik dat die Here self by die pad van die regverdiges betrokke is. Die psalmis plaas sy lesers voor ‘n keuse. Watter pad gaan jy volg?

Psalm 1 is ‘n inleiding tot wat verder in hierdie boek gaan gebeur – dit berei die pad voor vir wat vorentoe gaan gebeur. Dit sê dat voordat ons die Here kan loof of sy hulp kan soek, moet ons eers aandag aan sy onderrig gee.

Die woorde van die psalms is woorde van geloof (Martin Luther)

Better to shun the bait than to struggle in the snare. — Anoniem

Van afsondering na gemeenskap na bediening

Op 1 April 1996 skryf Henri Nouwen hierdie artikel vir Leadership Journal.

Die woord dissipelskap en dissipline het dieselfde stam. As ons dissipels van Jesus wil wees, moet ons gedissiplineerd lewe. In die geestelike lewe beteken dissipline die “poging om spasie te skep waarin God kan optree.” Dissipline beteken jy verhoed dat jou hele lewe gevul word; dit beteken dat spasie geskep word vir iets wat jy nie beplan of verwag het nie.

In Lukas 6:12 – 19 lees ons van Jesus wat sy twaalf dissipels gekies het. Jesus spandeer die nag in gebed en in afsondering met God. In die oggend roep Hy sy dissipels nader en kies twaalf van hulle en vorm so ‘n gemeenskap. In die middag, met sy dissipels, verkondig Hy die woord en genees die siekes. Let op die volgorde: afsondering – gemeenskap – bediening. Die orde wat Jesus vir ons leer begin by afsondering in gebed; daarna word ‘n gemeenskap gevorm; uiteindelik gaan hierdie gemeenskap uit om die goeie nuus te verkondig en te genees. Afsondering, gemeenskap en bediening is drie dissiplines waarin ons spasie skep  waarin God kan praat en optree. Doen ons dit gaan iets verrassend gebeur.

• Afsondering

Dit beteken dat ek met God alleen is. Is daar spasie daarvoor in jou lewe? Hoekom is dit belangrik? Dit is die plek waar jy na God wat jou sy geliefde noem, kan luister. Om te bid, beteken ek laat daardie stem toe om oor die kern van my lewe met my te praat. Jesus het die hele tyd na daardie stem geluister. Op aarde is Hy geloof en gespot; Hy is gekruisig. Een ding het Hy geweet: Hy is God se geliefde Seun. Daaraan het Hy vasgehou. Daar is baie ander stemme wat ook praat. In hierdie wêreld is daardie stemme sterk. Jesus het ook hierdie stemme gehoor – dink maar aan sy versoeking in die woestyn. Jesus het die hele nag deurgebring in gebed met God. Jy moet bid; jy moet luister na die stem wat na jou, sy geliefde, roep. Die probleem is dat so gou as ons gaan sit, begin ons aan ander goed dink. Gebed is waar ons geestelike bediening begin. Dit is waar Jesus na God geluister het. Dit is waar ons na God luister.

• Gemeenskap

Afsondering roep ons op na gemeenskap. In die afsondering besef jy dat jy deel van ‘n gemeenskap is. Gemeenskap is nie ‘n formele organisasie nie – dit is ‘n manier van lewe. Om jou vergader jy mense aan wie jy die waarheid wil verkondig. Dit is nie altyd maklik nie. In Jesus se lys van 12 name was daar die persoon wat Hom sou verraai. Hoekom volg gemeenskap op afsondering? As ons nie weet dat ons die geliefde seun/dogter van God is nie, gaan ons verwag dat iemand in die gemeenskap ons so sal laat voel. Hulle kan nie. In die dissipline van gemeenskap kry ons die dissiplines van vergifnis en feesvier.

• Bediening

Alle dissipels van Jesus moet dien. Bediening beteken dat ek vertrou dat as ek die kind van God is, krag van my sal uitgaan en mense sal genees word. Hierdie bediening kan in twee woorde uitgedruk word: dankbaarheid en deernis. Kan ek dankbaar wees vir alles wat in my lewe gebeur. Bediening is om mense te help om te ontdek dat midde in die pyn is daar seën; midde in jou hartseer is daar blydskap. Deernis beteken om te ly en te leef met hulle wat ly.

Wat in ons lewe belangrik is, is nie sukses nie, maar vrugte. Hierdie vrugte word dikwels in my pyn en kwesbaarheid gebore.

To speak of hell is precarious. But not to speak of hell is more percarious –  Timothy Keller

Bestudeer ‘n Bybelse karakter

Hierdie is weer een van Mel Lawrenz se artikels oor hoe om die Bybel te lees.

Die kernbetekenis van die Bybel sal ons maklik verstaan as ons die Bybel lees. Dit gaan oor God en mense en God se optrede om gebroke mense te red. Dit is soos ‘n drama met een hoofkarakter – God – en baie ondersteunende karakters. Sommige is net name in ‘n geslagsregister; ander soos Abraham, Josef, Moses, Petrus, ens is die onderwerp van verhale.

Dit is dus nie verbasend dat ons in Bybelstudie soms ‘n spesifieke karakter wil bestudeer nie. Hoe doen ons dit?

1. Begin met die regte aannames

Ons lees die verhaal van Abraham in Genesis 12 – 25. In die proses kry ons insigte in die aard van die menslike natuur en die weë van God.  Nie alle besonderhede in die lewe van Abraham het ‘n parallel in ons ondervindings nie. Ons moenie probeer om alle besonderhede van Abraham se lewe op ons lewens toe te pas nie. Ons moet ook onthou dat helde in die Bybel steeds sondige mense was. Die lewe van die belangrikste karakters in die Bybel gee aan ons ‘n paar geestelike beginsels en nie lesse in elke klein besonderheid nie.

2. Ons moet die regte gedeeltes kry

Jy kan maklik die gedeeltes waarin byvoorbeeld Baranabas vermeld word in ‘n konkordansie kry. Jy moet seker maak dat hulle almal na dieselfde persoon verwys. Name soos Maria, Johannes en Jakobus is baie algemeen in die Nuwe Testament.

3. Lees elke gedeelte in konteks

Moenie net geïsoleerde verse lees nie. Lees ook die verse om die verwysing – selfs die hele hoofstuk. Maak notas. Ons waarnemings mag die volgende insluit:

• Die omstandighede van die verhaal
• Hoe die persoon opgetree en gepraat het
• Die reg of verkeerd van wat hy gedoen of gesê het
• Die ontwikkeling van die karakter

4. Maak gevolgtrekkings en toepassings

Kyk na die kern van die persoon se lewe. Is daar lesse vir my vir vandag in sy lewe? Moenie dit forseer nie.