To be modern is to be addicted to choice and change – Os Guinness

Die louwarm gemeente

Laodisea. Hier was ‘n gemeente wat lou was met te veel vertroue in hulle eie geestelike toestand. Jesus sê vir hulle: Maar nou – omdat jy louwarm is  en nie warm of koud nie –  staan Ek op die punt om jou uit my mond te spoeg (Openbaring 3:16).

Hoeveel gemeentes vandag is nie apaties nie – sonder dat hulle daaroor bekommerd is. Hoekom is apatie belangriker as wat ons dink?

1. Apatie teenoor Christus mag gevaarliker as vyandskap teen Hom wees

Mense glo apatie is beter as vyandskap. Jesus stem nie saam nie. Ek ken jou dade, dat jy nie koud en ook nie warm is nie. Was jy maar koud of warm! (Openbaring 3:15).  Dit is hierdie louwarm mense wat in ons kerkbanke sit wat die moeilikste is om te bereik. Hoekom? Want hulle sê vir hulleself: Ek … het aan niks ‘n behoefte nie (3:17). “Complaint against God is far nearer to God than indifference about Him.” (George MacDonald).

2. Apatie teenoor Jesus is die godsdiens van vandag

Die persepsie van ons huidige kultuur is dat ons alles – ook godsdiens – met matigheid moet doen Daarom dat gemeentes mik vir die middel – genoeg godsdiens om darem aanvaarbaar te wees, maar nie so baie dat ons as oorywerig beskou sal word nie. Louwarm godsdiens is die doel. John Stott glo dat die brief aan Laodisea die belangrikste brief vir die moderne kerk is: Perhaps none of the seven letters is more appropriate to the twentieth century church than this. It describes vividly the respectable, sentimental, nominal, skin-deep religiosity which is so wide spread among us today. Our Christianity is flabby and anemic, we appear to have taken a lukewarm bath.

3. Apatie teenoor Jesus is nie met sy waardigheid gesinchroniseer nie

Waaroor is die louwarm kerk apaties? Oor die persoon Jesus. Daar is ‘n geweldige verskil tussen die heerlikheid en wonder van Christus en ons vervelige en lou reaksie teenoor Hom. Hierdie verskil bring vrae oor ons geestelike gesondheid en lewenskragtigheid na vore. Apatie is ‘n problem, want dit mis die kern van die Christelike geloof: die grootheid van Christus.

Apatie is ‘n groter problem as wat ons dink. Maar wat kan ons daaraan doen? God gee self die antwoord in hierdie brief: Ek raai jou aan om van My goud te koop wat deur vuur gesuiwer is sodat jy ryk mag wees en wit klere dra (3:18). ‘n Nuwe visie van God se grootheid is altyd die geneesmiddel  vir apatie. God nooi sy mense uit om Hom weer vars te ondervind: Kyk, Ek staan by die deur en Ek klop. As iemand my stem hoor en die deur oopmaak, sal Ek ingaan by hom en saam met hom ‘n ete geniet en hy met My (3:20).

Men are not against you; they are merely for themselves. -Gene Fowler, joernalis en skrywer

God herlaai (reboot) die skepping

J.D Greear sê hy het net een oplossing vir elke probleem met sy rekenaar – reboot. Daar is ook ‘n “reboot” in die Bybel – God noem dit nie so nie, maar dit is wat met Noag gebeur het. Dinge in die wêreld het so sleg geword dat God besluit het om die skepping te herlaai. Die verhaal van Noag bring baie vrae na vore – historiese vrae oor die vloed, praktiese vrae oor die ark, filosofiese vrae oor die goedheid van God. Wat ons moet sien, is God se agenda met die herlaai van die skepping.

Twee agendas definieer hierdie herlaai.

1. God sorg vir die hele skepping

Toe Noag en sy gesin uit die ark kom, maak God ‘n verbond met die hele skepping: Dit is die teken van die verbond tussen My en julle en die wilde diere by julle, ‘n verbond wat vir alle toekomstige geslagte geld (Genesis 9:12). God gee om vir die hele skepping. Die skepping sien met gespanne verwagting daarna uit dat God bekend sal maak wie sy kinders is. Die skepping is immers nog aan verydeling onderworpe (Romeine 8:19 – 21). In Psalm 19:2 lees ons: Die hemele getuig van die mag van God. Die lug en die see en die berge het stemme as jy net mooi luister.

Menslike sonde maak hierdie stem stil. As rentmeesters van God se skepping moet ons verseker dat hierdie stem weer helder praat.  Die wêreld is ‘n liefdevolle skepping van God. Wat met ons pleit om verlossing te aanvaar sodat dit ook kan wees wat God geskep het.

2. Die buitengewone waarde van die menslike lewe

Die waarde wat jy aan iets heg, word bepaal deur die prys wat jy daarvoor betaal het. Net nadat Noag uit die ark gekom het, lees ons: Wie die bloed van ‘n mens vergiet, deur die mens sal sy bloed vergiet word. God het die mens gemaak as sy verteenwoordiger (Genesis 9:6). Geen prys kom naby die prys van ‘n mens se lewe nie. Hier sien ons die hoë waarde wat God aan die mens heg. Daarom moet ons lewe sover as wat dit moontlik is, beskerm – want ons dra God se beeld. Vir Hom is ons kosbaar.

Tydens die National Prayer Breakfast in 1994 het Moeder Teresa verwys na aborsies en gesê:  “Anybody that doesn’t want a child … please, give it to me. I want that child.”

Dit moet die gesindheid van elke Christen wees. Is daar individue in ons samelewing wat ons nie as menslik beskou nie? Is daar mense wat die samelewing nie liefhet nie of hulle ignorer of verwaarloos? Mense wat niemand wil hê nie. Dan moet die gemeente en alle Christene sê: “Ek wil hom/haar hê. Gee hom/haar vir my.”

It is not freedom for a fish to sun itself on the beach. It is death. The question of freedom is: What were you made for? – John Piper

Indeling van die psalms

Ons huidige 150 Psalms is saamgevat in vyf versamelings of boeke. Let op die einde van Psalms 41, 72, 89, 106 en 150. In al vier gevalle bevat die slotreëls die volgende:

• ‘n Lofprysing aan God;
• Die gedagte van vir altyd; en
• Die woord

Maar reeds voor dit was daar al kleiner versamelings. Toe die 150 psalms saamgevoeg is, is sekere versamelings onveranderd gelaat. In ander gevalle is psalms tussenin gevoeg.

Daar is drie moontlike indelings:

1. Indeling volgens die eerste vyf boeke van die Bybel

Dalk is hierdie vyf versamelings gebruik in openbare aanbidding parallel met die vyf boeke van Moses, want ook hierdie vyf boeke het min of meer teen hierdie tyd hul finale beslag gekry. Die priesterordes, die offers, die orkeste en die kore is eers na 515 vC (die jaar waarin die Tweede Tempel toegewy is) gevestig. Dit het tot gevolg gehad dié vorm van tempelaanbidding waarmee Jesus as twaalfjarige seun te doen gekry het toe Hy vir die eerste maal van Galilea na Jerusalem gereis het vir een van die groot feeste.

1. Indeling volgens die name in die opskrifte

Hier word die psalms volgens die naam van die skrywers ingedeel: Dawid (74), Asaf (12), Koragiete (11), Salomo (2), Moses (1) en Etan (1). Hierdie indeling skep sekere probleme:

1. In 49 psalms word die skrywer se naam nie genoem nie.
2. Ons onvermoë om met volle sekerheid te sê dat die skrywer wie se naam in die opskrif voorkom, wel die skrywer is.
3. Die psalms wat aan ‘n sekere skrywer toegeskryf word, lê nie altyd bymekaar nie. Hulle kom verspreid deur die boek voor,

1. Indeling volgens temas

• Wysheidspsalms – die digter maak uitsprake oor die lewe, die skepping en die openbaring wat God aan sy volk gegee het.
• Koningspsalms – hier word verwys na verskillende aspekte van die koning se regering. Baie van hierdie psalms is later Messiaans geïnterpreteer.
• Vertrouenspsalms – die digter se onvoorwaardelike vertroue op God staan voorop.
• Boetepsalms – skuldbelydenis is prominent.
• Lofpsalms – God word geloof en geprys. Dit kom baie algemeen voor en daarom sal die Psalms soms as die Loflied bekend staan.
• Onskuldpsalms – daar word gekla oor lyding deur iemand anders veroorsaak. Die digter beklemtoon sy onskuld en die Here word dikwels gevra om die skuldiges te straf.
• Skeppingspsalms – God se skeppingsmag word besing.
• Klaagpsalms – die klaagliedere van ‘n enkeling of van die volk. Twee dinge is opvallend:
• Die klaer se afhanklikheid van God; en
• ‘n Beskrywing van die oorsake of redes waarom hy kla.
• Vloekpsalms – die digter is so verontwaardig oor sy vyande se misdade teen hom dat hy dit beskou as misdade teen God. Daarom versoek hy God om die misdadiger selfs uit te roei.
• Geskiedenispsalms – die klem val op die groot dinge in Israel se geskiedenis en dat alles God se werk is. Dit is dade wat van God se grootheid getuig.
• Sionspsalms – die berg Sion met die tempel, die aardse woonplek van God, word besing.
• Troonbestygingspsalms – handel oor die Here se heerskappy oor die hele wêreld.
• Pelgrimsliedere – deur die gelowiges gesing toe hulle jaarliks vir die groot feeste na Jerusalem opgetrek het.
• Hallelujapsalms – hulle begin en eindig met die Hebreeuse woord: Halleluja.

Ons het nou lank stilgestaan by die agtergrond van die psalms. Ons kan nou na die individuele psalms kyk.

Anger isn’t the opposite of love. Hate is and the final form of hate is indifference – Becky Pippert

God se soewereiniteit teenoor menslike vryheid

Bepaal God die gebeure in ‘n mens se lewe, of besluit ons self? Dit is ‘n vraag wat by baie gelowiges spanning veroorsaak. Die Bybel beskryf hulle dikwels saam asof hulle saamwerk en nie mekaar weerspreek nie. Kom ons kyk na ‘n voorbeeld uit die Bybel.

Een van die wreedste vorm van verraad waarvan ons in die Bybel lees, is Josef wat deur sy broers as slaaf verkoop word. Hulle doen dit, want hulle was baie ontstel oor Josef se drome. Uiteindelik verkoop die handelaars hom in Egipte aan Potifar. Na heelwat intriges word hy die tweede in bevel in Egipte. Sy broers kom in Egipte aan om kos te koop as gevolg van ‘n wêreldwye hongersnood.

Josef se broers herken hom nie en daarom word hulle deur sy woorde geskok: Ek is julle broer Josef. Julle het my verkoop, en ek is Egipte toe gebring. Maar julle moet nou nie sleg voel of bang wees omdat julle my verkoop het nie, want God het my voor julle uit gestuur om lewens te red … Dit is nie julle wat my hierheen gestuur het nie, maar God (Genesis 45:4 – 5, 8). Josef erken dat hulle hom verkoop het, maar hy maak aanspraak op ‘n hoër Mag as die oorsaak van sy reis na Egipte – die soewereine God. Hier sien ons dat dieselfde gebeurtenis beide ‘n goddelike en menslike oorsaak het: Josef se broers verkoop hom en hy beland in Egipte. Maar ook God is betrokke hierby. Hulle sonde en God se plan word deur dieselfde gebeurtenis uitgevoer.

Ons moet baie versigtig wees hoe ons dit verstaan. God se soewereine beheer verander nie die broers se sonde in iets goeds nie. Dit impliseer ook nie God in hulle sonde nie. Toe hulle hom verkoop het, sondig die broers teen God en teen Josef. Wat belangrik is, is dat die broers se sonde nie God se plan frustreer nie.

Nadat die vader, Jakob, oorlede is, vrees die broers vir hulle lewe: nou dat Jakob nie meer daar is nie, sal Josef wraak neem? Josef se reaksie getuig van genade en ‘n verstaan van die spanning tussen God se soewereiniteit en menslike vryheid. Moenie bang wees nie. Ek is nie God nie. Julle wou my kwaad aandoen, maar God wou daarmee goed doen (Genesis 50:19 – 20). Hier leer ons dat dieselfde gebeurtenis twee verskillende motiewe kan hê. Die broers wou vir Josef kwaad aandoen, maar God wou goed doen. Ons kan nie God blameer vir die kwaad nie. Ons kan Hom wel loof vir die goed wat Hy doen.

In Jesus se kruisiging is die geheimenis van God se soewereiniteit en die mens se vryheid duidelik. In Lukas 22:22 praat Jesus van Judas se verraad: Met die Seun van die mens sal dit gaan soos dit voorbeskik is, maar wee die man deur wie Hy verraai word. Jesus onderwerp Hom aan God se plan, maar terselfdertyd hou Hy sy verraaier verantwoordelik. Judas se verraad het geen invloed op God se plan nie.

Luister na Petrus se woorde op daardie eerste pinksterdag: God het besluit en dit vooruit bepaal om Hom aan julle uit te lewer. En julle het Hom deur heidene aan die kruis laat spyker en Hom doodgemaak (Handelinge 2:22). Later lees ons: Dit is wat werklik in hierdie stad gebeur het. Herodes en Pontius Pilatus het met heidennasies en die volk Israel saamgespan teen  u heilige Dienaar, Jesus, wat deur U gesalf is, en hulle het alles gedoen wat U vooruit beskik en besluit het (Handelinge 4:27 – 28). Toe sondaars vir Jesus gekruisig het, het hulle net gdoen wat God vooraf reeds besluit het. Jesus se verlossingsdood was deel van God se plan van voor die skepping. Terselfdertyd was Jesus se kruisiging die grootste onreg wat nog ooit gedoen is.

Die spanning tussen God se soewereiniteit en die mens se vryheid is vir ons geheimsinnig – ons verstaan dit nie. Maar om met enigeen te peuter lei tot misverstande. Om die mens se verantwoordelikheid te ontken, verander die samesweerders teen Jesus in God se dienaars wat goed gedoen het deur Jesus te kruisig. Om Jesus se soewereiniteit af te water  verander die kruis in noodoptrede deur God. Beide benaderings is verkeerd.