Is God wreed? – Gustav Claassen

Marlene vra:

As mens die ou Testament lees klink dit of God so wreed was om telkens die Israeliete opdrag te gee om ‘n hele stad uit te wis. ‘n Mens dink onwillekeurig in terme van vandag se tye hoe dit sou wees … daar was ook diere, klein babatjies en kindertjies, oumense ens. As dit in ons tyd gebeur beskou ons dit as barbaars om mense en diere voor die voet dood te maak. Dit is so in teenstelling met die liefde en genade wat in die Nuwe Testament na vore kom. Maar dit is nog steeds dieselfde God van die ou Testament. Hoe verklaar ‘n mens dit?

Antwoord

Dr Gustav Claassen antwoord:

Dit is so dat die tema rondom geweld en God en die volk se betrokkenheid daarby in die Ou Testament baie meer as in die Nuwe Testament voorkom. Daar word gepraat van die heilige oorlogtradisie in die Ou Testament. God is ‘n Krygsheld en in sy naam pleeg die volk geweldsdade soos Psalm 137 na verwys. Geweld as ‘n tema funksioneer egter ook in die Nuwe Testament.

‘n Man met die naam van Marcion was so teen die bors gestuit oor die geweld in die Ou Testament dat hy geargumenteer het dat die Ou Testament nie in die Bybel hoort nie. Vir hom was die God van die Ou Testament en die God van liefde van die Nuwe Testament nie dieselfde nie.

Wat belangrik is as ons oor geweld in die Ou Testament wil praat is die volgende: Ons moet rekening hou met die rol wat literêre oordrywing en beeldspraak in die Ou Testament speel. ‘n Militêre held, in ‘n sekere tyd in Israel se geskiedenis, is baie hoog aangeslaan. Daarom is daar van God ook gepraat as ‘n militêre held en Krygsman. Daar word na God op so ‘n manier verwys veral in die tyd toe Israel hom moes vestig tussen al die ander volke en konflik en geweld aan die orde van die dag was. Dit vind binne ‘n baie spesifieke konteks plaas, baie van die geweldtekste kom uit die tyd voor Israel ‘n koning gehad het. Die beeld van God as Krygsman dui op sy soewereiniteit en mag en moenie gesien word as ‘n letterlike beskrywing van God nie. God maak Hom konkreet bekend van situasie tot situasie. In spesifieke situasies het mense dit wat hulle van die openbaring verstaan verwoord. Hierdie verwoording geskied in die taal en die beelde en voorstellingswêreld van daardie tyd. Dit is egter ook belangrik om te onthou dat met verloop van tyd het die godsbewussyn al hoe duideliker geword en is die konsep van ‘n wrede God al hoe meer uitgeskakel.

So word 2 Kronieke 20:1-30(dit is ‘n boek wat baie laat ontstaan het) aangetoon as die teks wat sê dat ‘n heilige oorlog nie uit gewelddadige menslike deelname behoort te bestaan nie, maar uit gebed, vas, aanbidding, lofprysinge, raadpleging van en geloofsvertroue in Jahwe. Ook ‘n bekende teks soos Jesaja 53(wat dateer uit die tyd na die ballingskap) is hier belangrik. Hier lees ons dat God nie meer verlos deur geweld soos met die uittog uit Egipte, deur plae en die verdrinking van die Egiptiese leër nie. God verlos nou deur mense soos die kneg waarvan Jesaja 53 praat. Die kneg is ‘n verwysing na Moses. Moses wat op die berg Nebo sterf ,vanweë die volk se sonde, sodat hulle die beloofde land kan ingaan. Verlossing vind plaas deur plaasvervangende lyding. Die kneg ly ter wille van ander.

Die lyn hiervandaan na die Nuwe Testament is voor-die-hand-liggend. Johannes 12:38 haal Jesaja 53:1 aan as ‘n verwysing na Christus. Maar hulle het nie in Hom geglo nie, van lyding en sterwe wou hulle niks weet nie. Van ‘n man wat volgens Jesaja 53 leef wil hulle niks weet nie en hulle stuur Hom kruis toe. Maar dan bid Hy daar vir hulle en toon Hy juis daar wat dit is om waarlik Kneg van die Here te wees. Kyk ‘n mens na hierdie Kneg van God en na die wet wat Hy in Matteus 5-7 as die tweede Moses op sy “Sinai” afkondig, weet jy: Dit is die pad van God en nie pad van die geweld nie. Dit is ‘n pad van die tweede myl saamstap, die ander wang draai, ook die bo-kleed gee en waar die vredemakers salig genoem word.

Skrywer: Dr Gustav Claassen

Die Boek van die Opregte – Gustav Claassen

Hannelie vra: 

Ek is op soek na “Die Boek van die Opregte”. Weet u dalk waar ek een in die hande kan kry? Baie dankie

Antwoord

Dr Gustav Claassen antwoord:

Ons het twee verwysings na die “Boek van die Opregte” in die Ou Testament. Daar word na verwys in Josua 10:13 en 2 Samuel 1:18. Die “Boek van die Opregte” is ‘n bron wat die skrywers van Josua en 2 Samuel tot hulle beskikking gehad het wat verlore geraak het. Dit was ‘n boek vol poësie wat gehandel het oor oorloë en geskiedenis. In die aande by die vure het die volwassenes waarskynlik verhale oor hulle geskiedenis vir die kinders vertel en is sommige daarvan mettertyd neergeskryf. So ‘n versameling geskrewe verhale was die ‘Boek van die Opregte’, waarin die heel vroegste liedere opgeskryf is en wat dalk al iets oor Israel se beginjare gesê het (Jos 10:13). Na Saul en Jonatan se dood het Dawid ‘n treurlied geskryf wat al ‘die inwoners van Juda’ moes geleer het en wat in die ‘Boek van die Opregte’ opgeneem moes word (2 Sam 1:17-18).

Skrywer: Dr Gustav Claassen

Kennis – Francois Malan

Gene vra: 

Wat bedoel Paulus met “kennis” soos in 1 Timoteus 6 vers 20. Het die kennis te doen met die valse leringe van die valse profete? Verklaar dan ook vers 21. Aan wat sal ons vandag daardie “kennis” kan toeskryf.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Paulus vra vir Timoteus, wat in die gemeente in Efese werk, om op sy hoede wees vir die valse leer wat lede van die gemeente begin verkondig. Paulus sê hulle praat valslik van hulle leer as ‘kennis’. Hulle dink dit is ware kennis, en wil mense beïndruk met hulle sogenaamde kennis. Paulus noem dit egter goddelose gebabbel (NAV onheilige praatjies; letterlik: leë gepraat, ‘n gepraat sonder enige betekenisvolle inhoud). Hy sê dit is vol innerlike teenstrydighede, met argumente wat mekaar weerspreek (NAV vertaal dit as ‘sinlose’). Daarteenoor moet Timoteus die egte evangelie wat aan hom toevertrou is, goed bewaar.

Die ‘kennis’ behels waarskynlik die verkondig van ‘n wettiese boodskap wat vereis dat mense goeie werke doen om gered te word (1:7-11). Deur hulle vertroue op hulle eie goeie werke word die evangelie van God se vrye genade verduister en God se verlossingswerk uit liefde deur Christus se offer word op die agtergrond geskuif (1:5; 12-17; 2:1-7). In 1:3 noem hy dit valse leerstellings (letterlik: ‘n ander boodskap) wat direk teen die evangelieboodskap is. Dié valse leer moet Timoteus in die gemeente verbied.

Timoteus moet die mense van die valse leer ook aanspreek ook hulle lewenstyl. Hulle lewe volgens mites, dit is verdigsels wat hulle self uitdink, en volgens hulle misbruik van geslagslyste. Die verdigsels waarna Paulus verwys was waarskynlik allegoriese verklarings van die Ou Testament. Allegorieë is sinnebeelde, waarmee hulle met hulle vooropgesette gedagtes betekenisse inlees in die Bybel, wat nie met die woorde van die Ou Testament in hulle verband bedoel is nie. Die geslagslyste verwys na die geslagslyste in die Ou Testament waaraan hulle fantasie verklarings gee. Dit is betekenisse wat hulle met hulle verbeelding inlees in die lyste. Waarskynlik het hulle ook die evangelie se verlossing beperk net tot Jode, en miskien die Joodse aanhangers daarby ingesluit. Daarom beklemtoon Paulus dat die evangelie vir mense van alle volke bedoel is (2:1-7), vir sondaars (1:15), vir alle mense (4:10).

Die valse broers verkondig blykbaar askese om God daarmee te behaag: hulle verbied mense om te trou en om sekere kosse te eet (4:3-5).

Volgens 2 Tim.2:18 verkondig hulle dat die opstanding reeds plaasgevind het. Hulle verwag dus nie meer ‘n liggaamlike opstanding nie, maar het die opstanding vergeestelik, deur te beweer dat as jy lewe soos hulle verkondig, is dit reeds die opstanding. Dan is die opstanding met die wederkoms van Christus nie meer nodig nie. Daarmee loën hulle ook Christus se opstanding, en daarmee ook die kernwaarheid van die evangelie (vgl. 1 Kor.15:12-28).

Vers 21 sluit aan by 1:6, mense wat afgewyk het van liefde uit ‘n rein hart, ‘n goeie gewete, en ‘n opregte geloof – alles dinge wat ons verkry deur ons versoening met God en ons medemens wat Jesus vir ons verwerf het, wat die Heilige Gees in ons kom bewerk. So het hulle van die ware geloof in God en sy verlossing afgewyk, en vertrou op hulle selfverlossing deur goeie werke, wat hulle voorskryf met hulle foutiewe verklarings van die Ou Testament, wat hulle dan as ‘kennis’ voorhou.

Skrywer: Prof Francois Malan

Het Jesus liggaamlik opgestaan? – Francois Malan

Henk vra:

‘n Persoon beweer Jesus het net in Gees opgestaan en nie in Vlees nie. Ek weet Jesus het opgestaan, maar hulle vergeestelik alles en noem altyd Bybelverse. Ek wil weet hoe kan ek hom antwoord, want om hom te oorreed is half onmoontlik.

Antwoord:

Prof Francois Malan antwoord:

1. Vlees is ‘n baie breë begrip. Die Griekse woord sarks kan vertaal word as vleis (die ou Nederlandse woord ‘vlees’ wat nog vassteek in Afrikaans om verskillende dinge aan te dui, veral omdat ons nie wil sê ‘vleis en bloed’ nie, vgl. 1 Kor.15:50), maar dit kan ook liggaam, mense, menslik, nasie, menslike natuur, fisiese natuur, aandui in die Nuwe Testament.

2. In 1 Kor.15:35-57 verduidelik Paulus iets van die opstandingsliggaam, dat dit onverganklik is (v42), in heerlikheid (v43), in krag (v44), ‘n geestelike liggaam (v44), dat die laaste Adam (Christus) ‘n lewendmakende Gees is (v45), dat vlees en bloed nie aan die koninkryk van God kan deel kry nie (v50). Paulus sê met die opstanding sal ons almal verander word, dat ons verganklike liggaam met onverganklikheid beklee sal word, en ons sterflike liggame met onsterflikheid (vv52,53).

Dit gee ons ‘n kykie in wat ons kan sê van Jesus se opstanding. Die Evangelies sê bv.

dat Jesus sommer skielik voor die vroue gestaan het en dat hulle sy voete gegryp het en Hom aanbid het (Mat28:9).

Die twee Emmausgangers het Hom eers nie herken nie, maar toe hulle saam met Hom aan tafel was en Hy vir hulle die brood gebreek het, het hulle oë oopgegaan en het hulle Hom herken, maar Hy het uit hulle gesig verdwyn (Luk.24:13-31).

Toe Jesus dieselfde aand aan die dissipels verskyn met die merke van die spykers aan sy hande en voete, nooi Hy hulle uit om aan Hom te voel, want ‘n gees het nie vleis en bene soos hulle sien dat Hy het nie, en Hy het saam met hulle geëet (Luk.24:39-43).

Die volgende Sondagaand verskyn Hy aan sy dissipels in ‘n kamer waarvan die deur gesluit is en Hy skielik tussen hulle staan (Joh.20:19).

Vir Tomas nooi Hy die volgende Sondagaand uit om sy vinger in sy spykermerke te steek en sy hand in sy deurboorde sy (Joh.20:27).

By die see gee Hy vir sy dissipels brood en vis om saam met Hom te eet by die vuurtjie wat Hy gemaak het (Joh.21:13).

Dat Jesus liggaamlik opgestaan het, is seker, maar dit is met ‘n verheerlikte liggaam. As jy onder ‘vlees’ die mens se sondige natuur verstaan, dan het Jesus nie in die vlees opgestaan nie. As jy egter onder ‘vlees’ die menslike liggaam verstaan, dan het Jesus in sy menslike liggaam opgestaan, maar in ‘n veranderde liggaam wat deur ‘n geslote deur kan stap, verskyn en verdwyn, maar met ‘n liggaam wat die tekens van sy lyding dra en waarmee Hy eet en waaraan jy kan voel, nie ‘n gees nie. As jy sy verheerlikte liggaam ‘n geestelike liggaam noem in teenstelling met ‘n natuurlike liggaam wat vergaan, is dit volgens Paulus reg (1 Kor.15:44-49). As geestelike liggaam egter beteken dat Jesus nie liggaamlik opgestaan het nie, is dit verkeerd.

Skrywer: Prof Francois Malan