Laat sy Liefde jou Lei: Begrip kyk anders na ander – Milanie Vosloo

Begrip kyk ánders na ander

Maar U is ‘n God wat vergewe, genadig en vol deernis. U word nie gou kwaad nie, U is liefdevol en getrou. Nehemia 9:17c

Wonder jy soms hoe op aarde ons Vader dit kan regkry om mense keer op keer te vergewe? Onsself en ander stel Hom tog so baie keer teleur, raak opstandig teenoor Hom en doen elke dag soveel dinge wat nié volgens sy wil is nie. En dan … sê Hy maar wéér: Ek vergewe jou, my kind. Want Ek het jou só lief.

God vergewe onvoorwaardelik omdat Hy God is: die God van liefde is. Maar Hy vergewe ook omdat Hy elkeen van ons soos sy handpalm ken, ons denke verstaan, met ‘n hart propvol deernis-begrip na ons kyk en ons dan onvoorwaardelik aanvaar.

Vergifnis het baie keer met begrip te doen. Hoe meer ons van ‘n iemand verstaan en hoe groter ons insig in sy/haar persoonlikheid, omstandighede en wêreld is, hoe makliker is dit om hom/haar lief te hê. En wanneer ons lief het, kan ons dit ook regkry om onvoorwaardelik te aanvaar en te vergewe.

Jy hoef nie van iemand te hou om hom lief te hê nie. Jy hoef ook nie saam te stem met wat hy/sy doen nie, maar jy kan altyd probeer verstaan. Probeer begrip hê waar iemand vandaan kom, wat sy/haar motivering is en hoe hy/sy dink.

Kies vandag om met ‘n hart vol goddelike begrip, liefde en vergifnis na ander te kyk.

Here, help my ander met empatie te bejeёn en hulle sonder voorbehoud lief te hê.

 

 

Skrywer: Milanie Vosloo

Geloofsvrae: Menseregte: die fundering van menseregte – Adrio König

Menseregte: Die fundering van menseregte

Daar is een groot aanleidende oorsaak waarom menseregte beskerm moet word: ons sonde. As daar nie sonde was nie, sou ons inderdaad alle basiese menseregte geniet het, en dit sou nie nodig gewees het om dit te beskerm nie. Hierop gaan ons nie nou verder in nie.

Ons gee nou aandag aan die fundering van menseregte. Op watter gronde kan ons sê dat mense sekere basiese regte het wat beskerm behoort te word?

Die een groot Joods-Christelike argument is die feit dat ons as die beeld van God geskape is. Dit gee aan mense ‘n uitsonderlike plek op aarde. God het ons gemaak om in ‘n besondere verhouding met Hom te leef: as sy bondgenote wat onder sy sorg en gesag staan, en Hom daarom moet gehoorsaam en liefhê, maar ook as sy beeld wat Hom op aarde moet verteenwoordig en iets van sy manier van lewe moet reflekteer.

Op grond van hierdie besondere verhouding met God, is die mens die kroon van die skepping en geniet ‘n bepaalde onaantasbaarheid. Mense mag nie oor ander mense se lewens, eiendom en privaatheid beskik soos oor ‘n dier s’n nie.

Dit beteken dat Jode en Christene neig tot ‘n hoë mensbeskouing. Die mens, en dit geld van alle mense, het ‘n besondere waarde én waardigheid. Ps 8 sê selfs die mens is net ‘n bietjie minder as ‘n goddelike wese, en is met eer en aansien gekroon en oor God se handewerk aangestel. ‘n Mens kan verwag dat die Bybel so hoog oor die mens sal dink. Immers die God wat ons moet verteenwoordig, is onvergelyklik groot en heerlik en genadig en getrou. As Hy ‘n wese maak wat iets van Hom moet reflekteer, sal Hy wonderlike moontlikhede in dié wese inbou. En die blote feit dat God Hom volledig in ‘n Mens kon openbaar, bevestig hierdie vermoede.

Die mens het dus ‘n merkwaardige potensiaal en het die reg om dit te kan ontwikkel. En dit is die sin agter menseregte: dat mense so ver moontlik hul volle potensiaal moet kan ontwikkel.

Natuurlik beteken dit alles juis dat die mens baie diep kan val en daarom uiters listig en wreed kan word. ‘n Dier kan nie sondig nie. Hy is nie hoog genoeg geskep nie. Maar ‘n mens kan, en hoe!

En juis dit is die tweede basiese rede waarom menseregte so belangrik is: om ons teen mekaar en teen onsself te beskerm. Ons kan mekaar baie seer maak. Hoe groter die individu of die groep se mag, hoe gevaarliker as dit misbruik word. Dit is waarom menseregte allereers die burgers teen die regering moet beskerm. `Power corrupts; absolute power corrupts absolutely.’

Dit alles moet nie misverstaan word nie. Ons het menseregte as mense teenoor mekaar. Ons het geen regte voor God nie, altans nie van nature, of regte wat ons verdien het nie. God gee ons wel regte, o.a. die reg om sy kinders te wees as ons op sy Seun vertrou. Maar ons het van nature regte teenoor ons medemens, sodat ons op beskerming aanspraak behoort te kan maak as ons lewe of ons potensiaal aangetas word deur ander mense.

Uit die feit dat mense in hierdie besondere verhouding tot God staan en daarom besondere wesens is wat spesiaal deur God beskerm word en op sekere basiese regte aanspraak kan maak, vloei ook ander gesigspunte in die Bybel voort: o.a die wet, die behandeling van slawe en armes, en die koning van Israel.

Die tien gebooie is ‘n aantal wette wat God aan sy volk voorgeskryf het om hul lewe in sy verbond te reel. Die meeste van dié wette het ten doel om ons teen mekaar en teen onsself te beskerm. Die `voorkant’ van elke wet is eintlik ons plig teenoor ander, en die `agterkant’ is ons reg. As my plig is om nie ander mense se goed mag steel nie, het hulle reg daarop.

Die wette in verband met slawe in die Ou Testament is besonder interessant. Slawe is in Israel baie beter beskerm as onder die ander volke. Daar is oor die algemeen ‘n bepaalde menslikheid in die wette ingebou. Slawe het selfs sekere regte gehad, en is uitdruklik beskerm teen wreedhede van hul eienaars. Joodse slawe moes na ses jaar vrygelaat word.

Dieselfde geld van die armes. Veral Deut 12-26 vertoon ‘n tendens wat aan menseregte herinner en veral die reg op lewensbeskerming en -onderhoud veronderstel. Trouens alle sosiale wette in Deuteronomium beskerm die armes, swakkes, onderdruktes en minderbevoorregtes teen die sterkes en rykes.

En so ook sommige profete en Psalms. God kies kant vir die wat Hom die nodigste het. God is by uitnemendheid die Een wat vir die saak van die noodlydende en veronregte intree.

Hierdie voorkeur van God kom sterk na vore in die verantwoordelikheid van die koning. Hy is geroepe om namens God oor die volk te regeer, en dus te doen wat Hy graag gedoen sou wou hê. Daarom is hy die wagter en waarborg van reg en geregtigheid vir die verontregtes en onderdruktes. Juis daarom spreek veral sommige profete die koning so skerp aan as hy nie na die minderbevoorregtes omsien nie (Ps 72).

Alhoewel menseregte as sodanig nie direk in die Bybel ter sprake kom nie, eenvoudig omdat daar nog nie in daardie tyd in sulke terme gedink is nie, lewer die paar sake wat nou na vore gebring is, sterk getuienis daarvoor dat mense basiese regte het wat beskerm behoort te word.

Die optrede van Jesus word soms gebruik as ‘n argument teen menseregte. Immers Hy het Hom nooit op enige regte beroep nie alhoewel Hy met die grootste onreg behandel is.

Twee sake is in hierdie verband belangrik. Allereers het Jesus sterk opgekom vir die armes en onderdruktes, presies in die tradisie van sommige profete. Ook die bergrede toon sy betrokkenheid by lydendes en mense in nood. Hy staan dus voluit in die tradisie van die OT waarop ons so pas gewys het.

Tweedens, wat sy eie persoon betref, is dit natuurlik duidelik dat Hy nie gekom het om Hom op sy eie regte te beroep nie maar om te lewe en te sterwe vir die wêreld in nood. Dit is dus misplaas om te verwag dat Hy vir sy eie regte sou veg. Trouens ‘n mens sou ‘n saak daarvoor kon uitmaak dat ons eerste plig as navolgers van Jesus ook nie is om vir ons eie regte te veg nie, maar eerder om op te kom vir die regte van ander wie se menswaardigheid geskend word.

En tog kon Paulus self by geleentheid op sy eie regte staan, skynbaar nie wanneer Hy vir Christus ly nie, maar juis wanneer dit sinlose lyding is wat nie kan uitloop op ‘n getuienis vir die evangelie nie (Hand 16:37; 21:39; 22:25ev; 23:27).

Die geweldige belang van ons pligte (verantwoordelikhede) het telkens om die hoek geloer. As die agterkant van die wet mense se regte is, is die voorkant mense se pligte. Hoe belangrik menseregte ook al is, is pligte belangriker omdat dit inhoud gee aan dit wat uiteindelik beskerm moet word. As ek nie my plig nakom om hard te werk nie, sal ek nie ‘n huis hê wat beskerm moet word nie. Trouens Christene het veel meer as net pligte teenoor hulself. Ons grootste plig is teenoor mense in nood – in navolging van ons Heer. Christene se eerste plig is ook nie om vir hul regte op te kom nie, maar eerder vir ander s’n.

 

Mense wonder dikwels oor verskeie aspekte van die Christelike geloof. Fokus op 300 Geloofsvrae deur prof Adrio König is ʼn baie nuttige naslaanwerk wat ʼn verduideliking van 300 geloofsvrae bied.

Bybelkennis gaan gereeld gedeeltes uit hierdie bron publiseer. Ons dank aan prof König en Lux Verbi.BM vir hierdie vergunning.

 

Skrywer: Prof Adrio König

Jesus: God of mens? – Francois Malan

Japie vra:

Was Jesus Mens of God vir die tyd wat Hy op aarde was. Baie dankie

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Jesus was mens en God tydens sy aardse bediening, en daarna in die hemel.

Jesus is ware mens en ware God – dit word duidelik in die Skrif geleer:

Rom.8:3 God het sy eie Seun in die gelykheid van die sondige mens gestuur

Gal.4:4 God het sy Seun uitgestuur, gebore uit ‘n vrou, gebore onder die wet

Hy leef die lewe van ‘n gewone mens: word honger (Mat.4:2), en dors (Joh.19:28), besoek ‘n bruilof (Joh.2:1), huil by die graf van ‘n vriend (Joh.11:35) het sterwe en is begrawe.

Maar deur die brose mens (met geen skoonheid of prag nie; Jes.53:2), breek telkens sy goddelike heerlikheid en mag deur: as die mense van Nasaret Hom by die krans wil afgooi, loop Hy tussen hulle deur (Luk.4:30), in Getsemane moet die bende wat Hom kom vang, op die grond voor Hom neerval (Joh.18:6), op die berg van verheerliking word Hy van gedaante verander (Mat.17:2).

Matteus, Markus en Lukas getuig: die mens Jesus van Nasaret is God, gebore uit die maagd Maria (Mat 1:18; Luk 2:5-7).

Johannes getuig: God, deur wie die wêreld geskep is, het mens geword en onder ons gewoon (Joh.1:1-3,14), Hy en die Vader is een (Joh 10:30).

Paulus sê: Christus was sonder sonde, maar ter wille van ons het God Hom sonde gemaak

(2 Kor.5:21), in Hom woon al die volheid van die godheid liggaamlik (Kol 2:9), Hy wat in die gestalte van God was, het Homself verneder en die gestalte van ‘n slaaf aangeneem en aan mense gelyk geword (Filip 2:6-7).

Die twee nature van Christus, sy Godheid en sy mensheid, is in een persoon saamgevoeg – dit is heeltemal uniek, kan nie herhaal word nie, kan met niks anders wat ons ken vergelyk word nie.

Sy twee nature was nie vermeng nie. Sy mensheid het nie die grense van die kreatuurlikheid oorskry nie, en sy Godheid het nie sy goddelike eienskappe afgelê nie. Hy het ‘n menslike bestaanswyse bygekry. Daarin het Hy Homself verneder, selfs tot in die dood toe (Filip.2:8). Hy het gehoorsaamheid geleer uit wat Hy gely het (Hebr.5:8), en in Getsemane, waar Hy bedroef, beangs doodsbenoud geword het, sy wil prysgegee om die wil van die Vader te doen (Mat.26:37-44), maar na sy Goddelikheid kon Hy mense genees en uit dood opwek, duisende met ‘n paar brode voed, op die water loop, mense se sonde vergewe, en die wil van God bekendmaak. In al sy dade gaan dit egter om die dade en woorde van een persoon, die mens Jesus Christus, ons middelaar tussen die mens en God (1 Tim.2:5).

Slegs as ware mens sonder sonde kon Jesus ons sonde op Hom neem. Slegs as ware God kon Hy aan die kruis vir die straf op die sonde van die wêreld sterf. Hebreërs 5:15 sê: Die hoëpriester wat ons het, Jesus, die Seun van God, nie nie een wat geen medelye met ons swakhede kan hê nie; Hy was immers in elke opsig net soos ons aan versoeking onderwerp, maar Hy het nie gesondig nie. Romeine 5:6,8 sê: toe ons nog magteloos was, het Christus immers reeds op die bestemde tyd vir goddeloses gesterwe… Maar God bewys sy liefde vir ons juis hierin dat Christus vir ons gesterf het toe ons nog sondaars was. Kolossense 1:15-20 sê o.a. dat Hy die beeld is van God wat self nie gesien kan word nie…God het deur Hom alles geskep…deur Hom bly alles in stand…God het besluit om…deur Hom alles met Homself te versoen. Deur die bloed van sy Seun aan die kruis het Hy die vrede herstel, deur Hom het Hy alles op die aarde en in die hemel met Homself versoen.

Hoe die wonder moontlik is, van die een persoon wat volkome mens en tegelyk volkome God is, word voor sy geboorte vir Maria verduidelik: Die Heilige Gees sal oor jou kom, en die krag van die Allerhoogste sal die lewe in jou wek (letterlik: jou oorskadu). Daarom sal die een wat gebore word, heilig genoem word, die Seun van God (Luk.1:35). Aan Josef word verduidelik: wat in Maria verwek is kom van die Heilige Gees. Sy sal ‘n seun in die wêreld bring en jy moet hom Jesus noem, want dit is Hy wat sy volk van hulle sondes sal verlos; en Matteus verduidelik dit het alles gebeur sodat die woord wat die Here deur die profeet (Jesaja 7:14) gesê is, vervul sou word: die maagd sal swanger word en ‘n seun in die wêreld bring en hulle sal Hom Immanuel noem. Die naam beteken God by ons (Matteus 1:20-23).

 

Skrywer: Prof Francois Malan

Geloofsvrae: Menseregte: Weerstand teen menseregte – Adrio König

Menseregte: Weerstand teen menseregte

In Suid-Afrika het die weerstand teen menseregte veral gekom van sekere witmense wat al die jare omtrent alle menseregte geniet het maar duidelik gehuiwer het by die gedagte dat alle mense in dié regte moet deel. Daar is ‘n aantal argumente teen menseregte opgebou soos dat dit onbybels is, dat onrealistiese hoë verwagtings daaraan gestel word, dat dit die sondige mens net aanspoor tot meer sonde, dat dit die staat se gesag beperk om wet en orde te handhaaf en persoonlike veiligheid te verseker, dat alle regte reeds in die tien gebooie opgeneem is en dat ons net ons naaste moet liefhê om alle regte te verseker.

Dat sekere mense te hoë verwagtings aan menseregte stel, kan sekerlik waar wees, maar dit neem tog nie die beperkte waarde wat dit wel het, weg nie. Dat die mens ‘n sondaar is en net in sy of haar sonde aangemoedig word, sou seker ook in sommige gevalle waar wees, maar dan moet ‘n mens onthou dat die mense wat in magsposisies is, ook sondaars is en beperk moet word in die mag wat hulle oor ander mense se lewens het. Die gedagte van menseregte het juis oorspronklik in Engeland ontstaan in die stryd van die burgers teen die mag van die staat.

Verder het mense nog altyd bepaalde regte selfs al is hulle sondaars. Ook ‘n sondaar wat ‘n vader is, het die reg op werk en op ‘n behoorlike loon om vir sy gesin te sorg.

Die argument dat menseregte `in sonde ontvang en gebore is’ omdat dit ‘n liberale agtergrond het, is ‘n beswaarlike argument. Die Here het gesorg dat die lewe op aarde sinvol kan voortgaan ondanks die feit dat ons almal sondaars is en daar selfs vreeslike misdadigers ook is. Selfs wette wat deur sondige regeerders gemaak word, kan goed wees. Selfs uit selfsug word soms goeie wette gemaak, wette om eiendom en persoonlike en landsveiligheid te beskerm, om behoorlike lewensomstandighede te verseker – almal wette wat op sekere menseregte gebou is.

 

 

Skrywer: Prof Adrio König