Welwillende en vyandige seksisme – Francois Malan

Norma vra:

Ek het dievolgende wat ek moet voorberei vir ‘n werksgroep. Ek het nasorg gedoen, maar soek meer. Die onderwerp is “hostile Sexsim” Vyandige sesisme en “benevolent sexism”welwillende seksisme. Ek is besig om n studie te doen oorbevryding en alhoewel nie een van bostaande iets is waarvan ek vrymaking het nie, is dit my verstandhouding dat ons leier juis daarom vir my die opdrag gegee het. Dit is vir my selfsprkend wat die kenmerke van albei is, en die antwoord vir my is, dat God ons man en vrou gelykstaande gemaak het, omdat ek bewus is daarvan dat die twee uiteenlopende gevalle ‘n groot nagevolg kan hê, want dit lei van die een vraag na die ander waarvan verskeie bindige aangespreek kan word. Ek is n persoon wat die oorsaak van die bindinge aanspreek en omdat ek nog nie met die bogenoemde direk met so ‘n persoon gehanteer het nie, maar bewus is van die implikasie van vleeslike mense, waarmee ek daagliks te doen kry, weet ek dat bogenoemde versigtig gehanteer moet word, so om nie die gebinde op sy aanvallende aksies op die eerste besoek teen die aspek van verskillende bindinge wat daartoe kan aanleiding die skrik op die lyf te jaag nie. Is daar enige insette wat vir my riglyne kan gee. Ek is bewus dat die Geilige Gees altyd deur Christus vir my intree, maar die is iets nuuts.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord: 

1.  Welwillende seksisme

Volgens Efesiërs 5:1-33 word die gemeentes opgeroep om navolgers van God te wees. Hy het ons as sy kinders lief. Daarom moet ons in liefde vir mekaar lewe, soos Christus ons liefgehad het en Homself vir ons oorgegee het – die oorgawe in liefde aan mekaar is vir God ‘n vreugde as sy kinders so lewe (vv1-2). Dié wat in Christus is, is die lig vir die wêreld, deur alles wat goed en reg en waar is, te doen – hulle is vir die Here ‘n vreugde (vv8-11; vgl. Mat.5:14). Daarom moet ons versigtig lewe, as wyse mense (v15) wat verstaan wat die wil van die Here is, nl. om deur die Heilige Gees vervul te wees (v18) – die Heilige Gees is God wat in ons kom woon het (Rom.8:9), wat geloof in Christus in ons kom bewerk (Ef.2:8), wat besig is om ons al meer te vorm om soos Christus te word (2 Kor.3:18), en daarom aan mekaar onderdanig is (Ef.5:21).

Dit word in Ef.5:22-33 uitgespel ten opsigte van die verhouding tussen man en vrou in die huwelik: die vrou onderwerp haar aan die man se leiding as die hoof van die gesin; die man het sy vrou so lief soos Christus wat vir ons sy lewe gegee het, om haar al mooier te laat ontwikkel, sonder vlek of rimpel, onder sy opofferende liefde, waarin hy haar net so lief het as wat hy vir homself is. Die vrou word geroep om so ‘n soort man te respekteer. En hulle word opgeroep om mekaar lief te hê soos Christus ons liefhet.

In 1 Kor 7:2-5 word die seksuele verhouding in die huwelik uitgespel as die kersie op die koek van hulle liefde vir mekaar:

•  v2 elke man moet sy eie vrou hê, ‘n eufemisme vir seksuele gemeenskap, en elke vrou haar eie man – daarmee word alle seks buite die huwelik afgewys. Die man gaan met sy seksuele begeerte na sy eie vrou en sy met haar seksuele begeerte na haar eie man.
•  v3 die man gee aan sy vrou haar huweliksregte en die vrou aan die man – wanneer die man na sy vrou toe kom met sy seksuele begeerte, het sy nie verskonings, of weier sy nie, maar verwelkom dit. Net so verwelkom die man sy vrou se seksuele begeerte.
•  v4 die vrou het nie meer seggenskap oor haar eie liggaam nie, maar haar man; en die man het nie meer seggenskap oor sy eie liggaam nie, maar sy vrou – daarom kan die vrou of die man nie na iemand anders met seksuele begeerte kyk of dink nie. Vgl Jesus se woorde in Matteus 5:27,28 dat elkeen wat na ‘n vrou met begeerte kyk, reeds met haar egbreuk in sy hart teenoor sy vrou en haar man gepleeg het.
•  v5 waarsku dat man en vrou nie lank van mekaar af wegbly nadat hulle saamgestem het om ‘n kort rukkie nie gemeenskap te hê nie, want dan kry die duiwel ‘n vatplek aan hulle. Dit veronderstel gereelde seksuele omgang binne die huwelik. Egbreuk en egskeiding word deur die Here afgewys in Eks.20:14; Mark.10:11-12; 1 Kor.7:10-11.

In 1 Kor.7:36-38 word verloofdes wat nie die gawe van onthouding het nie aangeraai om te trou, so ook vir wewenaars en weduwees (7:7-9).

In 1 Tes.4:3-8 word jongmense aangesê om hulle huweliksmaats in heiligheid en eer te bekom, nie deur seksuele begeertes soos die heidene nie. Heiligheid beteken volgens die wil van die Here, met ander woorde deur mekaar lief te kry deur ‘n vriendskapsverhouding te bou. Eer beteken dat jy ook die meisie die man se liggaam, en die man die meisie se liggaam sal eer en dit nie vir seksuele begeertes misbruik nie, maar te wag totdat julle trou.

1.  Vyandige seksisme

Efesiërs 5:3,12 sê: egbreuk en alle seksuele onreinheid of misbruik van iemand se liggaam moet nie eers onder gelowiges genoem word nie. Filippense 4:8 sê ons moet ons gedagtes vul met alles wat waar is, alles wat edel is, alles wat reg is, alles wat rein is, alles wat mooi is, alles wat prysenswaardig is. Ek weet nie waarom julle die vyandige seksisme moet besturdeer nie.

1 Kor.6:9-11 sê dat onsedelikes, afgodedienaars, dronkaards, egbrekers, seksuele perverte wat homoseksualiteit beoefen, nie deel kry aan die koninkryk van God nie.

Romeine 1:18 sê dat God sy toorn uit die hemel openbaar oor al die goddeloosheid en onregverdigheid van mense wat die waarheid deur hulle ongeregtigheid onderdruk. Van vers 24-32 spel hy uit hoe God se toorn werk: Hy gee die mense oor aan hulle eie begeertes en luste om mekaar se liggame te onteer, vrouens het seksuele gemeenskap met vroue, en mans met mans, en ‘n hele reeks van onbetaamlike dinge wat mense aan mekaar doen – daaraan gee God hulle oor, omdat hulle Hom nie as hulle God dien en gehoorsaam nie (verse 19-23).

Vergelyk ook 2 Timoteus 3:1-9 oor die hoe mense leef in die laaste dae waarin ons leef tussen Christus se eerste koms en sy wederkoms.

1.  Bindinge

Galasiërs 5:1 sê Christus het ons vrygemaak om werklik vry te wees. Staan dan vas in hierdie vryheid en moet julle nie weer onder ‘n slawejuk laat indwing nie. Lees Galasiërs 5:13-25 oor wat die werke van die mens is, teenoor die vrug van die werk van die Heilige Gees wat in ons werk. Gal.6:1-5 gee raad hoe om met mense te werk wat deur verkeerde dinge oorval is, in ‘n gees van sagmoedigheid en mekaar se sondelaste te dra. Efesiërs 6:10-20 wys hoe ‘n gelowige moet lewe om weerstand te bied teen die magte van die bose.

Skrywer: Prof Francois Malan

Weier om baba te doop – Francois Malan

Marco vra: 

Kan u help asb. Kan enige kerk weier om n baba te doop as die ouers saam bly.En waar staan dit of die vereistes van doop. Dankie

Die doop is die uiterlike teken waarmee die Here bevestig (i) dat Hy die kind/persoon in sy groot huisgesin opgeneem het as sy kind, kind van God, ons genadige en liefhebbende hemelse Vader, (ii) dat die kind deel geword het van die gemeente, die liggaam van Christus (Efesiërs 1:18-23), wat vir ons sonde aan die kruis gesterf het en opgestaan het uit die dood sodat ons saam met Hom erfgename van God geword het van die ewige lewe (Joh.3:16,36; Romeine 6:6-14), en (iii) dat God die Heilige Gees, self in die kind kom woon het om hom/haar weergebore te laat word as kind van God (Joh.3:3-8), wat aan God se Seun Jesus Christus en sy offer vir ons sonde verbind is, om die kind deur sy/haar hele lewe te lei in die geloof en in alles te help en te ondersteun om vir God te lewe (Rom.8:9-17).

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:
Die doop is die uiterlike teken van die verbond wat God maak met sy kinders en met hulle kinders, deur ons aan die opgestane Christus te verbind deur die Heilige Gees wat in ons kom woon. So is die huwelik die openbare teken van die verbond tussen ‘n man en ‘n vrou wat God saamgevoeg het (Matteus 19:4-6).

1 Kor.7:9 as ongetroudes nie die gawe het om in onthouding te leef nie, moet hulle trou. En 7:36 sê vir verloofdes wat nie die gawe van onthouding het nie, om te trou. En 7:39 se vir weduwees(wewenaars) dat hulle vry is om te trou mits dit met ‘n gelowige is.

Die eerste vraag is dus nie, kan enige kerk weier om ‘n baba te doop as die ouers saam bly nie, maar waarom weier die ouers om te trou as dit God se wil is vir twee mense wat wil saam woon en hulle het duidelik nie die gawe het van onthouding nadat hulle ‘n kind het nie? Waarom moet die kind grootword in so ‘n losse verhouding van twee mense wat nie permanent aan mekaar wil verbind word nie? Wat verhinder hulle om voluit die pad van die Here te loop? Trou beteken ‘n volle oorgawe aan mekaar in die liefde, om vir altyd aan mekaar getrou te bly. In so ‘n verhouding kan ‘n kind met vertroue groot word, en daaruit leer van God se trou aan ons en sy verbond met ons. Maar as ouers nie mekaar vertrou deur met mekaar ‘n permanernte verhouding te sluit deur te trou nie, hoe kan hulle kind leer om in alles en in alle omstandighede op God te vertrou?

Skrywer: Prof Francois Malan

Laat sy Liefde jou Lei: God – die groot versoener – Milanie Vosloo

God – die groot Versoener

Ons is nou vrygespreek deur Jesus se dood. Hoeveel te meer sal Hy ons nie, deur Jesus, red van die toekomstige oordeel nie! Romeine 5:9

Daar is nie ‘n manier hoe ek en jy op ons eie voor die troon van God sou kon verskyn nie. Christus se koms na hierdie wêreld het egter ons almal se lewens radikaal verander. Hy het ons gebroke mensdom met die hemel kom verbind en ons in staat gestel om reg voor die Vadertroon te verskyn.

Hoe wonderlik dat God gekies het om self die groot Versoener te wees. Hy het, terwyl ons nog in die sonde was, die inisiatief geneem om na ons toe uit te reik. En wanneer ons – selfs ná ons redding – in sonde verval, is Hy weer die een wat ons kom soek en ons keer op keer teruglei na die Vaderhuis.

Hierdie versoeningsdaad van ons Vader doen egter ook ‘n oproep op ons as sy kinders. Hy vra dat ons – uit dankbaarheid vir sy versoeningsdaad – ook die inisiatief sal neem om so teenoor ander te leef. Hy vra dus dat ons, waar daar onvrede is, sal uitreik met liefde, waar daar haat is, ander met deernis sal omhels en waar daar onvergifnis is, die eerste tree na vrede sal neem.

Kom ons gee die versoening tussen ons en God ook aan na ander mense deur te sê: “Ek reik na jou toe uit om vergifnis te vra en reg te maak wat verkeerd is.”

Here, dankie vir die losprys wat U vir my, u versoeningskind, betaal het.

Skrywer: Milanie Vosloo

Geloofsvrae: Evolusie – Adrio König

Evolusie

‘n Mens kan minstens drie standpunte onder Christene onderskei: die een is skerp teen die gedagte van evolusie gekant, die tweede meen skepping en evolusie dek twee terreine wat geen verband met mekaar het nie, en die derde meen dat daar maniere is om skepping en evolusie sinvol met mekaar in verband te bring. Voordat ons na hierdie drie standpunte kyk, is ‘n paar onderskeidinge nodig.

As ons praat oor skepping en evolusie, moet ons besef daar is verskillende sieninge oor beide. Daar is nie net een opvatting onder Christene oor wat ons in die Bybel leer oor die skeppingswerk van God nie , en daar is ook nie net een evolusieteorie nie.

Wat evolusie betref, moet ons onthou dat daar eintlik drie groot terreine is wat gedek moet word: die ontstaan van lewelose materie, die ontstaan van lewe, en die ontwikkeling van lewe tot die gevorderde vorme wat ons vandag ken. In die ontwikkeling van lewe moet ‘n mens ook onderskei tussen mikro- en makro-evolusie, dit is tussen kleiner veranderinge binne ‘n spesie, en groot veranderinge veral van een spesie na ‘n ander.

Wat die ontwikkeling van lewe betref, is daar ‘n hele aantal teorieë. Daar is die bekende teorie van Darwin dat alles ontwikkel het deur tallose klein toevallige veranderinge oor baie lang tydperke heen, en dat spesies wat die beste by die omgewing aangepas het, oorleef het (the survival of the fittest). Daar is egter ook die teorie van Lamarck waarvolgens veranderinge nie toevallig is nie maar sinvolle reaksies op behoeftes. Die kameelperde se nekke het oor ‘n lang tydperk geleidelik langer geword omdat hulle hoë blare moes bykom.

Hierdie twee teorieë oor geleidelike veranderinge bied redelike verklarings vir mikro-evolusie, dit is die kleiner veranderinge binne ‘n spesie, maar nie vir makro-evolusie nie. Dit bied veral nie verklarings vir die ontwikkeling van ingewikkelde organe soos die vlerk en die oog nie, organe wat nie geleidelik kan ontwikkel nie, maar van die eerste oomblik af sou moes gewerk het of anders weer sou uitgesterf het.

Verder is daar die saltasieteorieë waarvolgens evolusie sprongsgewys plaasvind, dus in groot eenmalige veranderinge, en nie in klein veranderinge oor ‘n lang tydperk nie. Een vorm van hierdie teorie is dat sekere stowwe uit die ruimte van tyd tot tyd op die aarde neergekom het en groot veranderinge bewerk het. ‘n Algemene indruk wat fossiele skep wat opgegrawe word, is dat spesies baie lank bestaan met slegs geringe veranderinge, en dan skielik verdwyn en deur ander vervang word. Hierdie waarneming bied steun aan die saltasieteorieë en bevraagteken die eerste twee van geleidelike ontwikkeling deur tallose klein veranderinge.

Maar as daar verskillende evolusieteorieë is, is daar ook verskillende oortuigings oor wat die Bybel ons oor die skepping leer. Die algemeenste en eenvoudigste is dat God alle dinge in ses dae net deur die woord uit niks geskep het. So ‘n beskouing sal natuurlik ernstige beswaar hê teen enige teorie oor makro-evolusie. Omdat dit egter so opsigtelik is dat daar fossiele is wat ouer is as die veronderstelde Bybelse ouderdom van die skepping (wat deur sommige op omtrent 6000 jaar gestel word), soek sommige Christene gronde in die Bybel dat die skepping baie ouer is. Die dae van Gen 1 sou dan lang tydperke wees, wat ruimte bied vir die hoë ouderdom van die fossiele. Of daar sou ‘n oorspronklike skepping gewees het wat tussen Gen 1:1 en Gen 1:2 verwoes is, en die fossiele wat miljoene jare oud is, sou dan deel van daardie oorspronklike skepping gewees het. Ná Gen 1:2 sou God dan net met ‘n herskepping of ‘n tweede skepping begin het.

Dit is alles taamlik ongeloofwaardige pogings om ‘n bepaalde interpretasie van die Bybelse skeppingsboodskap met sterk natuurwetenskaplike getuienis te probeer rym. Die groot probleem is dat hierdie interpretasie van die Bybelse skeppingsboodskap baie arm en oorvereenvoudig is en nie naastenby die rykdom gegewens oor die skepping in ag neem wat oor baie dele van die Bybel versprei is nie.

As ons ‘n paar dinge in ag neem wat ons in die Bybel teengekom het, kan dit ons help om ‘n Christelike posisie teenoor die gedagte van evolusie te formuleer. Maar voor ons daarby kom, moet ons eers onthou dat dit nie die taak van teoloë is om oor die geldigheid van bepaalde evolusieteorieë te besluit nie. Natuurwetenskaplikes moet onder mekaar uitmaak watter teorieë die beste verklaring vir bepaalde verskynsels bied. Soos alle ander mense het Christene dan die verantwoordelikheid om algemene oortuigings wat uit die natuurwetenskappe kom, te respekteer. Onder hierdie oortuigings tel die hoë ouderdom van die aarde en van baie fossiele (nie duisende jare nie, maar miljoene der miljoene jare), en die feit dat alles nie op dieselfde stadium ontstaan het nie, maar dat daar oor baie lang tydperke opeenvolging van spesies is. Daar is verder opvallende ooreenkomste tussen alle vorme van lewe en selfs nog meer tussen sekere spesies, soos mense en soogdiere.

Uit die Bybel moet ons onthou dat die groot saak nie is hoe of wanneer alles geskep is nie, maar Wie dit gedoen het. Wat die hoe betref, deel die Bybelskrywers die meeste van sy omgewing se skeppingsvoorstellings. Die Bybelskrywers integreer dié voorstellings in hulle geloof in die Here deur sekere voorstellings aan te pas (soos stryd by die skepping) en ander eenvoudig glad nie te gebruik nie (soos dat die mense uit die gode gebore is).

As ons die Bybelskrywers hierin wil navolg, sou ons die verskillende evolusieteorieë ook op hul aanpasbaarheid by ons geloof in die Here kon toets. Daar is tog skynbaar nie rede waarom die Here nie alles oor lang tydperke heen kon geskep het deur dit geleidelik of sprongsgewys te laat ontwikkel nie. Christene sou dan net huiwering hê oor teorieë wat ontken dat God betrokke was by die skepping. En natuurwetenskaplikes sal natuurlik nie maklik sulke teorieë verdedig nie omdat daar nie op natuurwetenskaplike wyse vasgestel kan word of God by die skepping betrokke was nie.

Daar is natuurlik wel vrae oor God se betrokkenheid by die skepping. Dink maar aan die wreedheid van natuurlike seleksie. Maar daarteenoor moet ‘n mens onthou dat Christene twee stelle begrippe, positiewes en negatiewes, nodig het om oor die skepping te praat. Dink maar aan die voorstellings van stryd en skeiding by die skepping. Dit suggereer dat daar meer as net God by die skepping betrokke was.

Ook die gedagte dat die veranderinge wat tot die evolusie lei, toevallig is en nie planmatig nie, sou teen die betrokkenheid van God geopper kon word. Maar dit sou op ‘n misverstand dui, want wat natuurwetenskaplikes onder `toevallig’ verstaan, beteken maar net dat daar nie bekende oorsake vir sekere veranderinge aangetoon kan word nie. Maar dit sê nie dat God nie onbekende oogmerke daarmee kon gehad het nie.

Daar is dus nie noodwendig ‘n spanning tussen skepping en evolusie in die algemeen nie. Daar kan wel spanning wees tussen sekere evolusieteorieë en sekere interpretasies van die Bybelse gegewens oor die skepping. Maar daar is genoeg ruimte vir onderlinge gesprek en begrip as daar welwillendheid van beide kante is. Daar is in elk geval baie natuurwetenskaplikes wat ook Christene is en bydra tot ‘n verstaan van evolusie wat in terme van die Christelike geloof aanvaarbaar is.

Mense wonder dikwels oor verskeie aspekte van die Christelike geloof. Fokus op 300 Geloofsvrae deur prof Adrio König is ʼn baie nuttige naslaanwerk wat ʼn verduideliking van 300 geloofsvrae bied.

Bybelkennis gaan gereeld gedeeltes uit hierdie bron publiseer. Ons dank aan prof König en Lux Verbi.BM vir hierdie vergunning.

Skrywer: Prof Adrio König