Die King James Bybel – Coen Slabber

The most influential version of the most influential book in the world, in what is now its most influential language.

Dit is een van die kommentare op die King James Bybel toe dit in 1611 – vier honderd jaar gelede – verskyn het. Dit was egter nie die eerste Bybelvertaling in Engels nie. Tydens die bewind van koning Henry VIII verskyn die Great Bible en in 1568 die Bishop’s Bible.

In Januarie 1604 roep koning James I die Hampton Court Conference bymekaar. Hulle besluit dat ’n nuwe vertaling nodig was, veral as gevolg van die probleme wat die Puriteine met die ou vertalings gehad het. Die koning se opdrag was dat die vertaling die ekklesiologie en episkopale (biskoplike) struktuur van die Kerk van Engeland moes weerspieël.

Daar was 47 vertalers wat in ses komitees gewerk het – twee elk by die universiteite van Oxford, Cambridge en Westminster. Almal was lede van die Anglikaanse Kerk. Die Ou Testament is uit Hebreeus, die Nuwe Testament uit Grieks en die apokriewe uit Grieks en Latyn vertaal.

By hierdie eerste vergadering word ’n aantal algemene reëls vir die vertaling neergelê. Hier is ’n paar van hulle:

1. Die name van die profete en skrywers moet so vêr as moontlik onveranderd bly.
2. Die ou “kerkwoorde” moet behoue bly – kerk mag nie met gemeente vervang word nie.
3. Die verdeling in hoofstukke moet so vêr as moontlik behoue bly.
4. Daar mag geen kantnotas wees nie, behalwe om Griekse of Hebreeuse woorde te verduidelik.
5. Elke persoon op elke komitee moet sy gedeelte individueel vertaal. Daarna kom die hele komitee bymekaar. Hulle bespreek die vertaling en besluit dan wat ingesluit sal word.
6. Elke komitee se vertalings moet aan al die ander komitees gesirkuleer word.
7. Verskille sal by ’n algemene vergadering uitgesorteer word.
8. Die Bishop’s Bible is hulle vertrekpunt, maar hulle kon ook ander vertalings gebruik – Tyndale, Coverdale en Geneva.

Die verskillende komitees het hulle werk in 1608 voltooi. Vanaf 1609 het die general Committee of Review die werk van die komitees hersien. Aartsbiskop Bancroft dring aan op finale seggenskap. Hy bring 14 veranderinge aan. In 1611 word die Bybel gepubliseer deur die koning se drukker Robert Barker – of as los bladsye of gebind.

Die eerste uitgawe het ’n interessante titel gehad: The Holy Bible, containing the Old Testament and the New: Newly translated out of the original tongues: with the former translations diligently compared and revised by his Majesty’s special Commitment.

in die eerste helfte van die 18de eeu word die King James Bybel algemeen aanvaar as die Bybel van die Protestantse kerke in Engeland. Soos die Nederlandse en later Afrikaanse Bybel ’n groot rol gespeel het in die uitbouing van die taal het die King James Bybel ook baie mense leer lees en skryf. Nie minder as 257 idiome in die Engelse taal het hulle oorsprong in hierdie Bybel.

Hierdie artikel is geskryf om een van die pilare van Bybelvertaling se 400ste herdenking te vier.

 

Skrywer: Dr Coen Slabber

Die Eerste Brief van Johannes (6) – Jan van der Watt

Deel 2: ‘n Geesvervulde lewe – in die gesin van God

Ons begin nou met die tweede deel van ons Bybelstudie.

Hoofstuk 5: ‘n Vader duisend? Duisend maal meer!

Niemand minder as God self sê dat Hy na jou sal omsien as jy sy kind is nie. Glo jy dit? Waarom is daar dan nog twyfel en vrees by jou?

 ’n Klein, klein wêreld … jóú wêreld?

Hoewel ons op die maan en ander planete land en met teleskope dieper die ruimte inkyk as ooit tevore, is ons wêreld geneig om al hoe kleiner te word. Hoe dan so?

Die rede is omdat ons die grense al hoe nouer om onsself as mense trek. Alleen dit wat sogenaamd bewys kan word, met die oog gesien en met die verstand uitgeredeneer kan word, glo ons regtig en is vir ons waar! Dinge wat ons nie mooi kan verstaan nie, bestaan volgens ons eintlik nie regtig nie. Ons leer ons kinders op skool dat iets alleen “wetenskaplik” en dus “waar” is as ons dit met ’n eksperiment kan bewys—en so kyk ons self na die lewe.Die gevolg is dat ons wêreld “klein” geword het—net so groot as wat ons verstand kan begryp of ons oë ver kan sien … en dit is nie so baie ver nie.

“Ons wêreld” te klein vir God

Hierdie houding van ons het egter een vernietigende gevolg: ons het God so uit ons wêreld begin uitsluit. Ons kan God nie met die verstand verklaar of met die oog sien nie. Hy is te groot daarvoor! Omdat ons egter net glo wat ons kan verklaar of kan sien, plaas ons God so buite die wêreld of realiteit wat vir ons geloofwaardig lyk.

Ons sit wel miskien in die kerk, maar ek glo nie werklik dat God my finansiële probleem sal kan oplos nie. Ek vertrou Hom nie heelhartig vir ’n besluit wat ek moet neem nie. Dit is vir my te onseker en te onverklaarbaar. Ek wil liewer die beheer in my eie hande neem… En so word my wêreld klein omdat dit sonder God is.

Stel nou eers vas hoe “groot” of “klein” jou wêreld regtig is:

1. Vertrou jy gewoonlik vir alles blindelings op God? Wat sê jou antwoord vir jou oor jou “wêreld”
2. Hoe lyk jou gebedslewe? Bid jy byvoorbeeld met oorgawe omdat jy iets verwag?. Wat sê jou antwoord vir jou oor jou “wêreld”?

 

God is ons Vader

Ons het uit die vorige Bybelstudies gesien dat God die Vader van die Christelike gesin is. Lees weer die gedeelte oor die antieke gesin in die vorige Bybelstudie deur.

1. Wat is die funksies van die pa volgens daardie beskrywing?

1. Wat kan jy van God, die Vader, verwag veral as jy onthou dat Hy baie beter as ’n gewone pa is?

Wat ’n groot gedagte is dit om te dink dat God jou Vader is; Hy wil jou so naby aan Hom hê dat jy jou geestelike arms om Hom kan slaan, jou vrese in sy oor kan fluister, jou probleme met Hom kan bespreek, alles met die wete dat Hy HOOR en die beste laat gebeur. As ons Vader versorg en beskerm Hy ons immers!

1. Lees die vorige sin weer en word ’n minuut of wat stil terwyl jy die wonderlike gedagte oordink. Dink mooi wat dit presies vir jou beteken. Leef jy so?

 

God is liefde

As ons God wil verstaan, moet ons eers verstaan wat liefde is.

1. Wat is Goddelike liefde presies volgens 1 Joh. 4:9–10?

2. Wat is die gevolg hiervan vir jou alledaagse lewe? Byvoorbeeld: dink jy God sal sommer enigiets onnodig (pynliks) met jou laat gebeur? En indien so iets gebeur, hoe moet jy dit sien?

3. Nog ’n voorbeeld van die gevolg op Vraag 1 hierbo: Sal God jou in die steek laat? Indien iets gebeur wat jou so laat voel, hoe moet jy dit verwerk?

God het sy liefde vir jou aan die kruis bewys; sy liefde vir jou lê nie daarin dat dit net altyd met jou goed gaan volgens die manier wat jy dit sien en dat alles gebeur soos jy dit wil hê nie.

IMMERS: God se liefde is nie soos die wind wat nou waai en netnou gaan lê nie. Ons situasies mag wissel van goed na sleg, maar die bewys van liefde aan die kruis bly vas en seker deur al ons situasies heen.

WEET VERSEKER EN VOEL VERTROOS: In die geskiedenis het God sy liefde met die bloed van Jesus aan sy kinders verklaar!

God is getrou en regverdig

Is God buierig en wispelturig? Enigiemand wat iets van God af weet, sal die antwoord sommer dadelik kan gee. Nee, God is nie buierig en onvoorspelbaar nie.

Hy het wel die mag om soms die onvoorspelbare te kan doen. Kyk net hoe verslaan Hy Satan op die onwaarskynlikste plek, naamlik aan die kruis, toe Satan begin dink het dat hy ’n kans het om te wen! Soms gebruik God wel die Gideonsbende of die skaapvelletjie met die dou op.

God is nie Iemand wat sy Woord breek nie! Soos Hy Homself aan ons openbaar het, so is Hy!

Juis hierdie gedagte beklemtoon Johannes met die woorde in 1 Joh. 1:9 as hy God getrou en regverdig noem. God is getrou aan Homself en sy beloftes. Hy is alles wat ons van ’n getroue en regverdige Vader kan verwag!

Dink oor die volgende paar situasies. Verduidelik elke keer jou antwoord.

As God getrou en regverdig is, wat beteken dit vir my as

1. Ek ’n troetelsonde het waarvan ek bewus is, maar nie van ontslae wil raak nie?

2. Ek gevaar loop om my werk te verloor of gebrandmerk te word omdat ek nie oneerlik wil wees in my werk soos die baas verwag nie?

3. Ek nie meer met my huweliksmaat oor die weg kan kom nie?

4. Iets vreesliks met my gebeur, soos as ek my werk verloor of ek ’n geliefde aan die dood afstaan?

 

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Laat sy Liefde jou Lei: Jesus sê: “Volg My” – Milanie Vosloo

Jesus sê: “Volg My”

Sommer net daar het hulle hul boot en hul pa gelos en Jesus se dissipels geword. Matteus 4:22

Jesus was ‘n interessante werkgewer. Hy het nie lang onderhoude gevoer en ‘n skriftelike werksaanbod aan sy dissipels gemaak nie. Hy’t nie eers gevra of hulle bereid sou wees om hul huidige beroepe op te offer en of hulle kans sien vir die uitdagingsvan hul nuwe poste nie. Hy het hulle ook nie gevra om in Hom te gló nie, maar gevra dat Hy gevólg sal word.

Duidelik wil God nie net hê dat ons in Hom moet glo en op ‘n gerieflikheidsafstand agter Hom moet aanloop nie. Ons Vader vra vir ons – sy moderne dissipels – om Hom skroomloos te vólg. Ons kan dus nie net ons geloof verklaar en dan in ‘n rusbank-Christen verval wat tevrede is om maar net te ontvang nie. Om ‘n Jesus-volger te wees beteken dat ons bereid sal wees om werklik te doen wat Hy van ons vra, te gaan waarheen Hy ons roep, die woorde te spreek wat Hy op ons harte lê en die dinge te doen wat sy Woord ons leer. Dissipelskap vra dat ons werklik ons geloof sal uitleef op elke plek waar ons kom. Dat ons diensbaar sal wees en ander met ons menswees, gawes en lewensmiddelle sal bedien … sonder om iets terug te verwag.

Vandag sê Jesus vir jou: “Volg My … onvoorwaardelik”. Wat antwoord jy Hom?

Ja, Here Jesus, ek wil U met my hele hart volg presies daar waar U my neem.

 

Skrywer: Milanie Vosloo

Die Eerste Brief van Johannes (5) – Jan van der Watt

Deel 1: Uit god se hart van liefde—’n kerk gebore

Hoofstuk 4: Nuwe mense, ‘n nuwe gesin

’n Gesinsaamtrek is gewoonlik ’n fees. En ’n gelukkige gesin trek gereeld saam. Maar God se gesin en gesinsaamtrek is onvergelyklik—of so moet dit wees! Vir elke gelowige.

Nie sommer net gebore en gelos nie!

Die vraag: “Wat gebeur as ek ’n Christen word?” is uit Hoofstuk 2 so beantwoord: Jy word as kind in die gesin van God gebore.

Soos geen pa sy kind sommer net so sal los nie, net so los God ook nie die gelowige maar net so nie. Hy neem die gelowige ten volle in sy gesin op met alles wat dit beteken.

Kortom, as ’n mens Johannes sou vra wat ’n gemeente presies is, sou hy gesê het dat hulle die geestelike gesin van God is. Die dinge wat van ’n gewone antieke aardse gesin waar is, is op geestelike vlak van die Goddelike gesin waar. Dit is dan ook die sleutel om te verstaan wat in 1 Johannes oor die gemeente gesê word.

Een ding moet ons egter onthou: Die antieke gesin waarmee Johannes die gemeente vergelyk, verskil baie van die moderne gesinne wat ons ken. Om dus presies te weet waarmee Johannes die gemeente vergelyk, moet ons eers verstaan hoe antieke gesinne gewerk het. (Hierdie inligting is vir feitlik al die hoofstukke wat gaan volg van groot belang—daar sal telkens hierna terug verwys word.)

Die antieke gesin

Die antieke mense het nie aan hulleself as indiwidue gedink nie, maar as groeplede. Dit was byna soos in die ou-ou dae op die plaas waar die oumas en oupas, ooms en tannies, broers en susters en so aan saam gebly en saam gewerk het. Hulle het na mekaar omgesien, mekaar gehelp en hulle goed met mekaar gedeel.

Net so het die indiwidu in die Bybelse tyd sy identiteit van sy groep gekry. As hy wou weet hoe hy moes optree, het hy vir die groeplede gevra. As daar keuses gemaak moes word, is die voordeel van die groep gesoek. Die groep se belange het altyd eerste gekom. Jou broer se belange is jou belange. “Sonde” was iets wat die belange van die groep benadeel. Die gesinslede was dus met hegte bande van lojaliteit en liefde aan mekaar verbind.

 

Die pa was die hoof van die gesin. Die gesin het opgetree volgens die tradisies van die voorouers en die pa moes daarvoor sorg. Hy was gevolglik verantwoordelik vir die dissipline van die gesin wat volgens die tradisies moes optree. Hy het egter nie die hele tyd met die sweep in die hand gestaan nie. Hy moes ook vir die gesin sorg en hulle beskerm. Die kinders moes weer in gehoorsaamheid volgens die wil van die pa optree.

Dit is in so ’n “geestelike gesin” met sy hegte bande van lojaliteit teenoor mekaar waar die weergebore mens opgeneem word.

Let op hoe Johannes die “lede” van die geestelike gesin beskryf:

• God is die Vader van die gesin: 1 Joh. 2:14, 23; en 5:1.
• Die Vader het ’n spesiale Seun: 1 Joh. 1:3; en 2:23.
• Die Vader het ook kinders: 1 Joh. 3:1, 2, 9; 4:7; en 5:1.

Die manier waarop Johannes dus oor God, Jesus en die gelowiges praat, wys duidelik dat hy die gemeente as die groot gesin van God beskryf. Daarom noem ons mekaar ook “broers” en “susters”!

Dink oor die volgende in die lig van die “gesin van God”: As ’n mede-Christen jou ’n “broer” of “suster” noem, wat sê hy daarmee vir jou oor jouself, die ander persoon en God?

1.  Almal vir een en een vir almal

’n Klomp sake kenmerk die gesin of gemeente van God en is deel van die nuwe identiteit van die gelowige. Die gelowige moet sy lewe inrig volgens hierdie kwaliteite—wat eie aan die gesin van God is.

Gemeenskap

Volgens 1 Joh. 1:3 is die doel van die verkondiging van Jesus sodat mense deel kan hê aan die gemeenskap van gelowiges.

1. Gebruik die inligting wat hierbo oor die antieke gesin verskaf is en verklaar hoe ons in dieselfde asem oor gemeenskap onder mekaar én met God kan praat (1 Joh. 1:3)

GEMEENSKAP beskryf die onderlinge verbondenheid en lojaliteit wat Christene as lede van dieselfde gesin teenoor mekaar moet hê.

’n Christen staan nooit alleen nie, maar altyd in verbondenheid en verantwoordelikheid teenoor ander gelowiges.

Nou moet dit ook waar wees van julle gemeente. Maar hoe gaan dit regtig in julle gemeente; in watter mate bestaan hierdie basiese gemeenskap tussen julle gemeentelede?

• Watter voorstelle kan jy aan die hand doen om die ervaring van die gemeenskap in die gemeente te verbeter?
• Verduidelik in jou eie woorde waarom die “bly in God” noodwendig die optrede van die mens moet beïnvloed.
• Is daar werklike gronde vir ’n Christen om te sê dat sy godsdiens sy privaat saak is? Waarom sê jy so?

 

Onderlinge verbondenheid

Johannes is lief om te sê dat God in die gelowige bly en die gelowige in God, om so die band tussen God en sy kinders uit te druk. Dit kan ook die verbondstaal van Johannes genoem word.

(i) Lees die volgende gedeeltes en maak ‘n lys van sake wat met die wedersydse verbondenheid tussen gelowiges en God te doen het:

• 1 Johannes 2:6:

• 1 Johannes 3:6:

• 1 Johannes 3:24:

• 1 Johannes 4:16:

Hierdie sake gaan almal oor die manier waarop die gelowige moet lewe.

(ii)  Verduidelik in jou eie woorde waarom die “bly in God” noodwendig die optrede van die mens moet beïnvloed.

(iii) Sou jy dink dat Johannes reg het om te sê dat as ’n mens se lewenstyl en optrede nie reg is nie, jy nie in God, oftewel in sy gesin is nie? (Vgl. 1 Joh 3:6.) Verduidelik waarom jy so sê.

 

Op die skoot van jou Vader

Kennis in die Bybel is baie meer as wat ons vandag onder “verstandelike kennis” verstaan. Om destyds te gesê het jy “ken” iemand, het beteken dat jy en daardie persoon goeie vriende was wat mekaar se persoonlikhede geken het, geweet het hoe die ander een dink en voel en wat die ander persoon in omstandighede sal verwag of doen. Om mekaar te ken, het beteken om as persone baie naby aan mekaar te beweeg.

1. Wat sê 1 Joh. 2:14 en 5:20 oor die verhouding tussen gelowiges en die Vader en Seun?

• Verduidelik in jou eie woorde wat ’n gelowige presies sê as hy of sy sê: “Ek ken God”.

Die status van die gemeentelid is om God te ken, om soos ’n kind op sy Pa se skoot te sit en met Hom te praat en alles met Hom te deel; maar ook soos ’n kind wat sy Pa bewonder en Hom ten alle koste tevrede wil stel.

1. ’n Persoonlike vraag: Ken jy God so goed dat Hy vir jou so naby is dat dit vir jou voel of jy op sy skoot sit? (Dink ’n paar oomblikke na oor hierdie verhouding van jou met jou Vader).

 

Gesonde samesyn

1. Hoe sien ek my rol in ons gemeente (sodat God “darem” ook tevrede sal wees)?

2. Watter “medisyne” kan ek aanbeveel (wat ek uit ondervinding weet werk) as ek die gemeenskap met God in my persoonlike lewe verwaarloos en begin mis.

 

 

Skrywer: Prof Jan van der Watt