Geestelike Hoogmoed – Jan van der Watt

’n Leser vra:

Ek lees vandag se Vers ’n Dag en die 1ste skrifgedeelte van Hennie Symington (1 Kor 1 21-22 

Dit was die bedoeling van God in sy wysheid dat die wêreld nie deur geleerdheid tot kennis van God sou kom nie. Daarom het God in sy goedheid besluit om deur die prediking wat vir die wêreld onsin is, dié te red wat glo.) bring onmiddellik by my vrae op rondom kennis en geleerdheid as dit by Bybel (of dan eerder “geestelike” aangeleenthede) kom. Ek praat nie nou van slegs die basiese onderskeiding tussen reg en verkeerd, goed en sleg of die uitleef en toepas van die 10 gebooie en dit wat Jesus in sy bediening ons geleer het nie.

Ek wil graag eerlik wees en die stelling maak dat ek keelvol is vir mense wat dink dat hulle ons Hemelse Vader se uitverkorenes is. Ek probeer nie hier die kwessie rondom uitverkiesing al dan nie aanraak nie. Ons word elke dag gebombardeer deur mense wat drome droom, visioene het, as profete gekies is en die boodskap moet bring. Die “witbroodjie” met wie God daardie belangrike stukkie inligting in ‘n droom gedeel het van wanneer kom Jesus weer (of die wegraping). Of hierdie persoon moet gesalf/gedoop word want oor ‘n jaar gaan hy daardie belangrike pos beklee. Of nog erger, die drome oor die mense wat “bad news” is. Nooit kan daardie persoon weer iets reg doen nie, want God het dan nou vir hierdie persoon in n droom dit duidelik gestel dat sy/hy skelm/oneerlik of wat ookal is. Ag die voorbeelde is oneindig.

Hierdie persone haal dan gewoonlik verse soos hieronder, of Hand 2:17 (“Só sal dit in die laaste dae wees, sê God: Ek sal my Gees uitstort op alle mense: julle seuns en julle dogters sal as profete optree; julle jongmense sal gesigte sien; julle oumense sal drome droom. ) aan om watter bewering hulle ook maak te regverdig.

Dis nie dat ek wil beweer dat ons Hemelse Vader nie Sy wil aan sy kinders bekend maak nie. Die Gees in MY maak my egter wonder hoe mens hierdie mense en situasies moet hanteer. So gereeld soos klokslag beleef ek die seerkry van Christene wat deur hierdie self aangestelde profete te na gekom word, en die ergste van alles is, dit word gewoonlik in die Naam van ons Hemelse Vader gedoen. Ek het hom in my lewe leer ken as ‘n God van liefde en iewers maak iets nie sin nie. Ek verstaan die belangrikheid van profete voor die Heilige Gees aan ons gegee is, maar ons leer tog dat almal wat Jesus as Verlosser erken en bely, die Gees het. Het ons dan nou nog “profete” nodig om aan ons die boodskap te bring? Hierdie mense is deur die bank passievol in hul bediening en ken die Bybel soos die palm van hul hand. Ek dink dikwels dat wat hul al vergeet het, moet ek nog leer, en ek respekteer hul daarvoor. Hul sê natuurlik ook dat mens nie hoef te gaan “swot” om die Bybel te kan verstaan nie. Dat weinig predikante en teoloë al die Bybel deurgelees het, maar Sondae op ‘n preekstoel staan en preek asof hulle die Bybel ken. Daarmee saam kom die aanval op die kerke. Gewoonlik is dit die Susterkerke wat te dogmaties is, of die AGS is nie Charismaties genoeg…

Ek wil graag binne God se wil leef, en ek leer dat mens nie mag oordeel. Maar ek (ons) voel magteloos om situasies wat deur hierdie selfaangestelde profete onder ons geskep word, reg te hanteer. Help asb!

Reaksie

Prof Jan van der Watt reageer soos volg:

Hierdie is ’n baie eerlike brief wat heelparty probleme aanraak. Die vernaamste is die probleem van mense wat beweer dat hulle direk van die Gees boodskappe ontvang oor ander. Die Bybel hoef dan nie bestudeer te word nie, want die Gees maak dit immers vir jou duidelik. Waar kan jy ’n beter leermeester hê?

Eerstens, die kwessie van die Gees en die inspraak van die Gees in mense se lewens. Natuurlik woon die Gees in elke gelowige (1 Kor 3:16 – sien verskeie artikels op Bybelkennis.co.za hieroor). Natuurlik beloof Jesus dat die Gees ons sal lei en leer in wat Hy gesê het (Joh 14:26). Dit sou niemand werklik kan ontken nie. Die vraag is hoe die Gees in ons werk. ’n Mens kan en mag nie die maniere waarop die Gees in jou werk beperk nie – dit kan deur ander mense wees, of deur jou gewete, of in gebed of deur sy Woord, ens. Die probleem wat egter in die vraag aangespreek word, gaan oor iets meer as dit. Dit gaan oor mense wat hoogmoedig raak en uitsprake oor ander maak. Hulle beroep hulle dan op die gesag van God.

Sulke mense was daar van die begin af. Ons lees van hulle al in 1 Joh 4:1-2. Daar waarsku Johannes dat mense kan beweer dat die Here hulle gelei het om dit of dat te sê, maar dat dit valse geeste kan wees. Dit beteken nie dat ons alles as verkeerd moet sien nie. Die Gees kan ’n mens werklik lei. Daarom gee Johannes ook in die verse duidelike riglyne vir wanneer daar deur die Gees gelei word – die leiding sal in ooreenstemming wees met die evangelie oor Jesus as die Messias. Daarmee word gesê dat ’n mens die leiding van die Gees sal kan herken aan die waardes wat Jesus vir ons geleer het. Die Gees sal ons nie anders lei as wat Jesus ons gelei het nie. Daarom kan jy die woorde of gedagtes wat jy dink van die Gees af kom aan die evangelie van Jesus toets. As dit daarmee in lyn is, kan jy daaraan aandag gee. Maar daar kom iets by. As iemand byvoorbeeld na jou toe kom en vir jou sê die Gees het dit of dat van jou gesê en jy moet nou dit of dat doen, moet jy dit ook toets. Die Gees sal so iets ook in jou bevestig. Jy het ook mos die Gees. Wag op sy leiding en as Hy dit nie in en vir jou bevestig nie, hoef jy jou nie daaraan te steur nie. Die Gees gee nie halwe boodskappe nie.

Dit sal jou ook help om te keer dat mense jou manipuleer deur hulle godsdiens. Dikwels gebruik die ‘profete’ sulke ‘profesieë’ om hulle idees en mag af te dwing. Dit gee vir hulle die gevoel van belangrikheid omdat hulle ‘met die gesag van die Gees’ praat, en wie kan nou daarmee meeding of daarteen stry. Jy is dus soort van uitgelewer aan die persoon as hy sulke profesieë oor jou uitspreek. Maak dus seker en toets die profesieë eers, want daar is ’n kans dat dit dalk verkeerd kan wees, al glo die ander persoon vas daaraan. Jy kry profetiese manipuleerders by wie dit op die einde meer oor hulle as oor die Gees gaan. Hou dus die gedrag en die aard van die uitsprake van sulke persone goed dop. Daaruit sal jy ook heelwat kan leer.

Wat die bestudering van die Woord betref. Die Gees verlig wel ons verstand wanneer ons die Bybel lees. Daar was egter van die vroegste tye af spesifieke maniere waarop die Bybel gelees is. Die rede waarom daar in die hoofstroomkerke gevoel word dat ekstra kennis wel nodig is, is omdat die Bybel God se boodskap is wat hy aan ons kommunikeer. Hy het dit egter deur mense soos profete (Jesaja of Jeremia), konings (David en Salomo), apostels (Matteus of Paulus), sieners (Johannes) aan ons oorgedra. Deur sy Gees het Hy hierdie mense geïnspireer. Maar hierdie mense het vir die mense in hulle tyd (3000 tot 2000 jaar gelede), in hulle situasies (ballingskap, vervolging) en in hulle taal (Grieks of Hebreeus) geskryf. As twee mense met mekaar praat wat uit verskillende kulture en wêrelde kom, en hulle praat verskillende tale, is dit nodig dat iemand vir julle sal help om die taal te verstaan. Hulle het ‘n tolk nodig. As die een oor dinge praat wat die ander een nie ken nie, moet iemand vir die persoon verduidelik wat dit is, anders sal die persoon hom nie verstaan nie. Die Bybel is 3000-2000 jaar gelede in ’n vreemde wêreld (die Ooste) vir mense geskryf wat nog eintlik primitief was. Om dus God se boodskap, wat aan hulle geskryf is in hulle taal en kultuur, te verstaan moet ons leer hoe hulle gedink het en hoe hulle dinge gedoen het. As ons dus kan agterkom hoe hulle die boodskap gehoor het, kan ons dit op ons vandag toepas. Die kennis kan jy nie uit jou duim suig nie; dit vra studie.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Die Groot Geloofswoordeboek: Woord as titel vir Jesus

Woord as titel vir Jesus

Daar word ses keer na Jesus as “die Woord” verwys, almal in Jo­hannes se geskrifte (Joh 1:1, 34; 1 Joh 1:1; Op 19:13). Veral die ver­wysings in Johannes 1 herinner sterk aan die betekenis van “die woord” of “die woorde” van God, en ook aan die gebruik van die begrip “die wysheid” in die Ou Testament.

God se woorde of bevele doen iets in die Ou Testament (Ps 107:20; Jes 55:11; Jer 23:29). Hy sê of beveel dat daar lig moet wees, en dan is daar lig (Gen 1:3). (*Skepping) Trouens, Johannes 1 is duide­lik ’n verwysing na Genesis 1. Terwyl God in Genesis 1 die lig deur sy woord skep, is alles volgens Johannes deur “die Woord” ge­skep. Jesus word dus direk met die skepping in verband gebring. Ons glo dat Hy voor sy geboorte uit Maria al­reeds bestaan het as die ewige Seun van God en as sodanig by die skeppingswerk van God betrokke was. Trouens, Hebreërs 1:2 praat direk daarvan dat Hy “die Seun” is deur wie God alles geskep het. Ook Paulus meld dat alles deur Hom geskep is (Kol 1:16).

Skeppingsmiddelaar

Daar is ’n wydverspreide gedag­te dat Jesus net die Skep­pings­middelaar is, en nie regtig self die Skepper net soos en saam met die Vader nie. Dit is so ’n sterk oortuiging dat vertalers dit selfs in die Bybel indra waar dit nie staan nie. In Kolossense 1:16 lees die 1983-vertaling: “God het deur Hom (Christus) alles geskep,” maar die Grieks lui: “Alles is deur Hom geskape.” Die Grieks is die pas­siewe vorm van die aktief: “Hy (Christus) het alles geskape,” nie: “God het deur Hom alles geskape” nie. Trouens, daar was geen rede om die Griekse passief in ’n aktief te verander nie, behalwe die vertalers se oortuiging dat Jesus nie regtig Skepper was nie, maar net Skep­pingsmiddelaar.

Die Nuwe Testament het ’n paar duidelike uitsprake oor Je­sus as die Skepper, net soos en op dieselfde vlak as die Vader. Jo­hannes herhaal dit selfs om dit te beklemtoon.

1. Alles het deur Hom tot stand gekom
2. nie ’n enkele ding wat bestaan, het sonder Hom tot stand ge­kom nie (Joh 1:3).

En Kolossense 1:16 lees in werklikheid: “Alles is deur Hom geskep,” en ook in hierdie geval herhaal Paulus dit in dieselfde vers: “Alles is deur Hom geskep” (1:16). Net in Hebreërs 1:3 het ons ’n uit­spraak oor Christus as Skeppingsmiddelaar, maar dit bots nie met die nadruk op Christus as self ook Skepper nie. Dit bevestig eer­der die ingewikkelde verhouding tussen Vader en Seun wat ons ook in Johannes 1:1-2 kry.

Terwyl Jesus dus as die ewige Seun van God self Skepper is, is dit des te merkwaardiger dat Hy self ’n skepsel geword het om sy skepsels te verlos. Dit is daarom nie vreemd nie dat die hele skepping ook deur Hom in stand gehou word, op Hom gerig is en onder Hom as Hoof verenig sal word (Kol 1:16-17; Ef 1:10). Dit is die kulminasie van die feit dat God se woord in die Ou Testament ’n bepaalde selfstandigheid ontwikkel. Ons lees nie net dat God deur sy woord bepaalde dinge doen nie, maar dat sy woord dinge doen (Jes 55:11; Jer 23:29). Uiteindelik is sy Woord ’n bepaalde Goddelike Persoon naas die Vader.

Dit beteken verder dat daar ’n unieke verhouding moet wees tussen Jesus as die Woord en God self. Johannes bring Hom in die allernouste verband met God. Maar Johannes doen dit op ’n besondere manier (1:1-2). Hy stel Hom so na moontlik aan God sonder om Hom totaal in God te laat opgaan of God in Hom asof daar in God niks meer as net Hy is nie.

1. Hy was by God

2. Hy was God

3. Hy was by God

Let op die herhaling in 1 en 3. In 2 word Hy totaal met God geïdentifiseer, maar in 1 en 3 is daar weer differensiasie tussen Hom en God. Hy is God, maar daar is meer in God as net Hy. Dit is die agtergrond vir die *Drie-eenheidsleer wat soms hoogs ­omstrede is en moeilik verstaanbaar, maar waarsonder ons tog moeilik sal kan klaarkom, al sou die verhouding tussen die Vader en die Seun en die Gees sekerlik ook anders omskryf kon word.

Jesus as die Wysheid

Daar is ook interessante oor­eenkomste of minstens raak­punte tus­sen Jesus as die Woord en die wysheidsfiguur in die Ou Tes­tament. Hierdie wysheids­figuur was nie die wysheidsleraars van die Ou Testament nie. Van vroeg af was daar al wysheidsle­raars, mense wat allerlei interessante wyshede kwytgeraak het en ander baie laat dink het. Die skrywer van Spreuke was so ’n wysheidsleraar. Hy het wyse dinge gesê oor die konkrete lewe, oor ’n rein lewe, deugde, geluk, geld, die opvoeding van kin­ders en baie meer. Jesus was self so ’n wysheidsleraar, al was Hy na­tuurlik ook baie meer. Die hele bergrede is ’n versameling spreu­ke oor hoe ons moet leef.

Maar die figuur wat self “Wysheid” en “Insig” genoem word, was iemand anders as net ’n wysheidsleraar. Sy word as ’n vrou voorgestel (Spr 8:1), en veral in Spreuke 8:22-36 word haar ver­hou­ding met God bespreek.

Wat nou merkwaardig is, is die ooreenkoms tussen haar ver­houding met God en Jesus s’n. Na elk van die volgende stellings oor haar verhouding met God volg direk ’n stelling oor Jesus s’n.

1.   Sy het in ’n unieke verhouding met God gestaan, Jesus ook.

2.   Sy was die eerste skepsel, Jesus nie

3.  Sy was al by God voor die aarde geskape is, Jesus ook

4.  Sy was van die begin af die vreugde van God, wat seker ook van Jesus geld

5.  Wie haar vind, vind die lewe. Jesus word self die lewe ge­noem.

Die vroeë Christene het meer boeke in hul Ou Testament ge­had as ons. (*Bybel, *Septuagint) In twee van daardie boeke het nog meer oor die vroulike figuur “wysheid” gestaan (Die Wysheid van Salomo 7:26; 8:3-4; 9:1-18; en Jesus Sirag 24:3, 6, 23).

6. Sy is vereenselwig met die skeppingswoorde van God. Jesus ook.

7. Sy is die wet van God, iets wat nie van Jesus gesê word nie.

8. Sy regeer net soos God oor alle dinge, wat ook van Jesus geld.

9. Sy is die beeld van God se goedheid; Jesus is die beeld van God.

10. Sy maak alles nuut, wat nie direk van Jesus gesê word nie, maar netsowel waar kan wees.

11. Sy besluit vir God wat Hy moet doen, wat nie van Jesus gesê word nie.

12. Sy beskerm en onderhou die mense, wat ook van Jesus geld.

13. Sy sit langs God op sy troon, wat ook van Jesus geld.

14. Sy deel God se lewe met Hom, wat ook van Jesus geld.

In meer as die helfte van die gevalle word van Wysheid en van Jesus dieselfde gesê. Maar dit is nie al nie. In die Nuwe Tes­tament word Jesus ’n hele paar keer direk met haar verbind. Paulus noem Jesus twee keer “die wysheid van God” (1 Kor 1:24, 30). Matteus lê ’n uitspraak in Jesus se mond wat volgens Lukas deur “die wysheid van God” gesê is (Matt 23:34; Luk 11:49). En dan is daar die besonder interessante uitspraak (Matt 11:19; Luk 7:35) waarin Jesus Hom direk vereenselwig met die vroulike wys­heid van Spreuke. Ongelukkig het die 1983-vertaling dit heeltemal verknoei. Dit behoort te lees: “Maar die wysheid is ge­regverdig deur haar werke,” en die verband wys dat dit op Jesus self betrekking het.

’n Vroulike Jesus?

Hierdie kwessie sluit direk aan by die vraag of Jesus noodwen­dig manlik moes gewees het om God te open­baar en om ons te verlos. (*Feminisme) Daar is groe­pe wat oortuig is daarvan. Die *Katolieke Kerk voel so sterk daar­oor dat ’n vrou nie eens ’n priester mag word nie. Hulle is oor­tuig dat priesters God op aarde moet ver­teen­woordig, en omdat God dan manlik sou wees, kan ’n vrou Hom nie verteenwoordig nie en dus nie ’n priester word nie. Ander groepe is oortuig dat dit nie maar net deel van die kultuur van daardie tyd was dat God in die Bybel manlik voor­gestel word nie, maar deel van die openbaring. Net so is dit deel van die openbaring dat Jesus juis ’n man moes wees om God te openbaar.

Die feit dat Jesus in die allernouste verband gestel word met die vroulike wysheidsfiguur laat ’n mens egter hieroor wonder. Wat God betref, is dit inderdaad korrek dat Hy meestal manlik voorge­stel word in die Bybel. (*Manlikheid van God) Maar daar word ook sulke sterk vroulike beelde van Hom gebruik dat sy man­likheid nie regtig ernstig bedoel kan word nie. God word dikwels vergelyk met ’n ma in haar verhouding met haar kind, en ook met die sorg van ’n vrou vir haar gesin (Num 11:12; Deut 32:18; Jes 49:15; 66:13; Hos 11:3).

Dit kan dus beswaarlik waar wees dat die Bybelskrywers ern­stig bedoel het dat God van die manlike geslag is. Hulle skryf ook niks aan Hom toe wat met geslagtelikheid te doen het nie. Terwyl die volke rondom Israel manlike en vroulike gode ge­had het en hierdie gode allerlei geoorloofde én ongeoorloofde verhoudings met mekaar aangegaan het, kom niks daarvan in die Bybel na vore nie. Terwyl manlike gode kinders verwek en vroulike gode aan hulle geboorte gegee het, is dit vreemd aan die Bybel. Selfs vir die skepping van die mens word geen beelde van geboorte uit God gebruik nie, iets wat rondom Israel algemeen was. Dit beteken eenvoudig dat die manlikheid van God ’n kultuurverskynsel is wat ook ruimte laat vir die moontlikheid om God vroulik voor te stel.

In hierdie lig is dit nie aanvaarbaar om te meen dat Jesus juis ’n man moes gewees het om God te openbaar nie. Dit wat God God maak, soos sy liefde, genade, geregtigheid, heiligheid, oordeel, kan netsowel deur ’n vrou openbaar word.

En wat Jesus as ons Verlosser betref, daar is nooit enige verband in die Bybel tussen sy manlikheid en sy verlossingswerk nie.

Skrywer: Prof Adrio König

Die Groot Geloofswoordeboek: Wonderwerke

Wonderwerke

Die vergeesteliking van die wonderwerke

In die meeste histo­riese kerke speel die wonderwerke van Jesus nie ’n belangrike rol nie. Daar word selde oor die wonderwerke gepreek, en indien wel, word dit gewoonlik vergeestelik. As Jesus ’n blinde weer laat sien, is die toepassing gewoonlik iets soos dat Hy ons geesteli­ke blinde oë wil oopmaak om die kanse raak te sien om Hom te dien. As Hy ’n lam man se bene weer sterk maak, beteken dit dat Hy ons geestelike lam bene wil sterk maak dat ons Hom voluit kan dien. ’n Mens kan ’n paar opmerkings hieroor maak.

Eerstens is dit nie die eintlike betekenis van Jesus se won­der­genesings nie. Dit was letterlike wonders waardeur fisiek siek of gebreklike mense herstel is. Hieraan gaan ons baie aandag gee.

Tweedens is dit waar dat ons by Johannes wel iets van hier­die geestelike toepassing van die wonderwerk kry. As Jesus volgens die Johannesevangelie die blinde se sig herstel en daar kom ’n redenasie van die kant van die Joodse leiers, gee Jesus die volgende geeste­li­ke betekenis aan die genesing: die Fariseërs dink hulle sien, maar in werklikheid is hulle blind omdat hulle nie in Jesus die Messias sien nie (Joh 9:39-41). ’n Mens moet in hierdie verband onthou dat Jo­han­nes heeltemal anders oor die wonderwerke berig as die *Sinop­tiese Evangelies. Hy vertel van baie minder wonderwerke, en hy noem hulle “tekens” of “wondertekens” (Joh 2:11, 23; 3:2; 4:48; 6:2), wat daarop dui dat hy ’n ekstra betekenis in die wonderwerke sien. Maar dit beteken nog nie dat hy die wonderwerke self ver­gees­te­lik nie. Ook by hom is dit werklike, fisieke wondergenesings. Dit kry net ’n “geestelike” dimensie by.

Derdens is dit interessant dat die geestelike betekenis wat mense gewoonlik aan die wonderwerke heg, wel met die evan­gelie verband hou. Jesus wil inderdaad ons geestelike blinde oë oopmaak of ons geestelike lam bene sterk maak. Maar die punt wat nou hier gemaak word, is dat dit nie regtig die betekenis van die wonderwerke is nie.

Wat is dan hulle betekenis?

Die breër verband van die wonderwerke

Dit lei min twyfel dat die wonderwerke ’n uiters belangrike deel van Jesus se aard­se bediening was, en dat dit in die vroeë kerk onder die leiding van die apostels voortgegaan het (Hand 2:43; 3:1 ev; 5:12 ev; 6:8; 8:6; 9:32 ev). Van al die fasette van Jesus se aardse bediening gee die Sinoptiese Evangelies die meeste aandag aan sy wonderwer­ke. Verder bring hulle sy wonders in direkte verband met die koms van die koninkryk. Dit maak die wonders uiters belang­rik omdat dit die eintlike boodskap is wat Jesus verkondig het: die koninkryk van God is op hande. Wanneer Hy die soveelste keer ’n bose gees uit ’n mens dryf, verklaar Hy: “Aangesien Ek deur die Gees van God die duiwels uitdryf, het die koninkryk van God inderdaad tot by julle gekom” (Matt 12:28; Luk 11:20).

Die agtergrond hiervan is elders bespreek. (*Koninkryk van God, *Apokaliptiek) Dit kom daarop neer dat die oortuiging ty­dens die ballingskap in Israel ontstaan het dat die duiwels op aarde oorge­neem het en die skepping, en veral die mense, pro­beer vernietig. Dit het die heerskappy (koninkryk) van God ver­duister. Die dui­wels het op aarde regeer. As Jesus dan kom om die koninkryk (heer­skappy) van God te herstel, moet Hy die bose magte verdryf en hulle heerskappy vernietig. Dit is die rede waarom sy eksorsisme so belangrik is.

Dit bring ook ’n ander faset van die evangelie na vore. Die won­derwerke word so dikwels vergeestelik omdat ons die neiging het om die evangelie te verskraal tot die “geestelike” sake: die vergifnis van sonde, die binnekamer, gebed, heiligmaking, en te vergeet dat daar klipharde kante van die *heil of *evangelie is: die skepping, die opstanding, die nuwe aarde. Ons praat soms van die kosmiese aspekte van die heil.

God het nie net “siele” geskape nie, maar mense van vleis en bene en bloed. Jesus vergeef nie net mense se sonde deur die kruis nie, Hy genees hulle ook. Trouens, Lukas gebruik dieselfde Griekse woord vir genesing en verlossing (Hand 4:9: “gesond gemaak”, en 4:12: “verlos”). Jesus red nie net ons binnekant (“siel”) nie, maar wek ons ook op uit die dood. Daar is nie net ’n nuwe hemel nie, maar ook ’n nuwe aarde. Dit is alles deel van die heil. En dit beteken dat die *heil of saligheid ook fisieke, har­de kante het, nie net geestelike, onsigbare kante nie.

Siekte

Verband siekte-sonde

Die feit dat Lukas dieselfde Griekse woord vir genesing en vir verlossing gebruik, bring die vraag na vore wat die verband is tussen siekte en sonde, omdat ’n mens van siekte genees word, en van sonde verlos word.

Daar is in die Bybel twee verskillende standpunte. Die een is dat die Here mense siek maak, dikwels juis oor hulle sonde, en die ander een is dat die duiwel mense siek maak. Vir die eerste een kan ’n mens ’n sterk beroep maak op die Ou Testament, en vir die tweede een op die Nuwe Testament.

Die Ou Testament: Die Here maak mense siek. Dit is die gewone sie­ning van die Ou Testament. Ons kan in hierdie opsig van “mo­nisme” in die Ou Testament praat. Dit kom van die Griek­se woord vir “een”, en beteken dan dat daar nie soseer twee magte teenoor mekaar in die Ou Testament staan nie, maar dat God eintlik alleen vir die goeie én die slegte verantwoorde­lik is. Daar is nog min spra­ke van die duiwel wat direk téénoor God staan. (*Duiwel, *Voor­sie­nigheid) Ons het byvoorbeeld die bekende uitsprake in Job: “Die Here het gegee en die Here het geneem. Prys die Naam van die He­re” en ook: “As ons die goeie van God aanvaar, moet ons nie ook die slegte aanvaar nie?” (Job 1:21; 2:10). Ook uit Hanna se mond hoor ons: “Die Here maak dood en Hy maak lewend” (1 Sam 2:6).

Meer spesifiek oor siekte lees ons: “Julle moet goed luister na wat Ek, die Here julle God, sê! Julle moet doen wat reg is … Dan sal Ek geeneen van die siektes waarmee Ek Egipte getref het, oor julle bring nie, want dit is Ek, die Here, wat julle gesond hou” (Eks 15:26). Hy is dus die Een wat siek én gesond maak.

Daarom kry ons baie voorbeelde in die Ou Testament van mense wat oor hulle sonde deur die Here siek gemaak is: Mir­jam, Nabal, Ahasia, Gehasi, Joram (Num 12:1 ev; 1 Sam 25:37-39; 2 Kon 1:16 ev; 5:26 ev; 21:15 ev). En dan is daar ook die algemene uitsprake dat die Here die volk sal siek maak, of alreeds siek gemaak het, oor hulle sonde (Num 32:23; Deut 28:59-61; 29:21; Jes 1:5; Jer 10:17-19). Ook die psalms veronderstel ’n direkte ver­band tussen siekte en sonde (38:4-5; 39:10-12; 41:5; 107:17).

Intussen bied Eksodus 15:26 natuurlik ook die versekering dat die Here hulle gesond maak. Vir Israel was daar geen teenspraak hierin nie. Daar was duidelike redes waarom die Here hulle siek en gesond maak: Hy maak siek as straf op sonde, en Hy genees as antwoord op bekering.

Baie gelowiges aanvaar nog hierdie siening van die Ou Tes­ta­ment. Hulle is oortuig dat dit die Here is wat mense siek maak, en dat bepaalde sondes die oorsaak van die siekte kan wees. In die Nuwe Testament kry ons egter ’n ander siening.

Die Nuwe Testament: Die Here maak mense gesond. In die Nuwe Tes­tament het die prentjie heeltemal verander. Hier kry ons die duiwel in ’n totaal ander gestalte: nie die dienstige onderdaan soos in Job nie, maar die verbete vyand wat menselewens ver­nietig. Hier is dit die duiwel en die bose magte wat mense siek maak, en Jesus wat hulle gesond maak. Aan geeneen van die fasette van Jesus se bediening word in die Evangelies meer aan­dag gegee as aan sy genesings en veral sy duiweluitdrywings nie. (*Eksorsisme)

Die verband tussen siekte en sonde tree op die agtergrond. Die straf van God vir sonde is nog steeds belangrik, maar dit is nou nie meer die fisieke strawwe soos siekte en vyande en slegte oeste nie, maar die verderf.

Dit is opvallend dat die apostels Jesus se hele bediening kon saamvat in terme van genesing-as-verbreking-van-duiwelswerk. Petrus doen dit só in sy preek by Kornelius: “Julle weet van Jesus van Nasaret. Hy het rondgegaan, oral goeie werk gedoen en almal gesond gemaak wat onder die mag van die duiwel was” (Hand 10:38).

Genesing is so ’n wesenlike deel van die bediening van Jesus dat dit selfs met sy kruis in verband gebring word. “Deur sy won­de is julle genees” (1 Pet 2:24) is ’n verwysing na die kruisdood van Jesus. Dit is ’n aanhaling uit Jesaja 53:5, die hoofstuk in die Ou Testament wat die meeste op Jesus toegepas word. Al is dit nie volkome duidelik presies wat dit beteken dat Jesus se kruisdood ook vir ons siekte betekenis het nie, kan hierdie feit nie betwyfel word nie, en bevestig dit dat genesing wesenlik deel van die evangelie is.

Die gedagte dat wonderwerke opgehou het en net tot die vroeë geskiedenis van die kerk beperk was, word elders bespreek. (*Ga­wes)

Die verband siekte-dood

Veral in die Ou Testament is daar ’n interessante verband tussen siekte en dood. Siekte is eintlik ’n voorvorm van dood. Iemand wat baie siek is, is op pad graf toe en is al in die mag van die dood. Die dood dring as’t ware in ons lewe in en pak ons beet nog voor ons sterf. Iemand wat siek is, is al “in die dood”. Volgens die 1953-vertaling sê iemand wat ernstig siek is: “My lewe raak al aan die doderyk. Ek is soos dié wat in die graf lê” (Ps 88:4 ev). Iemand wat gesond geword het, verklaar: ”Hy het my uit die kuil van vernietiging, uit die modderige slyk opgetrek” (Ps 40:3; ook 30:4).

In hierdie lig is dit nie vreemd nie dat daar by Jesus ’n verband is tussen sy genesings en die feit dat Hy dooies weer lewendig ge­-maak het. Hy genees mense se siekte én Hy maak dooies weer le-wen­dig. Daar is nie so ’n wesenlike verskil tussen sy genesings en die feit dat Hy dooies weer lewendig maak nie.

Dooies lewendig maak en opstanding. Wat wel belangrik is, is dat daar ’n kardinale verskil is tussen hierdie dooies wat weer lewend gemaak word en Jesus se eie opstanding. Soms vind mense dit vreemd dat Jesus die eersteling uit die dood genoem word (1 Kor 15:20; Kol 1:18). Daar is dan sprake van ’n aantal mense wat voor Hom weer lewend geword het, selfs in die Ou Testament. Maar daar is ’n groot verskil. Jesus het nie maar net weer lewend ge­word om daarna weer die dood in die gesig te staar en later weer te sterf soos die ander nie. *Opstanding is heeltemal iets anders as her­leef. Deur sy opstanding het Jesus die *dood oorwin. Hy het die dood agter die rug. Paulus skryf: “Ons weet dat Christus wat uit die dood opgewek is, nie weer kan sterf nie; die dood het nie meer mag oor Hom nie” (Rom 6:9). Jesus se opstanding was selfs baie meer as net sy eie ervaring, dit was die begin van die algemene opstanding. (*Opstanding)

Genesing vandag

Gaan die soort genesings wat ons by Jesus en die apostels gekry het vandag nog voort? Die gedagte dat die gawes net vir ’n tyd lank aan die kerk gegee is, is elders afgewys. (*Gawes) In die meeste historiese kerke is nie veel van hierdie soort genesings bekend nie. Maar daar is kerkgroepe soos veral die *Pinkster- en Charismatiese kerke wat hulle sterk daarop beroep. Dit is nie altyd duidelik of dié nie maar meer “sagte” genesings is, soos ’n been wat ’n bietjie langer word, en of dit werklik die opsienbarende, “harde” genesings van die Nuwe Testament is nie.

Gebedsgenesing/geloofsgenesing of Woordgenesing

Intussen is daar ook ’n diskussie aan die gang oor die wyse waarop hier­die genesings moet plaasvind. Daar is ’n ou gebruik wat “ge­beds­genesing/geloofsgenesing” genoem word. Mense bid vir siekes en vra die Here om hulle te genees. Maar ander wys daarop dat daar min of selfs geen sprake van so ’n praktyk in die Nuwe Tes­ta­ment is nie. Dáár genees Jesus en die apostels deur die woord, deur ’n bevel. Petrus spreek ’n woord en die lam man by die Mooipoort is gesond (Hand 3:6). Natuurlik geskied so ’n gene­sing in die Naam van Jesus, maar die apostel het die gesag om dit in sy Naam te doen.

Dit is net in Jakobus 5:15 waar daar sprake van gebed vir ’n sieke is. Dit kan dus in elk geval ook nie verkeerd wees nie.

Goddelike genesing en wondergenesing

Daar is nog verder vrae hieroor. Sommige praat graag van God­delike gene­sing terwyl ander meen dat alle genesing van God is en nie net wondergenesing nie. Daar is selfs mense wat meen dat alle genesing wondergenesing is sodat ’n mens later omtrent nie meer woorde het om te gebruik nie. ’n Mens kry omtrent dieselfde situasie in verband met die *doop. Daar is nie ’n manier om almal tevrede te stel nie.

Skrywer: Prof Adrio König

Laat sy Liefde jou Lei: Sê jou hart: “Welkom!” – Milanie Vosloo

Sê jou hart: “Welkom!”?

En nou is dit die geloof ennie hoop ennie liefde wat bly staat, ma nettie liefde sal saam met my narie Jirre se jimmel toe gaan. 1 Kor 13:13 Uit Griekwapsalms

Wat ‘n voorreg dat die Meester-van-die-Liefde eens op ‘n tyd hier tussen ons kom leef en vir ons geleer het hoe die taal van liefde klink; hoe die hart van ‘n ware verskilmaak-mens lyk. Natuurlik het sy liefde dié mense wat naby aan Hom geleef het, met groot koestering omhels. Maar sý liefde het ook “randmense” – immorele karakters wat deur die samelewing verwerp is – in sy binnekring getrek. By geharde sondaars – van wie ander niks gehou het nie – het Hy sonder skroom tuis gegaan en onbelangrikes, verstotenes en agtergeblewenis het Hy in sy troonsaal ingenooi. Jesus se liefde het vir almal – ja, ook vir die gewones, gebrokenes en gehate mense – gesê: By My kan jy veilig voel. Want Ek verstaan jou, vergewe en aanvaar jou. Ek het jou – ongeag dit wat jy is, doen of selfs nié is of doen nie – oneindig lief.

As ons grote God se hart met soveel ontvanklikheid na elke mens uitreik, wie is ons om ander dan die deur te wys?

Mag ek en jy met soveel begrip, deernis en omgee leef dat elke ander mens wat die drumpel van ons hart kruis, by ons iets van Jesus se tuisvoel-liefde sal ervaar. Mag ons héle lewe sê: Welkom in my hart!

Vader, vergewe my dat ek so selektief liefhet. Maak my hart asseblief ruimer vir élke ander mens.

Skrywer: Milanie Vosloo