Judas se dood – Jan van der Watt

Erika vra:

Hoe is Judas dood? Daar is twee weergawes in die Bybel. Watter een is korrek? Mattheus 27:5 en Handelinge 1:15-19.

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Die twee gedeeltes lees soos volg: Mat 27:5: :” Judas het toe die geld in die tempel in gegooi, weggeloop en homself gaan ophang.” en Hand 1:18: ”Met die geld wat Judas vir sy misdaad gekry het, het hy ‘n stuk grond gekoop. Daar het hy vooroor geval en oopgebars, en al sy ingewande het uitgepeul.” Dit is twee verskillende weergawes van Judas se dood. In die literatuur word daar verskillende verklarings voor gegee. Party sê dat die antieke geskiedskrywers nie so bekommerd was oor die fyn historiese detail nie – hulle kon soms die feite so bietjie aanpas om ‘n sterker boodskap te kommunikeer. In die geval van Matteus doen Judas die enigste eerbare ding wat ‘n dissipel kan doen wat sy meester verraai – hy pleeg selfmoord. In Handelinge lê die klem meer op die straf van God – Judas bars oop vanweë die straf op sy boosheid. Wat presies gebeur het is nie so belangrik nie, maar wat die dood wou kommunikeer. Ander probeer die twee gedeeltes harmoniseer – hulle sê dat Handelinge die verhaal van Matteus ‘uitbrei’. Judas het homself opgehang, maar toe vooroor geval en oopgebars. Of dit is wat gebeur het, kan niemand sê nie. (Daar is ander weergawes soos byvoorbeeld by die tweede eeuse skrywer Papias, maar dit is fiktief).

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Is God en Allah een? – Jan van der Watt

Juliana vra:

Die antwoord op die webblad lees dat Allah ‘n god van Mekka wat verwar was met God (Here) en toe aanbid is. Maar ek verneem dat daar baie ooreenkomste is tussen die Bybel en Koran aangaande “Bybelse” geskiedenis en sommige mense sê ook dat God en Allah dieselfde god is. Dat Jesus ook erken word as ‘n profeet maar dat Mohammed die eintlike ware profeet is. So ook met die Joodse geloof, ons dien dieselfde Vader God maar hulle glo dat Jesus vals was en dat die Seun nog moet kom. Nou my vraag: Ek is BAIE verwar aangaande al hierdie gelowe. Ek weet en glo dat Jesus die enigste lig, weg en waarheid is, maar hoe kan die Jode en Muslims “dieselfde” god en geskiedenis dan so verdraai om hulle te pas, om net een deel van die Bybel te glo en nie die res nie? Waar het Islam dan vandaan gekom?

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Oor die ware God is daar opmerkings elders in www.bybelkennis.co.za. Ek wil graag fokus op waarom daar in Islam ook na die aartsvaders en Jesus verwys word. Mohammed, wat verantwoordelik was vir die opskrifstelling van die Koran, het in sy jonger lewe direkte kontak met beide die Jode en die Christene gehad. Hy was byvoorbeeld saam met sy oom na Jerusalem en het daar met die Joodse godsdienste en hulle geskrifte (die Ou Testament) in aanraking gekom. Hy het dit as waar aanvaar. Toe die Jode hom later verwerp, het hy die Joodse godsdiens verwerp, maar nie die eerste boeke van die Ou Testament nie. Dit het deel van sy kennis gebly. Hy was ook positief teenoor die Christene. Toe hy eenmaal, toe hy nog jonger was, vir sy lewe moes vlug, het hy by Christene (in Afrika) veiligheid gevind. Hulle het toe vir hom gesorg. Daar het hy van sy kennis van die Jesus en die Christendom opgetel wat by hom gebly het. Toe die Koran op skrif gestel is, is die inligting uit die eerste vyf boeke van die Ou Testament en inligting oor Jesus in die Koran opgeneem. Daarom kry ons tot vandag toe nog hierdie inligting in Islam.

Dit moet egter nie verwar word met die God wat aanbid word nie. Toe beide die Jode en die Christene hulle rug om Mohammed en sy openbarings gedraai het, het hy bewustelik na Mekka gegaan en die naam van die lokale god aldaar vir sy godsdiens oorgeneem. Dit het ook die mense saamgebind. Omdat hy die eerste vyf boeke van die Ou Testament geken het, is daar ooreenkomste tussen die god van die Koran met die beeld van God wat ons in die eerste vyf boeke van die Ou Testament het. Omdat die res van die Ou Testament en die Nuwe Testament nie by Mohammed ‘n sterk rol gespeel het nie, kom die ander eienskappe van God in die res van die Bybel nie voor nie, wat beteken dat die beeld van God asook die manier waarop ons God moet dien in dit Koran en in die Bybel verskil. Veral die feit dat die Christendom se redding deur Jesus kom en dit belangrik is om te weet en te bely dat Hy God en mens is wat uit die dood opgestaan het, maak die redding heeltemal verskillend. Hoewel Jesus in Islam erken word as profeet (Mohammed het mos by die Christene gehoor daar is iemand soos Jesus) bly Hy maar net ‘n gewone mens. Dit alleen maak die twee godsdienste al onherroeplik verskillend.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Christene en Sangomas – Jan van der Watt

Hennie vra:

Kan Christene gebruik maak van slimmense/ sangomas?

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Dit lyk of hier twee vrae is: kan Christene gebruik maak van slim mense en kan Christen gebruik maak van Sangomas? Natuurlik kan Christene gebruik maak van die insigte van slim mense. Wysheid is ook ‘n gawe van God.

Met Sangomas is dit ‘n ander storie. Die sisteem in tradisionele Afrika godsdiens(te) werk so. Die mense in Afrika glo dat die heelal vol geeste (ook God) is en dat die geeste invloed uitoefen op mense. Daar is goeie geeste en slegte geeste. As iemand van jou stam sterf, verdwyn die persoon nie, maar bly deel van jou familie, maar nou as onsigbare gees (lewende dooie). Die gees van die persoon bly by jou familie en jy  moet jou verhoudings met die persoon gesond hou, anders kan die familielid jou laat betaal vir jou swak gedrag. Natuurlik is die belangrikste ding vir jou as mens om te sorg dat die geeste aan jou kant bly – jy moet die geeste tevrede hou. Maar hoe weet jy of die geeste aan jou kant is? Jy het iemand nodig wat goeie kontak met die geeste het en dit is ‘n sangoma. Daar is goeie en slegte sangomas (die ander word Ngaka genoem). Deur na die sangoma te gaan, maak jy kontak met die geeste om op so manier uit te vind wat jy moet doen om hulle tevrede te hou. Hulle kan jou byvoorbeeld siek maak. Die sangoma moet dan vir jou kontak maak met die geeste, by die geeste uitvind wat gedoen moet word, dit vir jou vertel en so help om die siekte te genees. Soms gebruik hulle ook ander tegnieke, maar dit is nie hier van belang nie.

Uit wat nou gesê is, is dit duidelik dat Christene nie werklik van sangomas gebruik moet maak nie. Ons het die Heilige Gees in ons en wat meer wil ons hê? As ons probleme kry en hulp nodig het, is Jesus en die Gees ‘n gebed ver.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Die Groot Geloofswoordeboek: Pentateug/Heksateug

Pentateug • Heksateug

Die Pentateug is die eerste vyf boeke van die Bybel (Grieks: pen­te, wat vyf beteken) wat ook bekend staan as die wet (die Torah) of die vyf boeke van Moses. Tot in die tyd van Jesus was daar groepe soos die Sadduseërs wat net hierdie boeke as gesaghebbend er­ken het. Dit is die rede waarom die *Sadduseërs, anders as by­voorbeeld die *Fariseërs, nie geglo het daar sal ‘n opstanding wees nie. Daar staan niks van ‘n opstanding in die Pentateug nie.

Daar word nie vandag meer algemeen aanvaar dat Moses hier­die boeke geskryf het nie. Hy sou in elk geval waarskynlik nie sy eie dood beskryf het nie (Deut 34), en daar word nooit in die eer­ste persoon oor hom geskryf nie. Die feit dat daar in die Nuwe Tes­tament na hierdie boeke as die geskrifte van Moses verwys word (Mark 12:26), is nie deurslaggewend nie omdat die boeke in daardie tyd eenvoudig so genoem is.

Die moontlikheid is groot dat daar verskillende skrywers was wat aparte dokumente saamgestel het, en dat hierdie dokumen­te later saamgevoeg is. Daar is sprake van dokumente soos ‘n Jahwis, ‘n Deuteronomis en ‘n Priesterkodeks, maar daar is verskillen­de teo­rieë waaroor ‘n mens jou nie te veel hoef te bekommer nie.

Die Heksateug is dieselfde boeke met Josua daarby. Josua word bygevoeg omdat die intog in Kanaän daarin beskryf word en dit dan beskou word as die voltooiing van die belofte aan Abra­ham dat die Here die land aan sy nageslag sal gee.

Skrywer: Prof Adrio König