As ‘n Christen afvallig word – kan hy/sy nooit weer terugkom nie!? – Kobus Kok

Helene vra:
Kan u asseblief vir my meer duidelik gee oor Hebreërs 6:4-6? Kan dit met ‘n wedergebore Christen gebeur en op wie het dit betrekking? Baie dankie.

Antwoord:
Dr. Kobus Kok antwoord:

As ‘n Christen afvallig word – kan hy/sy nooit weer terugkom nie!?
Perspektiewe op Hebreërs 6:4, 6

In Hebreërs 6:4-9, volgens die Ou Afrikaanse vertaling, lees ons:
Want dit is onmoontlik om die wat eenmaal verlig geword het en die hemelse gawe gesmaak en die Heilige Gees deelagtig geword het, en die goeie woord van God gesmaak het en die kragte van die toekomstige wêreld, en afvallig geword het-om dié weer tot bekering te vernuwe, omdat hulle ten opsigte van hulleself die Seun van God weer kruisig en openlik tot skande maak. Want die grond wat die reën indrink wat dikwels daarop val, en nuttige plante voortbring ter wille van hulle vir wie dit ook bewerk word, het deel aan die seën van God. Maar as dit dorings en distels oplewer, deug dit nie en is naby die vervloeking-die einde daarvan is verbranding.

In hierdie gedeelte poog die skrywer van Hebreërs om op oortuigende wyse retories die lesers te waarsku teen afvalligheid. Dit het in die vroeë kerk gebeur dat sommiges die geloof waartoe hulle gekom het, verlaat het. In die lig hiervan sê die skrywer dat dit onmoontlik is vir dié wat eers een keer die liefde en genade van God beleef het om ooit weer tot bekering te kom as hulle na hulle bekering weer ongelowig word. Daar moet egter in gedagte gehou word dat die wat afvallig word dit self doen en self die keuse teen God maak. Die skrywer gebruik die Griekse woord adunaton (onmoontlik), wat definitief ‘n sterk manier is om die saak ondubbelsinnig te stel dat dit onmoontlik is om terug te keer. Wat die skrywer hier bedoel is nie dat God hulle nie sal vergewe of dat daar nou een of ander onoorbrugbare kloof vir altyd sal bestaan nie. Die skrywer gebruik twee metafore – die een tipe mens is soos vrugbare grond (Hebreërs 6:7) en die ander tipe mens is soos dorre land (Hebreërs 6:8). Diegene wat die geloof verwerp het, is soos die dorre land wat nie vrug dra nie. Die skrywer probeer die leser oortuig om nie soos diegene te wees wat soos ‘n dorre land is nie. Die wat soos die vrugbare land is sal vrug dra – hulle sal hoop, geloof en liefde as deel van hulle lewe uitleef. Ons moet die hele NT in hierdie verband lees. Neem byvoorbeeld die geval van Petrus wat na sy verloëning van Jesus deur die verrese Jesus self herstel word, of vir die ongelowige Thomas wat in Johannes 20 deur Christus ‘n tweede kans gegee is.

Skrywer: Dr Kobus Kok

Die “wettelose mens” en die opstand teen God kort voor die Wederkoms – Dirk Venter

Willie Esterhuizen vra:

In 2 Tessalonisense 2 vanaf vers 3 praat Paulus. Hy sê:” Die dag van die Here sal nie aanbreek voordat die opstand eers gekom het nie en die wettelose mens , die mens wat vernietiging bring , na vore getree het nie .” My vraag is wat beteken die opstand waarna hier verwys word en wie die wettelose mens is?

Antwoord:

Ds. Dirk Venter antwoord:

Die “wettelose mens” en die opstand teen God kort voor die Wederkoms

‘n Leser vra: “In 2 Tessalonisense 2 vanaf vers 3 sê Paulus: ‘Die dag van die Here sal nie aanbreek voordat die opstand eers gekom het nie en die wettelose mens, die mens wat vernietiging bring, na vore getree het nie.’ My vraag is wat beteken die opstand waarna hier verwys word en wie die wettelose mens is.” (Aangehaal uit die Nuwe Lewende Vertaling).

Die opstand waarna hier verwys word, word in die Nuwe Afrikaanse Vertaling (1983) vertaal as “die laaste afvalligheid”. Dit gaan oor die tydperk kort voor die Wederkoms van Jesus Christus, wanneer goddeloosheid en opstand teen God erg sal toeneem en ‘n hoogtepunt sal bereik. Matteus 24 en 25 vertel ons baie van wat Jesus Self oor hierdie tyd gesê het, soos byvoorbeeld dat God dit gelukkig sal inkort (Matteus 24:22). Sekerlik die hartseerste van hierdie tydperk, is dat mense wat met die evangelie bekend is, ook van God en Christus sal wegdraai en deel sal word van die opstand teen Hom (vgl. Matteus 24:10-13).  Allerlei vals profete en vals christusse sal verskyn en hulle sal selfs wondertekens verrig om die mense daardeur te mislei. Gelukkig sal dit nie vir hulle moontlik wees om die uitverkorenes van God te mislei nie, al sal hulle probeer (Matteus 24:24), want die uitverkorenes is dié wat (in teenstelling met die afvalliges) wel “die waarheid liefgehad en tot hul redding aanvaar het” (2 Tessalonisense 2:10; ook 2:13-17) en wat tot die einde toe sal volhard (Matteus 24:13).

Die “wettelose mens” wat in hierdie tyd sal verskyn, is die laaste in ‘n lyn van verskeie “antichriste” wat deur die eeue heen teen God en Christus opgetree het, en hy sal die ergste van hulle almal wees (vgl. 1 Johannes 2:18, 2 Johannes 7). Hy sal, as agent van die Satan, bekragtig wees om wonders te doen en mense te mislei (2 Tessalonisense 2:9-10). Hy sal homself ook bo alle ander gode en als wat heilig is verhef en voorgee dat hy God is (2:4). Tog is hy van die begin af reeds bestem vir die verderf (2:3), en hy sal meteens deur Christus verdelg word wanneer Hy terugkeer (2:8).

Baie van dit wat in 2 Tessalonisense 2 van die “wettelose mens” gesê word, se wortels is terug te vind in die boek Daniël (Daniël 7 en 8), en na alle waarskynlikheid is die eerste historiese persoon op wie hierdie prentjie van toepassing was, ‘n man met die naam Antiogus (IV) Epifanes (175-164 vC). Hy was heerser van die ryk van die Grieks-Seleukiede, wat Israel op daardie stadium oorheers het. Dié man het besluit om die Joodse geloof te vernietig deur die Jode te dwing om die Griekse godsdiens en kultuur aan te neem en hulle te verbied om langer gehoorsaam te wees aan die wet van Moses. Baie Jode hét gevolglik vergrieks en dus as’t ware afvallig geword (dit wil sê: in opstand gekom teen God en sy wet). Die boek 1 Makkabeërs (apokrief, waarskynlik tussen 134 en 104 vC geskryf) vertel ons baie van hierdie geskiedenis, insluitende van laasgenoemde afvalligheid (1 Makkabeërs 1:11-15, 43). As deel van Antiogus se program van vergrieksing, het hy die Joodse offers in die tempel verbied, sowel as die hou van die godsdienstige feeste en die sabbat. Hy het ook al die boeke met die wet van Moses wat sy manne in die hande kon kry, laat opskeur en verbrand. In die plek hiervan moes die Jode nou heidense feeste vier en offers bring op heidense altare wat hy oral laat oprig het. Hy het selfs sovêr gegaan as om die altaar van God in die Allerheiligste van die tempel te laat afbreek, en ‘n afgodsaltaar vir Zeus daar te laat bou, waarop daar maandeliks offers gebring is.

In 2 Tessalonisense 2 voorsien Paulus, gelei deur die woorde van die profeet Daniël en van Jesus Self en deur die inspirasie van die Gees, dat hierdie geskiedenis homself in vele opsigte gaan herhaal. Net soos wat daar voor die eerste koms van Christus ‘n tyd van erge afvalligheid en ‘n besondere “wettelose” regeerder was (wat hom teen God verset het en verhef het bo al wat heilig is), so sal dit weer wees kort voor Christus se Wederkoms ook, tot die ergste mate ooit.

Skrywer: Ds Dirk Venter

Die Groot Geloofswoordeboek: Inkarnasie

Inkarnasie

Dit kom van die Latynse woorde (in carnis) wat “in die vlees” beteken. Dit word gebruik vir Jesus. Die gedagte is dat Hy voor sy geboorte alreeds bestaan het as die ewige Seun van God, en toe ‘n mens geword het (“in die vlees gekom het”) deur uit Maria gebore te word. Hy is “geïnkarneer”. Dit het die gevolg dat Hy twee nature het, sy ewige *Goddelike natuur en ‘n *menslike natuur. (Christus se *twee nature) Dit is nie woorde wat ons in die Bybel kry nie. Die vroeë Christene het dit gebruik om te probeer verduidelik dat Hy op ‘n manier tegelyk Goddelik en menslik was.

Preëksistensie

Dit beteken dat Jesus ‘n preëksistensie gehad het – ‘n “voor­af­be­staan”. Tegnies is dit eintlik nie korrek om van “Jesus in die Ou Tes­tament” te praat nie. Hy is eers so ongeveer 4 nC as Maria se baba gebore, en toe het Hy die Naam Jesus gekry. Maar ons glo Hy het ‘n voorbestaan gehad, ‘n preëksistensie voor Hy die mens met die Naam Jesus geword het. Ons glo Hy was vooraf al die ewige Seun van God wat toe net uit Maria ‘n mens geword het. Sommige meen selfs dat Hy in die Ou Testament eintlik “die *Engel van die Here” was, maar daar is nie goeie gronde daarvoor nie.

Generasie, Spirasie

Die feit dat Jesus die ewige Seun van God genoem word, moet ook nie verwar word met sy geboorte uit Maria nie. Ons bely dat Hy van alle ewigheid af voortdurend uit die Vader uitgaan (ons praat van die ewige generasie – generation – of “uitgang” van die Seun uit die Vader, en die ewige spirasie – ook “uitgang” – van die Gees uit die Vader), maar die woorde beteken eintlik net ons weet nie mooi wat die verhouding Vader-Seun-Gees is nie. Ons dink wel die Vader is die Een wat altyd die inisiatief het, en die Seun en die Gees reageer op die Vader se inisiatiewe. (*Drie-eenheid)

Tog kan ‘n mens salig lewe én sterwe al verstaan jy nie al hierdie vreemde woorde nie.

Skrywer: Prof Adrio König

Die Groot Geloofswoordeboek: Hoop

Hoop

• Algemene hoop Christelike hoop

Daar is ‘n groot verskil tussen algemene hoop en Christelike hoop.

• Algemene hoop

Algemene hoop is maar ‘n brose ding. “Hoop vir die beste, die slegste kom vanself.” “Hoop in jou een hand en nies in jou ander hand, en kyk in watter hand het jy die meeste.” Ons sê selfs: “Dit help niks om te hoop jy is gered nie, weet jy dit?” Nogtans is hoop in ons gewone lewe baie belangrik. “Waar daar nog lewe is, is daar nog hoop.” “Hoop vergaan, alles vergaan.”

Die moeilikheid met algemene hoop is dat dit volkome van die omstandighede afhang of dit vervul word. Dit maak nie regtig saak hoe hard of hoe vurig jy hoop nie. Wat saak maak, is of daar omstandighede is wat die hoop gaan vervul. Dit maak nie saak hoe hard jy hoop dat dit sal reën nie, al wat saak maak, is hoe die lugstrome en lugdruk is.

Natuurlik is daar mense wat van nature meer optimisties is, en ander wat meer pessimisties is. Die een groep hoop baie vuriger en is baie meer opgewonde oor wat kan gebeur, die ander groep sit maar in ‘n gat en wag. Maar dit het alles weinig te doen met die vraag of die hoop vervul gaan word. Die grond van die algemene hoop is die omstandighede.

• Christelike hoop

Christelike hoop lyk egter heeltemal anders omdat dit ‘n ander grond en fondament het. Paulus skryf iewers “Die hoop be­skaam nie” (Rom 5:5). Nogal ‘n stelling! Maar anders as wat ek nou gedoen het, het hy nie agter sy sinnetjie ‘n punt gesit nie, maar ‘n komma. En dit verander alles radikaal. “Die hoop be­skaam nie, want God … ” Dit gee aan die hoop ‘n totaal ander grond en fon­dament. En dit maak al die verskil.

Die probleem met die hoop lê nie regtig in die hoop nie. Hoop op sigself is ‘n wonderlike ding. Staan ‘n bietjie een og­gend heelte­mal sonder hoop op. Jy sal glad nie opstaan nie! Hoop is ‘n vreeslike goeie ding. Dit gee lewenslus aan jou.

Die probleem is die vervulling van die hoop.

Maar die Christelike hoop het sekerheid. Dit het ook ‘n grond: God. En God is in staat om sy beloftes te vervul. (*God) Daarom sê He­breërs 11:1 ons kan seker wees van die dinge wat ons hoop. (*Mag)

Abraham

Die merkwaardigste voorbeeld van hoop in die hele Bybel is Abra­ham. Die 1953-vertaling het gelui: “Hy het teen hoop op hoop geglo dat hy die vader sou word van baie volke” soos God aan hom be­loof het (Rom 4:18). As sy hoop afhanklik was van die om­standig­he­de, was daar geen hoop nie.

Hy was lankal nie meer in staat om ‘n kind te verwek nie, en Sara ook nie. ‘n Mens sou kon dink hy het nog aanhou hoop net omdat hy dit nie mooi besef nie, maar ons lees: “Hy het goed besef dat sy liggaam al gedaan was” (Rom 4:19).

Maar hy het nog iets goed besef: “dat God mag het om te doen wat Hy beloof het” (Rom 4:21). Dit was die een en enigste grond vir sy hoop, maar dit was genoeg.

Abraham lyk na ‘n ongelooflike “hoopheld” net soos ons ook “geloofshelde” kry. Maar is dit so?

Die geskiedenis in Genesis lyk heeltemal anders. Abraham kry die belofte van ‘n groot nageslag wanneer die Here hom roep (Gen 12:1-3). Omtrent vyf jaar later herhaal God net die belofte ter­wyl Abraham se jare onrusbarend aanstap na seker omtrent 80 toe. Abraham het in die vyf jaar wat intussen verby is, duidelik sterk voorbehoude oor dié belofte ontwikkel, en daarom gee hy vir God ‘n “bietjie goeie raad”: hy sal maar sy slaaf Eliëser as sy erfgenaam beskou. En die Here se reaksie? Nie veel nie, net ‘n herhaling van die belofte: Nie jou slaaf nie, jou kind (Gen 15:1-6).

Nog omtrent vyf jaar en Abraham en Sara “weet nou vir seker” dit kan nie meer werk nie. Van “hoop teen hoop” is daar nie eens ‘n teken nie (Gen 16:1 ev). Hulle besluit om vir God by wyse van spreke ‘n “handjie by te sit”: Abraham sal by Sara se slavin vir hulle ‘n kind verwek. Terloops, in daardie tyd was dit nie so ongewoon nie. Die slavin was hulle wettige eiendom.

Die einde van die smart van hierdie “handjie bysit” is vandag nog nie in sig nie. Die nasate van klein Ismael, Abraham se kind by die slavin, is die Arabiere, en hulle en die Jode is tot vandag toe in ‘n stryd gewikkel. Miskien is dit verstandiger om die vervulling van God se beloftes in sy eie hande te laat.

Interessant dat God Abraham hierdie episode nie verkwalik nie. Sou Hy besef hoe moeilik dit is om net op Hom te vertrou as die omstandighede al erger teen jou draai? Al wat Hy doen, is om nog ‘n keer te kom en die belofte te herhaal, hierdie keer met die “amptelike instelling” van die verbond (Gen 17:1 ev). Hierdie keer gaan dit nog erger met Abraham as ooit tevore. Ons onthou altyd so goed die skande dat Sara gelag het toe die Here die soveelste keer sy belofte herhaal (Gen 18:12). Maar net na die instelling van die verbond herhaal God weer sy belofte, en dan lag Abraham ook (17:17).

Verskriklik! Lag as God sy belofte herhaal!

Of is dit so verskriklik? Sou enigeen van ons anders ge­doen het? Abraham is omtrent 100, Sara 90. Hulle het die belof­te al ‘n kwarteeu gelede gekry. Intussen is al wat gebeur het, dat die belofte elke vyf jaar herhaal is, en verder dat die laaste sprankie hoop dat daar dalk nog iets kon gebeur, saam met die jare begrawe is. Sou jou hoop nog gehou het?

Maar dan verstaan ons tog glad nie Paulus se oorweldigen­de loflied op Abraham se “hoop teen hoop” nie. Het hy nie die ge­skiedenis geken nie? Het hy nie geweet van Genesis 15 én 16 én 17 én 18 nie?

Hy het. Hierdie Jode het hulle Bybels (Ou Testament) so goed geken dat hulle dit kon lees sonder die klinkers. Probeer gerus ‘n keer al die klinkers uit ‘n redelik onbekende psalm uithaal en die psalm dan lees!

Maar daar is nog ‘n paar dinge wat Paulus goed geken het: die genade van God en die kruis op Golgota. Hy het geweet God kan vergewe. As Abraham maar net “so hier en daar”, so effens geglo en gehoop het (Gen 15:6; 18:22-33), het God die skokkende twyfel en ongeloof vergewe en vergeet. En sedert Genesis se tyd het Jesus nog die groot offer ook gebring.

Dit is God se goedheid en vergifnis wat van Abraham die “hoop­held” van Romeine 4 maak. En van jou ook.

Skrywer: Prof Adrio König