1:1
Die boek Handelinge begin met ’n verwysing na ‘die eerste berig’  (logos woord, boodskap, verhaal, boek,
berig) wat ook aan Theofilus opgedra is, naamlik die Evangelie volgens Lukas
(vgl. Luk 1:3). Daarom is die skrywer van Handelinge dieselfde persoon as
die skrywer van die Evangelie, soos later ook afgelei kan word van die dele in
Handelinge wat in die eerste persoon meervoud geskryf is (die ‘ons gedeeltes’
vgl. bv. 16:11-17; 20:5; 27:2,15; 28:1,11,16). In Kolossense 4:14 verwys Paulus
na Lukas die geliefde dokter wat by hom is; in 2 Tim 4:11 ‘Net Lukas is nog by
my.’ Volgens die kerklike tradisie is Lukas die skrywer van die twee boeke wat
oorspronklik sonder die naam van die skrywer in die vroeë gemeentes gelees is.

Wanneer
’n werk aan iemand opgedra is, soos aan Theofilus, was die verwagting
dat dié persoon verantwoordelik sal wees om kopieë te laat maak deur afskrywers
met die oog op die verspreiding van die boekrol (vgl. die verwysing na ‘die
boeke, veral die perkamente’ in 2 Tim 4:13 – boekrolle is destyds geskryf op
papier van papirus gemaak of op perkamente van dierevelle gemaak. Alles is met
die hand oorgeskryf. (Boekdrukkuns is eers in 1450 n.C. ontdek). Die twee boeke
is in die algemene omgangstaal in die Romeinse ryk, nl. Grieks, geskryf vir die
gemeentes wat deur Paulus gestig is in Griekeland en Klein-Asië en besoek is in
Rome en Palestina. 

Luk 1:1-4 is eintlik ’n voorwoord tot albei die boeke. Dit handel oor Lukas se navorsing vir die boeke en die doel van altwee die boeke, sodat Theofilus vir seker kan weet dat die onderrig wat hy oor hierdie gebeure ontvang het, ‘betroubaar is’ – ook vir vandag.                                                                                                                                                                                                                                           

Die
boodskapvan die twee boeke is onderskeidelik in Lukas ‘alles wat Jesus
begin doen en waaroor Hy onderrig gegee het’  met die implikasie dat Handelinge die voortsetting
is van Jesus se werk en onderrig op aarde, vanwaar Hy sit aan die regterhand
van God die Almagtige (Luk 22:60) om oor die ganse skepping in liefde te
regeer. 

Lukas-Handelinge is
langer as al Paulus se briewe saam, en beslaan ’n kwart van die
hele Nuwe Testament.

1:2
‘…tot die dag dat Hy opgeneem is’ – die dag van Jesus se hemelvaart is die
einde van sy aardse bediening en die begin van sy bediening op aarde vanuit die
hemel. Daarom word die hemelvaart aan die einde van Lukas 24:50-51 genoem as
die afsluiting van sy werk op aarde, maar dit word aan die begin van Handelinge
1:6-11 uitvoeriger vertel as die begin van die voortsetting van sy werk.

Voor
sy sterwe, opstanding en hemelvaart het Hy reeds, ná ’n nag van gebed tot God,
twaalf van sy dissipels uitgekies en hulle apostels genoem, dit wil sê as sy
gesante (Luk 6:13). Aan die elf, wat ná sy kruisiging en opstanding nog
teenwoordig was (sonder Judas Iskariot), het Hy deur die Heilige Gees opdrag
gegee (enteilamenos  om
spesifieke opdragte te gee, met die implikasie van gesag wat gegee word met
offisiële sanksie, vgl. die Engelse woord entailment). Met die opdrag het
Jesus, deur die Heilige Gees, hulle aangestel en bekragtig as getuies en
verteenwoordigers van Jesus Christus as Persoon om sy boodskap van verlossing
van sonde uit te dra (Hand 13:37 ‘deur hierdie man – Jesus – word die vergewing
van sondes aan julle verkondig, en dat elkeen wat glo, deur Hom geregverdig
word’ – geregverdig beteken dat elke gelowige se verhouding tot God deur Jesus
reggestel word). Sy gestuurdes getuig van Hom met hulle woorde en lewenswyse.

Die
woord ‘apostel’ word agt-en-twintig maal in Handelinge gebruik, telkens
as ’n verwysing na die twaalftal, met Mattias wat Judas vervang (1:26);
met die uitsondering van 14:4,14, waar ‘apostel’ ook
vir Barnabas en Paulus gebruik word.

In
Lukas en Handelinge gaan dit om Jesus Christus se Middelaarswerk tussen God en
die mens. Hierdie
boek bevat nie ’n volledige kerkgeskiedenis nie, maar beskryf persone en
insidente wat tipies aandui wat Christus deur sy Gees in en deur sy kerk
besig is om te doen en te leer in elke eeu en jaar en dag.

1:3
Jesus se opstanding uit die dood is die vaste fondament van die apostels
se geloof. Dit word  hier onderstreep met
die verwysing na die baie ‘oortuigende bewyse’ (tekmêriois wat iets
bekendstel as getoets en bevestig – die enigste keer dat die woord in die Nuwe
Testament gebruik word; wel ook in twee Ou Testamentiese apokriewe boeke). In
die Afrikaanse vertalings word verwys na ‘vele tekens’ waardeur Jesus ná sy
lyding aan sy dissipels getoon het dat Hy leef, toe Hy oor ’n tydperk van
veertig dae aan hulle verskyn het. In sy opsomming in Lukas 24:50-52 het Lukas
slegs gesê ‘Daarna het Jesus hulle na Betanië gelei….. en is in die hemel
opgeneem.’  Hier word ‘daarna’ (‘en toe’)
uitgespel as 40 dae ná sy opstanding. Sy opstanding en hemelvaart is nóú aan
mekaar verbonde. Die opgestane Here regeer wel vanuit die hemel, maar steeds as
die teenwoordige Koning in sy koninkryk op aarde.

Ook
die woord vir ‘verskyn’ word slegs in Lukas gebruik; hoptanomai beteken
om gesien te word of om sigbaar te wees, in die sin van binne die gesigsveld te
wees. In Lukas 24:31 het Jesus, nadat die Emmausgangers se oë geopen is en
hulle Hom herken het, ‘vir hulle onsigbaar geword’ – uit hulle gesig verdwyn (afantos).
In Lukas 24:36 ‘staan Hy in hulle midde,’ en dit terwyl die elf en dié saam met
hulle nog praat oor sy verskynings/dat Hy gesien is, ōfthê. Terwyl Jesus
sedert sy opstanding oral onsigbaar teenwoordig is, kan Hy van tyd tot tyd Homself
sigbaar maak.

Handelinge
1:3 sê verder dat Jesus gedurende die veertig dae besig was om met hulle te
praat oor die koninkryk vanGod. Basileia tou Theou verwys na God
se koningsheerskappy met volkome gesag oor die skepping, oor die lewens van
mense, en in ’n besondere sin oor die lewe van elke gelowige en van gemeentes;
spesifiek ook dat Hy heers oor die groepie apostels wat Hy nou uitstuur om die
evangelie te gaan verkondig. As die Christus, die Gesalfde, is Hy die Koning
in God se koninkryk, en is Hy die onderwerp van hulle verkondiging. Dit
onderstreep ook dat Jesus self God is (Joh 1:1).

Gedurende
die veertig dae het Hy aan die dissipels bevestig dat Hy leef, deur baie
oortuigende bewyse  (paristêmi bewys
verskaf dat iets waar is). Lukas 24:42-43 vertel dat Jesus ’n geroosterde stuk
vis voor sy dissipels geëet het as bewys dat dit Hy is wat opgestaan het uit
die dood. In Joh 20:20 wys Hy hulle sy hande met die spykermerke en sy
deurboorde sy. In Joh 20:27 nooi Hy Thomas uit om sy vinger in sy wondmerke te
steek en sy hand in sy sy. In Johannes 21:1-14 het Jesus Homself by die see van
Tiberias sigbaar gemaak (efanerōsen) aan sy dissipels met sy opdrag om
hulle visnet aan die regterkant van die boot uit te gooi vir ’n massa vis, en
met ’n vuur waarop Hy vis en brood vir hulle braai op die strand. Jesus het
duidelik self besluit wanneer en hoe Hy Hom aan sy volgelinge sigbaar en
kenbaar gemaak het (vgl. Joh 20:11-16 met die noem van haar naam aan Maria
Magdalena; Hand 9:3-5 met ’n skerp lig uit die hemel wat Paulus blind op die
grond laat neerval; Hand 18:9 deur ’n nagtelike visioen om Paulus te versterk
om in Korinthe aan te hou praat; Hand 23:11 deur in Jerusalem in die nag by
Paulus te kom staan met die opdrag om oor Hom in Rome te getuig soos in Jerusalem). 

1:4  ‘Terwyl hulle bymekaar was…’ (sunalizō  beteken om te vergader of bymekaar te kom). Tydens
’n ete was Jesus saam met hulle en het Hy die volgende opdrag gegee.

Jesus
se opdrag aan hulle is om in Jerusalem te bly wag op die vervulling van die
Vader se belofte, naamlik dat Hy die Heilige Gees sal stuur om in hulle te kom
woon. Jesus het die belofte van die Vader aan hulle oorgedra (vgl. Luk
24:49). Die belofte het die Here reeds in Joël 2:28-32 gegee (vgl. ook Sag
12:10; Jes 44:3; Eseg 11:19; 36:27).

Jesus verwys hier na die Vader wat agter die hele aksie van die kerk staan.Die Vader stuur die Heilige Gees om die kerk van Christus te lei en die lidmate toe te rus vir hulle dienswerk in God se koninkryk op aarde. Daarvan beskryf die boek Handelinge die begin van die kerk en van die aanvanklike uitbreiding van die kerk.  1:5 Jesus verwys hier na die doop van Johannes wat die belofte van vergifnis (afwassing, reiniging) van sonde deur Jesus se offer vir die sonde ingehou het (Luk 3:3 ‘doop van bekering met die oog op die vergewing van sondes’ – eis, met die oog op). Maar Jesus belowe hier: binnekort sal die dissipels met die Heilige Gees gedoop word. Die passiewe vorm ‘gedoop word’ sê eintlik dat Gód hulle sal doop met die Heilige Gees. Doop word hier figuurlik gebruik vir die wonder dat God self in die gelowige kom woon (Joh 14:16,17, 23). Die Heilige Gees lei mense om te glo in Jesus as die Seun van God wat ons reinig van alle sonde en goddelose gedagtes, woorde en dade. Hy is die Gees van waarheid in ons soos reinigingswater (Eseg 36;25-29; Joh 14:17; 16:8). God die Heilige Gees kom ons al meer verander om soos Jesus te word (2 Kor 3:18), vol liefde, goedheid, getrouheid, geduld, vrede, vriendelikheid, vreugde, nederigheid en selfbeheersing (Gal 5:22-23) deur ons al meer aan Jesus en sy woorde en dade te verbind. Die Heilige Gees is die krag van God en die karakter van die nuwe bedeling van God se heilsgeskiedenis.

Skrywer: Prof Francois Malan

Leser vra:

As ‘n vrou voorheen 4 keer geskei was, maar toe nog nie wedergebore christen nie, toe weer getroud en oppad om te skei, maar nie oor hoerery van enige aard, maar a.g.v baie ongelukkigheid in huidige huwelik, was vir 7 jaar in ‘n ongelukkige huwelik, het alles in haar vermoë gedoen om huwelik te red, is toe op die ou end geskei, 4de skeisaak. Na ‘n jaar weer getroud met dieselfde man omdat sy geglo het dit sal werk, maar dit het vir die 1ste 3 maande redelik goed gegeaan, sy het haar beloftes gehou, hy net vir 1ste 3 maande. Hulle is nou al weer vir 3 jaar getroud, maar siels ongelukkig. Hy wil nie skei nie, want hy wil nie alleen wees nie, en tog is hulle ongelukkig. Wat sy wil weet is as sy skei, sal sy vergewe word? Nog ‘n vraag wat sy wil weet is, as sy iemand ontmoet, mag sy weer trou?

Antwoord:

Prof Francois Malan antwoord:

Die vrae word ingelei met soveel onduidelikhede dat dit moeilik is om die gepaste Bybelse antwoorde op die vrae te gee: met ‘n man wat nie wil skei nie, maar ‘n vrou wat siels ongelukkigâ in die huwelik is en daarom wil skei. Dit word nie uitgespel waaroor sy ongelukkig is nie, maar sy noem net dat haar man nie sy beloftes gehou het nie. Beteken dit dat hy met ander vroue lol? 

Daarby wil sy weet of sy weer mag trou as sy iemand ontmoet. Het sy reeds iemand in die oog? Dit kan een van die redes vir haar ongelukkigheid met haar huidige man wees. Wie sê dit sal beter gaan met ‘n volgende man? 

Dit lyk eerder asof hulle berading nodig het om hulle huidige huwelik te verbeter en haar ongelukkigheid aan te spreek. Daarom sal die eerste stap seker wees om ‘n huweliksberader te gaan sien om hulle huidige huwelik te begin herstel, soos die Here dit wil hê.

Sy impliseer dat sy ‘n wedergebore Christen geword het na haar vierde egskeiding. Dit beteken dat sy haar lewe oorgegee het aan die Here Jesus om haar Here te wees aan wie sy die seggenskap oor haar lewe oorgegee het. Haar eerste vraag is of Hy haar sal vergewe as sy skei van die man wat nie wil skei nie. In Mattheus 19:6 sê Jesus: “Wat God saamgevoeg het, moet ‘n mens nie skei nie.” Toe die Fariseërs vir Jesus na Moses se reëling in Deuteronomium 24:1 verwys, oor die gee van ‘n skeibrief, was sy antwoord dat Moses dit weens die harde harte van die mens toegelaat het, maar dat dit nie van die begin af God se bedoeling met die huwelik is nie. Daarom antwoord Jesus in Mattheus 19:9 “Ek sê vir julle dat wie van sy vrou skei, behalwe weens owerspel, en met ‘n ander trou, egbreuk pleeg” – owerspel breek die band tussen man en vrou deurdat hy of sy met ‘n ander persoon geslagsgemeenskap het. 

Die beloftes wat man en vrou met die huwelik aan mekaar beloof, beteken dat die twee vir mekaar verantwoordelikheid voor God aanvaar. Dit lyk nie of sy of haar man werklik verantwoordelikheid vir mekaar aanvaar het nie. Vir hoe jy verantwoordelikheid vir jou man of vrou neem in julle huwelik word deur God beoordeel. ‘n Mens trou omdat jy glo dat God julle twee saamgevoeg het en elke dag te vra of die Here gelukkig is oor die manier waarop julle saamlewe.

Daar word nêrens gesê of die vrou ook kinders by haar verskillende mans het nie. Dit is ook ‘n faktor wat in berekening geneem word. Kinders is ook ‘n gawe van die Here wat vir die Here grootgemaak moet word. Dit bring nog ‘n groter verantwoordelikheid voor die Here mee. 

Die dame se tweede vraag gaan oor hertrou. Volgens Markus 10:9 het Jesus gesê: “Wat God saamgevoeg het, moet ‘n mens nie skei nie.”  Toe dissipels vir Jesus daaroor uitgevra het, het Hy in Markus 10:11-12 verder gesê “Wie van sy vrou skei en met ‘n ander vrou trou, pleeg egbreuk teenoor haar; en as sy van haar man skei en met ‘n ander man trou, pleeg sy egbreuk.”

In 1 Korinthiërs 7:10-11 sê Paulus vir die wedergebore Christene: “Aan die wat getroud is, gee ek die opdrag – nie ek nie, maar die Here – dat ‘n vrou nie van haar man mag skei nie. As sy tog skei, moet sy ongetroud bly of haar met haar man versoen. ‘n Man mag ook nie van sy vrou skei nie.”

In 1 Korinthiërs 7:12-16 bespreek Paulus die probleem van ‘n gelowige man met’n ongelowige vrou, en van ‘n gelowige vrou met ‘n ongelowige man. Dat die gelowige nie van die ongelowige moet skei nie, maar so moet lewe dat die ongelowige tot bekering kan kom deur sy/haar lewe in die Here Jesus. As die ongelowige egter van sy/haar gelowige huweliksmaat wil skei, kan die gelowige die ongelowige laat skei. God roep ons om in vrede te lewe.

In Galasiërs 5:22-23 word die lewe van ‘n wedergebore Christen beskryf, hoe ons met mekaar moet saamlewe. Die vrug van die werk van die Heilige Gees in die lewe van ‘n wedergebore christen is: “liefde, blydskap, vrede, geduld, vriendelikheid, goedheid, getrouheid, sagmoedigheid of nederigheid, selfbeheersing.” As die gesindheid in die harte van twee getroudes begin, sal hulle nie meer sielsongelukkig wees nie, maar in blydskap saam lewe en die probleme wat in die verhouding opduik saam oplos met die hulp van die Here wat harte kan verander om mekaar te vergewe en geduldig te verdra, en met mekaar in liefde en vrede te lewe. Bid dan tot die Here dat Hy julle harte teenoor mekaar verander en so julle huwelik herstel.

Skrywer: Prof Francois Malan

Jan vra:

Op die Pinksterdag toe die Heilige Gees uitgestort is, sê Hand 2:5: “En daar het in Jerusalem Jode gewoon, godsdienstige manne, uit elke nasie wat onder die hemel is.” Die getal is ongeveer 16 verskillende tale. En hulle het gehoor hoe die ontvangers van die Heilige Gees elkeen in sy “eie taal” spreek oor die groot dade van God. “Is almal wat daar spreek dan nie Galileërs nie” (vers 7).

As die toeskouers dan in Jerusalem gewoon het, hoekom sou hulle nie Hebreeus as taal gehad het nie en hoe het dit dan gebeur dat soveel tale betrokke kon wees as hulle hulself van die vreemdetaal-praters distansieer met die woorde: “Is hulle wat daar spreek dan nie nie Galileërs nie?”

Dan kom Paulus in 1 Kor 12 en hy noem allerhande tale en uitleg van tale as deel van die gawes van die Heilige Gees. In hoofstuk 14 moedig hy die mense aan om liewer te profeteer want hy wat in ‘n taal spreek, spreek nie tot mense nie want niemand verstaan dit nie maar deur die Gees spreek hy verborgenhede tot God. Iemand wat in ‘n taal spreek stighomself, behalwe as hy dit wat gesê is, kan uitlê.

Dan sê Paulus verder in vers 18: “Ek dank my God dat ek meer in tale spreek as julle almal”.

By die uitstorting van die Heilige Gees praat die ontvangers in bekende tale, maar in Paulus se konteks praat hy ‘n taal wat net deur God verstaan kan word.

Was die hoorders destyds besoekers aan Jerusalem om daar te gaan aanbid of het hulle daar gebly soos aangedui? Hoe bring mens die verskil in tale bymekaar, met ander woorde bekende tale en ‘n taal wat net deur God verstaan kan word?

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Die sogenaamde spreek intale is een van die tekens of manifestasies van die uitstorting van die HeiligeGees op die Pinksterdag in Jerusalem. Die ander tekens was: Die skielike gedruis soos van ‘n sterk stormwind, en tonge soos van vuur wat bo elkeen sigbaar was. Al hierdie begeleidende tekens van die uitstorting van die Gees het ‘n ryk agtergrond vanuit die Ou Testament. Wat wind betref: Dit is meermale in die Ou Testament ‘n teken van die teenwoordigheid van God (vgl 2 Sam 5:24;  Ps 104:4). Die woord vir “wind” en vir “Gees” is in die oorspronklike Grieks dieselfde, naamlik pneuma. Dis daarom geen wonder dat Johannes 3:8 die werk van die Gees met die wind vergelyk nie. En vuur: Ook di­t is in die Ou Testament ‘n simbool van God se heerlikheid en teenwoordigheid(vgl Eks 3:2;  13:21). Reeds Johannes die Doper het voorspel dat die Messias met die Heilige Gees en vuur sal doop (Luk3:16-17), om daarmee die reinigende en bemagtigende werk van die Gees te verwoord.

Wat die spreek in tale betref, word dit meermale in die Nuwe Testament vermeld as teken van die bemagtiging deur die Gees. In die boek Handelinge kom dit naas hoofstuk 2:1-13 ook in 10:45-46 en 19:6 voor. Die interessante is egter dat daar ‘n verskil is tussen die talewonder van Handelinge 2, enersyds, en 10 en 19 andersyds. In Handelinge 2 het ons klaarblyklik met bestaande en verstaanbare tale te doen, want die omstanders sê hulle hoor die gelowiges in hulle “moedertaal” en “eie tale” praat. Hoe moet ons dit verstaan? Die volgende stukkie agtergrond sal dit duidelik maak.

Sedert die dae van die Babiloniese ballingskap in die sesde eeu vC, het die Jode oor die hele destyds bewoonde wêreld versprei.  Nie almal het na die ballingskap na Palestina teruggekeer nie. Hoewel hulle volledig ingeburger geraak het onder die volkewaar hulle gewoon het, het die meeste aan die lewende God getrou gebly. Sommige het hulle mettertyd weer in Jerusalem gevestig (veral teen die aand van hulle lewe), waarskynlik omdat hulle geglo het dat wanneer die Messias sy verskyningmaak, dit op die Olyfberg sal gebeur. Dit is van sulke vrome Jode dat ons in Handelinge 2:5 lees.

Aangetrek deur die geluid van wind, drom hulle op die plek saam.  En dan gebeur die wonder:  elkeen hoor hoe die gelowiges in die tale van die volke waaronder hulle oorspronklik grootgeword het, begin praat.  Hieroor is hulle uitermate verras.  As inwoners van Jerusalem was hulle bekend met die gebeure rondom Jesus en herken hulle sy dissipels uit Galilea.  En Galileërs kan tog nie al die tale praat nie. Vandaar hulle reaksie: “Die mense wat daar praat, is tog almal Galileërs. Hoe hoor elkeen van ons dan sy eie moedertaal?” (Hand 2:7-8).

Dit is ook ‘n vraag of ons hier met ‘n spreek- of hoorwonder te doen het. Het die dissipels werklik in die vreemde tale begin praat (spreekwonder) of het hulle gewoon hulle eie moedertaal, Aramees, gepraat maar die hoorders het dit as hulle onderskeie moedertale gehoor (hoorwonder). Handelinge 2:4 wil laat dink dat dit ‘n spreekwonder was, maar 2:10 neig weer in die rigting van ‘n hoorwonder. Uiteindelik maak dit nie regtig saak na watter kant toe ‘n mens die wonder interpreteer nie, punt is dit was bekende, verstaanbare tale van destyds wat gepraat of gehoor is.

Lukas berig verder uit watter volke en streke die Jode oorspronklik gekomhet.  Dit was destyds omtrent al die nasies onder die son (kyk die kaart by Hand 2 van die 1983-Afrikaanse Vertaling). En dis presies wat Lukas wil sê:  hierdie Jode verteenwoordig al daardie nasies.  In hulle is die hele wêreld teenwoordig wanneer oor die groot dade van God op die Pinksterdag vertel word.

Op ‘n voorlopige manier word op een dag die evangelie tot in die uithoeke van die wêreld verkondig (vgl Hand 1:8). Van nou af neem die wêreldsending ‘n aanvang; wat hier op een dagvoorlopig gebeur, is profeties van wat voortaan ‘n werklikheid sou word in die hele wêreld onder die geklank van God se Woord! Handelinge 2 se tale wonder beklemtoon dus veral die getuieniskarakter van die Heilige Gees se werk. Verder, die Gees bring hier diverse taalgroepe byeen wat lank tevore met die spraakverwarring by die toring van Babel verstrooid geraak het oor die aarde(Gen 11:1-9). Nou kan mense mekaar weer verstaan en kan hulle verenig onder dieverligtende werking van die Gees.

Teenoor die bekende tale van Handelinge 2 het ons in 10:45-46 en 19:6 egtermet ‘n ander soort spreek in tale te doen. Hier word gepraat van “ongewonetale of klanke” waarmee God geprys en sy boodskap verkondig word. Dit wil lyk of ons hier eerder met die spreek in tale-verskynsel te doen het waarvanook in 1 Korintiërs 12 en 14 sprake is. Dit word nie in Handelinge 10 en 19 insoveel woorde gesê dat die tale onverstaanbaar is nie, maar dit wil so voorkom.In 1 Korintiërs 14:4 word egter pertinent gesê dat die tale onverstaanbaar is vir gewone mense; daarom moet daar iemand wees wat dit uitlê (1 Kor 14:13-19). Hierdie tale of tongespraak is meer gemik op die opbou van die individu as wat dit bedoel is vir die gemeente se opbou, want die gemeente kan dit nie verstaannie, tensy iemand dit uitlê (14:4-5).

Hoe bring mens nou die twee soorte “spreek in tale” bymekaar “die een meer ‘n soort onverstaanbare tongespraak (ook glossolalie genoem) en die ander ‘n praat in verskillende bekende tale? Vanuit die oorspronklike Grieks is daar nie ‘n verskil in betekenis nie; albei word as spreek in ‘n(ander) tong of taal aangedui. (In Grieks is “tong” en”taal” dieselfde word “ glossa“.Engels behou nog hierdie verband deur van “mother tongue” te praat.) Albei is dus gawes van dieselfde Gees. Die verskil lê meer in die funksie vandie gawe. In die een geval gaan dit oor die getuienislewering van die Gees(Hand 2); in die ander gevalle gaan dit oor ‘n uiterlike teken van Geesvervulling en opbou van die individuele gelowige (Hand 10; 19; 1 Kor 12;14). Elkeen het sy plek en funksie, en dit is dieselfde Gees wat die gawes gee.

Verder moet ons ook byvoeg dat 1 Korintiërs 12 duidelik sê dat die een gawe nie teen die ander afgespeel mag word nie. Daar is nie net een gawe nie, maar’n verskeidenheid, en almal kom van dieselfde Gees. Daar mag dus nie ‘n wedywering onder gelowiges om die meer “skouspelagtige” gawes wees nie, soos wat blykbaar onder die Korintiërs voorgekom het. Elke gawe van die Gees is skouspelagtig, maak nie saak hoe “ordinêr” dit vir ander maglyk nie.

Prof Hermie van Zyl

Bianca vra:

Waar in die Bybel staan dit waar Lucifer as die engel van musiek en lig saam met God geheers het?

En die Serafs saam met hom in die troonkamer heers.

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Lucifer is die Latynse naam vir die môrester. Die Romeine het die môrester Lucifer en die aandster Hesperus genoem. Sedert dfie vierde eeu v.C. was dit bekend dat die twee dieselfde planeet is wat toe Venus genoem is oor die mooiheid van die ster. Venus was die ou Italiaanse godin van tuine en lenteblomme, en later ook van liefde en skoonheid.

In Openbaring 2:28 word na die môrester verwys, maar die name Lucifer en Venus kom glad nie in die Bybel voor nie, nie in die Griekse of Latynse of Afrikaanse Bybels nie, aangesien die name ook aan die Griekse en Romeinse afgode verbind is. Die Bybels verwys net na ‘die ster van die môre,’ as die gawe van God die Vader aan die gelowiges in die stad Tiatire as hulle oorwin oor die versoekings van onsedelikheid en van die afgode. Die hemelse heerlikheid word vergelyk met die skitterlig van die môrester, en die lewens van die gelowiges wat oorwin sal in hulle omgewing wees soos die môrester (vgl. ook Daniël 12:3: ‘Die wat baie mense op die regte pad gelei het, sal vir altyd skitter soos die sterre.’ )

Die beeld van die môrester verwys waarskynlik terug na die seën wat die Here die profeet Bileam oor Israel laat uitspreek het. Israel was besig om deur die land van Moab te trek uit Egipte na Kanaän. In Numeri 24:17 staan: ‘Daar kom ’n ster uit Jakob, daar staan ’n heerser op uit Israel wat die kop van Moab sal vermorsel en al die opstandiges sal vernietig.’ Die ster uit Jakob word in die Nuwe Testament se Openbaring gesien as ’n voorspelling van die wederkoms van die Here Jesus om te oordeel oor die opstandiges wat nie in Hom glo nie, en om ewig by die gelowiges te bly as hulle Verlosser. Ook by sy eerste koms het die sterrekyker uit die Ooste gekom om aan Hom hulde te bewys  (Matteus 2:1-2).

In Openbaring 22:16 word die helder môrester gesien as die aankondiging dat die dag gaan aanbreek. So sê Jesus dat Hy die blink môrester is wat aankondig dat die dag van die ewige heerlikheid kom.

Die Bybel gebruik egter nooit die naam Lucifer nie, maar praat slegs van die môrester, sonder die konnotasie met die Romeinse Lucifer wat die Romeine as die God van mag en sterkte aanbid het.

Die verwysing na die serafs kom slegs in die roepingsvisioen van Jesaja voor, in Jesaja 6:2,6. Die Hebreeuse woord saraf beteken ‘om te brand.’ Die hemelse wesens wat die troon van God omring in Jesaja se visioen se een taak is om die heiligheid van God uit te roep. ‘Die serafs het mekaar telkens toegeroep: Heilig, Heilig, Heilig is die HERE die Almagtige! Die hele aarde is vol van sy magtige teenwoordigheid.’ Met twee van hulle vlerke het hulle hulle gesig bedek om God nie te aanskou nie, met twee van hulle voete bedek om nie aan God te raak of naak voor Hom te verskyn nie, en met twee het hulle gevlieg om die boodskap van God se heiligheid te gaan verkondig. Met ’n brandende kool vuur het hulle Jesaja se mond aangeraak en hom gereinig om God se boodskapper teen sy volk se sondes te wees.

Daar is geen sprake daarvan dat die serafs saam met God heers nie. Hulle verkondig slegs God se heiligheid, wat die hele skepping met sy heilige teenwoordigheid regeer, en mense in sy diens neem, soos vir Jesaja, om die boodskap van God se heiligheid oor te dra.

Skrywer:  Prof Francois Malan.