Januarie was nie altyd die datum vir nuwe jaar nie! – Kobus Kok

 

Bybelse perspektief op nuwe jaar

Die antieke Romeinse kalender het begin op 1 Maart. Maart is natuurlik in Europa ook die tyd wanneer die koue, groue winter plek maak vir die sprankelende lente met nuwe lewe wat oral uitspruit.  In die name van ons maande, het ons egter nog steeds iets van die erfenis van die ou Romeinse kalander – September (sewe), Oktober (agt), November (nege), Desember (tien).

Die datum wat gebruik is in die ou Romeinse ryk was verder ook gekoppel aan die sogenaamde consular jaar wat begin het op die dag wanneer consuls hulle amp ingeneem het vir die eerste keer (nl. 1 Mei voor 222 vC; 15 Maart vanaf 222 vC-154vC). Vanaf die jaar 153vC het dit egter verander na 1 Januarie. In die jaar 45 vC het die bekende keiser waarvan ons so baie hoor, nl Julius Caesar die Julian kalender begin gebruik waarvolgens 1 Januarie as die eerste dag van die nuwe jaar beskou is.

Dit was eers in die Middeleeue in Europa dat die Julian kalender vir die eerste keer gebruik is. Tot en met die dertiende eeu nC was 25 Desember die dag waarop nuwe jaar in Duitsland en Engeland gevier is.  In groot gedeeltes van Europa in die Middeleeue was 25 Januarie as die datum van die nuwe jaar beskou en is ingelei deur Dionysius Exiguus in 525 nC. Glo dit of nie, maar 25 Maart was tot en met 1752 in Groot Brittanje die datum waarop die nuwe jaar begin het (nl.). Skotland het egter alreeds in die jaar 1600 met die viering van nuwe jaar op 1 Januarie begin.

Interessant genoeg val die Verenigde Koninkryke se belastingjaar nog steeds op 6 April elke jaar. In Frankryk, gedurende die 11de tot 16de eeu het nuwe jaar begin op Goeie Vrydag wat natuurlik ook omtrent in die helfte van ons huidige kalenderjaar is.

Dit het in werklikheid n hele ruk geneem vir 1 Januarie om uiteindelik die mees algemene datum te word van die nuwe jaar:

Land	Jaar toe 1 Januarie die nuwe jaar geword het
Venise	1522
Swede	1529
Heilige Romeinse Ryk (Duitsland)	1544
Spanje, Portugal ens	1556
Denemarke	1559
Frankryk	1564
Suidelike Nederlande	1576
Lorraine	1579
Holland	1583
Skotland	1600
Rusland	1700
Tuscany	1721
Brittanje	1752
Thailand	1941

Bybelse perspektief op nuwe jaar

Ek is tans in Europa, en kan verstaan hoekom die Europeërs die nuwe jaar aanvanklik gekoppel het aan die aanbreek van die lente. Hier is die winter bibberend koud en die lug grys en grou. Die lente was in die ou dae ʼn besondere tyd omdat lewe oral deurgebreek het soos wat die son haar verskyning gemaak het en die wêreld letterlik ontvries het. Daarom is dit ook nie vreemd nie dat ons sien hoe ons voorouers, die heidense Germane van ouds, allerlei mitiese verhale gehad het wat gekoppel was aan die lewe en die dood. Vir hulle was die lente die tyd wat die son die oorwinning behaal het en uit die donker dieptes die lewe laat deurbars het. Uiteindelik sou hulle gelukkig kennis maak met die God van lewe, Hy wat sy enigste Seun gestuur het om vir ons lewe in oorvloed te kom skenk (vgl. Johannes 10:10). In hierdie Seun was die lewe self, die Lig wat lewe kom skenk het (vgl. Johannes 1:4). Sonder Jesus is ons lewens ook winter-grys en -grou. In Paulus se brief aan die Galasiërs lees ons dat die ganse wêreld vasgevang was in die greep van sonde en dat Jode sowel as heidene eintlik spirituele slawe was – slawe van sonde. Met die koms van Jesus het n radikale nuwe ding gebeur en mense het waarlik vry geword. Die Gees het mense al meer nuut kom maak en veral vry kom maak van spirituele slawerny en gebondenheid, volgens Galasiërs. Soos wat die nuwe lewe deurbreek in Europa so rondom April, en die dooie grys en grou al meer verdwyn, so het Jesus Christus, die bron van lewe ons winterlewens kom verlig met hemelse Lig. Mag die nuwe jaar wat voorlê vir ons die jaar van Lig wees. Mag ons al meer verlig word deur die bron van Lewe sodat ons vrug sal dra  vrug wat ʼn direkte gevolg is van ons blootstelling aan die Lig wat met sy strale nuwe geestelike lente-lewe bring.

Van ons hier by Bybelkennis, wens ons u ʼn Geesvervulde 2010.  Mag dit n jaar van vrug en nuwe lewe vir u wees.

Outeur: Dr Kobus Kok

 

Saamwoon in die lig van die Koningkryk van God – Andre Botha

Hierdie artikel val uit in die volgende dele:

1.    God en sy bedoeling met die Koninkryk van God.

2.    Saamwoon

a.    Die ontstaan van saamwoon

b.    Die voorkoms van saamwoon

c.    Die belofte van saamwoon blyk ʼn mite te wees

d.    Die gevolge van saamwoon

i.    Saamwoon is nie goed vir menswees nie

ii.    Saamwoon benadeel kinders

iii.    Saamwoon benadeel vroue

iv.    Saamwoon bevorder egskeiding

3.    Hoekom misluk saamwoon?

4.    Nogeens: Die koninkryk en saamwoon.

1. God en sy bedoeling met die Koninkryk van God.

Daar heers ʼn heel algemene opvatting onder ʼn groot deel van die Suid-Afrikaanse bevolking dat die Bybel ʼn uitgediende boek is en dat die gebooie van God eng, benepe en verdrukkend is en menslike vryheid inperk. Hierdie siening kom nogal sterk na vore as dit seksuele sake raak. Mense soek self hulle seksuele vryheid en geluk.

As jy die Bybel mooi en reg raaklees, dan val dit op dat God dit met ʼn mens net goed bedoel. God beoog net die welwese van mense. Dit is reeds die bedoeling met sy Tien Gebooie. Net na die uittog uit Egipte kondig God sy gebooie aan in Eksodus 20:

¹ Toe het God al hierdie gebooie aangekondig:

² “Ek is die Here jou God wat jou uit Egipte, uit die plek van slawerny, bevry het. :3 Jy mag naas My geen ander gode hê nie….

¹⁴ Jy mag nie egbreuk pleeg nie.

Let mooi op na die skema wat hier na vore kom. God sien sy mense ly onder die Egiptenare. Hy bevry hulle. Hy word hulle God en eis onverdeelde trou. Hy heers oor hulle en gee dan ʼn bevrydensgebod: Jy mag nie egbreuk pleeg nie. Die gebod beteken bewaar en versorg die huwelik as goddelike instelling, want dit is ʼn koninkryklike manier van lewe! Die gebod (en natuurlik al die ander ook) wil jou uitlei op ʼn bevrydende manier van lewe – ʼn koninkrykslewe. Die hele Bybel weerspieël hierdie skema: Mense ly, God bevry hulle van ʼn swaarkry-manier-van-lewe, en gee vir hulle ʼn gebod wat hulle uitlei op ʼn bevrydende pad.

Dieselfde skema sou ook uit Matteus 19 afgelei kan word. Die skema lyk net soos die van die Tien Gebooie: mense ervaar leed en is siek, Jesus maak hulle gesond, en gee ʼn genesende gebod:

² Groot menigtes het agter Hom aan gegaan, en Hy het hulle daar gesond gemaak.

³ Daar was Fariseërs wat Hom op die proef wou stel, en hulle kom toe by Hom met die vraag: “Mag ‘n man sommer oor enige ding van sy vrou skei?”

⁴ Hy het hulle geantwoord: “Het julle nie gelees dat die Skepper hulle van die begin af man en vrou gemaak het nie?

⁵ Daarby het Hy gesê: ‘Daarom sal ‘n man sy vader en moeder verlaat en saam met sy vrou lewe en hulle twee sal een wees.’

⁶ Hulle is dus nie meer twee nie, maar een. Wat God dan saamgevoeg het, mag ‘n mens nie skei nie.”

Nêrens beoog Jesus die nadeel van mense nie. Hy wou hulle net bevoordeel.

Trouens, Hans Küng die beroemde Duitse teoloog wat die klassieke boek On Being a Christian geskryf het, skryf oor die  “wil van God” die volgende:

God wills nothing for himself, nothing for his own advantage, for his greater glory. God wills nothing but man’s advantage, man’s true greatness, and his ultimate dignity. This then is God’s will: man’s well-being.

God wills life, joy, freedom, peace, salvation, the final great happiness of man: both of the individual and of mankind as a whole. This is the meaning of God’s absolute future, his victory, his kingdom, which Jesus proclaims: man’s total liberation, salvation, satisfaction, bliss… Here we are actually faced with something new and it is going to be dangerous to the old….the universal and final criterion must be: God wills man’s well-being.

As Jesus dus God se wil bekend maak, dan beoog Hy net hulle welwese. Dit is ook waar van ʼn huwelik. Dit bring ons by saamwoon.

 

2. Saamwoon

a.  Die ontstaan van saamwoon

Saamwoon ontstaan die afgelope vyftig jaar in ons Westerse samelewing. Net na die 1960’s spoel die seksuele rewolusie oor die aardbol. Dit is hippies en blommekinders op die strande van San Francisco met die beroemde slagspreuk teen die Vietnam Oorlog: Make love, not war! Hierdie slagspreuk is letterlik opgeneem! Seksualiteit, en veral vroulike seksualiteit. sou nooit weer dieselfde wees nie.

Net na die seksuele rewolusie volg die sogenaamde “divorce revolution”. In die sewentigs en tagtigs skei derduisende Westerse egpare en volg die ontgogeling met die huwelik. Dit is veral die kinders wat onder die egskeidings van hulle ouers gely het wat hierdie ontnugtering met die huwelik as instelling beleef. Dit is hierdie generasie jong mense wat verskriklik angstig is oor liefdesverhoudinge. Hulle wil nie dieselfde foute as hulle ouers maak en trou en misluk nie. Hulle wil eerlik en graag ʼn sukses van hulle liefdesverhoudinge maak. En binne hierdie twee kontekste van a) seksuele vryheid en van b) angs vir ʼn huweliksmislukking, word daar gegryp na ʼn alternatief: Kom ons woon saam!

b.  Die voorkoms van saamwoon:

Ek het net Amerikaanse statistiek. Vyf-en-twintig-jariges wat saamwoon het van ongeveer 7% in 1969 gegroei na 57% in 1995. Daarteenoor (die stippellyn), het vyf-en-twintig-jariges wat trou afgeneem van ongeveer 80% na net minder as 60% in 1995.

 

Ek vermoed die saamwoon statistiek in Suid-Afrika volg dieselfde tendens.

 

c.  Die belofte van saamwoon blyk ʼn mite te wees

Saamwoon het vir jong mense die belofte van die voordele van ʼn huwelik sonder die nadele van ʼn huwelik. Hulle kan dan die uitgawes verdeel sonder om ʼn gesamentlike bankrekening te hê, ʼn dubbelbed en ʼn badkamer deel sonder om een of ander wetlike kontrak tussen hulle te hê. Intussen weeg hulle mekaar. As dit nie werk nie, dan loop hulle net weg van mekaar. Daar is geen prokureurs of howe nodig om ʼn saamwoon-verhouding te beëindig nie. As jy met die proses van saamwoon voortgaan, dan sal jy die verkeerde egmaat(s) elimineer en eventueel die regte een ontmoet! Maar, en dit het as ʼn ontsettende verrassing gekom, hierdie belofte blyk ʼn mite te wees. Saamwoon het ontstellende gevolge!

d.  Die gevolge van saamwoon

i.  Saamwoon is nie goed vir menswees nie

Elke ouer, elke onderwyser, elke predikant, ja elke jongmens is geregtig om te weet wat die menswetenskappe se navorsing oor saamwoon bevind het. Die sosiale sielkunde en die sosiologie het reeds tot die konsensus gekom dat saamwoon toksies vir menswees en vir verhoudinge is. Enkele bevindinge word hieronder meegedeel:

 

• Saamwoon-paartjies breek maklik op. Byna 90% sal binne 5 jaar opbreek. Saamwoon-verhoudinge hou nie. As jy by jou droomman intrek dan is jy besig om die grafskrif van die verhouding te bestel! Jy gaan hom/haar verloor.
• Verder is daan ʼn 200% – 500% groter kans op ontrouheid in ʼn saamwoon- verhouding as in ʼn huwelik. En ontrouheid is ontrouheid. Die pyn wat dit veroorsaak is enorm. Ontrouheid is die einde van so ʼn liefdesverhouding.
• Saamwoon paartjies beleef ook “lower levels of sexual satisfaction”. Hulle het net soveel keer in ʼn week seksuele omgang as getroudes, maar hulle seksuele satisfaksie is laer. Verder, in 1994 bestudeer ʼn span sosioloë van die Universiteit van Chicago die seksualiteit van vroue en maak die volgende bevinding:

 

The women most likely to achieve orgasm each and every time are, believe it or not, conservative Protestants.

Dit is toe die konserwatiewe getroude meisies wat die seksuele eksperts is!

 

• Saamwoon-paartjies ervaar meer gesondheidsprobleme. Hulle besoek ʼn geneesheer meer gereeld. Hulle lewensverwagting is korter as die van getroudes.
• Mense wat saamwoon se kanse om aan depressie te ly is 300% hoër! Die huidige depressiekoers in die Weste is sowat 10%. In Suid-Afrika met sy misdaadgeweld is dit hoër. Maak die som en jy ontdek dat een uit drie mense wat saamwoon aan depressie ly. Dit bring toe nie geluk nie, maar die siekte van hartseer.
• Saamwoon-mans presteer swakker in hulle werk. Dit is getroude mans wat ʼn baie groter commitment aan hul kinders maak en baie in ʼn loopbaan insit om vir sy nasate te sorg. Getroudes is dan ook finansieel meer welaf as saamwoners.

 

One of the most important social science findings of recent years is that marriage is a wealth enhancing institution.

…. childrearing cohabiting couples have only about two-thirds of the income of married couples with children, mainly due to the fact that the average income of male cohabiting partners is only about half that of male married partners.

Manning & Lichter

Jy is geregtig om te weet wat die menswetenskappe se navorsing oor  saamwoon bevind het.

ii.  Saamwoon benadeel kinders

75% kinders in saamwoon-verhoudinge sal hul saamwoon-ouers sien opbreek voor hulleself 16 jaar oud word – met al die negatiewe gevolge van ouers wat uitmekaar spat. Kinders in saamwoon-verhoudinge het dan ook meer gedragsprobleme. Akademies is hulle geneig tot onderprestasie. Indien ʼn kind inwoon by sy biologiese ouers wat saamwoon, dan is daar ʼn twintig maal groter kans op misbruik van kinders, as in ʼn huwelik. As die ma saam met ʼn boyfriend woon wat nie die biologiese ouer van ʼn kind is nie, dan is daar ʼn drie-en-dertig maal groter kans dat die pa die kinders sal misbruik. Dit is ʼn 3300% hoër kans op misbruik as in ʼn huwelik!

Indeed, the evidence suggests that the most unsafe of all family environments for children is that in which the mother is living with someone other than the child’s biological father.

D Popenoe & B Whitehead

Om saam te woon het dus enorme langtermyn nadelige effekte op kinders. Jy is geregtig om te weet wat die menswetenskappe se navorsing oor  saamwoon bevind het.

iii.  Saamwoon benadeel vroue

Geweld teen vroue is in  saamwoon-verhoudinge 200% hoër. Daar vind meer seksuele misbruik van vroue plaas in ʼn saamwoon-verhouding. Die betekenis van saamwoon verskil tussen die twee geslagte – soveel so, dat die meisie aan die kortste end trek:

“…co-habitation often has a different meaning for each sex.  Women tend to see it as a step toward eventual marriage, while men regard it more as a sexual opportunity without the ties of long-term commitment. A woman’s willingness to cohabit runs the risk of sending men precisely the wrong signal.”

Fein & Schneider

Vroue is ekonomies swakker daaraan toe as in ʼn huwelik. So beskryf Waite vroue se situasie in saamwoon: “Co-habitation may represent a new enslavement rather than freedom for women.”

iv. Saamwoon bevorder egskeiding

In die VSA  is daar ʼn studie onder 13000 mense oor saamwoon gedoen en daar is bevind dat iemand wat saamgewoon het en later trou, ʼn 33% groter kans het om binne 10 jaar te skei.

In Kanada neem 5300 vroue aan ʼn soortgelyke studie deel. Vroue wat saamwoon se kanse op huweliksukses is vergelyk met vroue wat nie saamgewoon het nie. Indien die saamwoon-meisie trou is haar kanse 54% groter om binne 15 jaar te skei.

In Swede word dieselfde studie onder 4300 vroue gedoen. Indien ʼn vrou wat saamwoon met haar saamwoon-partner trou, of indien sy met iemand anders as haar saamwoon-partner trou, het sy ʼn 80% groter kans om te skei. Indien iemand met meer as een persoon na mekaar saamwoon, dan is die kanse op ʼn egskeiding nog groter. Saamwoon benadeel mense se kanse om ʼn langtermyn liefdesverhouding aan die gang te hou! Myers skryf: “Family sociologists no longer debate the link between co-habitation and divorce risk. They are now trying to explain it.” En Colson kom tot die gevolgtrekking: “Co-habitation – it’s training for divorce.”

Die menslike poging om ʼn alternatief vir die huwelik te kry het misluk. Dit misluk op so ʼn groot skaal dat die ineenstorting van liefdesverhoudinge  baie erger is as tydens die “divorce revolution”. Hierdie mode gaan miljoene mense benadeel. En ongelukkig gaan dit ʼn geslag neem om uit te vind dit was ʼn fout. Jy is geregtig om te weet wat die menswetenskappe se navorsing oor  saamwoon bevind het.

3.  Hoekom misluk saamwoon?

Die volgende Westerse waardes maak ʼn langtermyn liefdesverhouding  onmoontlik: Individualisme; self-outonomie en selfvervulling. Daarby het die sogenaamde goedvoel-kultuur ʼn enorme effek op saamwoon. R Bellah skryf: “Americans moved from being good people to feeling good people.” My saamwoon-man/meisie moet my laat goed voel – anders klim ek uit. Dit stimuleer ʼn soort  verbruikerisme – ek meet ʼn maat aan dit wat hy/sy vir my beteken. Die gevolg is wat die literatuur noem: “Score-keeping.” “Score-keeping” hou in dat ek kyk of ek meer in die verhouding insit as wat ek daar  uitkry. Ek is die heeltyd met hierdie som besig. En dit is dodelik gif vir enige liefdesverhouding want ʼn gelukkige huwelik is daar waar ek meer insit as wat ek uitkry, en juis dit is die “joy”.

4.  Nogeens: Die koninkryk en saamwoon.

Die probleem is nie die huwelik as instelling nie. Die probleem is mense! Dit is mense wat misluk in die huwelik.

God skenk aan sy kinders die huwelik as instelling – dit is Sy koninkryks-manier-van-lewe wat Hy aan gelowiges skenk en daarom vereis Hy die handhawing daarvan. Met hierdie geskenk en gebod beoog God die welwese van sy kinders! Gelowiges ontvang die huwelik dankbaar as ʼn geskenk uit God se hand. En verder wil God mense se karakter bou – so ombou dat hulle inderdaad goeie trou-materiaal sal maak. Dit is die radikale en nodige werk van die Heilige Gees in gelowiges se lewens (Gal  5:22).

 

Outeur: Dr Andre Botha

 

---

 

Bronnelys (Aparte bladsy….Kliek asb hierop om te lees!!!)

 

 

Tessalonika – Coen Slabber

Hoe het die stede gelyk wat Paulus besoek het? In hierdie kort reeks gaan ons kyk na enkele van hierdie stede. Die briewe aan die Tessalonisense was van Paulus se vroegste geskrifte. Ons begin dus by Tessalonika.

Tessalonika is ongeveer 160 km wes van Filippi geleë. Dit is ʼn baie ou stad – in Paulus se tyd was dit reeds meer as drie eeue oud. In 168 vC kom die Romeine daar aan.  Dit word in 146 vC die hoofstad van Masedonië. Tessalonika was langs die bekende hoofweg die Via Egnatia – die groot handelsroete wat Rome met die Ooste verbind het – geleë. Hierdie  was ʼn belangrike stad vir oos-wes en noord-suid verkeer. Omdat dit so ʼn belangrike handelstad was, kan ons aanvaar daar was ʼn betekenisvolle aantal Jode in die stad – meestal handelaars.  In Tessalonika het die Ooste en die Weste bymekaar gekom. As die Christelike godsdiens daar ʼn vastrapplek sou kry kon die na die Ooste en die Weste versprei.

Tessalonika was die naam van Aleksander die grote se half-suster. Sy was getroud met Cassander wat in 315 vC die stad herbou het. Dit was ʼn “vry stad” – dit beteken daar was nooit enige Romeinse troepe in die stad gestasioneer nie. Die stad het baie van sy ou Griekse identiteit behou – selfs na die oorname deur die Romeine. Die stad het in wese ʼn Griekse grondwet gehad. ʼn Raad (bestaande uit plaaslike aristokrate) en ʼn gimnasium vir die opvoeding van jong mense het die Griekse kultuur, godsdiens en spele bevorder. Die stad het ook sy eie magistrate gehad. Op ʼn stadium het dit ʼn bevolking van 200 000 gehad. Tessalonika het in 42 vC vir Octavius en Antonius teen Brutus en Cassius gesteun.

Tessalonika is een van die gemeentes wat tydens Paulus se tweede sendingreis gestig is (ongeveer in die jaar 50). Paulus volg hier sy bekende benadering: Soos dit Paulus se gewoonte was, het hy daarheen (die Joodse sinagoge) gegaan en op drie sabbatdae na mekaar uit die Skrif met die Jode geredeneer. Hy het die Skrif uitgelê (Handelinge 17:2 – 3).

Lukas beskryf die patroon van Paulus se besoek: aanvanklike belangstelling en ʼn positiewe reaksie onder Joodse en nie-Joodse simpatiseerders; Joodse teenstand;  burgerlike onrus;  Paulus en Silas verlaat Tessalonika in die donker!  Kort daarna skryf hy sy eerste brief aan die gemeente om hulle geestelik te versterk.

Tessalonika was egter nie net  ʼn florende handelstad nie. Dit was  ʼn stad vol afgode. Die mense wat tot bekering gekom het, moes hulle rug op al hierdie afgode draai. Die mense vertel self hoe julle ons ontvang het en hoe julle julle van die afgode tot God bekeer het en nou die lewende en ware God dien (1 Tessalonisense 1:9). Keiseraanbidding was algemeen, maar hulle het ook die Grieks-Romeinse afgode aanbid. Veral Dionusius is aanbid.

Paulus se winkel was waarskynlik in ʼn insula – woonkwartiere op die boonste vlakke en jou winkel op die grondvloer. Jy kon van die straat af in die winkel instap. Hierdie was natuurlik ʼn gebied waar baie mense rondbeweeg het. Paulus het toegang gehad tot die ambagsmanne wat daar gewerk het en die mense wat kom koop het. Dit was ʼn goeie plek om die evangelie te versprei.

Die gemeente groei as gevolg van Paulus se leierskap en Jason se gasvryheid. Dit bestaan meestal uit nie-Jode. Ambagsmanne en handearbeiders was sekerlik deel van die gemeente (4:11). Wie was Jason? Hy was waarskynlik bekend, want Lukas stel hom nie verder bekend nie – hy het geen bekendstelling nodig nie. Ons weet nie eers of hy ʼn Jood of nie was nie. Sy naam is Grieks, maar baie Jode het ook Griekse name gehad. Jason is die Griekse weergawe van Josua. Hy was waarskynlik ʼn ryk man, want  sy huis was groot genoeg om sulke byeenkomste te huisves.

Die gelowiges in Tessalonisense het in baie moeilike omstandighede … die woord aangeneem met ʼn blydskap wat van die Heilige Gees kom (1 Tessalonisense 1:6). Wie was hierdie mense wat die lewe so moeilik vir die vroeë Christene in Tessalonika gemaak het? Julle moes van julle eie volksgenote dieselfde behandeling verduur as wat die gelowiges in Judea onder die Jode moes ly. Dit is die Jode deur wie  die Here Jesus en die profete doodgemaak is en ons vervolg is (2:14 – 15).

Volgens Lukas het Paulus se sending gefokus op die sinagoge net drie sabbatdae geduur. Daarna het hulle na Jason se huis verskuif. Meeste kenners vermoed dat Paulus ʼn paar maande in Tessalonika gebly het. Uit 1 Tessalonisense 1:6 en 2:14 – 16 lei ons af dat Paulus se prediking veral nie-Jode getrek het. Dit lei tot Joodse teenstand en gegriefdheid.

 

[Ons weet nie soveel van Tessalonika nie, want die moderne stad beperk uitgrawings. Salonika is vandag ʼn florende moderne stad, die grootste in Griekeland naas Atene en die regeringsentrum van Noord-Griekeland.]

Outeur: Dr Coen Slabber

 

Jeremia 10 – Marius Nel

ʼn Leser vra:

Ek sal graag klaarheid wil hê oor die volgende paar verse in Jeremia 10:2-3. Daar is aan my versoek om weg te doen met die kersboom tydens Adventstyd na aanleiding van wat in Jeremia staan.

As ek dit lees verstaan ek dat daar bedoel word dat n’ afgod uit hout gekerf word en dan versier en aanbid word. Vir my sê dit glad nie dat dit direk verwys na die kersboom nie. Ek verwys ook na die NG leesrooster wat verduidelik dat die kersboom wel Bybelse betekenis het – boom van die lewe ens. Ek wil graag die waarheid ken en word tans “geïntimideer” deur familie wat voel dis verkeerd. Ek wil nie hulle in moeilike posisie plaas as hulle by ons kom Kersfees vier nie, maar ek wil ook graag vir hulle kan verduidelik indien hulle voel ons is verkeerd. As ek verkeerd is sal ek dit so aanvaar. Ek probeer om my lewe te bou op die Skrif/Woord van God en ek vind dit moeilik om die hele kersboom so ʼn GROOT ISSUE te maak. Vir my gaan dit oor BAIE meer as die kersboom = dit gaan oor JESUS! Maar ek wil nie mense affronteer nie.

 

Hier is die verse uit Jeremia 10:2 – 6 waarna die leser verwys:

²So sê die Here: Moenie die gewoontes van die heidennasies aanleer nie.

Moenie bang wees vir die tekens aan die hemel nie, want dit is die heidennasies wat daarvoor bang is.

³Hulle voorskrif om ‘n god te kry, is sinloos:

hulle kap ‘n boom in die bos af, ‘n ambagsman kerf dit uit met ‘n beitel,

⁴hy versier dit met silwer en goud, met hamer en spyker slaan hy dit vas dat dit nie omkantel nie.

⁵Sulke gode kan net so min praat as ‘n voëlverskrikker in ‘n komkommerland; hulle moet gedra word, want hulle kan nie loop nie. Moenie vir hulle bang wees nie, want hulle het geen mag om goed of kwaad te doen nie.

 

Antwoord:

Dr Marius Nel antwoord:

Jy lees Jeremia heeltemal korrek. Dit gaan oor afgode en hulle nutteloosheid – iemand moet die afgod maak en dan met spykers vaskap sodat dit nie in die wind omwaai nie. En dan buig mense voor dié beeld en aanbid dit!

As strydgeskrif teen afgode het dit niks met ná-Christus Kersbome of vierings te make nie.

En deur die eeue het Christene die Kersboom ʼn betekenis gegee wat hulle Kersvierings sinvol gemaak het. Daarom meen ek kan jy met vrede die Kersboom hou, solank jy vir die kinders vertel waaroor dit gaan – die geboorte van Jesus, die Verlosser van die wêreld.

Kyk ook na die volgende artikeltjie.

 

KERSFEES VIR CHRISTENE?

Meeste Christene weet vandag dat Kersfees aanvanklik ʼn heidense gebruik was wat in die vierde eeu deur die kerk oorgeneem is om die geboorte van Christus te vier. Die vroegste kerk het nie sy geboortedag herdenk nie. En Hy sou ook nie in die middel van die koue Midde-Oosterse winter gebore gewees het nie – herders het dan nie in die oop veld gebly nie.

Die kerk het ook talle ander heidense gebruike oorgeneem en verchristelik. Trouens, baie van wat vandag die wese van die kerk vorm, het so uit die omringende wêreld in die kerk tereggekom.

Beteken dit dan dat Christene nie Kersfees moet of mag vier nie? Ek meen nie so nie. Want Kersfees het deur die eeue ʼn Christelike betekenis gekry met ʼn enorme impak op die wêreld. Trouens, dis een van die min Christelike feesdae wat die hele wêreld as’t ware tot stilstand kom.

Wat krities belangrik is, is dat ons kinders elke jaar opnuut sal hoor waaroor Kersfees gaan – ons geskenke is ʼn dowwe weerspieëling van God se geskenk as Hy sy Seun aan dié wêreld oorlewer.

Moet ons nie eerder die Joodse feeste begin vier nie? Dis immers in die Ou Testament? Die vroegste Christelike kerk het dit waarskynlik slegs gevier terwyl die meerderheid lidmate Jode was. Die Christelike kerk uit die heidendom het dit nooit gevier nie, en met reg: die wetgewing van die Ou Testament is in Christus vervul en die oesfeeste van die Ou Testament het verander na die verwagting van ewige rus en saligheid.

Outeur: Dr Marius Nel