My denke teenoor die Gees se denke – Jan van der Watt

Vraag:

Annetjie vra:

Ek het hierdie jaar net na ek van vakansie af terug gekom het, dit was net na Maart, begin siek word. My nek was styf en het al hoe stywer geword. Ek het al hoe meer begin worry en gedink ek het verskillende siektes en so aan. Ek het naderhand soveel vrese gehad, dat ek nie geweet het hoe om daaruit te kom nie. Ek het begin twyfel aan die Woord, maar tog baie gelees uit die Bybel en in my gedagtes het gekom, gaan lees Jesaja 41:10. Ek het dit gelees, maar nog steeds nie toegelaat dat God my help nie. Ek glo daar is ʼn God, ek glo dat Jesus vir ons aan die kruis gesterwe het en weer opgevaar het na die hemel. Ek het selfs n wonderwerk in my lewe beleef toe ek 12 jaar oud was. So dis nie dat ek aan God twyfel nie, maar dit voel net of ek nie by Hom uitkom nie. Ek weet nie wanneer dit my eie denke is wat met my praat en of dit God of die Heilige Gees is nie. Hoe onderskei mens jou eie denke en die van God of die Heilige Gees? Hoe kan ek as mens weer op die regte pad met God kom? Ek het God aangeneem as my Saligmaker. Hoe kan ek die Heilige Gees ervaar en hoe kry ek myself om nie te veel vrae in my gedagtes te hê nie.

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Annetjie vra hoe onderskei ’n mens jou eie denke van die Gees s’n? Hoe kry ’n mens dat daar nie te veel twyfelgedagtes in ’n mens se kop opkom nie?

Die Nuwe Testament is baie duidelik dat elke gelowige die Heilige Gees in hom of haar het. Daaraan hoef ons nie te twyfel nie. Dit staan vas. Annetjie se vraag is nou hoe ’n mens seker kan wees dat jy die stem van die Gees hoor sonder om dit met jou eie gedagtes te verwar. Dit is ’n belangrike vraag, want in 1 Johannes 4:1-2 sê Johannes al dat die vreeslik maklik is om die woorde van die ware en die valse Gees te verwar. Dit is nie so maklik om daartussen te onderskei nie. Johannes gee dan vir ons die manier waarop ’n mens wel kan onderskei: die boodskap (evangelie) van Jesus is die kriterium. (Lees ook Galasiërs 1:8 – ^‘Maar al sou een van ons of selfs ’n engel uit die hemel aan julle ’n evangelie verkondig wat in stryd is met die evangelie wat ons aan julle verkondig het—die vloek van God sal hom tref!). Kom ons wees konkreet: as jy voel die boodskap van die G(g)ees sê vir jou dat jy jou broer moet haat, hoef jy nie te twyfel nie – dit is nie God se Gees wat praat nie, want daar sal mos nie van jou iets anders verwag word as wat Jesus ons geleer het nie. Die funksie van die Gees is dus net om die boodskap van Jesus in jou lewe te beklemtoon, afhangende van jou situasie.

Dieselfde geld vir mense wat sê dat hulle een of ander openbaring van die Gees gekry het. As die openbaring nie met die boodskap van Jesus in lyn gebring kan word nie, moet ’n mens ernstige vrae daaroor vra. As iemand vir jou sou sê dat die Gees vir hom of haar dit of dat oor jou gesê het, moenie dit sommer net so aanvaar nie. As God vir jou ’n boodskap wil stuur, sal hy dit ook in jou eie hart bevestig. As jy dus nie bevestiging kry van dit wat die ander persoon sê nie, kan jy aanvaar dat dit waarskynlik nie vir jou bedoel is nie. Dan moet jy egter eerlik en oop wees om God se stem te hoor.

Wat van twyfel. Twyfel is nooit sleg nie, want dit is God se manier om jou sterk te maak. In daardie oomblikke wat jy voel ‘alles is weg’ moet jy maar net aan God se hand vashou. As jy dink jy voel nie meer sy hand nie, bly tas en soek. Sy hand is daar. En as jy deur die krisis is, en tog ontdek het dat God se hand al die tyd daar was en Hy jou nooit verlaat het nie, sal jy weet: volgende keer sal dit makliker gaan om deur die twyfel heen staande te bly. Gebruik die twyfel dus om meer van God te leer. Een ding moet jy onthou: God sal jou nooit los as jy sy kind is nie. Lees maar Johannes 10:28-29.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Romeine 9:10 – 18 – Gys Loubser

Marguerite van Niekerk  vra:

Kan julle asseblief vir my verduidelik wat Romeine 9 vers 10 tot 18 beteken. Baie dankie vir die diens.

Dr Gys Loubser antwoord:

Hierdie is een van daardie tekste wat ons nooit so kan verklaar dat ons nie nog vrae het nie.  Die rede daarvoor is hoofsaaklik dat Paulus hier skryf oor dinge wat só uitsluitlik op God se vlak lê, dat ons nooit binne ons logika, wat deur tyd en ruimte bepaal word, finale bevredigende antwoorde kan voorsien nie.  Wat ons wel kan doen, is om ten minste te probeer verstaan wat Paulus binne die konteks van ons teks en sy tyd wou oordra.

Kom ons kyk eers na die konteks in Romeine. In Rom. 1-8 het Paulus baie sterk beklemtoon dat God ten spyte van sy verkiesing van Abraham en sy beloftes aan hom en sy nageslag, sou wou hê dat alle mense gered word.  Hy wou juis al die nasies deur middel van Abraham seën.  Deur Abraham wou Hy as’t ware by almal uitkom (Romeine 4:9-12).  Hy beklemtoon ook dat God regtig niemand iets geskuld het nie.  Almal het gesondig (Romeine 3:9-18).  Hy red mense net uit genade en nie omdat hulle genoeg goeie goed gedoen het om gered te word nie.  Maar natuurlik, as mense nie gered wil wees nie, as hulle die beloftes nie wil aanvaar nie, sal dit nie hulle deel word nie.  Hier vra ons alreeds binne ons logika hoekom God hulle nie maar dwing nie.  Hy is tog ʼn God van liefde en wil tog hê almal moet gered word, en Hy weet mos dis die beste vir hulle. Nee, dis nou maar van God – waarskynlik oor Hy liefde is – Hy dwing nie sy liefde op iemand af nie.  Hy kan jou ook nie dwing om Hom terug lief te hê nie, want dan is dit nie meer liefde nie.  God het die belofte aan Abraham in vervulling laat gaan in Jesus Christus en redding is nou deur Hom (Romeine 5 – 8).

Nou kom ons by Romeine 9:1-5.  Paulus is besorg dat sy volksgenote – die fisiese nageslag van Abraham – nie in Jesus glo soos mens sou verwag nie, maar Hom verwerp.  Sy vraag wat hy in Romeine 9:6-18 probeer beantwoord, is: wat nou van God se beloftes aan Israel?  Het Hy dit teruggetrek, en as Hy dit teruggetrek het, is dit nie onregverdig van Hom nie?  Belofte maak tog skuld!  Hy kom dan tot die volgende konklusies:

§  Selfs binne die fisiese volk Israel was daar oor die geslagte mense wat nie die Here gedien het nie en sy beloftes verwerp het.  Ware kinders van Abraham het nog altyd net ʼn deel van die fisiese volk uitgemaak.  Só verteenwoordig Isak die ware volk, terwyl Ismael nie deel daarvan is nie (Romeine 9:6-9).

§  God is vry om te kies soos Hy wil.  Die mens se prestasies of disprestasies is nie in die eerste plek wat deurslag gee nie.  Wat agter alles lê, die inisiatief wat die deurslag gee, is God se liefde wat jou uitkies. Jakob en Esau is ʼn besondere voorbeeld hiervan, want hulle was ʼn tweeling met dieselfde geleenthede en al twee ewe min verdienstelik (Romeine. 9:10-13).

§  God is nie onregverdig nie.  In sy vryheid mag Hy Hom ontferm oor wie Hy wil en barmhartig wees oor wie Hy wil (Romeine 9:15-16).

Dit is die hoofsaak in hierdie gedeelte, nl. dat alles van God se inisiatief en barmhartigheid afhang en nie van ons goeie werke nie.  En as God mense in Abraham se bloedlyn red, is dit sy saak soveel as wat dit sy saak is as Hy mense buite daardie bloedlyn red.

Wat Romeine 9:10 ev. betref, moet ons net op die volgende let.  Paulus haal direk uit Maleagi 1:2-3 aan.  Die woorde wat hier met liefde en haat vertaal word, is eintlik in ons moderne konteks nie die beste nie, omdat ons ʼn emotiewe waarde daaraan heg.  Dis vir ons begrippe wat emosie insluit.  Onthou, God is nie ʼn mens nie.  Hoe Hy voel, kan ons nie regtig bepaal nie.  Wat belangriker is as gevoelswaarde, is dat sy liefde vir die ware Israel meer te doen het met sy uitkies van hulle om hulle met sy beloftes te begunstig sonder dat hulle ʼn positiewe bydrae gemaak het.  As daar staan dat Hy Esau gehaat het, moet ons nie menslike emosie en doelgerigte slegte intensie daarin lees nie.  Sy uitverkiesende liefde vir Jakob was nie gegrond op Jakob se goeie dade nie.  Sy getuigskrif lyk maar sleg.  Net so was sy nie-verkiesing van Esau ook nie gegrond op Esau se dade nie.  Hy het Esau basies oorgelaat aan sy eie wil om God se beloftes te geringskat.

Daar is nog ʼn element wat ons in ag moet neem.  Die ouens het destyds in terme van groepe gedink.  Jy was nooit ʼn individu nie, maar altyd deel van ʼn groep.  Jou familie was jou mees basiese groep.  Net so het die familie dan ook ʼn naam gehad om hoog te hou.  Hulle het probeer om te glo en te leef soos hulle aartsvader geglo en geleef het.  Hulle is ook gedefinieer by ander aan hulle oorspronklike aartsvader.  Maar ook hy was nie ʼn individu op sy eie nie.  Hy was ook een met sy nageslag.  Dit gaan hier dus nie net oor Jakob nie, maar ook oor sy nageslag wat saam met God geloop het en sy beloftes geglo het.  Dit gaan ook nie net om Esau nie, maar om sy nageslag, die Edomiete (Maleagi 1:3), wat die Here nie gedien het nie.  Verder was groepe geneig om ander uit te sluit.  God is egter anders en sluit die oninsluitbare in sy vryheid in, en het ook die reg om die wat van nature ingesluit sou wees, uit te sluit.  Hy is God en werk volgens sy eie orde.

Maar, terug na ons hele Skrifgedeelte, die belofte is selfs vir die heidene beskikbaar.  Op een of ander onverstaanbare manier is ons keuses en God se uitverkiesing nie los van mekaar te make nie. 

Outeur: Dr Gys Loubser

Wat gebeur na die dood?(2) – Fanie Rudolph

Inleiding:

In ‘n vorige artikel het ons gekyk na Paulus se beskrywing van die bestaan na die dood.  In hierdie gedeelte gaan ons kyk wat Johannes in Openbaring daaroor skryf.   In Openbaring sien Johannes gelowiges by talle geleenthede lewendig in die hemel na hulle dood.  Johannes se visioene hieroor kan veral teen die agtergrond van Openbaring 1:18 verstaan word: “Ek was dood en, kyk, Ek lewe tot in alle ewigheid; en Ek het die sleutels van die dood en die doderyk.”

Wie dood gaan, lewe:

Johannes troos gelowiges regdeur Openbaring met bevestiging dat gelowiges wat sterwe, beslis sal lewe.  Gelowiges moes baie ly, en soms sterf, vir hulle geloof in die tyd rondom die draai van die eerste eeu.  Hulle kan egter hoop hê dat hulle by God sal wees na hulle dood.  Openbaring maak nooit ‘n tyd-onderskeid tussen dood, opstanding en wederkoms nie.  Johannes sien gelowiges wat gesterf het, in die hemel rondom God.  Hulle staan, wat bevestig dat hulle lewe (vgl. Openbaring 7:9; 14).  Gelowiges in die sewe gemeentes word ook die lewe na die dood belowe as hulle getrou bly.

Johannes se bedoeling is telkens ‘n onmiddellike deelname aan hierdie ewige lewe.  Hy maak nêrens melding van dooies wat wag vir die wederkoms nie.  Die enigste stukkie wat die gedagte van wag impliseer, is Openbaring 6:9-11.  Hier wag die siele van die gelowiges onder die altaar.  Tog is hulle lewend en by God.  Selfs in die gees is gelowiges dus lewend na hulle dood.  Hulle wag nie om lewend te word nie, maar dat God in sy regverdigheid hulle dood sal wreek.

Wie lewe, sal lewe:

Lewe volgens Openbaring is ‘n kontinue bestaan.  Dit word nie onderbreek nie.  Nie eers deur die dood nie.  Jesus beheer die sleutels van die dood.  Hy sluit die deur van die dood oop vir gelowiges wat sterf (Openbaring 1:18; 3:8).  Die gevolg is dat die dood vir gelowiges net ‘n deurgang is na ‘n nuwe lewe.  Hulle het geen wagtyd in die dood nie.  Verder word gelowiges se lewe hier op aarde reeds ‘n deel-wees van die lewe in ewigheid.  Wie nou lewe tot eer van God, sal ook na haar dood vir ewig lewe by God.  Die oproep en beloftes aan elkeen van die sewe gemeentes bevestig dit (vgl. Openbaring 2:7; 2:11; 2:17; 2:28; 3:5; 3:12; 3:21).  Hierdie hoop en lewe kom alleen deur die bloed van die Lam (vgl. Openbaring 7:14; 12:11; 22:14).  Om die waar-word van die beloftes te bevestig, word die simbole vir lewe wat in die sewe briewe belowe is, in die nuwe hemel en aarde aangetref.

Die eerste opstanding:

In Openbaring 20:4-6 praat Johannes van die eerste opstanding.  Die eerste opstanding geld eintlik net vir al die gelowiges wat sterf.  Daar is geen aanduiding dat hierdie opstanding iewers in die toekoms sal wees nie (onthou dat Openbaring se hemelse visioene nie tydgebonde is nie.  Hulle is gesetel in die ewigheid waar tyd nie ter sprake is nie).  Alles in ag genome kan ons aanvaar dat gelowiges óf in die liggaam (vgl. Openbaring 7:14), óf ten minste in die gees (vgl. Openbaring 6:9-11 en Openbaring 20:4), opstaan direk na hulle dood.  Wat ook al die situasie, die eindresultaat is dieselfde: gelowiges is direk na hulle dood by God!

Niks word gesê van ‘n tweede opstanding nie, alhoewel die term “tweede dood” in Openbaring 20:6 en 14 dit veronderstel.  As ons egter na Openbaring 20:11-15 kyk, sien ons dat die dooies (by implikasie die ongelowiges) wat nie lewend geword het nie, deur die dood teruggegee (let wel nie lewend gemaak word) word vir die oordeel.

Gevolgtrekking:

Eintlik is die vraagstuk van liggaamlik of geestelik opstaan nie so ‘n groot saak vir God as vir ons nie.  Die belangrikste is dat ons na ons dood by God sal wees.  Johannes bespreek eintlik nie die konsep van ‘n liggaam in ‘n graf wat wag vir die opstanding nie of die wederkoms nie.  Vir hom is die kern gelowiges se teenwoordigheid by God in die hemelse troonsaal na hulle dood.  Dit is die troos wat hulle in die moeilike dae van die eindtyd kan hê.  Ons hoef ons dus nie te bekommer oor wat gebeur na ons dood nie.  Ons kan vrede hê, want ons sal by God wees.

Outeur: Dr Fanie Rudolph

Wat gebeur na die doood?(1) – Fanie Rudolph

1. Inleiding:
Wat met ons gebeur na die dood, is dalk net so ‘n geheimenis as wat die uitverkiesing is (vgl. 1 Korintiërs 15:51).

Daar is dinge rondom die dood, en wat daarna gebeur, wat ons nie kan weet nie. Dit is eenvoudig bo ons mense se verstaan. Tog gee die Bybel vir ons in ‘n paar tekste insig oor wat gebeur na die dood. Dit is geensins detail beskrywings nie, en is ook nie bedoel om te wees nie. Hierdie inligting moet telkens gesien word as troos vir gelowiges. Dit is hoekom dit gegee is. Verder moet in gedagte gehou word dat gelowiges in die vroeë kerk Jesus se wederkoms baie gou verwag het, en dus in daardie lig na die opstanding gekyk het.

2. 1 Korintiërs 15:
Hierdie teks ontvou in drie dele: Jesus se liggaamlike opstanding bevestig (vers 1-11), Jesus se opstanding beteken ons sal ook liggaamlik opstaan (vers 12-34), gesprek oor die liggaam met opstanding (vers 35-58). Vir Paulus is daar geen twyfel nie dat Jesus werklik liggaamlik opgestaan het nie. Vir gelowiges is daar dus ook ‘n opstanding wat wag. Volgens vers 23-24 gaan hierdie opstanding plaasvind met die wederkoms. Die vraag is: wat gebeur in die tussentyd. Op ander plekke gee Paulus skynbaar teenstrydige antwoorde op hierdie vraag. Hier handel hy bloot met die feit dat ons wel sal opstaan, en dan ook in ‘n nuwe, verheerlikte liggaam. Paulus vergelyk dit met saad wat in die grond gesit word (ons dood), en wat dan weer (met dieselfde saad) in ‘n nuwe liggaam opstaan (opstanding).

3. Filippense 1:23:
Een interpretasie is dat ons direk na ons dood by Jesus sal wees. Paulus het beslis hierdie hoop as hy aan die gemeente in Filippi skryf. Hy verwag beslis nie om ‘n klompie jare in die graf dood te wees alvorens hy by Christus kom nie. Anders sou daar by hom sekerlik nie die wens gewees het om vinniger dood te gaan nie. Filippense 1:23 impliseer dat gelowiges vir seker direk na hulle dood in die hemel sal wees. Hierdie gedagte word ook sterk ondersteun deur Johannes in Openbaring, wanneer hy die gestorwe gelowiges telkens by God sien. Wanneer Jesus die gelykenis van die ryk man en Lasarus vertel (Lukas 16:19-31), impliseer Hy ook dat gelowiges direk na hulle dood by God is. Hulle is ook herkenbaar, aangesien die ryk man vir Lasarus en Abraham herken. Dit mag wees dat Paulus, in die lig van sy volgorde in 1 Korintiërs 15, verwag om in die gees by Christus te wees. Die liggaamlike opstanding kom dan later, wanneer weer liggaam en gees herenig sal word. As ons direk na ons dood by Christus gaan wees, maak dit eintlik nie saak of dit met of sonder die liggaam is nie. Die belangrikste is die boodskap: ons gaan deel hê aan die ewige lewe saam met Christus, van direk na ons dood af.

4. 1 Tessalonisense 4:13-18:
Dit wil voorkom asof Paulus homself hier weerspreek (in kontradiksie met Filippense 1:23). Dit wil lyk asof ons na ons dood, en tot met die wederkoms, in die graf sal wees. Hier sal ons moet wag tot die wederkoms. Dan sal ons opgewek word uit die dood, en saam met al die ander gelowiges voor God verskyn. Ons moet egter hierdie teks eerstens lees teen die agtergrond waarvoor dit geskryf is. Gelowiges het bekommerd geraak omdat hulle medegelowiges gesterf het. Gaan hulle dan ‘n agterstand hê met die wederkoms? Nee, sê Paulus. Hulle gaan net soveel in die heerlikheid deel as gelowiges wat dan nog sal lewe. Paulus troos dus gelowiges dat, sou hulle sterf voor die wederkoms, hulle steeds deel sal hê aan die heerlikheid van die hemel. Oor die “tussentyd” spreek hierdie teks hom eintlik nie uit nie. As ons egter Paulus se teologie in Filippense 1:23 in ag neem, kan ons aanneem dat Paulus ook veronderstel dat gelowiges wat sterf in een of ander vorm (geestelik of in liggaam) by God sal wees tot met die wederkoms. Wanneer Christus dan kom, sal hulle dus nie agterweë gelaat wees nie, want hulle is eintlik reeds by Hom.

5. Gevolgtrekking:
Alhoewel die tekste oor wat na die dood gebeur, nie detail inligting gee nie, gee dit ons tog die hoop van ‘n lewe by God. En as Paulus in Filippense 1:23 wens om by Jesus te wees, is dit bedoel vir die onmiddellike. Ons kan dus seker wees dat ons, of dit nou liggaam of gees is, direk na ons dood by God sal wees. Die moontlikheid dat ons ook in liggaam by God sal wees, word veral in Openbaring belig. Hierdie moontlikheid word in ‘n volgende artikel bespreek. Miskien is dit net nodig om in gedagte te hou dat ons nie ons beperkte tydraamwerk met God se ewigheidsraamwerk probeer vergelyk nie. Dan sal ons nie so oor ons voete val om hierdie dinge uit te werk nie.

Outeur: Dr Fanie Rudolph