Die vervolging van die kerk kom deur vyande van die kerk (v12) en deur familie en vriende van die gelowiges (v16).

 21:12 Nog voor die ellendes wat gaan kom, sal die eerste Christene reeds gearresteer word, aangekla word, aan sinagoges se oordeel oorgegee word, in tronke opgesluit word, voor konings en goewerneurs gesleep word. Dit sluit hulle verantwoording voor Joodse en nie-Joodse instansies in. Al die ellendes kom oor hulle ter wille van Jesus se Naam, dit is sy Persoon en sy boodskap, omdat hulle in Hom glo en Hom volg. Wat Jesus dwarsdeur sy lewe en spesifiek aan die einde van hierdie lydensweek moet deurgaan, sal ook sy volgelinge se deel word (vgl. die Sanhedrin se optrede teen Petrus en Johannes in Hand 4:25-26 met ‘n aanhaling uit Ps 2:1-2; weer teen die apostels in Hand 5:17-18,40-41; en teen Stefanus in Hand, 6:12; 7:58; deur o.a. Paulus teen die Jerusalemgemeente in Hand 8:1-3; Herodes teen Jakobus in Hand 12:1-2; teen Paulus in Hand 16:19-25; 17:5; 18:12-13; 25:21; 26:1).

 21:13 Die vervolging het egter ’n ander uitkoms as wat die vervolgers in gedagte gehad het. Dit word ’n geleentheid vir die gelowiges om oor Jesus en sy goeie boodskap (evangelie) van verlossing te getuig (marturion ’n getuienis), soos Handelinge daaroor vertel. Later word die woord marturion in die kerk vereenselwig met martelaarskap, bloedgetuienis. Van die begin af het die lyding van die gelowiges gelei tot versterking van hulle geloof (Hand 5:29-32; 41-42).

 21:14-15 ‘Wanneer julle (voor die mense, voor regters en sinagoges) rekenskap moet gee (van julle geloof in Jesus) moet julle besluit om nie vooraf te dink oor julle verdediging nie. Want Ek sal aan julle die mond (woorde) en wysheid gee wat nie een van julle teenstanders sal kan weerstaan of weerlê nie.’ Jesus se volgelinge kan rustig wees en nie beangs word om vir hulle verdediging voor te berei nie, want die opgestane Jesus, hulle lewende Here, is by hulle en sal self die insig en woorde gee om oor Hom te getuig. Dieselfde opdrag het Jesus in Luk 12:11-12 gegee en bygevoeg: ‘die Heilige Gees sal julle op daardie oomblik leer wat julle moet sê’ (vgl. Mark 13:11; Hand 4:8). Niemand kan teen die Heilige Gees weerstand bied nie (vgl. Hand 4:13; 6:10).

 21:16-17 Jesus versag nie die lyding wat op sy volgelinge wag nie. Selfs familielede sal sy volgelinge haat omdat hulle in Jesus glo en Hom volg (vgl. Mark 13:12; Luk 4:24; 2 Kor 11:26; 1 Tes 2:14). Familie en vriende sal hulle uitlewer, soos o.a. gebeur het tydens die slagting van die Christene deur Nero in 64 n.C. (vgl. Tacitus Annale 15.44). Hulle sal deur almal gehaat word ter wille van Jesus se Naam (vgl. Joh 15:18-21). Die haat sal ook lei tot die dood van sommige gelowiges (vgl. Hand 7:59; 12:2).

 21:18 Te midde van al die gewoel en vervolging van die wêreld verseker Jesus sy volgelinge dat ‘geen haar van hulle koppe vernietig sal word nie (apollumi),’ soos vir Daniël se drie vriende (Dan 3:27). Hy sal hulle beskerm in elke nood. Hulle sal slegs beleef wat tot hulle heil sal dien. In Luk 12:7 het Hy reeds gesê: ‘Selfs die hare op julle kop is almal getel (soos in Matt 10:30), om die waarde van elke gelowige in die oë van God te beskryf. Hy het ’n doel met elkeen se lewe. Daarmee word lyding en dood vir die gelowige nie uitgesluit nie. Maar dit kan ons nie skei van die liefde van God wat daar in Christus Jesus is nie (Rom 8:35-39). Die uitdrukking dat die hare van jou kop wat niks sal oorkom nie, word reeds in 1 Sam14:45 oor Jonatan se lewe gebruik; vgl. Dawid se belofte aan die slim vrou uit Tekoa (2 Sam 14:11); en Salomo se belofte in 1 Kon 1:52.

 21:19 ‘Verkry julle lewe (psuchê siel, die wese van jou innerlike lewe van jou denke, wil en gevoel) deur julle volharding’ (hupomonê die vermoë om aan te hou uithou onder moeilike omstandighede). Deur onder vervolging geduldig en standvastig by die Here te bly, verkry ons die redding van ons lewe vir tyd en ewigheid. Paulus sê: ons buitengewone krag kom duidelik van God af en nie van ons nie: verdruk, maar nie oorweldig nie; verleë oor raad, maar nie radeloos nie; vervolg, maar nie in die steek gelaat nie; platgeslaan, maar nie vernietig nie; ons dra die sterwe van Jesus altyd in ons liggaam saam, sodat die lewe van Christus in ons liggaam sigbaar kan word (2 Kor 4:7-10). Die Heilige Gees word nie alleen aan die gelowiges gegee om in die wêreld te getuig nie, maar Hy versterk ons ook om in hierdie lewe staande te bly en die ewige lewe te verkry (vgl. 1 Petr 1:5).

Dit is Lukas se tweede profetiese rede. Die eerste staan aan die begin van die derde afdeling van sy reis na Jerusalem (Luk 17:20-37). In Matteus 24-25 en Markus 13 vorm dit deel van hulle profetiese rede aan die einde. In die eerste rede van Lukas het dit gegaan oor die plotselinge verskyning van die koninkryk van God en dat dit onmoontlik is om te voorspel wanneer die Seun van die Mens weer sal kom. In hierdie tweede rede word gewys na God se oordeel wat oor Jerusalem voltrek sal word, en na die verdrukking van die kerk se martelare voor die wederkoms.

 Terwyl dit in Markus en Matteus onduidelik is wanneer Jesus van die eindoordeel en wanneer van die vernietiging van Jerusalem praat, is dit in Lukas duideliker onderskei. Hy beskryf die wederkoms van Jesus, maar maak juis ruimte vir ’n lang tyd voor die wederkoms, wat egter nie hulle waaksaamheid en verwagting van die wederkoms moet demp nie (vgl. bv. met die gelykenis van die waaksame slaaf, Luk 12:35-38). Die gesprek wys Jesus se sekerheid van sy uiteindelike oorwinning deur sy dood, opstanding, hemelvaart en wederkoms, wat Hy al ’n paar maal voorspel het (bv. in Luk. 9:22, 9:44; 18:32-33) Dit word afgesluit met ’n oproep aan al sy volgelinge om waaksaam te wees en hulle nie te laat onderkry deur die probleme van hierdie wêreld nie.

 Profetiese rede: die tempel sal afgebreek word (Luk 21:5-6)

 21:5 Sommige van die mense wat na Jesus kom luister het, maak opmerkings oor die prag van die tempelgeboue waaraan Herodes die Grote 46 jaar gelede begin bou het (vgl. Joh 2:20) en waaraan nog steeds gewerk is tot kort voor 70 n.C. Die mure is versier deur die massiewe granietblokke waarmee die platform van die tempelkompleks en die tempel gebou is, sowel as met ‘offers’ (anathêmata dit wat uitsluitlik toegewy is aan die diens van God), ’n woord wat hier net deur Lukas gebruik is en nie in die ander Evangelies nie. Josefus (Bel. 5.5.6; Ant 15.11.3) vertel dat van die granietblokke tot 45 voorarmlengtes (45 el) lank, 8 hoog en 12 breed was (ongeveer 15×2.7×4 meter). Met die offers word waarskynlik verwys na die versierings. Onder andere het Herodes ’n goue wynstok met goue druiwetrosse wat so groot soos ’n man was, aan die tempel geskenk/geoffer. Die gebou en die diens in die gebou het aan die Jode ’n gevoel van veiligheid en sekerheid gegee, soos in die dae van Jeremia 7:4.

 21:6 Jesus verkondig egter dat daar dae kom dat die tempel totaal en al vernietig sal word – nie een klip sal op die ander gelaat word nie – alles sal afgebreek word, net soos Jeremia (9:11; 26:18) en Miga (3:11-12) destyds, voor die ballingskap na Babel in 594 v.C. oor Jerusalem se vernietiging deur die Babeloniërs voorspel het, en nou gaan dit weer met die tempel gebeur.

 Profetiese rede: misleiding en oorloë (Luk 21:7-11)

 21:7-8 Lukas plaas die gebeure skynbaar nog op die tempelterrein waar ‘sommige’ praat oor die mooi geboue. Hulle het Hom toe gevra ‘Meester, wanneer sal hierdie dinge gebeur (dat die tempel vernietig sal word) en wat is die teken wanneer dit sal gebeur?’ In Matteus 24:3 is dit Jesus se dissipels wat die vrae aan Hom stel nadat hulle op die Olyfberg gaan sit het, soos Markus 13:3 dit geskryf het. Markus identifiseer die vraers as Petrus en Jakobus en Johannes en Andreas. Lukas verkort die berigte en konsentreer slegs op die saak en nie op die besonderhede nie. 

 Jesus gee nie ’n teken nie, maar waarsku sy volgelinge om nie mislei te word deur mense wat hulleself sal aanbied as die Christus, as die ‘Ek is’ en wat sê ‘die tyd is naby’ nie – dat die tyd naby is, is ’n byvoeging van Lukas. Lukas onderskei daarmee duidelik tussen die tyd van die verwoesting van die tempel nog in die leeftyd van baie van sy hoorders (Luk 9:27) en wanneer Hy kom om te oordeel. In Luk 17:23 het Jesus reeds gewaarsku teen valse profesieë oor sy wederkoms. Die waarskuwing is nie slegs vir die Joodse volgelinge van Jesus bedoel nie, maar vir volgelinge uit alle volke, waarna die volgende vers ook verwys.

 21:9-11 Ook oor oorloë en opstande en gerugte moet Jesus se volgelinge nie bevrees raak nie, want dit moet kom. Ook sal nasies teen mekaar optrek en een koninkryk teen ’n ander. Dit is nie buite God se raadsplan nie, vgl. Jes 19:2;

2 Kron 15:6. Daar sal ook hewige aardbewings wees, hongersnood en epidemies, selfs groot en skrikwekkende tekens aan die hemel. Dit is nog nie die einde nie, die einde gaan nie so gou kom nie, en dié dinge is nie tekens dat die finale oordeel naby is nie.  

 [In 61 n.C. was daar ’n groot aardbewing in Frigië; in 63 n.C. was daar ’n aardbewing in Campania en het Vesuvius se lawa ’n deel van Pompeï oorstroom (voor die groot uitbarsting van Vesuvius in 79 n.C.). Daar was wye hongersnood tydens die regerings van Claudius (41-54 n.C.; vgl. Hand 11:28) en Nero (54-68 n.C.). Die Joodse opstand teen Rome het in 66 n.C. begin. Josefus (Bel 6.5.3) en Tacitus (Hist. 5.13) vertel van ‘n teken van ’n leërmag in die lug, en van ’n komeet, in die jare voor die vernietiging van Jerusalem in 70 n.C.].

Dit is Lukas se tweede profetiese rede. Die eerste staan aan die begin van die derde afdeling van sy reis na Jerusalem (Luk 17:20-37). In Matteus 24-25 en Markus 13 vorm dit deel van hulle profetiese rede aan die einde. In die eerste rede van Lukas het dit gegaan oor die plotselinge verskyning van die koninkryk van God en dat dit onmoontlik is om te voorspel wanneer die Seun van die Mens weer sal kom. In hierdie tweede rede word gewys na God se oordeel wat oor Jerusalem voltrek sal word, en na die verdrukking van die kerk se martelare voor die wederkoms.

 Terwyl dit in Markus en Matteus onduidelik is wanneer Jesus van die eindoordeel en wanneer van die vernietiging van Jerusalem praat, is dit in Lukas duideliker onderskei. Hy beskryf die wederkoms van Jesus, maar maak juis ruimte vir ’n lang tyd voor die wederkoms, wat egter nie hulle waaksaamheid en verwagting van die wederkoms moet demp nie (vgl. bv. met die gelykenis van die waaksame slaaf, Luk 12:35-38). Die gesprek wys Jesus se sekerheid van sy uiteindelike oorwinning deur sy dood, opstanding, hemelvaart en wederkoms, wat Hy al ’n paar maal voorspel het (bv. in Luk. 9:22, 9:44; 18:32-33) Dit word afgesluit met ’n oproep aan al sy volgelinge om waaksaam te wees en hulle nie te laat onderkry deur die probleme van hierdie wêreld nie.

 Profetiese rede: die tempel sal afgebreek word (Luk 21:5-6)

 21:5 Sommige van die mense wat na Jesus kom luister het, maak opmerkings oor die prag van die tempelgeboue waaraan Herodes die Grote 46 jaar gelede begin bou het (vgl. Joh 2:20) en waaraan nog steeds gewerk is tot kort voor 70 n.C. Die mure is versier deur die massiewe granietblokke waarmee die platform van die tempelkompleks en die tempel gebou is, sowel as met ‘offers’ (anathêmata dit wat uitsluitlik toegewy is aan die diens van God), ’n woord wat hier net deur Lukas gebruik is en nie in die ander Evangelies nie. Josefus (Bel. 5.5.6; Ant 15.11.3) vertel dat van die granietblokke tot 45 voorarmlengtes (45 el) lank, 8 hoog en 12 breed was (ongeveer 15×2.7×4 meter). Met die offers word waarskynlik verwys na die versierings. Onder andere het Herodes ’n goue wynstok met goue druiwetrosse wat so groot soos ’n man was, aan die tempel geskenk/geoffer. Die gebou en die diens in die gebou het aan die Jode ’n gevoel van veiligheid en sekerheid gegee, soos in die dae van Jeremia 7:4.

 21:6 Jesus verkondig egter dat daar dae kom dat die tempel totaal en al vernietig sal word – nie een klip sal op die ander gelaat word nie – alles sal afgebreek word, net soos Jeremia (9:11; 26:18) en Miga (3:11-12) destyds, voor die ballingskap na Babel in 594 v.C. oor Jerusalem se vernietiging deur die Babeloniërs voorspel het, en nou gaan dit weer met die tempel gebeur.

 Profetiese rede: misleiding en oorloë (Luk 21:7-11)

 21:7-8 Lukas plaas die gebeure skynbaar nog op die tempelterrein waar ‘sommige’ praat oor die mooi geboue. Hulle het Hom toe gevra ‘Meester, wanneer sal hierdie dinge gebeur (dat die tempel vernietig sal word) en wat is die teken wanneer dit sal gebeur?’ In Matteus 24:3 is dit Jesus se dissipels wat die vrae aan Hom stel nadat hulle op die Olyfberg gaan sit het, soos Markus 13:3 dit geskryf het. Markus identifiseer die vraers as Petrus en Jakobus en Johannes en Andreas. Lukas verkort die berigte en konsentreer slegs op die saak en nie op die besonderhede nie. 

 Jesus gee nie ’n teken nie, maar waarsku sy volgelinge om nie mislei te word deur mense wat hulleself sal aanbied as die Christus, as die ‘Ek is’ en wat sê ‘die tyd is naby’ nie – dat die tyd naby is, is ’n byvoeging van Lukas. Lukas onderskei daarmee duidelik tussen die tyd van die verwoesting van die tempel nog in die leeftyd van baie van sy hoorders (Luk 9:27) en wanneer Hy kom om te oordeel. In Luk 17:23 het Jesus reeds gewaarsku teen valse profesieë oor sy wederkoms. Die waarskuwing is nie slegs vir die Joodse volgelinge van Jesus bedoel nie, maar vir volgelinge uit alle volke, waarna die volgende vers ook verwys.

 21:9-11 Ook oor oorloë en opstande en gerugte moet Jesus se volgelinge nie bevrees raak nie, want dit moet kom. Ook sal nasies teen mekaar optrek en een koninkryk teen ’n ander. Dit is nie buite God se raadsplan nie, vgl. Jes 19:2;

2 Kron 15:6. Daar sal ook hewige aardbewings wees, hongersnood en epidemies, selfs groot en skrikwekkende tekens aan die hemel. Dit is nog nie die einde nie, die einde gaan nie so gou kom nie, en dié dinge is nie tekens dat die finale oordeel naby is nie.  

 [In 61 n.C. was daar ’n groot aardbewing in Frigië; in 63 n.C. was daar ’n aardbewing in Campania en het Vesuvius se lawa ’n deel van Pompeï oorstroom (voor die groot uitbarsting van Vesuvius in 79 n.C.). Daar was wye hongersnood tydens die regerings van Claudius (41-54 n.C.; vgl. Hand 11:28) en Nero (54-68 n.C.). Die Joodse opstand teen Rome het in 66 n.C. begin. Josefus (Bel 6.5.3) en Tacitus (Hist. 5.13) vertel van ‘n teken van ’n leërmag in die lug, en van ’n komeet, in die jare voor die vernietiging van Jerusalem in 70 n.C.].

Soos dikwels in Lukas se volgorde van onderwerpe wat aan mekaar skakel, en ’n vroulike voorbeeld na ’n manlike, knoop hierdie gedeelte aan by die voorafgaande gedeelte, hier as ’n skrille kontras teen die vorige. Waar die manlike skrifkenners se hebsug die weduwees verslind (20:47), is die teenoorgestelde daarvan die arm weduweevroutjie se offer (penigren, arm, ’n digterlike vorm vir ptōchos arm, wat haar optrede besing; dit is die enigste voorkoms van die woord in die NT; slegs drie maal in die Griekse vertaling van die Ou Testament: Eks 22:23 ’n arme van my volk; en in twee Spreuke-gedigte 28:15; 29:7).

 In Luk 4:18 het Jesus Homself al geïdentifiseer as die vervuller van die belofte van Jesaja 61:1, dat Hy met die Heilige Gees gesalf is om die goeie boodskap aan arm mense te verkondig (vgl. sy antwoord aan Johannes die Doper se dissipels, Luk 7:22. In Lukas 6:20 het Hy gesê: Geseënd is julle wat arm is, want die koninkryk van God behoort aan julle; Luk 14:13,21: nooi die armes, bring hulle in; Luk 16:20,2:2 arm Lasarus voor die ryk man se poort; en daarna in die boesem van Abraham; Luk 18:22 deel jou goed onder die armes uit; Luk 18:22 ek gee die helfte van my besittings aan die armes). Lukas gee besondere aandag aan die armes. 

 21:1 Jesus het opgekyk, vanwaar Hy tussen sy dissipels gesit en hulle teen die Fariseër skrifkenners se hebsug gewaarsku het, en Hy sien die rykes wat besig is om hulle bydraes in die offerkis te gooi. Daar was 13 sulke kiste in die tempelarea vir verskillende soorte gawes, waarvan ses vir vrywillige gawes gemerk was. Hierdie kis staan in die voorhof van die vroue waar mans en vroue toegelaat is. Gewoonlik staan daar ’n priester by een van die kiste en kondig die bedrag van die gawe aan.

 21:2 Jesus sien toe ’n arm weduwee wat daar twee lepta ingooi (een lepta is een 128ste van ’n denarius), ’n geldstukkie wat baie min waarde het.

 21:3-4 In Jesus se koninkryk word die waarde van haar geringe gawe heeltemal anders bereken. ‘Hy sê: Waarlik, Ek sê vir julle, hierdie arm weduwee het meer ingegooi as hulle almal. Want hulle almal het uit hulle oorvloed in die offerkis ingegooi, maar sy het uit haar behoeftigheid (dit wat sy broodnodig gehad het) alles ingegooi wat sy vir haar lewe gehad het,’ haar ganse lewensonderhoud, ’n ware offer (dit wat die ryk jongman nie wou doen nie; Luk 18:22). Daaruit spreek haar toewyding en liefde tot God, wat Jesus as die grootste gebod beskou (Jy moet die Here jou God liefhê met jou hele hart…, Luk 10:27). Die liefde tot God maak ’n mens vry van jou gebondenheid aan jou besittings. Die vrou gee alles aan die Here en vertrou dat die Here sal sorg, soos Jesus in Luk 12:31 gesê het. So gee Jesus Homself oor om naak aan ’n kruis te hang vir die mensdom (‘naak’ volgens Joh 19:23 ‘en so ook sy onderkleed;’ Mark 15:14 sê slegs dat die soldate sy klere verdeel het; Matt 27:35 sê: slegs sy bo-klere; Lukas sê niks oor die verdeling van sy klere nie). Jesus loof die arm weduwee wat meer as almal ingegooi het, en sluit sy bediening in Jerusalem af met die beeld van die arm weduwee wat alles wat sy het aan die Here gee, as ’n voorbeeld van wat Hyself gaan gee en van sy volgelinge vra.