Die Evangelie volgens Lukas: ’n Genesing op die Sabbat (Luk 6:6-11) – Francois Malan

6:6 Lukas beklemtoon hier dat Jesus die Heer is oor die Sabbat en oor liggaamsgebreke. Die genesing vind op ’n ander Sabbat plaas. Die mense se wettiese verkramptheid laat alle liefde verdwyn, en Hy kom om hulle uit hulle verknegting onder die wet te lei tot die vryheid van die kinders van God. Slegs Lukas het die byvoeging dat Jesus in die sinagoge onderrig gegee het (vgl. Luk 4:43). Jesus is die Here wat sy gemeente kom bevry van die dwang van die valse opvattings van die Joodse Sabbatswette. Daarvan is die genesing van die man van ’n lam verskrompelde regterhand ’n voorbeeld.

6:7 Die Skrifkenners en die Fariseërs is nie geïnteresseerd in die verlamde as gebroke mens nie, maar hulle vyandigheid teen Jesus het al so toegeneem dat hulle Hom fyn dophou om Hom aan te kla van ’n oortreding van die wet wat tot sy dood kon lei as Hy die man op die Sabbat sou genees. Eksodus 31:15 sê immers: Elkeen wat op die Sabbatdag werk, moet doodgemaak word.

6:8 Slegs Lukas het die volgende byvoeging by Markus se berig:  ‘maar Hy het geweet wat in hulle gedagtes omgaan.’ Hy is immers ook die Seun van God (Luk 3:38). Daarom maak Hy van die man met die verlamde hand, wat nie eers gevra het om genesing nie, ’n voorbeeld van sy evangelie van bevryding. Hy laat die man tussen die mense opstaan sodat almal hom en sy gebrek kan sien en wat Jesus met hom gaan doen.

6:9 Met die man met die verlamde hand tussen hulle, konfronteer Jesus hulle met die dubbele vraag of dit toelaatbaar is om op die Sabbat goed of sleg te doen, om ’n lewe te red of dit ten gronde te laat gaan. ’n Radikale keuse tussen goed en kwaad. Wat is God se doel met die Sabbat? Wat is die verhouding tussen Sabbatsheiliging en naasteliefde? Met dié vrae wil Jesus die Sabbatsviering verlos van ’n eie prestasievroomheid, om die godsdiensdag aan ander mense te wy, soos in Lev 19:18 uitgewys is. Jy kan nie die Here dien en jou naaste vergeet nie. Is die nalaat van die goeie nie juis die kwade nie (Jak 4:17; 1 Joh 3:17)? Jesus verstaan die Sabbatsgebod heeltemal anders as die Fariseërs en skrifgeleerdes: Hulle lê hulle toe op die vraag wat ’n mens nie mag doen op die Sabbat nie; Hy vra wat ’n mens nie op die Sabbat mag nalaat nie.

(Matteus 12:11 voeg hier in dat jy mos jou enigste skaap wat op die Sabbat in ’n put val, sal uithaal. Lukas 13:15 het die voorbeeld van ’n os of ’n donkie wat op die Sabbat gevoed word ; en Luk 14:5 die voorbeeld van jou seun of os wat in die put val op die Sabbat). Wat doen die Fariseërs en Skrifgeleerdes op dié Sabbat (6:11)?

6:10 Jesus wag op hulle antwoord, maar kry van hulle geen keuse tussen goed doen of niks doen aan iemand se nood op die Sabbat nie. Daarom genees Hy die verskrompelde regterhand met ’n enkele opdrag. Die geneesde hand getuig  dat Jesus juis die wil van God doen en dat Hy deur sy liefde vir sy naaste wys hoe om die liefdesgebod ook op die Sabbat uit te voer, hoe om God lief te hê met jou hele hart, siel, krag, verstand, en jou naaste soos jouself  (Luk 10:27). Die man met die verlamde hand se geloof in Jesus en gehoorsaamheid aan sy opdrag blyk daaruit dat hy sy verskrompelde hand uitgesteek het op Jesus se opdrag.

6:11 Die skrifgeleerdes en die Fariseërs besef dat hulle wetsinterpretasie heeltemal omvergewerp word. Vir Jesus is dit die Here wat bepaal wat ’n mens sal doen wanneer Hy iemand na jou toe bring, sodat die persoon die Here se stem en gesindheid deur jou stem en gesindheid sal hoor, ervaar en gehoorsaam. Die Seun van die Mens is die Here van die Sabbat, wat die seggenskap en aanwysings daaroor het. Hy wys die weg waarop ons die Sabbat sal heilig. Vir sy teenstanders word die verhouding tussen God en mens deur die wetskenners bepaal. Maar as jy nalaat om die mens te help, wat die Here op jou pad bring, word jy ’n oortreder van God se wil. Die hele diens aan God verander van vasgelegde onbreekbare wette tot Jesus se manier om die Vader te dien. Dit wissel van oomblik tot oomblik volgens die manier waarop die Vader op ’n bepaalde moment om sy liefdesdiens aan ander vra. Dit is Jesus se vryheid en dit is die manier waarop Hy die koningskap van God openbaar.

Buite hulleself van woede beraadslaag Jesus se teenstanders onder mekaar hoe om van Jesus ontslae te raak. Markus 3:6 stel dit sterker: hulle vergader saam met hulle vyande, die politieke groep Herodiane wat Herodes steun, om Jesus om die lewe te bring. Matteus 2:14 laat die Herodiane uit. Die beraadslaging oor wat met Jesus gedoen moet word, geskied alles op die Sabbat. Terwyl Jesus ’n man genees het, gebruik hulle die Sabbat om moord te beplan – goed of sleg doen? ’n lewe red of vernietig (6:9)? ’n Lewende mens raaksien of formele gehoorsaamheid aan die wet?  Liefdesdiens of wetsgetrouheid verbind met verdienstelikheid? Die Sabbat vir die mens of die mens vir die Sabbat (Mark 2:27)?




Die Evangelie volgens Lukas: Die konflikte oor die Sabbat (Luk 6:1-11) – Francois Malan

Vir die Judaïsme was die Sabbat die belangrikste instelling om hulle te onderskei in ’n oorwegend heidense wêreld. Terwyl ander vereistes van die wet privaat in jou huis of familie uitgeoefen of gelaat kon word, het die Sabbat die Jode verplig om weekliks ’n openbare belydenis van hulle geloof te doen deur op dié dag nie te werk nie. In Eksodus 31:16 sê die Here: die onderhouding van die Sabbat sal vir altyd ’n teken wees tussen My en die Israeliete. Die Joodse Mischna het ’n hele traktaat oor die Sabbat en al die verpligtinge daarvan. Enige bedreiging van die Sabbat het kwaai teenstand ontlok. Jesus het die streng reëls van die wetgeleerdes as ondraaglike laste gekritiseer (Luk 11:46) en Hom nie daaraan onderwerp nie. Hy wys dat sy teenstanders die hele punt van dié heilige dag miskyk. Dit is juis bedoel as ’n dag van barmhartigheid teenoor behoeftiges en lydendes (vgl. Joh 7:23-24).

Lukas volg Markus 2:23-28; 3:1-6 se twee Sabbatskonflikte, maar maak veranderings aan Markus se taal en teks vir sy Griekse lesers, en voeg dié gesprekke oor die Sabbat in by sy beskrywing van Jesus wat op reis is na Jerusalem vir sy dood en opstanding, wat die betekenis van die konflikte verhoog.

 

Jesus is Here van die Sabbat (Luk 6:1-5)

6:1 By Markus en Matteus se pluk van die are voeg Lukas in dat die dissipels die are met die hand uitgevryf het. Pluk en uitvryf is gesien as oes en dors, wat deur die Sabbatreëls verbied was. Die Talmud traktaat Sjabbat 70b beskou selfs die oes van ’n droë vy as werk. Die pluk van are, met jou hand, maar nie met ’n sekel nie, in jou buurman se land, is wel deur Deutr 23:25 toegelaat (maar die reëls sê duidelik; nie op die Sabbat nie). Die Fariseërs en skrifgeleerdes het nie net Jesus se woorde en wonders in Kapernaum kom ondersoek nie, maar om Hom fyn dop te hou om ’n aanklag teen Hom op te stel, selfs toe Jesus-hulle deur die koringlande gestap het (die woord duiwel beteken aanklaer/kwaadprater; Satan – teenstander).

6:2 Sommige (’n byvoeging van Lukas) van die Fariseërs sê toe: Waarom doen julle iets wat op die Sabbatdag nie toelaatbaar is nie? Volgens Lukas praat die Fariseërs met die dissipels, wat dit sagter maak as Markus 2:24 en Matteus 12:2 waar hulle Jesus aanspreek oor sy dissipels se optrede. Vier van die Sabbatswette verbied oes, trap, uitwaai, kos voorberei – al vier is deur die dissipels oortree.

6:3-4 Jesus, gebore uit die geslag van Dawid (3:31), verwys na die optrede van sy geëerde voorouer, die man na God se hart (1 Sam 13:14; Hand 13:22). Toe hy en sy manne honger was, het hulle die huis van God ingegaan en van die toonbrode geëet, wat net vir die priesters bedoel was (1 Sam 21:6; Lev 24:9 ). Volgens Levitikus 24:8-9 moes die offerbrode elke Sabbat vervang word en kon slegs die priesters die ou brood eet. Daarom was dit blykbaar juis op die Sabbat, toe die ou brood vervang is, dat Dawid dit geëet het. Volgens Jesus behoort geen seremoniële bepaling in die pad te staan van ernstige bestaansbehoeftes nie. Die menslike nood moet nie ondergeskik word aan leë wettisisme nie (so ook in Luk 13:10-17; 14:1-6 oor genesings op die Sabbatdag). Lukas en Matteus noem nie Markus 2:26 se foutiewe verwysing na die  hoëpriester Abjatar nie – volgens 1 Sam 21:1,6 was Agimelek die priester van Nob waar Dawid brood gevra het (en ook die spies van Goliat gekry het). Volgens 1 Sam 22:20 was Abjatar die seun van Agimelek. Abjatar het later saam met Dawid gevlug.

Markus 2:27 het ook nog: Die Sabbat is vir die mens gemaak en nie die mens vir die Sabbat nie. Dit kom nie in Matteus en Lukas voor nie.

6:5 Vir die Fariseërs en skrifgeleerdes sê Jesus dat die Seun van die Mens die Here is van die Sabbat. Hy staan bo die Joodse regulasies en bo die wet. Die Seun van die Mens weet wat die bedoeling van God is met die Sabbat en hoe dit gevier moet word. Jesus sê dit as die Seun van God wat as afstammeling van Adam ook Seun van die Mens geword het (Luk 3:38). Die nuwe verhouding van God en mens bring ’n kinderlike verhouding van die mens teenoor God mee. Dan eet die honger kind wat sy Vader in sy hand gee. So identifiseer Jesus Hom met sy dissipels en antwoord Hy die Fariseërs en skrifgeleerdes namens sy dissipels op so’n manier dat die nuwe verhouding wat Hy bewerk duidelik word; die verhouding van God en mens as Vader en kind. Jesus kom egter nie die wet tot niet verklaar nie (vgl Luk 16:17), maar as Here van die Sabbat, met sy hart van liefde en barmhartigheid, ken Hy God se wil vir die Sabbat, dat ons die Sabbat sal vier uit liefde en barmhartigheid teenoor swakkes en behoeftiges. Die wet sê ons moet die Sabbat heilig (Gen 20:8). Heilig beteken afgesonder vir toewyding aan God en ons medemense.




Die Evangelie volgens Lukas: Die roeping van Levi (Luk 5:27-32) – Francois Malan

5:27-28 Lukas verkort Markus 2:13-17 (Mat 9:9-13) se berig en beklemtoon Levi se volkome gehoorsaamheid toe Jesus hom roep – hy het alles net so gelos, opgestaan en Hom gevolg. So het die eerste vier dissipels ook op Jesus se woord gereageer (5:11), sowel as die verlamde wat onmiddellik op sy woord gereageer het (5:25). Markus 2:14 noem hom die seun van Alfeus; Mat 9:9 noem hom Matteus, so ook Lukas 6:15.

Levi (’n Joodse naam) is ’n tollenaar, waarskynlik naby Kapernaum op die pad van Damaskus na die see, waar padgebruikers tol moet betaal. Hy sou deur Herodes Antipas aangestel wees om elke jaar ’n sekere bedrag aan Herodes oor te betaal. Herodes sou in Rome gebie het om die belasting wat die keiser jaarliks uit Galilea en Perea verwag, in te samel. Insamelaars was nie beperk tot die bedrag wat hulle moes inbetaal nie. Tollenaars was beskou as onrein deur hulle baie kontak met nie-Jode en is toegang tot die sinagoge verbied; as agente van die onderdrukkende Rome is hulle gehaat as meelopers van die vyand en oneerlike afpersers. Die Talmud klassifiseer hulle as rowers (vgl. Luk 3:12-13). Hoe kan Jesus, ‘die Heilige van God’ (4:34) Hom met so ’n sondaar bemoei in die lig van Lev 10:10 se voorskrif oor rein en onrein?

Petrus kon as visser weer terugkeer na sy werk as hy Jesus sou verlaat. Maar hierdie tollenaar sou nooit weer sy werk kon terugkry, wat hy alles net so gelos het nie. So radikaal was sy keuse. Anders as Johannes die Doper wat bekering vereis voordat hy iemand doop (Luk  3:3), roep Jesus vir Levi om sy volgeling te word sonder enige voorvereistes of voorwaardes.

5:29 Levi vier sy roeping met ’n groot feesmaal vir ’n klomp tollenaars en ander mense, ’n vreugdevolle reaksie op die voorreg om Jesus se volgeling te word. Hy nooi sy vriende om hulle aan sy nuwe Here voor te stel.

Lukas beskryf Jesus ook as gas by hierdie en volgende gasmaaltye: 7:36 by ’n Fariseër; 10:38 by Martha; 11:37 by ’n Fariseër; 14:1 by ’n leier van die Fariseërs; 19:1.by Saggeus. Daarby kom nog die voeding van 5000 (9:14), die Paasmaaltyd (22:14), die maal by Emmaus (24:30), en die maal by die see (24:41) waar Jesus die gasheer is. By elkeen van die maaltye is daar gewoonlik ’n tafelgesprek.

5:30 Teenoor die tollenaars wat, ten spyte van hulle rykdom, as die skuim van die Joodse samelewing beskou is, staan die Fariseërs, wat almal as sondaars beskou wat nie hulle nougesette beskouing van die wet aanvaar het nie (Luk 18:11). Ter wille van hulle eie heiligheid het hulle sosiale kontak met sondaars vermy, veral mense wat nie die wette van reinheid gevolg het nie. Die populêre Jesus se tafelgemeenskap met die grootste sondaars was ’n ernstige bedreiging vir hulle lewenswyse se sorgvuldig opgestelde grense. Daarom mor (gogguzo) veral die skrifgeleerdes onder die Fariseërs  by Jesus se dissipels oor Jesus en sy dissipels se saametery en drinkery met tollenaars en sondaars. Om te murmureer is die teenoorgestelde van om te glo.

5:31 Jesus se antwoord wys op die absurde van hulle posisie as kastige toegewydes aan die wet van die Here. Sal ’n dokter net gesonde mense besoek omdat hy bang is hy steek aan by die siekes? Sondaars is nie kriminele wat deur die wet gestraf moet word nie, maar siekes wat geheel moet word. Redding uit die aansteeklikheid van die onreinheid van sonde word nie gevind in kwarantyn-regulasies nie, maar deur God se genesende krag van vergifnis na hulle toe te bring.

5:32 Jesus spel die doel van sy koms in duidelike terme uit. Hy het nie gekom om ‘regverdiges’ te roep nie – ’n tong in die kies beskrywing van die Fariseërs wat hulleself as regverdiges voor God en die mense beskou het (Luk 18:11-12). Nee, Jesus het juis gekom om sondaars tot bekering (metanoia) te roep, tot ’n hele omdenking van jouself, van jou verhouding tot God en jou medemens, van jou verhouding tot God se skepping, en om volgens die nuwe verhoudings te lewe (vgl. Luk 15:7,31-32).




Seksualiteit – Hermie van Zyl

‘n Leser vra:

Wat sê die Bybel oor seksspeelgoed en bv oor orale seks binne die huwelik? Robbie Visser was by ons en het sy getuienis oor sy lewe gegee. Hy het ook oor sy belewenis in die hel gepraat. God het vir hom die hel gewys terwyl hy 19 dae in ‘n koma was.

Visser praat daarvan dat seksspeelgoed sonde is. So ook o a orale seks. Ek en my man is eerste huweliksmaats en al 23 jaar getroud. Soms gebruik ons speelgoed en orale seks. Ek bid al jare lank dat God vir my sondes moet uitwys waarvan ek nie bewus is nie. Dinge wat ek doen wat ek nie weet sonde is nie.

Ek sou net graag u stelling daaromtrent hoor.

Antwoord

Pof Hermie van Zyl antwoord:

Hierdie is een van daardie onderwerpe waaroor daar nie harde antwoorde gegee kan word nie. Eerstens omdat die Bybel hom nie spesifiek oor orale seks of seksspeelgoed uitlaat nie (daar is bv nêrens ‘n teks wat sê: “Jy mag geen seksspeelgoed in die huwelik hê nie”), en tweedens omdat daar nie vaste voorskrifte is oor hoe man en vrou in die huwelik hulle seksualiteit moet uitleef nie. Daar is wel breë riglyne wat Christene in ag moet neem vir die seksuele in die huwelik, en solank hierdie riglyne gevolg word, is daar genoeg ruimte vir egpare om hulle seksuele behoeftes na persoonlike goeddunke te beoefen. Die spreekwoord sê nie verniet nie: Elke man soen sy vrou op sy eie manier (en die omgekeerde is natuurlik ook waar ten opsigte van die vrou). Wat vir die een paartjie aanvaarbaar is, sal nie noodwendig vir die ander so wees nie. Elkeen moet self ontdek waarmee hulle gemaklik is.

Maar koms ons praat oor hierdie breë riglyne. Want as ‘n egpaar ernstig is oor hulle Christenskap sal hulle tog ook hulle seksualiteit so wil uitleef dat hulle voel dis in ooreenstemming met God se wil vir die beoefening van die seksuele.

Eerste riglyn: Ek hoef dit seker nie eens te noem nie, maar dit spreek vanself dat die uitleef van die seksuele ‘n baie spesifieke plek het, naamlik die huwelik. Daarom verbied die Bybel uitdruklik seksuele losbandigheid (bv 1 Kor 6:12-20; Heb 13:4). Christene kan nie, soos die wêreld, met ‘n oop seksuele agenda leef nie. Dis teen die wil van God. Die huwelik bied daardie veilige ruimte waar man en vrou geborge voel, waar hulle sonder reserwes hulleself aan mekaar kan gee, en waar hulle mekaar kan ontdek en geniet. Dit is ook al oor en oor in studies bewys dat die hoogste persentasie seksuele vervulling voorkom onder egpare wat mekaar oor ‘n lang tyd leer ken het. Hulle weet wat hulle aan mekaar het, en hulle geniet en respekteer mekaar.

Tweede riglyn: Weer eens, dis seker nie nodig om te noem nie, maar omdat dit vir baie Christen-egpare steeds ‘n probleem is, wil ek dit tog pertinent aanraak. Seksualiteit is so natuurlik soos asemhaal, dis deel van die lewe; dis soos God ons gemaak het. Daar is dus niks daarmee verkeerd dat man en vrou tot mekaar seksueel aangetrokke voel, hulleself in die huwelik begewe en die vreugde en plesier van seksuele intimiteit geniet nie. Trouens, hieroor is die Bybel baie duidelik. Dit begin reeds in die paradys, nog voor die sondeval. God bring man en vrou as met sy eie hand bymekaar en voeg hulle saam tot een vlees (Gen 1:24). Jesus bevestig hierdie intieme lewensgemeenskap in Matteus 19:5-6 as Hy Genesis 1:24 gebruik om aan te voer dat hierdie een vlees-verhouding bedoel is om permanent te wees en dat egskeiding daarom nie deel is van God se plan vir die huwelik nie. Paulus sluit ook by hierdie een vlees-gedagte aan as hy in 1 Korintiërs 7:2-5 sê dat man en vrou se liggame in die huwelik aan mekaar behoort en dat hulle hulle daarom nie moet onthou van seksuele gemeenskap nie, tensy daar ‘n goeie rede is, en dan ook net vir ‘n ruk, vanweë die versoekings. Maar die punt wat in hierdie riglyn gemaak word, is dat die uitleef van die seksuele ‘n voorreg en plesier is wat ten volle binne die huwelik geniet mag word. Christen-egpare mag nie oor die seksuele met skuldgevoelens rondloop nie. Dis bedoel om geniet te word.

Derde riglyn: Hier gaan dit oor die vraag: Wat is die doel van seks? Bloot net om voort te plant, soos by die diere? Nee, die seksuele is aan die mens gegee tot lewensvervulling. Daarom dat daar in Genesis 1:27 staan dat God die mens as man en vrou geskape het om sáám – as man en vrou – God se beeld, dit wil sê, God se verteenwoordigers op aarde te wees. Dit beteken dat dieselfde intimiteit wat daar binne die Goddelike Drie-eenheid bestaan, as ‘t ware moet afskuur op man en vrou binne die huwelik. Daarom het God man en vrou gemaak om by mekaar te pas; hulle moet mekaar aanvul, hulle vorm ‘n intieme lewensgemeenskap (Gen 2:18,20-24). Die afleiding wat ons hieruit maak, is dat die seksuele, hoewel belangrik, slegs ‘n onderdeel is van hierdie lewensgemeenskap en van die egpaar se totale menswees. Dus, sodra die seksuele verabsoluteer word, dit wil sê, losgemaak word van hierdie totale lewensgemeenskap in die huwelik, begin die gevaarligte flikker. Dan begin dit gaan oor seks ter wille van seks. Seks is daar om die intimiteit en die eenheid tussen man en vrou te bevorder en te versterk. Dis één van die uitdrukkingsvorme van die eenheid tussen man en vrou, nie die een en al nie.

Vanuit hierdie riglyne kan ons nou meer spesifiek oor seksspeelgoed praat.

Seks as een element van ‘n gelukkige huwelik wil sê dat egpare nie angstig moet wees oor die seksuele nie, asof die geluk in hulle huwelik volledig daarvan afhang. Soms redeneer egpare: As daar nie by elke seksuele gemeenskap volkome vervulling is nie, dan is daar groot fout. Die egpaar word angstig en allerlei pogings word dan in werking gestel om hierdie “fout” te herstel; alles moet 100% elke keer “werk”. Dis dan dat seksspeelgoed as krukke ingespan word om alles op te kikker. Dit kan dan gebeur dat daarsonder daar later geen bevrediging meer is nie. En die fokus moet tog daarop val dat nie dinge nie, maar man en vrou mekaar plesier sal verskaf en bevredig. Want dit is wanneer man en vrou mekáár geniet dat die intimiteit en verhouding tussen hulle gebou en bevorder word, dat hulle waarlik tot ‘n intieme lewensgemeenskap ontwikkel.

Om net hierdie gedagte verder uit te bou. Ons moet onthou dat die seksuele in die huwelik eintlik op drie vlakke beweeg: die fisiese, die emosionele en die geestelike. Die seksuele is daar om die lewensgemeenskap op al drie hierdie vlakke te stimuleer. En die potensiële gevaar met seksspeelgoed is dat hulle alle aandag net op die fisiese fokus, en soms ook so dat dit net die eie genot is waarop gekonsentreer word. Die fokus is nie meer op die verhouding tussen man en vrou nie. En verder kan daar selfs so ‘n fiksasie met seksspeelgoed ontwikkel dat dit amper soos ‘n derde persoon in die huwelik begin funksioneer wat die plek inneem van die man en die vrou. Die egpaar word dan afhanklik van die speelgoed in stede daarvan dat hulle planne beraam om mekáár te stimuleer en te bevredig.

Verder, as mens in aanmerking neem waar seksspeelgoed te koop aangebied word, dan begin die skemerwêreld van pornografie oopgaan. Dit is bekend dat seksspeelgoed soms kan aanleiding gee daartoe dat een of beide van die egpaar by pornografie betrokke raak. En dit is uiteraard ‘n slegte ontwikkeling. Want daar is niks soos pornografie om die seksuele in die huwelik skade te berokken nie. Egliede ontwikkel sulke onrealistiese verwagtinge van mekaar dat dit ironies genoeg juis hulle seksuele verhouding is wat later daaronder ly, en die huwelik op die rotse kan beland.

Nog iets, wat nie altyd so gewild is om te hoor nie. Maar in die oorverhitte sekskultuur met sy onmiddellike bevrediging-sindroom waarin ons vandag lewe, is dit ook belangrik om te onthou dat daar so-iets soos kuisheid binne die huwelik is. Ongebreidelde wellus wat op alle denkbare en ondenkbare maniere geëis word en botvier, kan later die respek wat man en vrou vir mekaar moet hê, vernietig, en daarmee saam ook die huwelik. Die huwelik is ‘n veilige ruimte, en nie ‘n lisensie tot die beoefening van ongebreidelde en selfs afstootlike fantasieë en luste nie. Presies wáár die grense van die seksuele binne die huwelik is, is moeilik om by voorbaat te sê; elke egpaar moet dit self ontdek. Maar daar ís sulke grense. 1 Tessalonisense 4:3-8 waarsku nie verniet nie dat ons heilig en eerbaar binne die huwelik moet lewe en nie deur hartstog en begeerte gedryf moet word soos hulle wat God nie ken nie. Die seksuele het sy plek – ‘n belangrike plek – maar dis nie die een en al nie. Dit mag nie ‘n “eie lewe” los van die totale lewensgemeenskap van man en vrou hê nie. Dis nie ‘n god wat gedien word nie. Dit moet in diens staan van man en vrou se huwelik.

Maar met bostaande word nie ‘n oordeel uitgespreek oor seksspeelgoed as sodanig nie. As egpare die breë riglyne volg wat hierbo gegee is, gemaklik is met seksspeelgoed en dit as ‘n hulpmiddel vir hulle normale sekslewe inspan, en daar geen sieklike afhanklikheid, fiksasie of obsessie daarmee ontstaan nie, hoef egpare nie skuldig te voel nie. Soos aan die begin gesê, daar is nie werklik vaste voorskrifte hieroor nie. Elke egpaar moet, binne bostaande riglyne, self ontdek waarmee hulle gemaklik is. Ons geniet bepaalde vryhede as Christene. Ons hoef nie vir alles te sê: “Raak, smaak en roer nie aan nie.” Maar ek dink dit is ook belangrik om te onthou wat Paulus oor vryheid sê in 1 Korintiërs 6:12. Hy gee toe dat daar waarheid mag steek in die spreuk: “Alles is my geoorloof.” Maar dan voeg hy by: “Ja, maar ek gaan my nie deur enigiets laat verslaaf nie.” Dit kos soms fyn onderskeiding om te besluit wanneer die grens tussen vryheid en verslawing oorgesteek word. Die vryheid waartoe Christus ons vrymaak mag nooit lei tot nuwe vorme van verslawing nie.

Skrywer: Prof Hermie van Zyl