Jan Smih vra:

Numeri 35: 6: Die Here beveel Moses om aan die Leviete 6 vrystede toe te ken waarheen toevallige doodslagoortreders kon vlug. Hiermee saam nog 42 stede – in totaal 48.

Omdat die Here met Moses praat was hierdie opdrag vir die toekoms en ek wonder of dit later beslag gekry het en waar die 42 stede (wat hier ookal met stede bedoel word) geleë was.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Omdat Simeon en Levi al die mans in Sigem doodgemaak het (Gen 34:25), het Jakob op sy sterfbed hulle straf aangekondig: ‘hulle sal uitmekaar gejaag word in Jakob, versprei word in die stamme van Israel’(Gen 49:5-7).

Na die intog in Kanaän het die stam van Simeon eiendom binne-in die gebied van Juda gekry (Jos 19:1). Levi se stam het hulle ná die goue bulkalf-episode aan die Here se kant geskaar en is toe aan die diens van die Here toegewy in die plek van die eersgeborenes (Eks 32:25-29; Num 3:41). Na die intog in Kanaän het die Leviete nie ’n eie grondgebied gekry nie, maar is in Israel verstrooi, met stede in die ander stamme se gebiede, en moes lewe van die offers van die volk (Jos 13:14; en hoofstuk 21). Van die 48 stede wat hulle gekry het sou ses vry/asielstede wees  (Rigt 35:6-8; Jos 21:41).

Van die ses asielstede is 3 oorkant die Jordaan aan die Leviete gegee: Beser in die suidelike gebied van Ruben, Ramot in die middelgebied van Gad, en Golan in die noordelike gebied van die halwe stam van Manasse (Jos 20:8). Die ander 3 vrystede in die gebied wes van die Jordaan was Kedes in die noordelike gebied van Naftali in Galilea, Sigem in die middel in die gebied van Efraim, en Kirjat-Arba, dit is Hebron, in Juda in die suide (Jos 20:7). Die ander 42 stede se name word in Josua 21 aangeteken.

Die Leviete was die onderwysers van die volk wat hulle leer lees en skryf het en in die Woord van die Here ingelei het. Daarom was die 48 stede sentrums van opleiding vir die volk.

Die bloedverwant wat die bloed van sy oorlede familielid wil wreek, is die losser, wat ook die familie se eiendom loskoop waar die familielid in skuld of slawerny verkoop is (Num 35:19; Rut 4:1-8). Die asielstede is bedoel om ’n hawe vir die persoon wat doodgemaak het, te verskaf, totdat die saak ondersoek kan word en uitspraak gegee kan word of dit opsetlik of onopsetlik was (Num 35:30). As dit onopsetlik was, kon hy in die asielstad gaan bly tot die dood van die hoëpriester, en dan is hy vry (Num 35:22-28). Maar as dit bevind word dat hy dit opsetlik gedoen het, geld die wet van ’n oog vir ’n oog en ’n tand vir ’n tand (Deutr 19:20; Num 35:30-34). Na die tyd van die uittog en die rigters, toe ‘n koning oor Israel aangestel is, het die wraak al meer verval en is die geordende samelewing beter bedien deur howe.

Toe Jesus Christus gekom het, het Hy Homself as losprys vir almal gegee (1 Tim 2:6; vgl Matt 20:28). Paulus skryf in Romeine 12:19 ‘Aan My kom die wraak toe; Ék sal vergeld,’ sê die Here. Daarom sê Paulus ‘Geliefdes, moet julle nie self wreek nie, maar laat ruimte vir die oordeel (van God);’ Hebreërs 10:30 voeg by ‘Die Here sal sy volk oordeel.’ Jesus verander die wet van ’n oog vir ’n oog  tot liefde vir jou vyand (Mat 5:38-48).

Daarom het ons nie meer vrystede nie, want Christus is ons vrystad. En ons kan, ná sy offer aan die kruis vir die sonde van die wêreld (Joh 1:29), nie meer die bloed van ’n vermoorde familielid wreek nie. Christus is die hoëpriester wat gesterf het sodat die beskuldigde vry kan uitgaan (vgl. Num 35:28). Die wraak behoort aan die Here. Ons taak is om te vergewe (Matt 6:14-15).

Skrywer:  Prof Francois Malan

Fil 1:12-26 (fokus 1:19-26)

 God is so anders, want Hy is God. En Hy kan ons soms so verras met die paaie wat Hy met ons loop. Dit het Paulus ook geleer. In Filippi was Paulus bekend as die een vir wie God die tronkdeure laat oopswaai het (Hand 16:25-34). Nou sit hy in Rome in die tronk en die deure wil nie oopswaai nie. Natuurlik wonder die mense nou: het God vir Paulus dalk in die steek gelaat? Waarom help God hom nie?

Maar Paulus oordeel nie sommer vinnig op die oppervlakte soos ons soms maak nie. Toe hy mooi kyk, besef hy dat hy en die tronkpolisie in die tyd goeie vriende geword het. Hulle het al meer van die Christene begin hou en sou hulle nie sommer in die tronk gooi nie. Dit het beteken dat die Christene daar buite nie meer bang was om vir die mense van God te vertel nie. In plaas van een man (Paulus) was daar nou ʼn groot groep getuies… God se plan het gewerk, al het dit vir Paulus beteken dat sy plek in God se plan daar in die tronk tussen die tronkpolisie was.

God het ʼn plan met jou lewe. Soms lyk die plan vir jou maar deurmekaar. Vertrou die Here vir jou lewe. Sê soos Paulus: “Ek het geen twyfel dat alles uiteindelik vir my goed sal afloop nie” (1:19).

Fil 1:1-11 (fokus 1:3-11)

Dinge loop soms maar verkeerd. Dit is hoe die lewe is. As so iets slegs jou tref, bid ʼn mens gewoonlik ernstig en soek God se hulp. As dinge dan nie uitwerk soos ons dit wou gehad het nie, begin ons vraagtekens agter God sit. Ons begin aan Hom en sy liefde twyfel.

Paulus was in so situasie – Hy was in die tronk, nie omdat hy sleg was nie, maar juis omdat hy vir die Here gewerk het. Sy gemeente het toe juis vrae oor God begin vra. Waarom help God hom nie as hy dan so goeie apostel van God is nie. Wat het nou verkeerd geloop? Maar selfs as dinge so verkeerd loop, twyfel Paulus aan een ding nie: “God sal julle nooit in die steek laat nie, daarvan kan julle seker wees” (1:6).

Die feite is: God kyk net verder as jy, sien net meer raak as jy, weet beter as jy wat vir jou die beste is, al hang die vraagtekens maar soms om jou. Daarom is Hy God en nie jy nie. Die kuns van die lewe is om Hom te leer vertrou al pas alles wat Hy doen nie altyd by jou planne in nie. God sal nooit aan jou ontrou wees nie – dit het Hy beloof. Jy moet egter nooit ontrou aan Hom wees deur te dink dat Hy jou vergeet het nie.

As dinge verkeerd loop, loop dan juis nader aan God, al is jy soms nie seker waarheen Hy jou lei nie. Dit is die regte pad.

Ef 6:10-24 (fokus 6:10-20)

 By ʼn rugbywedstryd het dinge vir die een span lelik verkeerd geloop. Die ander span was by die 100-0 voor. So teen die einde van die wedstryd sê iemand: “Oppas daai ander span kan terugkom!” Natuurlik kan ʼn mens net sê: “Wat ʼn grap”.

Jesus het die duiwel baie verder as 100-0 gewen. Dat die duiwel ooit sal kan “terugkom” is net ʼn grap. Christene hoef nie te dink hulle moet Jesus hier teen die einde van die wedstryd gaan help omdat Hy dalk nie sterk genoeg is nie. Hulle hoef nie die duiwel weer te gaan verslaan asof Jesus dit nie goed genoeg gedoen het nie, al dink party Christene dat hulle Jesus se geveg self moet gaan oorveg.

Dit beteken nie dat ons nie moet oppas vir die duiwel nie. Hy kan ons nog seermaak as ons in sy kleedkamer gaan moeilikheid soek – daarom moet ons liewer naby die Wenner in sy kleedkamer bly (6:10). Ons moet sy toerusting aantrek, naby Hom bly en ons krag by Hom kry. Die duiwel waag dit nie naby Jesus nie, want hy kan nie. As jy dus naby Jesus bly, sal die duiwel ook nie naby jou kan kom nie. Sy krag is jou krag. Dit is waaroor al die “wapens” in Ef 6:13-17 gaan.

Oppas egter vir die afdraaipaadjies, veral afdraaipaadjies wat na die duiwel se kleedkamer lei…