Die vertaling van die woord sarks – Hermie van Zyl

Hierdie is ‘n opvolg oor ‘n vorige vraag oor die mens se sondige natuur

  1. Die Direkte Vertaling van die Interliniêre Bybel (CUM, 2012) is nie dieselfde as die Direkte Vertaling van die Bybelgenootgeskap (2014) nie. Eersgenoemde is meer letterlik as laasgenoemde. Daarom het ons in eersgenoemde verkies om sarks met “vlees” weer te gee. ’n Letterlike vertaling probeer altyd so kort as moontlik op ’n konkordante manier vertaal, dit wil sê, dit probeer ’n een tot een verhouding bewerkstellig tussen die Griekse woorde en die ontvangertaal, met so min as moontlik interpretasie. Maar juis hierdie kenmerk maak ’n letterlike vertaling baie onbevredigend vir die ontvangertaal-leser. Want die vraag bly steeds: wat beteken “vlees” nou eintlik? En daarom het ons in die  regterkantste kolom van die Interliniêre Bybel die 1983-Afrikaanse Vertaling bygevoeg sodat die leser kan sien hoe verskil ’n letterlike en dinamiese vertaling. Laasgenoemde probeer juis die betekenis van die Grieks vir die ontvangertaal (in hierdie geval Afrikaans) so presies as moontlik weergee. En, soos reeds beredeneer in die vorige antwoord, daarom word “vlees” met “sondige natuur” vertaal omdat lg die bedoeling van die teks beter verwoord. En dat die vertalers nie hier ’n fout begaan het nie, word geïllustreer in bv Rom 8:3 waar letterlik staan dat God sy eie Seun gestuur het “in gelykheid aan die sondige vlees”. Paulus self tipeer dus die vlees as sondig.
  2. Die Boodskap is op sy beurt ’n baie vrye vertaling, eintlik ’n parafrase. Hierdie vertaling vertaal “vlees” in Rom 8 op ’n verskeidenheid van maniere, soos die volgende: “mag van die sonde in ons lewe”; “deur die sonde oorheers”; “in sonde leef”; “die sonde heers oor hulle”; “in die greep van sonde”. Met hierdie uitdrukkings word in wese dieselfde gesê as die 1983-Vertaling se “sondige natuur”. Hulle druk almal die gedagte uit dat die mens nie anders kan as om te sondig nie; die mens is in die greep van sonde; hy kan met die beste wil in die wêreld nie doen wat God behaag nie. Laasgenoemde begin eers moontlik word wanneer God deur sy Gees ’n nuwe natuur in die mens genereer wat na God se wil kan begin lewe.
  3. Waar kom die sondige natuur van die mens vandaan? God het ons inderdaad nie aan die begin so gemaak nie. Die mens in sy oorspronklike staat is goed (Gen 3:31). In die teologie sê ons die mens is geskape in ’n staat van ongeskondenheid (status integritatis). Maar as gevolg van die ongehoorsaamheid van die mens het die sonde verbrei na alle mense (Rom 5:12) en bevind die mens hom nou in ’n staat van korrupsie (status corruptionis). Waar die mens voorheen in staat was om nie te sondig nie (posse non peccare), is hy nou nie in staat om nie te sondig nie (non posse non peccare). Dit is die situasie wat Paulus in sy aanwending van die begrip sarks beskryf. Maar deur die Gees (wedergeboorte) skep God weer in ons ’n nuwe natuur waar ons verlang om volgens al God se gebooie te lewe. En so is God met ons op weg na die verheerlikte staat (status gloriae) wat ons eers sal beklee in God se nuwe skepping. En dis die dilemma van die Christen: ons lewe tussen wat ons alreeds het in Christus, maar nog nie volkome gerealiseerd sien in ons eie lewe nie. Wanneer ons dus oor die aard of natuur van die mens dink soos ons hom nou ken, mag ons die onderskeid tussen hoe ons oorspronklik gemaak is (status integritatis) en wat die sonde van ons gemaak het (status corruptionis) nooit uit die oog verloor nie.

Skrywer:  Prof Hermie van Zyl

 




8 Junie: Hoekom slaap mense in die kerk?. – Jan van der Watt

Hand 19:21-20:12 (fokus 20:7-12)

 ʼn Klein seuntjie het eenmaal vir sy ma gesê hy dink die kerk is so stil omdat die mense so slaap. Daar is darem troos vir die arme dominees in wie se kerke dit gebeur. Dit het met Paulus ook gebeur – Eutigus het tydens een van Paulus se preke op die vensterbank aan die slaap geraak en bo uit die venster van die gebou uitgeval (20:9).

Ons mag so bietjie grappies maak oor die geslapery in die kerk, maar eintlik is dit een van die dinge wat my nog altyd laat wonder het… hoekom kom mense kerk toe om te slaap? Of is dit dalk dat hulle nie bedoel om te slaap nie, maar dat hulle nie anders kan nie. Dit wat daar gebeur kan hulle eenvoudig nie wakker hou nie. ‘n Mens wonder.

Daar is seker baie redes waarom mense die moeite doen om kerk toe te kom en dan daar kom slaap. Tog is elke persoon wat ek in die kerk sien slaap vir my soos ʼn preek op sy eie. Dit laat my wonder waarom ek daar is. Wat kom doen ek daar? Sit ek nie ook dalk met my oop oë en al en slaap nie?

As jy weer iemand in die kerk sien slaap… moenie te lank vir hom kyk nie. Dink liewer aan die redes waarom jy daar is.




Paulus en die besnydenis – Francois Malan

Willie vra:

DIE BESNYDENIS

Boodskap Teks:

My Vraag handel oor die besnydenis en Paulus se siening (Galasiërs 5)

vers 5 Maar ons, ons verwag deur die Gees en op grond van geloof die vryspraak waarop ons hoop. 6 Want in Christus Jesus is besnedenheid of onbesnedenheid van geen belang nie, maar wel geloof wat deur liefde in dade omgesit word.

Vers 11 En ek, broers, as ek steeds die besnydenis verkondig, waarom word ek dan nog vervolg? Dan is die struikelblok van die kruis immers uit die weg geruim. 12 Ek wens diegene wat julle so opstandig maak, wil hulleself volledig laat ontman!

My vraag is hoekom sou Paulus nog die besnydenis verkondig as hy redding deur geloof en genade alleen preek ( Sola Gratia en Sola Fide)

 

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Die probleem lê by die verstaan van Galasiërs 5:11 in die gang van die argument waar Paulus juis sê dat in Christus Jesus is besnedenheid of onbesnedenheid van geen belang nie, maar wel geloof wat deur die liefde in dade omgesit word (5:6).

Die voorwaardelike sin, ingelei deur ‘as ek nog/steeds die besnydenis verkondig,’ word gevolg deur die hoofsin in vragende vorm ‘waarom word ek nog/steeds vervolg?’ Die feit dat Paulus nog vervolg word bewys dat hy nie meer die besnydenis verkondig, soos hy voor sy bekering gedoen het nie, en dat die bewering dat hy steeds die besnydenis verkondig ’n kwaadwillige valsheid is.

In werklikheid staan besnydenis hier as die kenteken van die Joodse siening wat die besnydenis as noodsaaklik beskou vir jou verbondsverhouding met God, om as deel van die volk van God beskou te word. Dit is wat Paulus se teenstanders juis verkondig in die gemeentes in die provinsie Galasië, en waarteen Paulus so ernstig waarsku in dié brief.

Die kruis daarenteen, is die kenteken van die Christen se verhouding met God. Die kruis is die kenteken dat ons in Christus glo, in Hom wat ons verhouding met God reggemaak het deur sy dood deur al die sonde van die wêreld op Hom te neem en daarvoor versoening te doen. Die Seun van God het die doodstraf vir ons sonde in ons plek gedra.

Vir dié mense wat die besnydenis as noodsaaklik vir ons verhouding met God verkondig, is die kruis ’n struikelblok. Hulle sien besnydenis as die teken van die verlossing wat verkry word deur die wet te onderhou, en so jouself te verlos met jou goeie werke. Christus het egter met sy kruisdood die verlossing uit God se liefde en genade bewerk, en die verlossing word verkry deur geloof in Christus. Die aanstoot van die kruis as struikelblok beteken dat hulle hulle vertroue op hulle goeie werke moet prysgee as die manier om voor God aanvaarbaar te wees en nie langer op hulleself vertrou nie.

Hierdie gang van die argument begin in Galasiërs 5:2-4 met ‘Kyk ek, Paulus, sê nou vir julle, as julle julle laat besny, sal Christus vir julle niks beteken nie. Ek getuig weer teenoor elkeen wat hom laat besny, dat hy verplig is om die hele wet te onderhou (wat vir ’n mens onmoontlik is). Julle wat op grond van die wet vrygespreek wil word – julle is van Christus afgesny, julle het die genade verbeur.’ Die gang van die argument verduidelik juis dat Paulus nie die besnydenis verkondig nie. Vers 11 moet nie los van sy verband gelees word nie, dan word die vers maklik verkeerd verstaan. Die argument word in vers 12 afgesluit met ’n bevestiging dat dit nie Paulus is wat beweer dat hy die besnydenis verkondig nie, maar juis  ‘diegene wat julle so opstandig maak.’  Hulle maak die mense opstandig teen Paulus en sy prediking van Christus die gekruisigde. Daarom wens Paulus die verkondigers van die besnydenis wil hulleself volledig laat ontman!

Waarom Paulus in Gal 5:11 verwys na sy prediking van die besnydenis,

kan daarom slegs verwys na ‘diegene’ wat hulle so opstandig teen Paulus maak. Die Nuwe Lewende Vertaling gaan daarvan uit dat dit die valse leraars is wat valslik beweer dat Paulus nog die besnydenis verkondig. Hulle voeg dit daarom in: ‘Wat my betref, broers en susters, as dit waar is dat ek steeds verkondig dat die besnydenis noodsaaklik is…’

Die Griekse eerste persoon teenwoordige aanwysende vorm van die woord kerusso ‘ek verkondig’ is dieselfde as die vorm van die eerste persoon teenwoordige konjunktief, wat vertaal kan word met: ‘as ek steeds die besnydenis sou verkondig. Daarmee wys Paulus dan dat ánder mense beweer dat hy steeds die besnydenis verkondig, en nie hy self nie, soos die Nuwe Lewende Vertaling dit weergee as ’n konjunktiewe werkwoord, in die lig van die gang van die argument.

Skrywer:  Prof  Francois Malan




7 Junie: As jy daai spookhuisgevoel kry, hardloop!. – Jan van der Watt

Hand 19:1-20 (fokus 19:13-20)

Die ouer seuns het ons kleintjies lekker banggemaak. Hulle het vir ons stories oor die “spookhuis” daar naby ons vertel wat ons bloed laat stol het. As klein seuntjie het ek net eenmaal by daardie spookhuis gaan inloer, want daarna was ek te bang. Ek onthou vandag nog daai vrees wat my daar beetgepak het. My hart het gebons, maar tog was daar ʼn tinteling wat my vir ‘n rukkie daar gehou het. Op ʼn punt was dit egter vir my net te veel en ek het gehardloop…

Die duiwel se “spookhuis” staan tussen ons. Ons lewe elke dag in sy omgewing. En die Bybel draai nie doekies om oor hoe gevaarlik dit daar is nie. Daar is egter ʼn verskil tussen my ou “spookhuis” en die duiwel s’n. In myne sou daar nie regtig iets gebeur het nie, want daar is nie spoke nie; in die duiwel s’n kan jy regtig seerkry, want die duiwel speel nie – kyk maar na Skeva se seuns (19:15-16).

Ja, as ons op ons lewensreis by ernstige sonde ʼn draai maak, kry ons soms ook daai “spookhuis”-gevoel. Ons is alleen saam met iemand anders se vrou of man… ons teken ‘n kontrak wat ons weet nie so eerlik is nie… Ons hart bons, maar dit is asof ons nie kan wegkom nie. En as ons nie dan vinnig weghardloop nie, is dit dalk te laat.

Hier is goeie raad: As jy daai “spookhuis”gevoel kry, los en hardloop…  Want om op die voorstoep van die duiwel se “spookhuis” te speel is nie ʼn grap nie. Die duiwel sal jou speelgoedjies so pak dat dit mooi in ʼn ry by sy voordeur inloop, tot jy diep in sy “huis” in is. Dan gaan jy sukkel om uit te kom. Los liewer die “speelgoedjies” en hardloop.