43:22 Hier voer die Here ‘n regsstryd met Israel. Hulle het Hom verwyt dat Hy hulle vergeet het, hier verweer die Here Hom dat hulle die skuldiges is. ‘Maar…’ ten spyte van wat die Here besig is om vir Israel reg te maak. Let op die kontraste:

Ek het jou geroep op jou naam,  jy is Myne (43:1); ‘vir My het jy nie geroep nie, Jakob!’ (43:22) – in hulle nood het hulle nie die Here aangeroep of tot Hom gebid nie (maar tot die gode van Babilon). ‘want jy het moeg geword vir My (43:22);

43:23b Ek het nie van julle vereis, as slawe belas, met graanoffers (vir My) nie, en Ek het  julle nie moeg gemaak met reukoffers (vir My te vereis) nie.

43:24b maar jy het my belas (met slawewerk) met jou sonde; jy het My moeg gemaak met jou oortredings. Israel het nie tot die Here geroep om hulle uit die ballingskap te verlos nie. Uit sy vrye genade het die Here Israel uit hulle ballingskap uitgeroep, uit die eindes van die aarde het Hy hulle terug geroep (41:9).

43:23 Vir My het jy nie ‘n lam as brandoffer gebring nie – wel vir die afgode.

met jou offerandes  het jy My nie vereer nie – om daarmee te getuig dat hulle aan Hom behoort nie en Hom te beweeg om hulle te help nie.

43:24 Wierook – letterlik: soet Persiese riet wat as wierook gebrand is. Israel het nie met hulle geld wierook vir die Here gekoop nie. Daarmee sou hulle wys dat hulle deel van hulle geld as offer aan die Here gee. Die vet stukke van die vleis is op die altaar gebrand as bewys dat die beste deel aan die Here geoffer word. Alles om die hoë waarde wat die Here  vir jou lewe het, te bewys. Dit het die bannelinge nie gedoen nie, wat bewys dat hulle nog nie die Here leer liefkry het in hulle verdrukking nie. Inteendeel het hulle sonde en oortredinge vir Hom slawewerk (‘ebodah) beteken – werk waarvoor daar geen dank en waardering was nie (Luk 17:9) – in Jes 53:5 word die Dienaar  (‘ebed slaaf) van die Here oor ons oortredings deurboor en oor ons sondes verbrysel.

43:25 ‘Ek, ja Ek (soos in 43:11), is besig om jou opstandigheid/oortredinge uit te wis om My ontwil, en aan jou sondes sal Ek nie dink/onthou nie – dit word uitgewis uit die skuldboek (Ps 51:3-4; Kol 2:14). Die verlossing begin met ‘n uitdelging van hulle oortredings. Om nie daaraan te dink nie beteken vergewing daarvan, dat dit nie meer teen hulle gehou word in die regsgeding nie. Hierdie eensydige besluit van die Here om te vergewe geld in die nuwe bedeling. Hulle verlossing is alles die Here se werk waaraan Israel geen aandeel neem nie, maar dit slegs aanneem deur geloof in die Here en sy genade. In 40:1-2 is gesê: Israel het met die ballingskap ten volle betaal vir die sondes van die verlede. Hier kry hulle ook vergifnis vir die sondes waarin hulle tydens die jare in ballingskap geleef het toe hulle nie openlik vir die Here kant gekies het onder Babel se bewind nie.

In 43:14 sê die Here dat Hy om Israel se ontwil vir Kores stuur om al Babilon se inwoners te laat vlug. Hier sê Hy dat Hy om sy eie ontwil (1983:getrou aan Myself) Israel se oortredings uitwis en nie meer aan hulle sonde dink nie – want dit is hoe die Here is, sy wese en sy passie is om Israel te vergewe as hulle na Hom toe kom (vgl. Ps 86:5; Ps 103:8-12; Dan 9:9;  1 Jn 1:9; sy optrede teenoor die teruggekeerde verlore seun Luk 15:20).

43:26-28  Israel word uitgedaag om sy aanklag teen die Here voor die hof te lê en kry eerste die geleentheid om sy eie onskuld te bewys. Hy moet al sy verdienstes voorlê (letterlik: herinner My) waarop hy hom teen die Here kan beroep, laat ons die saak uitmaak/saam oor die saak praat,  sodat jy geregverdig kan word. Die Here wag egter nie vir hulle antwoord soos vir die afgode en die afgodedienaars in 41:21-24 nie. Hy ken hulle deur en deur reeds van ouds af.

Jou eerste voorouer het gesondig, waarskynlik Jakob/Israel, wie se naam hulle dra en wie se kinders hulle is, in murg en been sondaars (vgl. vers 28; Hosea12:4); en dié wat vir jou pleit, het teen My oortree, waarskynlik die profete en konings maar in die lig van vers 28 veral die priesters wat vir die sonde van die volk moes offer – hulle word letterlik genoem ‘die leiers van die heiligdom;’ hulle is deur die Here ontwy – ongeskik gemaak vir hulle diens in die heiligdom vir die versoening vir die volk, om vir Israel by die Here te pleit, ook in hierdie hofsaak. Die Here het die volk aan die (cherêm banvloek) oorgegee, ongeskik om die Here s’n te wees, daarom is hulle aan uitroeiing oorgegee en aan die bespotting van die heidene. Israel kan geen getuienis of verdienste aan die hof voorlê om hulle saak te bevorder nie. Dit is die Here se genade alleen, sy liefde vir hulle, wat hulle verlossing bewerk. So gaan hulle absoluut afhanklik van die Here terug Jerusalem toe.

Skrywer:  Prof Francois Malan

Michele vra:

Hier is n man wat n praatjie gaan hou oor wat hy deurgemaak het in die hel. Ek is bietjie skepties daarvoor maar aan die ander kant sal ek graag wil hoor. Is dit moontlik dat mens onmiddellik hel toe gaan of Hemel toe as jy doodgaan. Hoekom ek vra, is êrens staan daar dat daar nie tyd in die Hemel is nie en 1 dag is soos 1000 jaar en 1000 jaar soos 1 dag.

Antwoord
Prof Francois Malan antwoord:

Volgens Lukas 16:19-31 het Jesus vertel van ’n bedelaar met die naam Lasarus wat gesmag het om van die oorskiet van ’n ryk man se tafel iets te ete te kry. Toe hy sterf is hy deur die engele weggedra om teen die bors van Abraham te rus. Toe ryk man sterf en begrawe is, het hy sy oë opgehef vanuit die doderyk waar hy gefolter is, en het vir Abraham van ver af gesien met Lasarus teen sy bors. Hy het geroep: Vader Abraham, wees my genadig en stuur Lasarus om die punt van sy vinger in water te doop en my tong af te koel, want ek ly vreeslik in hierdie vlam. Maar Abraham antwoord, Kind onthou dat jy gedurende jou lewe die goeie ontvang het. Nou word hy hier getroos, maar jy word gepynig. En buitendien is daar ’n groot kloof tussen ons en julle gevestig, sodat diegene wat hiervandaan na julle wil oorgaan, nie kan nie, en diegene wat daar is, ook nie na ons toe kan oorkom nie.

Die naam Lasarus beteken ‘God help,’ en sê waarskynlik iets van sy ingesteldheid teenoor God. Die ereplek langs Abraham veronderstel ’n feesmaal. Die doderyk was volgens die Fariseërs ’n plek van afwagting voor die voleinding. Die Fariseërs het daarop geroem dat Abraham hulle voorvader is, en so word hy nou ook aangeroep. Hy vra om ontferming in sy nood. Sy behoefte staan weer op die voorgrond en Lasarus moet hom bedien. Hoewel Abraham hom ‘my kind’ noem beteken sy natuurlike verwantskap niks vir sy geluk nie. Die groot kloof tussen hemel en hel beteken dat daar in die lewe hierna geen oorgang van die een staat na die ander moontlik is nie. Geen bekering na jou dood nie. Die gelykenis het Jesus vertel na aanleding van die Fariseers se liefde vir geld, en omdat hulle Jesus uitgelag het oor sy prediking (Luk 16:14-15).

2. Hier is n man wat n praatjie gaan hou oor wat hy deurgemaak het in die hel.

Die verdere verloop in Luk 16:27-31 vertel van die ryk man wat vra dat Lasarus uit die dood moet opstaan en sy vyf broers moet gaan waarsku sodat hulle nie ook in die plek van pyniging gaan beland nie. Maar ook dit word geweier as onnodig, want hulle het die wet en die profete in hulle bybel om hulle te waarsku en wat van die Messias-verlosser getuig. Dit is ’n verwysing na die Fariseërs wat toegewy is aan die studie van die wet en die profete. Op die ryk man se pleit dat iemand, wat uit die dood opstaan, miskien sterker staan as Moses en die profete, antwoord Abraham, hulle sal na hom ook nie luister nie. Dit is ook bewys deurdat die leierpriesters nie geglo het toe Jesus uit die dood opgestaan het nie (Matteus 28:12-15).
3. volgens hoe ek die Bybel verstaan, gaan almal saam geoordeel word en waar dit in die Bybel staan “vandag”, beteken dit vandag soos ons dit ken?

In 1 Korintiërs 15 verduidelik Paulus oor die opstanding uit die dood van dié mense wat aan Christus behoort, met die wederkoms van Christus (vers 22-28), en Christus al sy vyande onder sy voete gestel het (vers 25). In verse 35 tot 57 vertel hy hoe die opstandingsliggaam sal wees, hoe almal sal verander by die laaste basuin wanneer ons verganklike liggame met onsterflikheid beklee sal word.

2 Tessalonisense 2 vertel vam die gebeure voor Christus se wederkoms, en 1 Tessalonisense 5:1-11 oor die koms van die Here om deur ons Here Jesus Christus verlossing te verkry (v9).

In Openbaring 20:11-14 word oor die laaste oordeel geskryf en in in Matteus 25:31-46 oor die skeiding van die skape en die bokke met Christus se wederkoms.

In 2 Korintiërs 5 word egter gesê dat wanneer ons aardse tentwoning afgebreek word, ons ’n gebou het wat van God kom, ’n ewige woning in die hemele, wat nie met hande gemaak is nie.

In Filippense 1:23 sê Paulus hy verlang om heen te gaan en met Christus te wees. Dit is verreweg die beste te beste.
Terwyl ons sterflike liggame begrawe of veras word, en die gelowiges op die opstandingsdag met heerlikheid beklee sal word, is ons self met ons dood reeds by Christus.

4. êrens staan daar dat daar nie tyd in die Hemel is nie en 1 dag is soos 1000 jaar en 1000 jaar soos 1 dag.

In 2 Petrus 3 word oor die wederkoms geskryf. Vers 8-9 lui: By die Here is een dag soos duisend jaar en duisendjaar soos een dag. Die Here stel nie die belofte uit, soos party mense dink nie. Inteendeel, Hy is geduldig met julle, omdat Hy nie wil hê sommige mense moet verlore gaan nie, maar dat almal tot bekering moet kom.

God is ewig en by Hom is 1000 jaar gelede vandag, en duisend jaar vorentoe ook vandag. Terwyl ons in ruimrte en tyd dink, is die ewigheid soveel anders.
Skrywer:  Prof Francois Malan

Giepie vra:

Watse grade van geloof kry mens?

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Die vraag impliseer ‘n algemene wanpersepsie oor geloof: dat geloof ‘n goeie werk of prestasie van die mens is. En soos wat mense verskil – almal het nie dieselfde vermoëns nie en presteer gevolglik verskillend – so is daar dan ook verskillende grade van geloof. Die een se geloof sal dan sterker wees as die ander s’n, en daarom is party mense beter gelowiges as ander, of word as voorbeelde van sterk geloof voorgehou wat ons moet nastreef.

Hierdie opvatting van geloof vind nogal “steun” in die Bybel, ten minste as sekere tekste op ‘n bepaalde (verkeerde) manier verstaan word. Kyk na die volgende voorbeelde:

• Die dissipels vra Jesus om vir hulle meer geloof te gee (Luk 17:5). So asof hulle graad van geloof onvoldoende is om Hom te volg. Hulle het daarom meer geloof nodig. Waarop Jesus antwoord (v6) dat mens nie “meer” geloof nodig het nie, maar bloot die geloof van ‘n mosterdsaadjie benodig. (Mosterdsaad was die kleinste soort saad wat daar was, maar het uiteindelik tot ‘n groot boom gegroei, Matt 13:31-32.) Die bedoeling is: dit gaan nie oor hoe groot jou geloof is nie – dit kan maar klein wees, soos ‘n mosterdsaadjie – maar oor in Wie jy glo.
• In Matt 15:28 sê Jesus aan die Kanaänitiese vrou: “jou geloof is groot …”, waaruit mens die afleiding sou kon maak dat daar verskillende soort geloof is: klein en groot. Jesus beloon dus haar groot geloof deur haar te help. En dit sou dan die rede wees waarom Hy ander wie se geloof nie groot genoeg was nie, nie gehelp het nie. Die punt is egter eerder: Jesus was beïndruk met die feit dat sy, ten spyte daarvan dat Hy haar eintlik bietjie afgesit het (kyk v24,26), nogtans volhard het om te glo dat Hy haar sal help. Jesus “beloon” haar vertroue in Hom, nie haar sterk geloof nie.
• ‘n Soortgelyke geval tref ons aan in Matt 8:10. ‘n Heiden – ‘n Romeinse offisier – vra Jesus om sy slaaf te kom genees. En die man aanvaar dat Jesus oor soveel gesag beskik dat Hy dit sommer oor ‘n afstand kan doen; Hy hoef maar net ‘n woord te spreek. Jesus prys daarom die offisier deur op te merk dat Hy, Jesus, selfs onder die Jode nie so ‘n groot geloof aangetref het nie. Dis egter nie ‘n “graad van geloof” wat die genesing veroorsaak nie, maar Jesus Self, wat reageer op die onwrikbare vertroue wat iemand in Hom
• In 1 Kor 10:15 spreek Paulus die wens uit dat die Korintiërs se geloof sal toeneem, so asof ‘n mens se geloof eers klein begin en dan mettertyd groei en groter word (in graad toeneem). Maar wat Paulus bedoel, is dat hulle verhouding met en navolging van Jesus hegter sal word soos wat die tyd voortgaan. Dis dieselfde geloof as aan die begin, maar die vertroue in Jesus is deur verskillende omstandighede heen getoets, geslyp en verdiep.
• Jesus noem die dissipels soms “kleingelowiges” (Matt 6:30; 8:26; 14:31), spesifiek in situasies waar hulle Hom nie vertrou het nie, terwyl hulle moes. Dis egter nie ‘n “graad van geloof” by die dissipels wat in iets anders of beter moet ontwikkel nie, maar bloot ‘n gebrek aan insig en vertroue in Jesus wat hier deurslaan. Die belangrike is, ten spyte van hulle kleingeloof is hulle steeds gelowiges en navolgers van Jesus en word hulle volledig deur Hom aanvaar.

Benewens hierdie Bybelse “voorbeelde” van “grade van geloof”, is daar ook nog ons populêre manier van praat, waar ons allerlei byvoeglike naamwoorde of bywoorde by geloof voeg, wat maak dat ons dink dat daar verskillende grade van geloof is. Ons praat byvoorbeeld van mense wat waarlik glo (teenoor mense wat maar net “gewoonweg” glo), of van iemand wat ‘n sterk geloof het, of iemand anders wat ‘n swak geloof het. Dis ‘n populêre manier van praat waardeur die wanopvatting versterk word dat daar verskillende soorte of grade van geloof is.

Die punt wat ek probeer maak, is dat ons die gedagte van “grade van geloof” heeltemal moet laat vaar. Dis ‘n verkeerde kyk na geloof; dit lei ons net op ‘n dwaalspoor. Dit plaas die klem en fokus op ‘n verkeerde plek. Hoekom? Omdat die aard van geloof sodanig is dat dit ‘n “leë” handeling is. Ja, dis wel die mens wat glo, maar geloof is nie ‘n menslike kapasiteit of prestasie wat ons vir God kan aanbied op grond waarvan Hy ons genadig moet wees nie. Geloof verwag eerder alles van God; dis gerig op God/Jesus. Paulus se stryd met die Jode van sy tyd was juis dat hulle gedink het dat godsdiens ‘n prestasie is, ‘n blink poets van jouself. En dan, as jy aanvaarbaar genoeg is, as jy die wet getrou genoeg nakom, dan sien God jou pogings raak en dan red Hy jou. Nee, dis menslike arrogansie. Dis ‘n manier van “handjie bysit” om God te probeer beïndruk. Dis juis nie menslike godsdienstige prestasie, of ‘n gebrek daaraan, wat bepaal of ‘n mens deur God aanvaar word of nie. Geloof is bloot ‘n instrument om die krag van God vry te laat of in werking te stel in jou lewe. Geloof is om afstand te doen van jou eie vermoëns, dis om weg te kyk van jouself en jou volkome te verlaat op dit wat Jesus kan doen. Hoe meer jy na jou eie vermoëns kyk, hoe swakker word jou geloof; hoe meer jy die oog op Jesus gevestig hou, hoe “sterker” word jou geloof, hoe meer vul Hy jou denke, wese, lewe. Dink aan Petrus toe hy op die see loop. Aanvanklik gaan dit goed, maar toe hy die wind en golwe sien, toe word hy bang en begin twyfel aan homself, en toe begin hy sink. Wat hy moes gedoen het, was net om die oog gevestig te hou op Jesus. Want dis Jesus wat op die water kan loop, nie Petrus nie. Geloof laat jou by wyse van spreke op water loop – nie omdat jy kan nie, maar omdat Jesus kan. Geloof vermag die onmoontlike, omdat dit God se krag vrylaat. Geen wonder nie dat Heb 12:2 sê dat ons in die geloofstryd alle laste moet afwerp en die oog gevestig hou op Jesus, die Begin en Voleinder van die geloof.

Hierdie Bybelse siening van geloof kan ook op ‘n ander manier verwoord word. Ja, ons kan wel sê dat ons deur geloof gered word, maar dit is ook nog vatbaar vir misverstand. Dis nie ons sterk geloof wat ons red nie. Nee, dis God/Jesus wat red. Maar Hy gebruik geloof om ons te laat afsien van onsself en volledig op Hom te laat vertrou. So gesien kan ons sê dat geloof nie die grond van ons redding is nie, maar wel die middel of instrument. Die grond of rede vir ons redding is God in Jesus Christus, deur die werk van die Heilige Gees. Geloof is maar net ‘n manier om daardie redding te omhels. Daarom dat ons sê dat geloof ‘n leë handeling is. Dis nie ‘n goeie werk van die mens waarvoor ons beloon word nie. As ons dus sê dat ons deur geloof gered word, is dit eintlik so dat ons deur-geloof-in-Jesus-Christus gered word. Dis die volledige bewoording. Dis Jesus wat red, nie ons geloof nie. Selfs waar die Bybel net die woordjie geloof gebruik, is die veronderstelling altyd dat dit oor geloof in Jesus gaan. Dís die volledige prentjie.

So gesien word die aard van geloof eintlik die beste uitgedruk deur die man wat vir Jesus vra om sy seun gesond te maak, as dit moontlik is (Mark 9:20-24). Toe sê Jesus: “Alles is moontlik vir die een wat glo.” Waarop die man uitroep: “Ek glo; kom my ongeloof te hulp”. Hiermee het die man eintlik alles van geloof gesê. Dis nie ons “sterk” geloof wat dinge laat gebeur nie. Ons hoef eintlik nie eens vreeslik te glo nie. Ons kan maar net na Jesus kom met ons “swak” geloof en selfs “ongeloof”. Solank ons net glo dat Jesus kan. Want Hy is die Een wat red, wat die verskil maak, nie ons sterk of swak geloof nie.

Laastens, waarom is dit so dat sommige gelowiges oënskynlik “beter vaar” as ander? Dis beslis nie omdat daar grade van geloof is nie. As dit waar is dat sommige gelowiges beter vaar as ander, is dit omdat hulle Jesus beter vertrou, omdat hulle toelaat dat Hy meer beheer oorneem van hulle lewe. Die gevolge van so ‘n beheer oorgee aan Jesus is altyd dat daar groter visie, geduld, volharding, liefde, erbarming, gehoorsaamheid – ja, die volle vrug van die Gees – in ‘n mens se lewe na vore kom. Dis nie omdat die een se geloof (as ‘n soort geestelike of persoonlike kwaliteit en inspanning) sterker is as ander nie, maar omdat daar meer op Jesus gekonsentreer word en minder op die self.

Skrywer: Prof Hermie van Zyl

‘n Leser vra:
Ons bly in ‘n klein plattelandse dorpie. Ons kerk is maar klein en ons gemeenskap nie welaf nie.

Ons sit met ‘n groot probleem, met mense wat sê hulle is lidmate van die kerk, maar slegs kerk toe kom wanneer hulle in ernstige nood is, of hulp soek. Ons pastoor het al sommige maande self nie eens salaris gekry nie, a g v tiendes wat nie inkom nie.

Hoe hanteer ons sulke gevalle? Ek weet ons moet mekaar liefhê, ek verstaan dit, maar hoe regverdig mens sulke gevalle in die kerk? Ek wil nie selfsugtig klink nie, ook nie oordeel nie, maar hoe kan ‘n mens die mense oortuig om getrou te wees en nie net hulp en gebed te soek wanneer ellende hulle tref nie?

Ek sal waardeer as iemand net my raad kan gee, want ek sukkel hiermee.

Antwoord
Prof Hermie van Zyl antwoord:
Daar lê eintlik twee kwessies opgesluit in die vraagsteller se skrywe: 1. Lidmate se verantwoordelikheid teenoor die kerk, en 2. Mense wat die kerk net ken wanneer hulle in die knyp is. Dit lyk my dis eintlik die tweede kwessie wat die vraagsteller kwel, maar ek begin by die eerste saak.

Ons “tiende”, of geldelike bydrae vir die kerk, is ten diepste ‘n hartsaak. Dis deel van ons geestelike lewe. Dis ‘n manier waarop ek die Here dien. Dis nie sommer net ‘n pligpleging wat afgehandel word sonder om daaroor te dink nie. ‘n Mens moet dus eers jou hart, jouself, vir die Here gee voordat jy oor geldelike bydraes vir die kerk begin praat. Die belangrike punt is dat jou “tiende” uitdrukking is van jou dankbaarheid oor wat die Here vir jou gedoen het. Dis ‘n teken daarvan dat alles wat ek het, eintlik aan die Hom behoort.

As mens kyk hoe Paulus in 2 Korintiërs 8-9 praat oor die Korintiërs se hulp aan die Jerusalem-gemeente, is daar ‘n paar belangrike beginsels hier oor ons geldelike bydraes wat ek net kortliks gaan noem.

Wat is die motief agter ons bydraes aan die kerk? Ons moet uit liefde gee. In 2 Kor 8:4,8-9; 9:5 is dit baie duidelik dat die gelowiges in Korinte uit liefde gee vir die gelowiges in Jerusalem. As daar nie hierdie gesindheid van liefde en erbarming is teenoor hulle wat swaarkry nie, moet ons selfondersoek instel; dan gee ons dalk uit verkeerde motiewe.

Wat is die doel van ons bydraes? Uit 2 Kor 8-9 tree die nood van die Jerusalemse gemeente sterk na vore. Maar daar is ook ‘n ander aspek, naamlik instandhouding van die kerk en sy werkers. Hoewel dit nie in 2 Kor 8 en 9 staan nie, kom dit wel voor in gedeeltes soos 1 Tim 5:18 en Matt 10:10, naamlik dat die arbeider sy loon werd is, ook hulle wat in die Here se wingerd arbei. Om sulke voltydse arbeiders te hê, kos geld, want hulle moet ook leef. Juis so kan die Here se koninkryk op aarde gebou word.

Hoeveel gee ons? 2 Kor 8:12 dwing nie ‘n spesifieke persentasie af nie, maar sê: volgens vermoë. Die rykes sal meer gee, die ander minder. Elkeen gee soos wat hy/sy kan bekostig. Die Here verwag nie van ons om te gee wat ons nie het nie. Hy sien in elk geval die hart aan, en daarvolgens aanvaar Hy die gawe. Ons geldelike bydrae is dus ‘n saak wat ons met God moet uitmaak. En dan moet ons met ‘n blymoedige hart gee (2 Kor 9:7). Só ‘n bydrae, so ‘n offer, is vir God aanneemlik.

Wat is die vrug van ons geldelike bydraes? Wanneer mens gee soos hierbo beskryf, spruit ‘n heerlike vrug daaruit voort. Eerstens word daar bande gebou tussen gelowiges (2 Kor 9:13-14). Tweedens, ons bydraes leer ons een van die belangrikste lewenslesse: Deur te gee, ontvang ons. Anders is ons net selfsugtig op onsself gerig.

Om hierdie punt saam te vat: Ons “tiendes” is uitdrukking van ons verhouding met God. Die gemeente moet opgevoed word om hulle bydraes so te sien. Dit vat soms lank voordat gemeentelede hulle bydraes sien as deel van hulle geestelike lewe. Die spreekwoord lui nie verniet nie: Die laaste ding wat tot bekering kom, is ‘n mens se beursie. Maar as gemeentelede eers geleer het om van harte, uit dankbaarheid en met liefde te gee, sal minder gemeentes in geldelike verknorsing verkeer. Die pastoor sal ook nie by geleentheid sonder salaris hoef te sit nie.

Kom ons kyk na die tweede kwessie wat die vraagsteller aanroer: dat sommige lidmate die kerk misbruik, dat hulle die kerk net ken wanneer hulle in nood is.

Hierbo het ons gesê: Om geld te gee, is deel van ons geestelike lewe. Die omgekeerde is ook waar: Om geld, seën, voorregte, gunste en gawes reg te ontvang, is ook deel van ons geestelike lewe. Daarmee bedoel ek: Baie mense “dien” God net vir sy gawes, nie ter wille van Homself nie. Hulle gaan kerk toe en leef ‘n ordentlike lewe omdat hulle dink hulle kan so God se gawes “verdien”. Hulle redeneer: Ek bring my kant, nou moet God ook sy kant bring. Dis duidelik dat so ‘n houding ‘n belediging vir God is. Want hoe sal ‘n ouer voel as sy kind ‘n front van vriendelikheid, gedienstigheid en inskiklikheid voorhou net om seker te maak dat hy/sy darem nie uit die testament weggelaat word nie. Eintlik het sulke kinders nie veel erg aan hulle ouers nie; daar is nie veel liefde verlore nie; hulle doen dit net uit ordentlikheid, ter wille van wat hulle uit die ouers kan kry. Daar is mense wat so met God en die kerk omgaan. Dis duidelik dat hierdie soort diens bymotiewe het. Dit gaan nie oor ‘n egte verhouding van liefde met God nie, maar net oor wat hulle uit Hom kan kry.

Nou, meer spesifiek die mense waaroor ons vraagsteller bekommerd is – hulle wat ook iets van God/die kerk wil hê, maar nie eens die “ordentlikheid” het om voor te gee dat hulle Hom dien nie. Jy sien hulle net in die kerk wanneer hulle in ‘n hoek gedryf word. Dan onthou hulle skielik dat God daar is, of dat sy “verteenwoordiger op aarde”, die kerk, daar is om te help. Dit is duidelik dat ook hier bitter min van ‘n egte verhouding met God ter sprake is. Hulle gebruik God net as ‘n finansiële of materiële kruk. Die kerk is net ‘n gerieflike vangnet wat moet keer dat hulle hulle finansieel te pletter val.

Hoe nou gemaak wanneer die kerk met hierdie verskynsel te doen het? Twee dinge moet hier gesê word:

1. Die kerk mag nie as geestelike afperser optree nie. Ons mag nie aan sulke mense sê nie: Ons sal julle slegs op ‘n geestelike proefbasis help; bewys eers dat julle dit ernstig met God bedoel, dan sal ons julle help. Nee, die kerk tree uit liefde en barmhartigheid op, ongeag of die persoon wat om hulp vra dit waardig is of nie. Want dit is soos God met mense werk. Hy eis nie dat ons eers moet bewys dat ons sy liefde waardig is voordat Hy help nie. Hy gee onvoorwaardelik. In Matt 5:45 sê Jesus: “Die Vader in die hemel laat sy son opkom oor goeies én slegtes, en Hy laat reën oor dié wat reg doen én oor dié wat verkeerd doen.” Dis die rede waarom ons teenoor almal ons liefde moet betoon, selfs ons vyande, en nie net teenoor dié wat in ons oë ons liefde waardig is nie.

Daarom, selfs al weet die kerk dat daar mense is wat die kerk misbruik, wat God net “opsoek” in tye van nood, moet ons nogtans met liefde en erbarming optree. Net soos God gee sonder om te verwyt, moet sy kinders dit ook doen. Dis wie ons is, ons kan nie anders optree as wat God handel nie.

2. Dit beteken egter nie dat ons nie met sulke “misbruikers” van God se liefde ‘n pad moet loop nie. Wanneer ons vermoed dat mense God en die kerk misbruik, moet ons dadelik help én dan die moed hê om met hulle te praat. Want baie mense het so geestelik afgestomp geraak dat hulle nie eens weet dat hulle die kerk misbruik nie. Vir hulle is dit maar soos die verhouding met God/die kerk werk. En dit vat gesprek en bemoeienis oor ‘n lang tyd heen om mense van insig te laat verander, selfs te laat skaam kry oor hulle optrede. Neem Saggeus (Luk 19:1-10): Dis eers nadat Hy Jesus werklik ontmoet het, en Jesus saam met hom na sy huis gegaan het, dat hy tot die besef kom dat hy mense verontreg het. En toe eers was hy bereid om te vergoed vir sy verkeerde optredes.

Daar is dus nie ‘n eenvoudige antwoord vir die probleem van “kerklike misbruikers” nie. Enersyds het die kerk nie ‘n keuse nie as om te help waar nood is. Die liefde van Christus dring ons daartoe. Andersyds moet ons met diesulkes ‘n pad van volhardende en liefdevolle “opheffing” loop. En dalk gebeur daar ‘n wonderwerk. Egte geestelike werk is ‘n lewenslange roeping van bemoeienis met mense – eerlike soekers én kansvatters.
Skrywer:  Prof Hermie van Zyl