Jona en Johannes; Josef en Joses – Francois Malan

Wollie vra:

Dit wil egter voorkom asof daar “moontlikke” verkeerde vertalings met die Bybel plaasgevind het, asgevolg van tale.

Dit laat my nog steeds met n onduidelikheid oor wie dus die werklikke Vader van Simon was. Johannes of Jona.

Ek sal graag ook die volgende verklaring wil weet.

Markus 15 vers 47 “volgens die 33 vertaling” word daar genoem dat Maria die moeder van Joses was.

Markus 16 vers 1 word daar genome dat Maria die moeder van Jacobus was.

Was Jacobus en Joses broeres of is dit n ander Maria.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord

Johannes of Jona.

Jona is die Hebreeuse naam (bv. ook van die profeet tydens Jerobeam II se tyd, 784-753 v.C., 2 Konings 14:25. Jona is ook die Hebreeuse word vir ‘duif’).

Johannes is die Griekse weergawe van Jona in die Nuwe Testament, wat in Afrikaans gevolg word. Die Engelse weergawe van die Griekse Johannes is John.

 

Jakobus en Joses

(NB die Afrikaanse vertalings spel almal die naam Jakobus met ‘n ‘k’ soos in Grieks)

In Markus 15:40 word onder die vroue wat van ver af die kruisiging dopgehou het enkeles genoem. Die tweede Maria word genoem ‘die moeder van Jakobus die kleine (of: die jonge Jakobus) en Joses.’

Matteus, wat ná Markus geskryf is, en baie uit Markus oorgeneem het, noem haar volgens die oudste manuskripte in 27:56 Maria die moeder van Jakobus en Josef – soos in die 1983 vertaling. Die 1933 vertaling het dit verander na Maria die moeder van Jakobus en Joses, om by Markus te pas.

(Johannes 19:25 noem die vroue by die kruis: ‘sy moeder en die suster van sy moeder, Maria van Klopas, en Maria Magdalena’ – dis is onwaarskynlik dat Jesus se moeder se suster se naam ook Maria sou wees, en daarom is die Maria van Klopas nie die naam van Maria se suster nie, en is Maria van Klopas waarskynlik die derde van die vier vroue wat Johannes noem.

Die suster van sy moeder is waarskynlik Salome wat in Markus 15:40 en 16:1 genoem word. Sy was miskien die vrou van Sedebeus en die ma van Jakobus en Johannes na wie in Matteus 20:20 verwys word. )

Markus 15:47 se ‘Maria die moeder van Joses,’ en Markus 16:1 se ‘Maria die moeder/ma van Jakobus’ kan waarskynlik aandui dat Jakobus en Joses haar twee kinders was omdat Markus 27:56 haar noem: Maria die moeder van Jakobus en Josef. Maar wie sy of Jakobus of Josef/Joses was, weet ons nie verder nie.

(Lukas 24:10 noem die volgende vroue by die graf: Maria Magdalena en Johanna en Maria van Jakobus en die ander saam met hulle. In die lig van Markus moet die ‘van Jakobus’ beskou word as ‘die moeder van Jakobus’ en nie ‘die vrou van Jakobus’ nie).

Die Evangelies is lank na Jesus se dood geskryf op grond van mondelinge oorleweringe, en kon sulke verskille soos bv. Josef of Joses maklik ingekom het. Die kerklike tradisie wat die geskiedskrywer Eusebius na 310 n.C. neergeskryf het, vertel bv. dat die gemeente in Rome by Markus, as volgeling van Petrus, in die tyd van keiser Claudius (41-54 n.C.), aangedring het om die lering wat hulle van Petrus mondelings ontvang het op skrif te stel, en dat dit eventueel die Evangelie van Markus geword het wat deur die ander gemeentes aanvaar is. Jesus is ongeveer die jaar 30 n.C. gekruisig. Matteus, wat vir die gemeentes in Palestina en Sirië geskryf is, en Lukas, wat Asië en Griekeland waarskynlik op die oog gehad het, is albei waarskynlik rondom die jare 70 n.C. geskryf is, het o.a. gebruik gemaak van Markus se Evangelie. Johannes se Evangelie is eers tussen 90-95 n.C. geskryf met ou mondelinge oorleweringe wat daarin opgeneem is.

Totdat boekdrukkuns tussen 1440-1450 uitgevind is, is alle boeke met die hand oorgeskryf. Ons het geen oorspronklike geskrif in die Bybel nie, maar die Bybel is opgestel uit afskrifte wat deur die eeue afgeskryf is op Papirus (van plantmateriaal gemaak) en die meer duursame materiaal, Perkamente (van velle gemaak; vgl. 2 Timoteus 4:13).

 

Skrywer:  Prof: Francois Malan




Geloofsekerheid – Francois Malan

’n Leser vra:

Hoe weet ‘n mens verseker dat jy hemel toe gaan?

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Dit is ‘n geloofsekerheid. Die Johannes Evangelie praat van die lewe in hemel as die ewige lewe wat nou reeds begin vir hulle wat in Jesus Christus glo as die Seun van God wat vir hulle sondes gesterf het.

 

1 Johannes 5:10-13 sê: Wie in (Jesus) die Seun van God glo, besit die getuienis in homself, die getuienis wat God oor sy Seun gelewer het, naamlik dat God die ewige lewe vir ons gegee het, en dié lewe is in sy Seun. Wie die Seun het, het die lewe; wie nie die Seun van God het nie, het nie die lewe nie. Dit het ek (Johannes) aan julle geskryf sodat julle kan weet dat julle die ewige lewe het, julle wat in die Naam (dit is in die persoon) van die Seun van God glo.

Die ewige lewe is aan Jesus, die Seun van God verbind. Wie glo dat Jesus self God is wat vir al die sonde van die wêreld gesterf het, het reeds aandeel aan die ewige lewe. Elkeen wat aan Jesus verbind is deur in Hom te glo, word deel van die ewige lewe wat in Hom is omdat Hy, soos die Vader, die ewige God is (vgl Johannes 1:1-4).

 

Johannes 3:16 sê: Want so lief het God die wêreld gehad dat Hy sy enigste Seun gegee het, sodat elkeen wat in Hom glo, nie verlore gaan nie, maar die ewige lewe kan hê.

 

Die Heilige Gees het gekom om die wêreld te oortuig van sonde en van geregtigheid en van oordeel (Johannes 16:8-11):

16:9 van sonde omdat hulle nie in Jesus glo nie,

 

16:10 van geregtigheid – dit beteken om in die regte verhouding tot God die Vader te wees, deur te glo in Jesus wat as die lam van God vir die sonde van die wêreld gesterf het (Johannes 1:29). Die Heilige Gees oortuig ons deur die Woord van God dat Jesus as God en mens vir ons mense se sondes gesterf het, en dit is ons verantwoordelikheid om te besluit om dit te glo en daarvolgens te lewe.

Efesiërs 2:8 sê: ‘Uit genade is julle verlos, deur geloof. En dit kom nie uit julle self nie; dit is die gawe van God.’ Ons geloof in die Here Jesus as ons Verlosser kom deur die oortuigingswerk van die Heilige Gees wat in ons kom woon sodat ons in Jesus as ns Verlosser van sonde kan glo.

Jesus is die Seun van God, en almal wat aan Hom verbind is deur geloof in Hom word saam met Hom kinders van God, deel van God se gesin (lees Romeine 8:14-17).

 

16:11 van oordeel, omdat die heerser van hierdie wêreld (die Satan) reeds geoordeel is – daarom kom ons nie in die oordeel nie. Johannes 3:36: Wie in die Seun glo het die ewige lewe, maar wie aan die Seun ongehoorsaam is, sal die lewe nie sien nie; inteendeel, die toorn van God bly op hom.

 

In Johannes 14:23 sê Jesus: ‘As iemand My liefhet, sal hy ter harte neem wat Ek sê, en my Vader sal hom liefhê en Ons sal na hom toe kom en by hom woon.’ Dit het Hy gesê nadat Hy reeds in 14:16-17 belowe het: ‘Ek sal die Vader vra en Hy sal vir julle ‘n ander Helper gee sodat Hy vir ewig by julle kan wees. Hy is die Gees van die waarheid wat die wêreld nie kan ontvang nie, omdat die wêreld Hom nie sien nie en ook nie ken nie. Julle ken Hom egter, omdat Hy by julle bly en in julle sal wees.’ Deur die inwoning van die Heilige Gees in ons, is die Vader en die Seun ook teenwoordig in ons.

 

In Johannes 17:3 sê Jesus in sy gebed tot sy Vader: ‘En dít is die ewige lewe, dat hulle U ken, die enigste ware God, en ook Hom wat U gestuur het – Jesus Christus.’ Die ewige lewe is ‘n lewe in die liefdesgemeenskap van God: Vader, Seun en Heilige Gees – God is liefde (1 Johannes 4:8,16), dit is die verhouding tussen die Vader en die Seun en die Gees, en van hulle tot die wêreld (Joh 3:16).

Jesus het die nag voor sy sterwe vir ons sonde, vir sy dissipels gesê: ‘Ek gee julle ‘n nuwe opdrag: julle moet mekaar liefhê. Net soos Ek julle liefgehad het, moet julle ook mekaar liefhê. Dit is hoe almal sal weet dat julle my dissipels is – as julle liefde teenoor mekaar het’ (Johannes 13:34-35); en: ‘groter liefde as dít het niemand nie, dat iemand sy lewe aflê vir sy vriende’ (15:12-14).

 

Aan ons liefde vir mekaar, en selfs vir ons vyande (Matteus 5:43-48) kan ons weet dat ons kinders van God is, deur ons geloofsverbondenheid aan sy Seun en aan mekaar deur die liefde wat God in ons werk deur sy Gees (vgl. die vrug van die Gees se werk in ons volgens Galasiërs 5:22-23).

 

In Johannes 10:27-28 sê Jesus: ‘My skape luister na my stem, en Ek ken hulle, en hulle volg My. Ek gee hulle die ewige lewe, en hulle sal tot in ewigheid nooit verlore gaan nie en niemand sal hulle uit my hand ruk nie.’

 

Skrywer:  Prof Francois Malan




Seun van Jona of Johannes? – Francois Malan

Wollie vra:

Graag sal ek wil weet. Volgens die 33 uitgawe van die Bybel was Simon Petrus die seun van Jona. In latere uitgawes van die Bybel word gepraat van Simon Petrus die seun van Johannes. Kan u asb vir my n uitklaring daarvan gee.

 

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

In Grieks word die twee name verskillend geskryf

In die Griekse teks van Johannes 1:42 sê Jesus: ‘jy is Simon die seun van Johannes’ (die Grieks het die genitiewe vorm ’Iooánnou wat beteken ‘van Johannes’) volgens twee van die oudste manuskripte uit ongeveer die jaar 200 n.C., een uit die derde eeu n.C., twee uit die vierde eeu n.C. wat deur die 1983-vertaling gebruik is, terwyl latere manuskripte vanaf die vyfde eeu n.C., wat destyds deur die 1933 vertaling gebruik is, lees ‘seun van Jona’ (Griekse genitief vorm’Iooannâ) So ook in Joh 21:15,16,17 ‘van Johannes’ teenoor lateres se ‘van Jona.’

Die verandering van Johannes na Jona deur latere afskrywers het waarskynlik gebeur deurdat hulle die Johannesteks aangepas het by die Griekse teks van Matteus 16:17 se ‘Simon Barjona,’ wat die Hebreeuse vorm netso in Grieks (Barioonâ) oorgeneem het. ‘bar’ in Hebreeus beteken ‘seun.’ Die 1933 teks het dit tot ‘Bar-Jona’ verander, amper soos twee manuskripte uit die 8e eeu n.C. wat dit as twee woorde geskryf het ‘Bar Jona.’ Die 1983 teks skryf dit soos in die oudste manuskripte as Barjona.

Die vrou wat in Grieks in Lukas 8:3 en 24:10 ‘Joanna’ (’Iooánna) genoem word, is deur die Hollandse en Afrikaanse vertalers as ‘Johanna’ vertaal. Die Griekse vroulike vorm kon meegehelp het aan die verwarring.

Skrywer:  Prof Francois Malan




Jona word na Nineve gestuur – Francois Malan

Willie vra

Nimrod , n afstammeling van Gam ( Gam se seun Kus was Nimrod se pa) het Nineve gebou – is ek reg ?

Dit was dus baie lank voor Jona op die toneel verskyn het ( Jona =780-740 Voor Christus ??)

Is ek reg as ek se die mense moes in Jona se tyd God geken het anders sou hulle nie op sy boodskap reageer het nie ? Ek wonder hoekom God nou juis vir Jona Nineve toe gestuur het ?-

Antwoord

Prof Marius Nel antwoord

U het begrip daarvoor dat ons ‘n rekonstruksie moet maak van gebeure wat baie eeue gelede gebeur het, veral as daar dan geen historiese rekords oorgelewer is oor die godsdiens van Nineve nie, soos wel die geval is.

Die Jonaboek word vir Jode vertel met die duidelike doel om aan hulle te verduidelik hoe belangrik dit is om gehoorsaam aan die God van die verbond te wees, of dan, hoe belangrik dit is om die voorwaardes van die verbond na te kom. Indien ‘n mens dit nie doen nie, beland jy uiteindelik in ballingskap omdat die land jou uitspoeg. Wanneer jy aan die voorwaardes voldoen deur jou aan God se stem te steur en sy wil te doen, red Hy jou. Hoe die Here die Nineviete red, is ‘n goeie idee hoe die beginsel funksioneer.

Die boek spreek ook die Jode van die dag aan in hulle nasionalistiese opeising van God as die eksklusiewe God van Israel, die God wat Hom slegs met Israel besig hou. Nee, beduie die boekie, God hou Hom nie met ‘n volk op nie maar met mense wat in ‘n verhouding met Hom staan.

Die godsdiensfilosofie van die dag het bepaal dat gode aan volke en lande verbind is. Wanneer jy in ‘n ander land kom, was dit belangrik dat jy die gode van daardie volk eer, anders het jy moeilikheid. Nou kom hier ‘n vreemde profeet en verkondig ‘n vreemde God, en nogtans steur die NIneviete hulle aan daardie God, tot so ‘n mate dat Hy hulle red.

Skrywer: Prof Francois Malan