Apollos – Coen Slabber

Ek het geplant, Apollos het natgegooi, maar dit is God wat laat groei het (1 Korintiërs 3:6).

Wie is hierdie Apollos van wie Paulus hier praat? Apollos was ‘n Jood uit Aleksandrië wat tot bekering gekom het. Hy was ‘n tydgenoot van Paulus en het ‘n belangrike rol in die gemeentes van Efese en Korinte gespeel. In Aleksandrië het hy waarskynlik onder die invloed van Philo, die Joodse filosoof, gekom.

Ons lees van Apollos veral in Handelinge 18:24 – 19:1. Hy reis van Aleksandrië en kom in Efese aan – waarskynlik in die jaar 52 of 53. Hy was ‘n begaafde spreker met ‘n deeglike kennis van die Skrif. Ons lees dat hy in die leer van die Here onderrig ontvang het. Hy praat met groot geesdrif en leer ander alles  oor Jesus. Terwyl hy eendag met vrymoedigheid in die sinagoge gepreek het, hoor Priscilla en Akwila, vriende en medewerkers van Paulus, hom en nooi hom na hulle huis toe. Daar maak hulle vir hom die leer van God nog duideliker. Wat was dan die verskille tussen wat Apollos en wat Priscilla en Akwila geleer het? Dit was waarskynlik verskille oor die doop en die rol van die Heilige Gees. Ons lees dat die doop waarvan Apollos geweet het die doop van Johannes die Doper was.

Van Efese reis Apollos na Agaje. Die gelowiges in Efese gee vir hom ‘n aanbevelingsbrief. In Korinte, die hoofstad van die Romeinse provinsie van Agaje, weerlê hy kragtig en in die openbaar die Jode en bewys uit die Skrif dat Jesus die Christus is. Dit is juis deur sy werk in Korinte dat Paulus na Apollos as die een wat natgooi verwys.

Ongelukkig was daar faksievorming in die gemeente van Korinte. Daar was vier faksies: een vir Paulus, een vir Apollos, een vir Sefas en een vir Christus (1 Korintiërs 1:12). Daar is geen rede om te dink dat Apollos enigiets met hierdie faksievorming te doen gehad het nie. Ons lees later dat Paulus herhaaldelik vir Apollos versoek het om na Korinte terug te keer, maar hy wou nie: Hy sal gaan sodra die tyd vir hom geleë is (1 Korintiërs 16:12). Die enigste ander keer wat ons van Apollos in die Bybel lees is in Titus 3:13.

Hieronimus skryf dat Apollos so ontevrede was met die verdeeldheid in Korinte dat hy en die regsgeleerde, Zenas, na Kreta gaan. Die verdeling in Korinte is mettertyd geheel veral deur Paulus se briewe. Apollos het waarskynlik later na Korinte teruggekeer.

Martin Luther het geglo dat Apollos die skrywer van die Hebreër-brief was. Verskeie kerkgenootskappe (byvoorbeeld die Missouri-sinode van die Lutherse Kerk) beskou Apollos as ‘n heilige. Elke jaar op 13 Februarie word Apollos, Priscilla en Akwila herdenk.

Die feit dat Apollos in Aleksandrië grootgeword het, moes beslis ‘n invloed op hom gehad het. Philo, die Joodse filosoof, beweer daar was destyds ongeveer een miljoen Jode in Egipte – die oorgrote meerderheid in Aleksandrië. Dit was die grootse Joodse gemeenskap in die diaspora. Aleksandrië was veral bekend vir sy uitstekende biblioteek. Dit is dan ook die plek waar die Hebreeuse Ou Testament in Grieks – die Septuagint – vertaal is. Philo was ook bekend vir sy allegoriese Skrifinterpretasie. [Allegorie – sinnebeeldige voorstelling van ‘n abstrakte begrip, meestal met lewende wesens wat die abstrakte begrippe voorstel. Grieks: allos – anders ₊  agoria = sprekende].

Wat kan ons by Apollos leer?

1. 1.Apollos gebruik die plek waar hy grootgeword het om sy verstaan van die Skrif te ontwikkel. As ek ernstig is om die Skrif te bestudeer en te verstaan, moet ek alle moontlike hulpbronne tot my beskikking gebruik.
2. 2.Apollos is oop en leerbaar. Toe Priscilla en Akwila hom nader om die leer van die Here vir hom nog duideliker te maak, luister hy en pas aan. Ek weet nooit genoeg dat dit nie vir my meer nodig is om te leer nie.
3. 3.Apollos gebruik sy gawe – prediking – om die liggaam van Christus uit te bou. Elkeen van ons het ‘n gawe ontvang. Gebruik ek my gawe om die liggaam van Christus uit te bou?
4. 4.Apollos gebruik sy kennis van die Skrif om die Christelike geloof te verdedig: Hy het die Jode in die openbaar kragtig weerlê en uit die Skrif bewys dat Jesus die Christus is. Gebruik ek my kennis om ander tereg te wys as hulle van die Skrif afdwaal … in die openbaar?

Apollos, begaafde spreker, altyd bereid om nog meer te leer, is vir elkeen van ons ‘n voorbeeld om na te volg.

Skrywer: Dr Coen Slabber

He who has never learned to obey cannot be a good commander. —Aristoteles

Die verhaal van Josef (2)

God hoor Josef se gebede, maar nie op die manier en tyd wat Josef vra nie. Dit lyk asof God verborge is. Maar tog vertrou Josef steeds vir God. Toe hy in die tronk sit en die bakker en skinker  se drome moes uitlê, sê hy vir hulle: God ken julle drome se uitleg (Genesis 40:8). Hy vertrou dat God hom sal help om hulle drome uit te lê. Hy het nie sy rug op God gedraai omdat God nie sy gebede verhoor het nie. Uiteindelik sou Josef sien wat God se plan met hom was. As hy dan op sy lewe sou terugkyk, sou hy besef het dat God die hele tyd by hom was en aan die werk was.

In 2 Konings 6:8 – 23 lees ons dat die koning van Aram mense stuur om Elisa te vang. Elisa was op daardie stadium in Dotam. Die koning omsingel die stad. Die môre vroeg sien die slaaf die leër van die koning om die stad – met perde en strydwaens. Hy is bang. Elisa het gebid: “Here, maak tog sy oë oop dat hy kan sien.” Die Here het die oë van die slaaf oopgemaak, en hy het gesien. God antwoord Elisa se gebed onmiddellik. In Josef se geval doen Hy dit nie. God was net so teenwoordig en aktief in sy stadige antwoord aan Josef as in sy vinnige antwoord aan Elisa.

Dikwels gee God nie vir my wat ek vra nie – Hy gee vir my wat ek sou gevra het as ek, soos Hy, alles geweet het. Ek weet nie genoeg om bitter te wees of om my rug op God te draai as Hy my gebede anders antwoord as wat ek gevra het nie. Ek kan nie die doel wat Hy vir my het, verydel nie. Ek moet God vertrou.

Na Jakob se dood is Josef se broers bang. Gaan Josef nie nou dat hulle pa oorlede is wraak neem nie? Maar dan antwoord Josef hulle: Moenie bang wees nie. Ek is nie God nie. Julle wou my kwaad aandoen, maar God wou daarmee goed doen: Hy het gesorg dat ‘n groot volk aan die lewe gebly het. Moenie bang wees nie. Ek sal sorg dat julle en julle kinders kos het (Genesis 50:19 – 21).

Hieruit leer ek ‘n ongelooflike les: Josef aanvaar dat agter alles wat gebeur het, die goedheid en liefde van God was. Maak nie saak wat ek verkeerd doen nie God gebruik dit ten goede. Dit is presies wat Paulus sê: Ons weet dat God alles ten goede laat saamwerk vir dié wat Hom liefhet, dié wat volgens sy besluit geroep is (Romeine 8:28). Paulus en Josef sê dit maak nie saak hoe sleg dinge vir my lyk nie, kan ek seker wees dat Hy my liefhet. As ek my deur Jesus Christus aan God gegee het, is ek syne en Hy is myne. Niks kan dit ooit verander nie.

Alles wat met Josef gebeur is deel van God se plan – ook die klein en slegte dinge. Meestal sien ons nie wat God alles vir ons doen nie. Everything is needful that he sends, nothing can be needful that he withholds (John Newton).

Moenie bang wees nie. Ek is nie God nie. Julle wou my kwaad aandoen, maar God wou daarmee goed doen: Hy het gesorg dat ‘n groot volk aan die lewe gebly het. Moenie bang wees nie. Ek sal sorg dat julle en julle kinders kos het (Genesis 50:19 – 21).

Josef sien God se hand selfs agter die slegte dinge wat met hom gebeur het. Dit stel hom in staat om sy broers te vergewe. Eeue later kom Jesus: Hy het na sy eiendom toe gekom, en tog het sy eie mense Hom nie aangeneem nie (Johannes 1:11). Jesus word ook verkoop. Judas gaan na die priesterhoofde: Wat sal julle my gee as ek sorg dat Jesus in julle hande kom. Hulle het hom toe dertig silwermuntstukke betaal (Matteus 26:14 – 16). Hy word ook verloën; Hy word onregverdig ter dood veroordeel. Jesus besef dat sy lyding deel van God se plan was. Vir Pilatus sê Hy: U sou geen gesag oor My gehad het as dit nie van Bo aan u gegee  was nie (Johannes 19:11).

Jesus Christus sterf vir die mense. Sy vyande het gedink sy kruisdood sou alles beëindig, maar God gebruik dit om baie lewens te red. Vandag sit Jesus Christus aan die regterhand van God vanwaar hy die geskiedenis reël en ons beskerm.

As ek voor die kruis sou staan, sal ek nie kan sien dat God iets goed hieruit kan bring nie. Tog is dit die beste ding wat God nog ooit vir die mensdom gedoen het. Hiermee het Hy die bose, die sonde en die dood oorwin. Maar dan moet ek doen wat Jesus Christus gedoen het – ek moet God ten volle vertrou. Die dood van Jesus Christus was nie ‘n tragedie nie. ‘

Ek mag dalk nie alles verstaan nie, maar ek moet God vertrou.

No man will make a great leader who wants to do it all himself, or to get all the credit for doing it. —Andrew Carnegie

Die verhaal van Josef (1)

Vertroue in God skakel nie hartseer uit nie; die een weerspreek nie die ander nie. Om God te vertrou is dikwels nie maklik nie. Lees net Josef se storie. Josef was die tweede jongste van Jakob se seuns. Hy was Jakob se gunsteling: Van al die seuns was Israel die liefste vir Josef. Hy maak vir hom spesiale klere. Dit maak hom ongewild by sy broers. Om dinge te vererger vertel hy twee drome wat hy gehad het. In hierdie drome buig sy broers voor hom neer en dien hom. Josef was arrogant en het ‘n onrealistiese siening van homself gehad.

Daarna gebeur daar baie met Josef. Hy word aan Ismaelitiese handelaars as slaaf verkoop, en beland so in Potifar se huis. Daar ontstaan nuwe probleme: Potifar se vrou probeer om vir Josef te verlei. Sy vertel vir haar man dat Josef by haar probeer aanlê het. So beland Josef in die tronk. Saam met hom in die tronk is die koning se skinker en bakker. In die tronk lê hy die skinker se droom uit. Later, toe die farao ‘n droom gehad het, kon geen van sy waarsêers dit uitlê nie. Die skinker vertel vir die farao van Josef wat sy droom uitgelê het. Die farao laat vir Josef kom en hy lê die droom uit – sewe maer jare van hongersnood lê voor. Josef lê nie net die droom uit nie, maar lê ‘n plan aan die koning voor oor die hantering van daardie moeilike jare. Kyk, ek stel jou aan oor die hele Egipte (Genesis 41:41).

Josef se plan is suksesvol. Almal in Egipte oorleef en mense uit die hele streek kom na Egipte om kos te kry. Josef se broers kom ook na Egipte om brood te koop. Josef herken hulle, maar hulle herken hom glad nie. Josef besluit on sy identiteit vir hulle weg te steek. Daar is verskeie ontmoetings tussen Josef en sy broers. Hy versteek tydens een van hierdie besoeke sy silwerbeker in Benjamin se graansak. Nadat sy broers weg is, stuur hy sy hoofamptenaar om hulle terug te bring. Hulle kry die beker in Benjamin se graansak. Die gevolg is dat Josef besluit Benjamin moet agterbly as sy slaaf. Juda kom toe nader en sê dat dit Jakob se dood sou veroorsaak en bied aan om in Benjamin se plek te bly. Daar was ‘n geleentheid vir die broers om vir Benjamin te verraai, maar hulle doen dit nie. Josef bars in trane uit en sê vir hulle wie hy werklik is. Die hele familie, insluitend Jakob, word weer herenig. Hulle woon saam in vrede en voorspoed.

Kyk terug oor die hele verhaal en vra dan: Was God werklik al daardie jare in Josef se swaarkry afwesig? Dit lyk so. Nee, Hy was daar; Hy was aan die werk; Hy was in beheer al was Hy verborge. Daar is soveel “toevallighede” in hierdie verhaal – as dit nie gebeur het nie, sou … Wat sou gebeur het as Josef nie in Egipte gekom het nie? Sou groot getalle mense – waarskynlik ook sy eie familie – nie van honger omgekom het nie?

God is soewerein en in beheer, maar die mens het ‘n vrye wil en is verantwoordelik vir sy eie keuses. Alles wat met Josef gebeur het, was duidelik deel van God se plan. Op elke punt was Hy teenwoordig en het Hy aan die kleinste besonderhede gewerk. So het Hy Hom dit voorgeneem, Hy wat alles laat gebeur volgens sy raadsbesluit (Efesiërs 1:11).

Wat die broers gedoen het, was verkeerd. Niemand het hulle gedwing om dit te doen nie. Jare moes hulle met hulle skuldgevoelens saamgeleef het. Hulle gaan deur ‘n pynlike proses waarin hulle hulle bose lewe moes herleef en verwerp voordat hulle vryheid en vergifnis gekry het. Wanneer ons getug word, lyk die tug op daardie oomblik nie na iets om oor bly te wees nie, maar om oor te huil. Later lewer dit egter vir dié wat daardeur gevorm is, ‘n goeie vrug: vrede omdat hulle gehoorsaam is aan die wil van God (Hebreërs 12:11).

Skape wat gedip moet word, is bang. Ons het ‘n goeie Herder wat aan sy skape toegewy is. Ons sal ook deur dinge gaan wat ons bangmaak en wat ons op daardie stadium nie verstaan nie. Maar God is nie verborge nie.

Volgende keer kyk ons verder na Josef se verhaal.

Instead of being free in God, people long to be free from God. — Emil Brunner

2014: Die jaar van gee

Kom ons maak 2014 die jaar van gee. In die proses moet ons altyd onthou dat ons nooit meer as God kan gee nie. Kom ons maak ‘n paar stellings oor gee.

Stelling #1: Vir ‘n volgeling van Jesus is gee nie ‘n keuse nie … dit is gehoorsaamheid

• Jesus stel dit baie duidelik : Waar jou skat is, daar sal jou hart ook wees (Matteus 6:21).
• Jesus sê dat die grootste mededinger vir ons hart geld is: Jy kan nie God en Mammon dien nie (Matteus 6:24).

Hoekom sal ons nou vir Jesus al ons sonde gee, maar niks van ons geld nie … en steeds sê dat ons volkome aan Hom behoort?

Stelling #2: As ons soos Jesus wil wees, moet ons iemand wat gee word

• God het sy Seun gegee (Johannes 3:16)
• Jesus het sy lewe gegee
• God het sy Heilige Gees gegee
• God gee aan ons die belofte van ‘n ewige lewe
• God gee aan ons die belofte dat Hy altyd met ons sal wees.

Ons kan gee sonder om lief te hê, maar ons kan nie liefhê sonder om te gee nie.

Stelling #3: Gee = Seën

God het nie ons geld nodig nie, maar ons het sy seën nodig. Vereer die Here met offerandes uit al wat jy besit en met die beste uit jou oes, dan sal jou skure oorvol wees en jou parskuipe oorloop van die wyn (Spreuke 3:9 – 10); Om te gee, maak ‘n mens gelukkiger as om te ontvang (Handelinge 20:35).

Stelling #4: Die beste plek om te gee, is die plaaslike gemeente

Mense wat gee, gee aan die gemeente die geleentheid om  ‘n impak op mense se lewens te maak. Deur te gee is almal betrokke

Kom ons maak 2014 die jaar van gee.