Sanctity has to do with gratitude. To be a saint is to be fueled by gratitude, nothing more and nothing less.Ronald Rolheiser

Mag situasies my dwing om leuens te vertel?

Moet Christene altyd die waarheid praat? Is dit nie reg om soms ‘n leuen te vertel nie?  In 1966 skryf Joseph Fletcher ‘n boek Situation Ethics: The New Morality. Fletcher sê dat dit soms reg is om God se morele wet te verbreek om ‘n hoër doel te bereik. Hy sê dat as iemand met ‘n geweer na jou huis kom om jou vrou en kinders dood te skiet, mag jy jok oor waar hulle is – die heiligheid van lewe het meer waarde as die heiligheid van die waarheid.

 Baie Christene verwys na die verhaal van Ragab (Josua 2) as regverdiging vir ‘n leuen. Twee verkenners kom na haar huis. Sy steek hulle onder die vlasstoppels op haar dak weg. Die koning van Jerigo vra dat sy die mans moet uitlewer, maar sy sê dat hulle net voor die stadspoort gesluit het, gevlug het. Sy het doelbewus gejok. Is haar leuen Bybelse regverdiging om te jok?

 Hier is ‘n paar beginsels wat ons in gedagte moet hou:

• Die Bybel skryf dikwels oor dinge wat God nie noodwendig goedkeur nie.
• As God een aspek van ‘n persoon goedkeur, beteken dit nie dat Hy alle aspekte van sy lewe en karakter goedkeur nie.
• Toepassing moet berus op wat die Bybel seën of aanbeveel en nie op elke besonderheidjie in die verhaal nie.

 As ons na hierdie beginsels kyk, mag dit wees dat  die verhaal in die Bybel opgeteken is sonder uitdruklike goedkeuring van haar leuen? Ragab se lewe is gespaar omdat sy die verkenners se lewe gered het. Beteken dit ook dat God haar oor haar leuen gespaar het?

 Wat die Bybel wel goedkeur is haar geloof:  Omdat Ragab, die prostituut, geglo het, het sy die verkenners vriendelik ontvang en het sy nie omgekom saam met dié wat aan God ongehoorsaam was nie (Hebreërs 11:31). Ons moenie verbaas wees dat Ragab gejok het nie – die middelpunt van haar lewe was onsedelike gedrag. Sy het waarskynlik gereeld vir die mans wat haar besoek het, gejok. Wat die verhaal wel beklemtoon, is dat, al was sy ‘n Kanaänitiese prostituut, Ragab in die God van Israel geglo het: Julle God, die Here, is God, bo in die hemel en onder op die aarde.

 As jong gelowige uit ‘n baie onsedelike agtergrond het Ragab ‘n leuen vertel. Haar voorbeeld  verskaf nie ‘n wettige etiese basis om leuens te vertel nie. Ons dien ‘n God van die waarheid wat ons oproep om die waarheid te praat: Wat julle moet doen, is dit: Praat die waarheid met mekaar, laat die waarheid en die reg geld in julle regspraak sodat daar vrede onder julle kan wees (Sagaria 8:16); Nee, ons sal in liefde by die waarheid bly en so in alle opsigte groei na Christus toe … Noudat julle die valsheid afgelê het, moet julle onder mekaar die waarheid praat, want ons is lede van dieselfde liggaam (Efesiërs 4:15 en 25).

 Om te sê dat ‘n leuen regverdig is om ‘n lewe te beskerm, impliseer dat God so min hulpbronne tot sy beskikking het dat Hy onder moeilike omstandighede leuens moet gebruik. Moes Ragab gejok het om die verkenners te beskerm of kon God hulle op ‘n ander manier gered het?  Het God ons leuens nodig om sy groot en soewereine doel te bereik? Ons God is tog groter as dit.

 In sy bergrede praat Jesus oor die aflê van ‘n eed sonder om die waarheid aan te pas (Matteus 5:33 – 37). Dit lyk nie asof daar ‘n Bybelse regverdiging is om te jok nie. Gelowiges moet onder alle omstandighede die waarheid praat en op God se beskermende versorging vertrou.

The fights over should be minimised so that the fights for can be maximised.” – Jonathan Robinson

‘n Nuwe Kategismus: Vraag 49

Vraag:

Waar is Christus nou?

Antwoord:

Christus het liggaamlik op die derde dag na sy dood uit die graf uit opgestaan en sit aan die regterhand van die Vader. Daar heers Hy oor sy koninkryk en tree vir ons in, totdat Hy terugkeer om die hele wêreld te oordeel en te vernuwe. [Onderstreepte deel is die antwoord vir kinders.]

Skrifgedeelte:

Dit is dieselfde kragtige uitwerking van sy mag wat Hy uitgeoefen het toe Hy Christus uit die dood opgewek en Hom in die hemel aan sy regterhand laat sit het: hoog bo elke mag en gesag, elke krag en heerskappy, en wat daar ook al sprake van  mag wees, nie net in hierdie bedeling nie, maar ook in die bedeling wat kom (Efesiërs 1:19 – 21).

Kommentaar

God, Hy is ‘Ek is wat Ek is’ … en Christus Hy is ‘gister, vandag, môre en vir ewig dieselfde’ … ‘n Mens kan nie van enige skepsel van die wêreld sê dat dit wat gister was môre en vir ewig sal wees nie. Ons kan dit van Christus sê Hy is die alfa en die omega, die eerste en die laaste, Hy was en is en sal wees.. Daarom die wat op Hom gefundeer is, wat hulle vreugde in Hom het, hulle is ferm soos Hy ferm is; diegene wat op enigiets anders bou, verdwyn as die ding verdwyn. Daar is niks in die wêreld wat so ‘n wese het nie. Dit is net ‘n Christen wat in Christus is wat so ferm soos Christus is. Christus kan nooit wees behalwe dit wat Hy is nie. God moet altyd soos Hyself wees. Hy is die Here, ‘Ek is wat Ek is’ te alle tye. Sonder hierdie in Christus, wat is ons? Wat is bose mense? Kaf wat die wind wegwaai. Hulle is gras – niks weggevoer deur elke wind. Maar ‘n Christen is in steen, ‘n rots, gebou op Jesus Christus.

Hierdie kommentaar is deur Richard Sibbes (1577 – 1635), ‘n Engelse Puriteinse teoloog, geskrywe. In die vroeë 17de eeu staan hy in Londen bekend as the Heavenly Doctor Sibbes. Hy was die leraar by Gray’ Inn in Londen en Hoof van Catherine Hall in Cambridge. Sy bekendste werk was The Bruised Reed and Smoking Flax.

Hierdie kommentaar kom uit:   “Commentary on 2 Corinthians Chapter 1” in The Complete Works of Richard Sibbes, Volume 3 (Edinburgh, James Nichol, 1862), 426.

Verdere leesstof

 Concise Theology, deur J. I. Packer.

Gebed:

O God stempel ewigheid op my oë.

Hierdie gebed is deur Jonathan Edwards (1703–1758) geskryf. Hy was ‘n koloniale Amerikaanse prediker, teoloog en filosoof. Hy word die pastor van sy kerk in Northampton,  Massachusetts in 1726. Hy is welbekend vir sy preek “Sinners in the Hands of an Angry God” sowel as vir sy baie boeke insluitend  The End For Which God Created the World en A Treatise Concerning Religious Affections.  Edwards sterf na ‘n inenting teen pokke kort nadat hy president van die  the College of New Jersey (later Princeton Universiteit) geword het.

Dit kom uit Edwards se gebed aangehaal in  Holman Old Testament Commentary: Psalms 76–150, deur Steven Lawson (Nashville: B&H Publishing Group, 2006), 81.

Copyright © 2012 by Redeemer Presbyterian Church

We encourage you to use and share this material freely—but please don’t  charge money for it, change the wording, or remove the copyright information. Ek het slegs die gedeeltes vertaal.

A quiet disposition and a heart giving thanks at any given moment is the real test of the extent to which we love God at that moment –Francis Schaeffer

Saggeus en geld

Meeste van ons weet maar min van Saggeus, behalwe dat hy ‘n kort mannetjie was wat geweet het hoe om bome te klim. Maar sy verhaal is een van ‘n man wat  maar vrekkerig was wat verander in ‘n baie vrygewige man. Hy leer vir ons drie kritiese waarhede oor geld.

• Geldprobleme is meestal die gevolg van geldaanbidding

Afgodery beskryf die gesindheid van ons hart – waarna dit smag, waarop dit vertrou en iets anders as God begeer. Saggeus het geld aanbid.

Hy was bereid om te steel en sy eie mense seer te maak, want hy het geld meer as enigiets anders liefgehad. Vir Saggeus om die hooftollenaar te word, wys dat geld ‘n greep op sy hart gehad het. Die liefde vir geld lei tot allerhande  wangebruike – ek verneuk met my belasting, ek leen maar betaal nie terug nie, ek is onmiddellik jaloers as ek iemand sien wat iets het wat ek nie kan bekostig nie. Ek is allermins vrygewig.

• Net ‘n ondervinding met die evangelie verander die gesindheid van ons harte

Saggeus word nie vrygewig omdat Jesus hom beveel het om vrygewig te wees nie. Jesus se bevel aan Saggeus in die wildevyeboom was: Saggeus, kom gou af, want Ek moet vandag in jou huis tuis gaan (Lukas 19:5). Saggeus sit nie deur ‘n preek oor vrygewigheid nie – hy aanvaar die genade van Jesus Christus. Saggeus het verdien om verwerp te word, maar Jesus gaan eet by sy huis. Ons moet ons verhaal in dié van Saggeus sien. Ons verdien om deur God verwerp te word, maar God nooi ons uit om na Hom te kom. As Saggeus in ‘n vrygewige man verander het hoeveel te meer moet ons nie, want ons weet wat Jesus vir ons gedoen het – ons ken die hele omvang van sy genade vir ons. Die enigste manier waarop ons vrekkerige harte sal verander is deur na die kruis te kyk. As dit gebeur sal ons vrygewig word – sonder ‘n opdrag.

• Die mense wat vra hoeveel moet ek gee? verstaan dit nie

God het nie ons geld nodig nie. Mense glo dat God soos die regering is – gedurig ‘n tekort en voortdurend op soek na meer fondse. Daarom sê Paulus dat God die blymoedige gewer lief het (2 Korintiërs 9:7).

As ons voel ons raak suinig is die antwoord nie om harder te probeer nie. Die antwoord is om terug te kyk na die kruis waar God oorvloedig vrygewig met ons was.

A sense of astonished gratitude is very near the heart of authentic Christian experience –N.T. Wright

Ons baklei te veel

Daar is ‘n neiging by baie Christene om strydlustig en onverdraagsaam te wees. Ons raak betrokke by sake wat baie perifeer met die evangelie te doen het. Dit is makliker om oor dinge as vir dinge te baklei. Ons spandeer baie tyd om te baklei oor die regte siening van die huwelik en dit terwyl die wêreld te gronde gaan, want God se dienaars verrig nie meer hulle taak nie – hulle stry.

Natuurlik is van hierdie argumente belangrik, maar ons het baie energie om te baklei vir wie reg is, maar min energie vir wat reg is. Hierdie gevegte is belangrik, maar dit moet ons nie opgebruik of definieer of aflei nie. Die gevegte oor moet min wees sodat die gevegte vir uitgebrei kan word.