Jy moet die sabbatdag so deurbring dat jy dit heilig hou

Without the freedom to criticize, there is no true praise. -Pierre Beaumarchais (1732-1799)

Jy moet die sabbatdag so deurbring dat jy dit heilig hou

As ek glo dat die tien gebooie as norm vir Christene moet dien, moet ek dit in sy geheel aanvaar – dit is ‘n totale pakket. Die beginsels is absolute opdragte – ongekwalifiseerd. Maar wat dan van die sabbatsgebod? Kan ons hierdie gebod sien as ‘n uitsondering en dit sommer verwyder? Kan ons dit as deel van die seremoniële wette wat in Christus tot ‘n einde gekom het, beskou? Hierdie benadering is onverdedigbaar:

 

  • Die sabbatgebod is ingebed in die tien gebooie as ‘n fundamentele beginsel van die verbondverhouding – soos al die ander gebooie. Ons kan dit dus nie anders as die ander gebooie hanteer nie.
  • In die Eksodus weergawe is die ses plus een ritme fundamenteel tot die kosmiese orde. Die Here het in ses dae die hemel en alles daarin gemaak, die aarde en alles daarop, die see en alles daarin. Op die sewende dag het Hy gerus, en daarom het die Here dit as ‘n gereelde rusdag geheilig (Eksodus 20:11).
  • Die oorsprong van hierdie gebod is anders as dié van Israel se  seremoniële wette. Reeds in Eksodus 16:23 – voor die Israeliete by Sinai gekom het – lees ons: Môre is ‘n rusdag, ‘n gewyde sabbat van die Here.
  • Die sabbatgebod is nie primêr ‘n kultiese ordinansie nie. Dit was beide humanitêr (‘n gawe wat aan mense  rus en verfrissing bied van werk) en teologies – dit gee aan Israeliete die geleentheid om hulle teologiese perspektief op die lewe te verklaar (God is die Skepper van alles). Hulle betuig ook hulle vertroue in Hom om op die sewende dag te voorsien en aanvaar die verbondsverhouding. Hulle spreek ook hulle dankbaarheid vir die verlossing uit slawerny en hulle deernis vir die armes uit.
  • Nêrens verklaar die Nuwe Testament dat die sabbatdag in Christus tot ‘n einde gekom het nie. Jesus en die vroeë dissipels het dit onderhou.

Teen die helfte van die tweede eeu het Christene toenemend op die Sondag vir aanbidding bymekaar gekom. Wat hulle gedoen het, was om die sabbat – ‘n dag van rus – te verander in ‘n Sondag waartydens die opstanding en die nuwe lewe gevier is. Soos die sabbat op die sewende dag ‘n teken van die verbond vir Israel was, is die eerste dag die teken van die nuwe verbond vir Christene.

As ons die Sondag onderhou, verklaar ons ook:

  • Ons fundamentele teologiese perspektief op die lewe – God is die Skepper van alle dinge.
  • Ons vertroue in God dat Hy sal voorsien vir hierdie dag.
  • Ons aanvaar dat ons in ‘n verbondsverhouding met Hom staan.
  • Ons betuig ons dankbaarheid dat Hy ons van slawerny bevry het – ons slawerny van sonde.
  • Ons betuig ons deernis vir die armes.

Die Sondag is nie die Sabbat met al sy reëls en regulasies nie, maar die Sondag is ook nie ‘n gewone werksdag nie. Dit is immers die dag waarop ons Jesus Christus se opstanding vier.



‘n Nuwe Kategismus: Vraag 23

. —Thomas Brooks

‘n Nuwe Kategismus: Vraag 23

Vraag:

Hoekom moet die Verlosser ’n mens wees?

Antwoord:

 

Skrifgedeelte:

(Hebreërs 2:17).

Kommentaar:

En dan, nadat Hy so sterf – in ‘n sin elke dag doodgemaak word – word die mens in Hom, omdat Hy met die goddelike Seun verenig was, weer lewendig. Die Man in Christus staan weer op: nie alleen die God nie. Dit is die hele punt. Vir die eerste keer sien ons ‘n ware mens wat volledig weer lewend word.

Hierdie kommentaar is deur C. S. Lewis geskryf. Hy was lektor in Engelse literatuur aan die Universiteit van Oxford en professor van Engels aan die Universiteit van Cambridge. Hy skryf literêre kritiek, kinderliteratuur, fantasieliteratuur, sowel as teologie. Sy bekendste werke is Mere Christianity (waaruit hierdie kommentaar kom), The Srewtape Letters en The Chronicles of Narnia. Hy was ‘n lidmaat van die Anglikaanse Kerk. Sy bekering was deur sy vriend en kollega aan Oxford, J. R. R. Tolkien, beïnvloed

 The Complete C. S. Lewis Signature Classics(New York: Harper Collins, 2002), 145–146.

Verdere Leesstof

 A Faith to Live By, deur Donald Macleod.

Gebed

Copyright © 2012 by Redeemer Presbyterian Church

We encourage you to use and share this material freely—but please don’t  charge money for it, change the wording, or remove the copyright information. Ek het slegs die gedeeltes vertaal.



Vergeef ons hierdie foute

“Creation culminates in humanity where the spiritual and material world are joined together.” ~Herman Bavinck 

 Vergeef ons hierdie foute

John Newton, eienaar van ‘n slaweboot en latere Anglikaanse predikant, was ‘n goeie prediker, maar hy was veral bekend as herder en raadgewer. Sy pastorale briewe is ‘n skatkis. In een van hierdie briewe – Some Blemishes on Christian Character –  sê hy dat baie Christene daarin slaag om baie sondes te vermy, maar van werklike geestelike groei is daar maar min sprake.

 

Hy gee dan ‘n oortuigende en spesifieke voorbeeld van Christene wat fokus op hulle sterkpunte en niks aan hulle swakpunte doen nie. Hulle sien hierdie tekortkominge as slegs swakpunte. Dit lyk nie asof hulle enige uitgesproke opdrag in die Skrif oortree nie. Tog is hulle sondig, want hulle dra nie die vrug van die Gees wat gelowiges veronderstel is om te dra nie.

Hierdie klein “foutjies” in ‘n groot deel van die gelowige bevolking, beteken dat hierdie mense min invloed vir Christus by ander mense het. Ons foute lyk altyd klein vir onsself as gevolg van selfregverdiging, maar vir ander lyk hulle nie so klein nie. Newton het ‘n lys van hierdie “tekortkominge” opgestel.

Tim Keller  het hierdie lys uitgebrei, maar dit berus steeds grotendeels op Newton se oorspronklike lys. Newton het in elke geval ‘n humoristiese Latynse naam gebruik.

  • Austerus – ‘n soliede en gedissiplineerde Christen, maar krities, nie vrygewig en kwasterig. Hulle is temperamenteel, gee selde komplimente, prys nie sommer ander nie en is feitlik nooit nederig nie.
  • Infitialis – ‘n persoon met ‘n doelgerigte en versigtige karakter, maar  gewoonlik sinies, negatief,  pessimisties en altyd besig om ander te ontmoedig (dit sal nooit werk nie). Hulle ondersteun nie ander nie; hulle is nooit werklik gelukkig nie.
  • Pulsus – passievol, impulsief en ongeduldig; hulle deurdink nie dinge nie; hulle praat te gou; hulle kla gou en moet dikwels verskoning maak vir kras stellings.
  • Querulus – ‘n persoon met sterk oortuigings, maar luister swak. Hy argumenteer graag; leer nie graag nie; stadig om te erken dat hy verkeerd was.
  • Subjectio – ambisieuse persoon. Hy is dikwels geneig om die waarheid so effens te draai; bevorder homself; baie partydig; beskerm sy terrein
  • Potestas – kry dinge gedoen, maar hy moet in beheer wees; sukkel om mag te deel; wil alles graag self doen; baie suspisieus – vertrou nie ander nie.
  • Fragilis – vriendelik. Soek vriende, maar sy gevoelens word gou seergemaak; neem dikwels aanstoot; baie ontsteld deur ware of verbeelde kritiek van ander.
  • Curiosus – sosiaal, maar hy hou daarvan om negatiewe dinge van ander te weet. Hy skinder graag; dra vertroulike inligting oor; hou daarvan om ander te konfronteer.
  • Volatilis – Goedaardig en saggeaard. Hierdie persone help graag, maar hulle is onbetroubaar. Hulle is nooit betyds nie; kom nie beloftes na nie; hulle aanvaar te veel en doen daarom dikwels afskeepwerk.

Kyk om jou en jy sien hierdie eienskappe in baie mense om jou. Kyk na jouself: hoeveel van hierdie eienskappe sien jy nie in jouself nie? Heelwat.



Is my godsdiens iets wat ek privaat kan uitleef?

No man should judge unless he asks himself in absolute honesty whether in a similar situation he might not have done the same. -Viktor Frankl, skrywer, neuroloog en psigiater (1905-1997)

Is my godsdiens iets wat ek privaat kan uitleef?

Diegene wat glo dat hulle godsdienstig is, is aan twee versoekings onderworpe:

  • Hulle glo dat geestelikheid iets innerlik en privaat is.
  • Hulle glo dat geestelikheid ‘n saak van uiterlike prestasie is.

Ware liefde vir God se wortels lê in die hart, maar dit word in die lewe uitgeleef.

Ons sien die baie duidelik in Deuteronomium 6:6 – 9:

Hierdie gebooie wat ek jou vandag gegee het, moet in jou gedagtes bly. 7Jy moet dit inskerp by jou kinders en met hulle daaroor praat as jy in jou huis is en as jy op pad is, as jy gaan slaap en as jy opstaan. 8Jy moet dit as herinneringsteken vasbind aan jou hande, en dit moet ’n merk op jou voorkop wees. 9Skryf dit op jou deurkosyne en op jou stadspoorte.

Moses gebruik hier ‘n konsentriese patroon – vier sirkels wat al hoe wyer uitbrei. Onvoorwaardelike toewyding aan die Here moet alle dele van ons lewens deursuurdeeg.

  1. Dit moet in jou gedagtes bly. Dit moet op jou innerlike wese geskryf word – onuitwisbaar. Israel se geloof word nierituele gedefinieer nie, maar deur ‘n diep innerlike toewyding aan die Here.
  2. Dit is ‘n familiesaak: 7Jy moet dit inskerp by jou kinders en met hulle daaroor praat as jy in jou huis is en as jy op pad is, as jy gaan slaap en as jy opstaan.. Jy moet dit vir jou kinders leer en met die lede van jou huishouding bespreek. Inskerp beteken dat jy dit gereeld herhaal. Elke volwasse Israeliet en Christen is ‘n leermeester en moet elke geleentheid aangryp om te onderrig.
  3. Dit is ‘n openbare saak. 8Jy moet dit as herinneringsteken vasbind aan jou hande, en dit moet ’n merk op jou voorkop wees. Wat vasgebind moet word, is die Shema – die oproep vir heelhartige verbondsliefde: Daarom moet jy die Here jou God liefhê met hart en siel, met al jou krag (6:5). Wat presies aan die hande gebind moet word, is onseker. Op die voorkop beteken letterlik tussen die oë. Israeliete en Christene moet gemerk word as mense wat aanspraak maak dat die Here hulle God is en wat Hom volledig liefhet.
  4. Laastens is daar ‘n openbare verklaring: 9Skryf dit op jou deurkosyne en op jou stadspoorte. Hiermee herinner hulle hulleself dat hulle primêre verbondenheid aan die Here is. Hulle sien dit elke keer as hulle hulle huise verlaat of terugkom. So dra hulle die Here by hulle huise in as gas en Hoof van dieHulle moet dit op die stadspoorte skryf – so brei hulle hulle toewyding na die hele gemeenskap uit. Hulle herinner burgers en reisigers dat die Here oor hierdie stad regeer. Omdat hofsake naby die stadspoorte gehou is, herinner dit die mense wat die reg uitoefen dat alles tot eer van die goddelike Heerser gedoen moet word.

In hierdie gedeelte lees ons dat selfs die versierings in ons huise moet van ons geloof getuig – alle gaste en verbygangers moet weet van die geloof van die mense wat in daardie huis woon. Die inwoners van die huis moet herinner word dat hulle in afhanklikheid van die Here moet leef en dat hulle seëninge van hulle gehoorsaamheid afhanklik is. Sal mense wat in ons huise kom, weet dat ons gelowiges is?