Alle Paaie lei na Jesus: Wat is die mens? – Adrio König

Hoofstuk 5

In die vorige gedeelte het ons na die skepping gekyk. Nou gaan ons na verskeie aspekte van die mens kyk.

Die mens

5.1 Wat is die mens?

Dis ’n vreemde vraag. Hoe kan mense vra wat ’n mens is? Ons weet tog. Ons is dan self mense. Ons kan wel vra wat engele is, want ons kan hulle nie sien nie.

Ons kan vra hoe dit op die maan lyk, want ons was nog nie daar nie. Maar hoekom vra ons wat ’n mens is? Gaan kyk in die spieël. En tog staan daar hoeveel boeke op my rak – Afrikaans, Engels, Hollands, Duits – wat hierdie titel dra: Wat is die mens? Miskien is dit omdat daar so ’n onbeheerbare verskeidenheid onder mense is. En dan gaan dit nie net oor verskillende kleure en kulture nie. Dan gaan dit eerder oor die kwaliteit van menswees. Daar is uiterstes wat ’n mens in verwarring kan laat eindig: eerlik en bedrieglik, saggeaard en wreed, hardwerkend en lui, verstandig en stiksienig. Hoe lank sal ons aanhou? Wat is ’n mens? Wat/Wie is die mens wat ek gister ontmoet het? Wie is ek – regtig? Die man/vrou agter die masker, of die ware ek?

Dis mos nie waar van diere nie. Daar sal wel aggressiewe leeus en minder aggressiewes wees. Maar dis tog omtrent waar dit eindig. Daar is nie eerlike leeus en bedrieglike leeus nie, of betroubare en onbetroubare leeus nie. Maar wat het jy voor jou as jy ’n onbekende mens ontmoet? Kan jy hom/haar vertrou? En hoe maklik blyk dit nie agterna jy was heeltemal verkeerd in jou oordeel nie. ’n Vriend van my sê graag: “Ek hou nie van daardie man nie. Ek sal hom beter moet leer ken.” Maar dit kan ook andersom wees!

Dit is veral die etiese, morele kwaliteit wat op die spel is. Diere is nie kulturele, etiese en godsdienstige wesens nie. Dit is op hierdie terreine waar die onsekerheid en die verwarrende verskeidenheid ons laat vra: Wat is ’n mens? Maar juis omdat dit veral om waardes gaan, moet ’n mens miskien die vraag anders vra. Nie: “Wat is ’n mens?” nie, maar: “Wat behoort ’n mens te wees?” Dit is met hierdie vraag waarmee ons na die Bybel gaan.

Ander vakwetenskappe kan ander antwoorde gee. Op die vraag wat ’n mens is, sal fisioloë antwoord: driekwart water, verder ’n bietjie koolstof, kalsium en ’n paar ander spoorelemente. En dis waar.  Baie sosioloë sal antwoord: ’n verhoudingswese. En dis waar. Sommige sielkundiges mag antwoord: ’n komplekse  wese met ’n mengsel van emosie en denke. En dis ook waar. Maar dis nie waarde-oordele nie. En uiteindelik is dit waardes wat ons as mense van diere onderskei. Diere gee nie om vir mekaar nie. Diere help mekaar nie. En diere bedrieg mekaar ook nie, en skinder nie van mekaar nie.

Daarom gaan ons na die Bybel met twee vrae:

• Wat is die mens?
• Wat behoort die mens te wees?
• En in die Bybel gaan ons ’n rykdom perspektiewe kry.

Die Bybel is sonder meer ’n boek oor mense. Op elke bladsy gaan dit oor mense. Natuurlik is daar ook sprake van die natuur, van diere, van engele, van bose magte, en bo-al van God. Maar dit neem nie die feit weg dat die Bybel oor mense gaan nie.

Mense wonder dikwels oor verskeie aspekte van die Christelike geloof. Alle Paaie lei na Jesus (2010) deur prof Adrio König is ʼn baie nuttige naslaanwerk wat ʼn betrokke en uitdagende verduideliking bied van die die middelpunt van ons geloof: Jesus Christus.

Bybelkennis gaan gereeld gedeeltes uit hierdie bron publiseer. Ons dank aan prof König en CUM vir hierdie vergunning.

Vir meer inligting oor CUM, besoek gerus hulle webblad by www.cumuitgewers.co.za

Skrywer: Prof Adrio König

I am convinced that boredom is one of the greatest tortures. If I were to imagine Hell, it would be the place where you were continually bored. – Erich Fromm, The Dogma of Christ

Skoenmakers en generaals

Mark Twain vertel hierdie storie:

‘n Man reis kruis en dwars oor die wêreld op soek na die grootste generaal wat nog ooit geleef het. Uiteindelik oortuig die mense hom dat hierdie generaal reeds oorlede is.

Hy besluit dus om na die hemel te gaan en daar uit te vind wie hierdie man is. Daar aangekom vra hy vir Petrus: “Wie was die grootste generaal wat nog ooit geleef het?”

Petrus neem hom na ‘n man wat daar sit en sê: “Daar is die grootste generaal wat nog ooit geleef het.”

Die man wat gesoek het, was hewig ontsteld: “Kan nie wees nie. Ek ken hom. Hy was ‘n gewone skoenmaker.”

Petrus antwoord: ”Ek weet, maar as hy ‘n generaal was, sou hy die grootste generaal ooit gewees het.”

Die les is baie eenvoudig. In ons kerkbanke en in ons Sondagskole sit daar baie skoenmakers. Hulle is stil; hulle druk hulleself nie op die voorgrond nie; ons gee nie veel aandag aan hulle nie. Kyk weer. Kyk dieper. Dalk is dit ‘n groot leier wat daar sit en ons sien dit nie raak nie.

To be biblically evangelistic, we must be certain that what we do,  leads  men to faith, not just to decisions. —Jim Ehrhard

‘n Nuwe Kategismus: Vraag 10

Vraag:

Wat verwag God van ons in die vierde en vyfde gebooie.

Antwoord:

Vierde: dat ons op die sabbatdag ons tyd aan openbare en private aanbidding van God spandeer, rus van ons roetine werk, die Here en ander dien en so die ewige sabbatdag verwag. Vyfde: dat ons ons vader en moeder liefhet en eer en ons onderwerp aan hulle goddelike dissipline en leiding. [Onderstreepte gedeelte is die antwoord vir kinders.]

Teksgedeelte:

Elkeen van julle moet eerbied hê vir sy ma en pa. Julle moet my gebooie oor die Sabbat gehoorsaam. Ek is die Here julle God (Levitikus 19:3).

Kommentaar

Die Woord van God sê vir ons: Die Here is ons God, Hy is die enigste Here (Deuteronomium 6:4). Aanbid een God … jy word aangesê om die Sabbat op ‘n geestelike wyse te onderhou hopende op die toekomstige rus wat die Here beloof het.. Maar ons, ons rus sodat ons kan werk in plaas van werk sodat ons kan rus. Jy word aangesê om jou vader en moeder te eer (Eksodus 20:12). Maar jy beledig jou ouers – iets wat jy tog nie van jou kinders wil verduur nie.

In die Heilige Gees, ‘n gawe van God, word ewigdurende rus aan ons belowe. Ons het reeds die belofte daarvan ontvang. Die apostel sê: en die Heilige Gees in ons harte gegee as waarborg van wat ons nog sal ontvang (2 Korintiërs 1:22). As ons ‘n waarborg ontvang het dat ons in vrede met die Here en in God sal lewe, sal ons ook in Hom, van wie ons die waarborg ontvang het, vir ewig rus. Dit sal die Sabbat van Sabbatte wees … Die gebod oor die Sabbat moet ons op ‘n geestelike wyse erken. Soos in Genesis geskrywe staan, het God die sewende dag geheilig nadat Hy al sy werk gedoen het. God het gerus van sy werk (Genesis 2:2 – 3). Dit was nie omdat God moeg was dat Hy gerus het nie, maar dit is ‘n belofte van rus vir ons soos ons werk. God het gerus sodat jy kan verstaan dat jy ook sal rus … en rus sonder einde.

Eer jou vader en jou moeder (Eksodus 20:12). Dit is jou ouers wat jy sien as jy die eerste keer jou oë oopmaak.  As iemand weier om sy ouers te eer, is daar iemand wat hy sal spaar? Verander jou weë Jy het die wêreld lief; jy moet God liefhê. Jy het verbygaande, tydelike plesier liefgehad; jy moet jou naaste liefhê.

Hierdie kommentaar is deur Augustinus (354 – 430) die biskop van Hippo in Noord-Afrika, geskryf. Augustinus word as ‘n Heilige en Doktor van die kerk deur beide die Katolieke Kerk en die Anglikaanse Gemeenskap beskou. Hy het ‘n verslag van sy bekering in sy Confessions, sy bekendste werk, geskryf. Hy was een van die vrugbaarste skrywers in Latyn met honderde verskillende titels (insluitend apologetiese werke, boeke oor die Christelike leer en kommentare) en meer as 350 preke wat behoue gebly het.

Hierdie kommentaar kom uit “Sermon 9” in Saint Augustine: Essential Sermons, geredigeer deur Daniel Doyle, vertaal deur  Edmund Hill (New York: New City Press, 2007), 27–28, 30–32.

Verdere leeswerk:

 “Worship” en “The Family” in Concise Theology, by J. I. Packer.

Gebed

By Christus is niks onmoontlik nie. Hy kan harte wat so hard soos ‘n meulsteun is, versag. Hy kan ons hardkoppige wil wat vir jare net op ons eie plesier, sonde en die wêreld ingestel was, buig. Hy kan skep en verander en hernuwe en afbreek en bou en lewend maak met sy onweerstaanbare krag. Laat ons aan hierdie geseënde waarheid vashou en dit nooit los nie … Laat ons bid om die wet van die Sabbat reg te verstaan. Laat ons die dag heilig hou en dit aan God gee.

Hierdie gebed is deur John Charles Ryle (1816–1900), die eerste Anglikaanse biskop van Liverpool, geskrywe. Ryle was op aanbeveling van Benjamin Disraeli, die eerste minister, aangestel. Hy was ‘n skrywer en pastor, maar ook ‘n atleet. Hy het vir die Universiteit van Oxford geroei en krieket gespeel. Hy was verantwoordelik vir die bou van meer as veertig kerke

Hierdie gebed kom uit Luke by J. C. Ryle, reeksredakteur Alister E. McGrath (Wheaton: Crossway, 1997), 187.

Copyright © 2012 by Redeemer Presbyterian Church

We encourage you to use and share this material freely—but please don’t  charge money for it, change the wording, or remove the copyright information. Ek het slegs die gedeeltes vertaal.

God desires to exercise mercy as much as you desire to feel it. —Thomas Manton

Johannes Calvyn en die koning

In die laaste uitgawe van sy Institutes rig Calvyn in sy voorwoord ‘n brief aan die koning van Frankryk. Hy skryf onder andere:

U plig, deurlugtige Prins, is nie om u oë en denke te sluit vir so ‘n belangrike saak met sulke groot belange soos hierdie nie: hoe die heerlikheid van God ongeskonde behoue kan bly op aarde,  hoe die waarheid van God sy waardigheid kan behou, hoe die koninkryk van God onder ons met sekerheid kan voortbestaan.  Die saak is u oor waardig, u ondersoek waardig en u troon waardig.

(Bellingham, WA: Logos Research Systems, Inc., 2010), 6.