‘n Nuwe Kategismus: Vraag 8
Blog39k
‘n Nuwe Kategismus: Vraag 8
Vraag:
Wat is God se wet soos ons dit in die Tien Gebooie kry?
Antwoord:
Jy mag naas My geen ander gode hê nie. Jy mag nie vir jou ‘n beeld in die vorm van iets wat in die hemel daarbo of op die aarde hieronder of in die water onder die aarde is, maak nie. Jy mag nie voor hulle buig en hulle aanbid nie. Jy mag die Naam van die Here jou God nie misbruik nie. Sorg dat jy die sabbatdag heilig hou. Eer jou vader en jou moeder. Jy mag nie moord pleeg nie. Jy mag nie egbreuk pleeg nie. Jy mag nie steel nie. Jy mag nie vals getuienis teen ‘n ander gee nie. Jy mag nie begeer nie. [Onderstreepte gedeelte is antwoord vir kinders.]
Teksvers:
Jy mag naas My geen ander gode hê nie (Eksodus 20:2)
Kommentaar:
Thou shalt not have another God than me:
Thou shalt not to an Image bow thy Knee.
Thou shalt not take the Name of God in vain:
See that the Sabbath thou do not profain.
Honour thy Father and thy Mother too:
In Act or Thought see thou no Murder do.
From Fornication keep thy body clean:
Thou shalt not steal, though thou be very mean.
Bear no false Witness, keep thee without Spot:
What is thy Neighbours see thou Covet not.
Die gevaar lê nie slegs in die breek van een of twee van hierdie tien gebooie nie, maar in die oortreding van enigeen van hulle. Soos jy weet, as ‘n koning tien besondere opdragte strafbaar met die doodstraf vir sy onderdane gee om te gehoorsaam, sal enigeen wat een van hierdie tien opdragte verontagsaam, skuldig aan hoogverraad wees – asof hy al tien verbreek het. Hy kan dus verwag dat die doodsvonnis voltrek sal word asof hy elkeen van hierdie opdragte verbreek het … As ‘n mens nege van die gebooie vervul en een verbreek, sal die een wat hy verbreek hom vernietig – hom uitsluit uit die vreugde van die hemel asof hy hulle almal oortree het.
Jy moet hierdie verbond en wet vervul, alles daarvan, vir ‘n lang tyd, tien, twintig, dertig, veertig of sestig jaar. Tog, as jy gly en een van hulle verbreek slegs een maal voor jy sterf, is jy verlore. My vriende, julle moet verstaan dat omdat julle onder die genadeverbond is julle beslis gered sal word. As julle onder die verbond van goeie werke en die wet is, sal julle sekerlik veroordeel word as hulle daarmee voortgaan.
Die wet veroordeel nie net woorde en optrede nie, maar het die gesag om die geheimste gedagtes van die hart wat boos is, te veroordeel. As daar een verkeerde gedagte deur jou hart gaan, een in jou hele lewe, vat die wet dit, kla jou aan en verdoem jou daarvoor.
Net so met al die ander gebooie, as daar een gedagte wat boos is, of dit teen God is of teen die mens is, of jy dit agterkom of nie, tree die wet in werking en deur die gesag van die wet word jy veroordeel, uitgewerp en tereggestel.
Hierdie kommentaar kom van John Bunyan (1628 – 1688). Hy was bekend as die blikslaer (tinker) van Elstow. Hy kom dramaties tot bekering en word ‘n Puriteinse prediker. Soos sy gewildheid toegeneem het, word hy die teiken van skinderstories en laster. Uiteindelik word hy in die tronk gegooi. Tydens sy tyd in die tronk begin hy sy bekende werk, The Pilgrim’s Progress. Dit word vir die eerste keer in1678 gedruk.
Die gedig aan die begin is “Upon the Ten Commandments” in A Book for Boys and Girls, or, Country Rhymes for Children (London: Elliot Stock, 1890). Die aanhaling is uit “The Doctrine of the Law and Grace Unfolded” in The Works of that Eminent Servant of Christ Mr. John Bunyan, Volume 3 (Edinburgh: Sands, Murray & Cochran, 1769), 245–247.
Verdere leeswerk
“Revelation” in Concise Theology, deur J. I. Packer.
Gebed
O my God en Here, help my om u gebooie deur u genade elke dag beter te verstaan en uit te leef. Bewaar my hart dat ek nooit sal vergeet en ondankbaar word nie, dat ek nooit ander gode sal soek nie of ‘n ander vertroosting hier op aarde of in enige skepsel. Dat ek slegs aan U vashou, my enigste God. Amen, liewe God en Vader. Amen.
Hierdie gebed is geskryf deur Martin Luther (1483 – 1546). Hy was ‘n Duitse Protestantse leraar en professor van teologie. Sy vader was ‘n mynwerker. Hy wou leer vir ‘n regsgeleerde, maar sluit later by ‘n klooster aan. Op 31 Oktober 1517 spyker hy sy vyf en negentig leerstellings aan die deur van die kerk in Wittenberg. Dit was die begin van die Hervorming. Sy weiering om die leerstellings na Pous Leo X en Keiser Karel V se opdrag terug te trek, lei tot sy uitbanning uit die kerk. Hy het baie werke geskryf, insluitend klein en groot kategismusse, en duisende preke in kerke en universiteite gepreek.
Hierdie gebed kom uit Luther’s Prayers, geredigeer deur Herbert F. Brokering, en vertaal deur Charles E. Kistler (Minneapolis: Augsburg Books, 1967), 51.
Copyright © 2012 by Redeemer Presbyterian Church
Abraham Heschel Beskerm predikers hulle gemeentes? Beskerm predikers hulle gemeentes teen die moeilike gesegdes en verhale in die Bybel? Tog sê hulle dat die hele Bybel die woord van God is. Mark Roncace (Raw Revelation: The Bible They Never Tell You About) sê dat die Bybel vir baie mense net te swaar is om te sluk. Daarom word dit afgewater om die smaak van die moderne gelowige te pas. Al die onverteerbare gedeeltes word uitgefiltreer. Soos geprosesseerde kos weet ons nie meer wat die werklike bestanddele is nie. Maar die Bybel wat hulle voorhou, is nie die ware Bybel nie. Dit is soos ouers wat nie vir hulle kinders ertjies en boontjies gee nie, want hulle hou nie daarvan nie! Net so gee predikers vir ons lekkers en koekies, want hulle wil hê lidmate moet gelukkig wees en van hulle predikers hou! Die gevolg is wanvoeding. Predikers weet wat die problematiese gedeeltes in die Bybel is, maar preek nie daaroor nie. Hierdie stelling is ‘n veralgemening, maar vir baie predikers is dit die waarheid. Roncace noem dan die voorbeeld van Jeremia 29:11: Ek weet wat Ek vir julle beplan, sê die Here: voorspoed en nie teenspoed nie; Ek wil vir julle ‘n toekoms gee, ‘n verwagting! Maar wat van Esegiël 5:8? “Daarom,” so sê die Here my God, “gaan Ek nou jou teenstander word, Jerusalem, Ek gaan jou straf voor die oë van die nasies.” Pas ons dit op dieselfde manier as Jeremia 29 toe? Moet ons nie meer aandag aan die ongemaklike tekste in die Bybel gee nie? Moet gedeeltes oor verkragting, mishandeling en volksmoorde nie ook aandag kry nie? Sjoe! Dit klink logies, maar hieroor sal ek eers moet dink.
Hillel : Is dit ‘n werklikheid? Hier is nou ‘n onderwerp waaroor mense baie opgewonde raak. Kom ons kyk wat sê die Bybel. ‘n Goeie plek om te begin is 2 Tessalonisense 1:8 – 9: Dan sal Hy die mense straf wat nie vir God ken nie en dié wat die evangelie van ons Here Jesus nie gehoorsaam nie. Die ewige verdoemenis sal hulle straf wees, altyd geban uit die teenwoordigheid van die Here en van sy wonderbaarlike mag. In hierdie vers is staan ‘n paar dinge wat opval:
Straf beteken dat diegene wat in die hel is nie alleen van God geskei is nie, maar ook gestraf word tot die ewige verdoemenis ( verderf in die OAV). Hulle ondervind dus die regverdige toorn van God vir elke sondige gedagte, woord en daad.
Die leer van die hel is vir ons baie ongemaklik, maar eintlik moet ons dankbaar wees daarvoor? Hoekom?
4.4 Skepping of Skepper? God: In die 34 verse word die woord “God” 34 keer gebruik. Dit kan seker niks anders beteken nie as dat hierdie hoofstuk wil verkondig dat God die Skepper van alles is. Waarom hierdie boodskap? Genesis 1 en die res van die Ou Testament het nie ’n skeppingsboodskap nie, maar ’n Skepperboodskap. Dit was nie nodig om in daardie tyd en omgewing die feit te verkondig dat alles geskep is nie. Almal het dit in elk geval geglo. Elke volk het sy eie skeppingsverhale gehad, en ons het reeds gesien die Bybel het baie soortgelyke verhale. Dit was ook nie nodig om te beklemtoon hoe alles geskep is nie. Israel deel die meeste van die voorstellings van die ander volke: die dinge is gemaak, is gevorm, dinge het voortgekom, daar is net ’n bevel gegee (woordskepping). Na die interessante en belangrike verskille sal ons nog kyk. Maar wat Genesis 1 beklemtoon, is Wie alles geskep het. Daarom die byna oormatige verwysing na God, die God van Israel. Die punt wat Genesis 1 wil maak, is nie dat alles geskep is nie, ook nie hoe alles geskep is nie, maar Wie alles geskep het. As ons aanvaar dat hierdie hoofstuk sy finale vorm in die ballingskap gekry het, kan ons verstaan waarom dit vir Israel belangrik was. Hulle moes jaarliks die feeste aanskou waarin Babilon hulle gode geëer het wat alles sou geskep het, veral die god Marduk. Dan sou die boodskap dat die ware Skepper hulle God is, vir Israel baie troos gebring het. Veral ’n voorstelling soos skeiding by die skepping sou hulle ook verseker het dat God die bedreigings teen hulle kan afweer en hulle uiteindelik weer in die beloofde land terugbring. Water: Die volgende opvallende woord is “water”. Tel gerus hoeveel keer dié woord in Genesis 1 voorkom. Tel dit nou ook in Genesis 2. Dadelik vermoed ’n mens: Genesis 1 is geskryf in ’n situasie/land waarin daar baie water was en waar water ’n bedreiging vir mense was – wat natuurlik waar was van Babilon met die Tigris en die Eufraat. En dit is juis anders as Genesis 2 waar min sprake is van water, en geen sprake van water as ’n bedreiging nie. Ligte: Die derde opvallende woord is “ligte”. Ons sê maklik God het op die vierde dag die son en die maan geskep. Maar dié name kom nie in Genesis 1 voor nie. Net “ligte”. Waarom? “Son” en “maan” was name vir belangrike gode, veral in Babilon. Die songod is aanbid as een van die belangrikste gode. Immers hoe belangrik is die son nie vir alle lewe op aarde nie. Hoe sal ons sonder sonlig en hitte klaarkom? Maar in Genesis 1 werk dit heeltemal anders. Hier is dit glad nie die son wat op sy eie lig gee nie. God maak self die lig nog lank voor daar ’n son was. En dit word ook dag en nag nog voor daar ’n son of ’n maan was. God is die Skepper van lig en Hy beheer dit self die eerste vier dae lank. En dan eers maak Hy twee ligte, en Hy stel hulle in sy diens. Hulle moet sy werk namens Hom doen, dag en nag beheer. Wat sou dit beteken? As hierdie verhaal in sy finale vorm tydens die ballingskap in Babilon geskryf is, kon die skrywer hiermee gesê het dat son en maan wat daar so hoog geëer was, glad nie gode is nie. Hulle is blote skepsels in diens van God. Dis glad nie hulle wat die lig gee nie. Hulle is deur God gemaak om die lig te beheer wat Hyself gemaak het. Dit bring ons by ’n terloopse opmerking. Die eerste vyf boeke is nie as eenhede deur een persoon geskryf nie. Die boeke is saamgestel uit kleiner dokumente wat oor lang tydperke geskryf is, of liewer gegroei het. Op stadiums het “redakteurs” hierdie korter dokumente in groter eenhede saamgevoeg, en later, waarskynlik eers omtrent in Dawid se tyd, is “boeke” gevorm. En selfs daarna is nog weer aan dele van hierdie boeke gewerk, sodat dit goed moontlik is dat ’n hoofstuk soos Genesis 1 eers tydens die ballingskap sy finale vorm gekry het. As voorbeeld van kleiner dokumente wat oorspronklik afsonderlik bestaan het, kan ’n mens net kyk na Genesis 1 en Genesis 2. Beide handel oor die skepping van alle dinge, maar daar is groot verskille tussen hulle. Dit is sonder meer duidelik dat twee verskillende skrywers twee verskillende voorstellings van God se skeppingswerk beskryf. Die feit dat twee weergawes wat soveel verskil, uiteindelik in dieselfde boek opgeneem is, het groot betekenis vir ons verstaan van die skepping. Daarby kom ons ook later. ’n Laaste opmerking oor Genesis 1 is dat ’n mens dit met ’n liniaal kan lees. Meet self die afsonderlike lengte van die agt skeppingsdade. Jy sal gou agterkom dat die beskrywing van die skepping van die mens baie langer is as enige ander een. Dit beteken dat die skrywer die mens baie belangriker ag as enige ander deel van die skepping. In die volgende artikel gaan ons na Genesis 2 kyk. Bybelkennis gaan gereeld gedeeltes uit hierdie bron publiseer. Ons dank aan prof König en CUM vir hierdie vergunning. Vir meer inligting oor CUM, besoek gerus hulle webblad by www.cumuitgewers.co.za Skrywer: Prof Adrio König Beskerm predikers hulle gemeentes?
Die hel: Is dit ‘n werklikheid?
Alle Paaie lei na Jesus: Skepping of Skepper?
Alle Paaie lei na Jesus: Skepping of Skepper? – Adrio König
Mense wonder dikwels oor verskeie aspekte van die Christelike geloof. Alle Paaie lei na Jesus (2010) deur prof Adrio König is ʼn baie nuttige naslaanwerk wat ʼn betrokke en uitdagende verduideliking bied van die die middelpunt van ons geloof: Jesus Christus.