Saggeus – ‘n besondere ontmoeting
– John Wooden
Saggeus – ‘n besondere ontmoeting
Saggeus was nie ‘n goeie mens nie. Die Romeine het probleme gehad om belasting in te vorder. Die mense koop goedere op die swartmark en vermy so belasting. Wat doen die Romeine? Hulle huur ‘n plaaslike persoon om vir hulle die belasting in te vorder – iemand wat weet wat in die stad aangaan.
Hierdie mense – tollenaars – moes ‘n sekere bedrag insamel en aan die Romeine oorbetaal. Die Romeine het nie omgegee hoeveel addisioneel hierdie tollenaars ingevorder en vir hulleself geneem het nie – solank hulle net hulle deel gekry het. Geen wonder tollenaars het baie ryk geword nie. Saggeus het blykbaar nie omgegee dat sy optrede sy landgenote kwaad gemaak het nie – hy het van geld gehou.
Toe gebeur die onverwagte. Saggeus klim in ‘n wildevyeboom om Jesus te sien. Jesus sien hom in die boom en sê vir hom: Saggeus, kom gou af, want Ek moet vandag in jou huis tuis gaan (Lukas 19:1 – 10). Wat presies tydens die ete gesê is, weet ons nie. Ons weet wel wat die gevolg was: Here, ek gaan die helfte van my goed vir die armes gee, en waar ek iets van iemand afgepers het, gee ek dit vierdubbel terug.
Wat het hierdie verandering in Saggeus teweeg gebring? Die fokus van die verhaal is hoe Jesus vir Saggeus, ‘n sondaar, hanteer het. Jesus roep hom daar waar hy in die boom sit terwyl al die ander mense hom ignoreer. Jesus gaan eet by hom nog voor hy bely het. Om saam met iemand te eet was destyds ‘n teken van aanvaarding – in werklikheid omhels jy hom. Geen wonder die Jode maak beswaar nie: Hy gaan by ‘n sondige man tuis!
Op daardie oomblik kry Jesus is Saggeus se lewe iets reg wat die Joodse wet nog nooit kon regkry nie. Jesus kyk na hierdie klein mannetjie in die boom – iemand wat verag en uit die gemeenskap geskop is – en aanvaar hom. Die ondervinding verander Saggeus vir altyd. Elke ander godsdiens sou gesê het: “Verander en jy sal God kan vind. As jy verander sal jy aanvaar en verlos word.”
H. Richard Niebuhr Sonder liefde is dit tevergeefs God is nie tevrede as ons Hom dien omdat dit van ons verwag word nie. God wil hê dat ons Hom moet dien omdat ons lief is vir Hom. Al praat ek die tale van mense en engele, maar ek het geen liefde nie, het ek ‘n stuk klinkende metaal, ‘n galmende simbaal geword. Al het ek die gawe van profesie en ken ek al die geheimenisse en besit ek al die kennis, en al het ek al die geloof om berge te versit, maar ek het geen liefde nie, dan is ek niks. Al deel ek al wat ek het aan ander uit, en al gee ek my liggaam prys om my daarop te beroem, maar ek het geen liefde nie, baat dit my niks (1 Korintiërs 13:1 – 3). Paulus het hier ‘n indrukwekkende lysie saamgestel – die tale van mense en engele, die gawe van profesie, ken al die geheimenisse, besit al die kennis, geloof om berge te versit, deel alles aan ander uit, gee my liggaam prys. Sekerlik behoort dit ons in die top 1% van godsdienstige mense te plaas. Maar Paulus sê dat al hierdie dinge nie opweeg teen dit wat God graag wil hê nie – liefde. Sonder liefde is selfs die radikaalste toewyding aan Hom van geen waarde nie. Jy kan al die geestelike gawes in die wêreld hê, jy kan absoluut gehoorsaam wees, jy kan al jou besittings uitdeel, jy kan die Bybel memoriseer, jy kan soos Martin Luther elke môre vier uur lank bid, maar as dit nie uit ‘n hart vol liefde vloei nie, is dit niks nie. Om ware liefde in jou hart te kweek, vereis meer as geestelike gawes, groter Bybelkennis, absolute geloof en selfs radikale gehoorsaamheid. Dit vereis iets radikaal anders. Dit is nou waar die evangelie ter sprake kom. Net die evangelie kan liefde vir God in jou hart kweek. Paulus verwys na die evangelie as God se krag tot redding van elkeen wat glo (Romeine 1:16). As die evangelie verkondig word, maak die Gees die hart lewend om die heerlikheid en skoonheid van God wat daarin geopenbaar is, te sien. Die verhaal van Jesus se dood en opstanding het die krag om dooie harte weer lewend te maak. Godsdiens kan vir jou sê wat om te doen – jy moet God met jou hele hart, siel, verstand en krag liefhê – maar net die evangelie gee vir jou die krag om dit te doen. Hoekom? Die evangelie bring ‘n gehoorsaamheid gedryf deur ‘n begeerte na vore.
Helen Keller Hoekom nuwe katagismusse skryf? Hoekom het mense kategismusse geskryf? Hierdie doelwitte verduidelik waarom ‘n nuwe kategismus nodig is. Die uitleg van die leerstellings in die evangelie mag nie afwyk van dié van ouer kategismusse wat Bybels waar is nie, maar die kultuur en ook die versoekings en uitdagings waarvoor mense toegerus moet word om dit te hanteer, het verander. Die nuwe kategismus bestaan uit 52 vrae en antwoorde. [Die Heidelbergse Kategismus het 129 en die Westminster Shorter het 107 vrae en antwoorde.] Daar is dus een vraag en antwoord vir elke week. Dit pas dus gemaklik by die jaar in. Dit is ‘n gesamentlike volwasse en kinder kategismus – dieselfde vraag word vir beide groepe gevra. Die antwoord vir die kinders is altyd deel van die antwoord vir die volwassenes. Dit beteken die ouers leer hulle kinders en leer terselfdertyd die antwoorde. Die kinders se antwoord is ‘n verkorte weergawe van die volledige antwoord. Die New City Catachism is gebaseer op Calvyn se Geneefse Kategismus, die Westminster Shorter and Larger Catechisms, maar veral die Heidelbergse Kategismus. Dit stel mense dus bloot aan die insigte en rykdom van die kategismusse wat tydens die Hervorming ontstaan het. Dit sal hopelik mense aanmoedig om dieper te delf in die geskiedkundige kategismusse en om die kategetiese proses dwarsdeur hulle lewe vol te hou. Die kategismus word in drie dele verdeel: Deel 1 = God, die skepping en sondeval, die wet (20 vrae) Deel 2 = Christus, verlossing en genade (15 vrae) Deel 3: Gees, herstel, groei in genade (17 vrae). Soos in meeste tradisionele kategismusse word elke vraag en antwoord vergesel van ‘n vers uit die Bybel. Vir elke vraag en antwoord is daar ‘n kort kommentaar en ‘n kort gebed geneem uit die onderrig en preke van leermeesters uit die verlede. Dit help lesers om na te dink oor die onderwerp wat ondersoek word. In die afdeling vir kinders word die vrae en antwoorde vergesel van dieselfde Bybelteks. Die gebede vir volwassenes is aangepas, gemoderniseer, korter en eenvoudiger om dit meer toepaslik vir kinders te maak. Daar is ook kort video kommentare deur moderne teoloë. Hierdie nuwe kategismus bestaan uit 52 vrae en antwoorde. Hulle is veral goed vir studie in groepe soos families en kleingroepe (vir die eerste tien minute van die byeenkoms). Die beplanning vir 2013 is soos volg:
Dat ek met liggaam en siel in lewe en in sterwe nie aan myself nie, maar aan my getroue Verlosser, Jesus Christus behoort. Die verlore praktyk van kategese Vandag het die praktyk van kategese, veral by volwassenes, feitlik heeltemal verdwyn. Moderne dissipelskapprogramme konsentreer op praktyke soos Bybelstudie, gebed, koinonia en evangelisasie. Hulle is baie dikwels oppervlakkig as dit by die Christelike leer kom. In teenstelling neem die klassieke kategese die student deur die Apostoliese Geloofsbelydenis, die Tien Gebooie en die Ons Vader-gebed – ‘n perfekte balans van Bybelse teologie, praktiese etiek en ‘n geestelike ervaring. Die kategetiese dissipline van memorisering dryf konsepte dieper in die hart. Studente word ook so aanspreeklik gehou om die materiaal te bemeester – meer so as by tipiese dissipelskapkursusse. Die praktyk van vraag en antwoord bring studente en leermeesters in ‘n natuurlike, interaktiewe, dialogiese proses van leer. Volgende keer gaan ons na die rede waarom nuwe kategismusse nodig is.Sonder liefde is dit tevergeefs
‘n Nuwe Kategismus: Inleiding (2)
‘n Nuwe Kategismus: Inleiding (1)