5.7 Die doop van gemeentekinders

In die wêreldwye Christelike gemeenskap word gemeentekinders op twee maniere gedoop. Dié kerke wat die kinderdoop verwerp, vereis dat die gemeentekinders eers self tot geloof moet kom. Dié wat die kinderdoop aanvaar, vereis dat hulle ouers die Here moet ken, en dan word hulle gedoop.

Wie van dié twee groepe kan hulle op die Nuwe Testament beroep? Dié wat die kinderdoop verwerp, is oortuig hulle kan. Hulle wys daarop dat al die duidelike doop voorbeelde in die Nuwe Testament die doop was van mense wat eers self geglo het. En dit is natuurlik waar. Maar wie van dié wat in die Nuwe Testament gedoop  is, was gemeentekinders? Was dit nie juis almal mense wat van buite gekom het nie? Is dit nie waar dat daar geen voorbeelde in die Nuwe Testament is van die doop van gemeentekinders nie, net soos daar ook geen voorbeelde van kinderdoop is nie? Is dit nie waar dat ons dus glad nie weet hoe hulle die gemeentekinders gedoop het nie?

 

Dan sit die twee groepe mos in presies dieselfde situasie: Nie een het duidelike voorbeelde in die Nuwe Testament van hulle manier om gemeentekinders te doop nie. Die stelling dat die kinderdoop nie in die Nuwe Testament voorkom nie, is dus volkome waar, maar dis die helfte van die waarheid. Dit moet aangevul word met: Die doop van gemeentekinders kom nie in die Nuwe Testament voor

nie. Wat beteken dit? Dat beide groepe hulle praktyk met afleidings uit die Bybel verantwoord.

 

Dié wat die kinderdoop verwerp, redeneer ongeveer soos volg:

♦   Daar is heelwat doopvoorbeelde in die Nuwe Testament.

♦   In alle gevalle is die volgorde: Eers geloof, en dan doop.

♦   Al is daar nie voorbeelde van gemeentekinders nie, aanvaar ons dat ons met ons kinders moet maak soos daar in die Nuwe Testament gedoen is met mense wat van buite gekom het.

♦   Ons behandel dus ons kinders soos buitestanders wat moet inkom.

 

Dit is sekerlik nie ’n onredelike argument nie. Ek kan my indink ’n mens kan daarmee tevrede wees, veral as jy aanvaar dat daar geen absolute duidelikheid oor die saak is nie.

 

Dié wat die kinderdoop aanvaar, redeneer ongeveer soos volg:

♦   Dit is duidelik uit die Nuwe Testament dat ons deur die doop in die Abrahamverbond opgeneem word.

♦   In hierdie verbond was daar van die begin af plek vir twee groepe: heidene en verbondskinders.

♦   Daar is geen getuienis in die Nuwe Testament dat die verbond verander het nie.

♦   Daarom aanvaar ons dat ons met ons kinders kan doen wat gelowiges in die Ou Testament met hulle kinders gedoen het: aan die kinders van gelowiges ’n geloofsakrament bedien.

 

Is dit nie ook ’n redelike gevolgtrekking nie? Is dit nie minstens net so sterk op Bybelse gegewens gegrond nie? Maar dit beteken dat beide groepe, aanvaarders én verwerpers, hulle dooppraktyk op aannames bou, en nie op direkte Skrifgegewens nie. Op sigself is daar niks mee verkeerd nie. Beide groepe doen dit ook wat baie ander dinge betref soos die Sondagviering, die Drie-eenheidsleer,

vroue wat nagmaal gebruik (5.3.1).

 

Maar terwyl beide praktyke op aannames berus, is dit seker gepas dat hulle vir mekaar ruimte laat? En dan sou dit seker ook nie so vreemd wees dat iemand van oortuiging kan verander en oorgaan na die ander standpunt nie? In die praktyk is dit so dat daar veel meer mense oorgaan van die “aanvaarders” na die “verwerpers” as anders om. Is dit dalk omdat die denkproses van die vererpers

eenvoudiger is?

♦   Al die duidelike doopvoorbeelde in die Nuwe Testament is die doop van gelowiges.

♦   Dus moet ons kinders gelowiges wees om gedoop te word.

 

Die denkproses van die aanvaarders is moeiliker, of minstens langer.

♦   Ons word deur die doop in die Abrahamverbond opgeneem.

♦   Daarin is van die begin af twee groepe opgeneem: buitestanders wat eers moes glo (Abraham), en gelowiges se kinders wat eers besny is en dan self moes glo (Isak).

 

Groepe wat die kinderdoop verwerp, het altyd nog ’n paar vrae. Het daar regtig niks aan die Abrahamverbond verander nie? Dit het tog van die besnydenis oorgegaan in die doop? En is dit nie net seuntjies wat besny is terwyl almal nou gedoop word nie? Waarom het die besnydenis oorgegaan in die doop? Die vraag is sleg gestel. Dit is ’n oorvereenvoudiging om te sê die besnydenis het oorgegaan in die doop. Dit is veel ingewikkelder. Om dit te verstaan, moet ’n mens leer om histories oor die Nuwe Testament te dink. Alles was nie die eerste Maandagoggend na die opstanding van Jesus duidelik en klaar uitgewerk nie.

 

Die Christelike doop was aan die begin sterk op reiniging en vergifnis ingestel (Hand 2:38; 22:16). Dit sluit natuurlik aan by die Groot Versoendag (Lev 16). In hierdie tyd het die Jode wat as volwassenes gedoop is, nog hulle kinders laat besny (Hand 21:21). Die doop word op hierdie stadium nog nie aan Abraham en die Abrahamverbond verbind nie. Dit kom eers later as die doop veral by Paulus geleidelik ’n veel ryker betekenis ontwikkel. Dan verbind hy nie net die doop nie, maar ook die geloof en eintlik die hele evangelie aan Abraham en die Abrahamverbond (Gal 3; Rom 4). Maar dis omtrent 20 jaar na die opstanding.

 

Dit is eers in hierdie tyd dat die gedagte kon ontstaan dat daar eintlik ’n direkte verband is tussen die betekenis van die besnydenis en die doop (5.3.4), ’n oortuiging wat dan ook later in Kolossense 2:11-12 voorkom. Eers van hierdie tydstip af sou dit vir die Joodse gelowiges onnodig geword het om hulle kinders te besny.

 

Maar waarom dan ook dogtertjies doop as die besnydenis net vir mans en seuntjies was? Ons het geen duidelike uitsprake hieroor in die Nuwe Testament nie. Maar dis wel duidelik dat vroue, en dus ook dogtertjies, sterker na vore gekom het as in die Ou Testament waar hulle met respek gesê tweede gekom het. Veral Paulus gee ’n nuwe plek en veral ’n nuwe selfstandigheid aan die vrou. In

Galasiërs 3:28 kry sy langs die man ’n gelyke posisie, en elders voeg Paulus doelbewus vroue by waar daar net van mans in die Ou Testament sprake was (2 Kor 6:18), en dit nogal juis in ’n verbondsuitspraak. Dit sou dus ’n taamlik vanselfsprekende oorgang gewees het om ook vroue en dogtertjies te doop.

 

Kerke wat saam met die grootdoop ook die kinderdoop bedien, het dus inderdaad meer te verduidelik as kerke wat die kinderdoop verwerp. Maar op sigself kan dit natuurlik nie ’n geldige beswaar wees nie. Dit is egter waarskynlik wel ’n verduideliking waarom meer mense van standpunt verander na die verwerpers toe as na die aanvaarders toe.

 

Mens wonder dikwels oor verskeie aspekte van die Christelike doop. Leef uit jou Doop (2011) deur prof Adrio König is ʼn baie nuttige naslaanwerk wat ʼn betrokke en uitdagende verduideliking bied van die doop.

Bybelkennis gaan gereeld gedeeltes uit hierdie bron publiseer. Ons dank aan prof König en CUM vir hierdie vergunning.

 

Vir meer inligting oor CUM, besoek gerus hulle webblad by www.cumuitgewers.co.za

Skrywer: Prof Adrio König