Begin die bergrede aan die einde lees
Every matter, if it is to be done well, calls for the attention of the whole person ~ Martin Luther
Begin die bergrede aan die einde lees
Toe Jesus die menigte mense sien, het Hy teen die berg opgegaan. Nadat Hy gaan sit het, het sy dissipels na Hom toe gekom, en Hy het hulle geleer en gesê … Toe Jesus klaar gepraat het, was die skare verbaas oor sy onderrig, want Hy het hulle geleer soos ‘n man met gesag en nie soos hulle skrifgeleerdes nie (Matteus 5:1 – 2 en 7:28 – 29).
Ek moet my lees van die bergrede by die einde begin – deur na die einde van die rede te luister en dan die einde met die begin te verbind. Maar ek moet ook luister hoe Jesus die konteks van die bergrede stel.
Toe die bergrede geskryf is, was daar geen hoofstukindelings nie. Om oorgange aan te dui het skrywers ‘n verskeidenheid metodes gebruik. Een daarvan was die gebruik van opsommings – dit sluit ‘n afdeling af en ‘n nuwe begin. Jesus se opsomming in 4:23 – 25 word feitlik woordeliks in 9:35 en 10:1 herhaal: 23Hy het toe in die hele Galilea rondgegaan en die mense in hulle sinagoges geleer, die evangelie van die koninkryk verkondig en elke soort siekte en kwaal onder die volk gesond gemaak. 24En berigte oor Hom het deur die hele provinsie Sirië versprei. Die mense het toe die siekes met allerhande kwale en pyne, dié wat in die mag van bose geeste was, geestelik versteurdes en verlamdes na Hom toe gebring, en Hy het hulle gesond gemaak. 25Groot menigtes uit Galilea, Dekapolis, Jerusalem, Judea en van oorkant die Jordaan af het Hom gevolg. Dit is die einde van Hoofstuk 4 en in Hoofstuk 5 begin die bergrede.
Matteus 4:23 – 25 is die raamwerk wat Matteus gebruik om my van Jesus se bediening – onderrig, prediking en genesing – te vertel. Dit is ‘n skets van Jesus se sending en bediening: Hy preek en onderrig in Matteus 5 – 7 en Hy genees in Matteus 8 – 9. Die bergrede is ‘n omvattende skets van die onderrig en prediking van Jesus – sy boodskap. Dit is ‘n aanbieding van Jesus se morele visie – sy etiek. Matteus sê vir sy gehoor: “ Hier is Jesus; hier is sy boodskap (5 – 7) en hier is sy optrede (8 – 9). Besluit nou.”
Die einde van die bergrede gee vir my ‘n leidraad oor hoe om die bergrede te lees. Jesus eindig sy rede deur mense op te roep om te doen wat Hy geleer het. Diegene wat nie doen wat Hy leer nie, word beskou as dwaas. Daarom beskryf Augustinus die bergrede as “die volmaakte standaard van die Christelike lewe.” Daar is een vraag wat deur die bergrede weerklink:
Sal jy my volg?
Die bergrede dwing my om ‘n besluit oor Jesus te neem. So Jesus confronts us with himself, sets before us the radical choice between obedience and disobedience, and calls us to an unconditional commitment of mind, will and life to his teaching (John Stott eindig so sy kommentaar op die bergrede).
As ek die bergrede wil verstaan, moet ek twee beginsels volg:
- Begin lees aan die einde en bring dit in verband met die begin van die bergrede.
- Dit sal my help om die bergrede te verstaan as ek die konteks waarin dit geplaas is, verstaan. Die konteks vir die bergrede kry ek in Matteus 4:23 – 25.