Lukas is eintlik die enigste Evangelie wat die hemelvaart van Jesus beskryf. In Hand. 1:9-12 brei Lukas daarop uit met meer besonderhede. Johannes eindig met Petrus wat by die see van Tiberias deur Jesus in sy amp herstel is en opmerkings oor Johannes se ouderdom (Joh 21). Mattheus vertel van Jesus se laaste opdrag aan die elf dissipels by die berg in Galilea waarheen Jesus hulle ontbied het (Matt 27:16-20). Volgens die oudste manuskripte eindig Markus eintlik met Mark 16:8. Daar bestaan vier verskillende slotte vir Markus ná 16:8, wat waarskynlik nie oorspronklik deur Markus geskryf is nie en later bygevoeg is uit gegewens uit die ander Evangelies en mondelinge tradisies. Die lang slot se twaalf verse, 16:9-20, is opgeneem in manuskripte uit die 5e eeu n.C., maar enkele tekste daarvan is al aangehaal deur van die ou skrywers aan die einde van die 2e eeu n.C.  Mark 16:19 verwys na die hemelvaart nadat Jesus aan die elf verskyn het terwyl hulle aan tafel was en met hulle gepraat het.

24:50-51 Lukas vertel dat Jesus sy dissipels uit die stad (Jerusalem) uitgelei het tot naby Betanië, wat 2.7 km oos van Jerusalem lê, bo-op die Olyfberg. Hand 1:9-12 sê ná hulle gesien het dat Hy opgeneem word en ’n wolk Hom uit hulle gesigsveld weggeneem het, staan daar meteens twee mans in wit klere wat sê dat Jesus net so weer sal terugkom. Daarna het hulle van die Olyfberg af na Jerusalem teruggekeer. In Hand. 1:3 sê Lukas dit was veertig dae na sy opstanding.

 Jesus het sy hande opgehef en hulle geseën, die groot seën deur die Hoëpriester, soos die Joodse hoëpriester uit die geslag van Levi volgens die orde van Aäron gewoonlik aan die einde van die tempeldiens oor Israel die seën van die Here uitgespreek het. Jesus is egter self die Here, die Priester vir altyd, volgens die orde van Melgisedek; die koning van vrede wat vir Abraham geseën het (Ps 110:4; Hebr 7:1,3,11). Met sy verheerlikte liggaam keer Hy terug na sy Vader en sy heerlikheid wat Hy gehad het voordat die wêreld bestaan het (Joh 17:5). Met sy seënende hande oor sy volgelinge skenk Hy hulle sy daaglikse beskerming, sy redding uit genade, sy verhoring van hulle gebede en gee aan hulle die vrede met God en hulle medemens (Num 6:23-27). Met die seën verbind Hy Hom aan sy volgelinge en verbind hulle aan God. Daardeur behoort ons aan Hom en aan sy Vader.

 ‘Terwyl Hy hulle seën, het Hy van hulle af weggegaan en is in die hemel opgeneem.’ Voor die Sanhedrin het Hy al getuig: ‘van nou af sal die Seun van die Mens aan die regterhand van God die Magtige sit’ (Luk 22:69; Hand 2:34, soos in Ps 110:1). Paulus sê Hy sit aan die regterhand van God en tree vir ons in (Rom 8:34). Efesiërs 1:20-21: God het Hom laat sit aan sy regterhand in die hemel bo alle maghebbers, ja, bo enigiets wat genoem kan word, nie alleen in hierdie bedeling nie, maar ook in die toekomstige (vgl. 1 Petr 3:22: alles is aan Hom onderwerp).

 24:52 Terwyl Hy hulle seën het hulle op hulle knieë geval en Hom aanbid. Deur sy hemelvaart is hulle oortuig dat Hy die Seun van God is wat  aanbid moet word.  Met sy seën stel Jesus hulle onder sy beheer en beskerming vir die opdrag wat Hy aan hulle gegee het. Omdat hulle nou oortuig is dat Hy die Seun van God is, gaan hulle met groot vreugde terug na Jerusalem van die Olyfberg af. In Johannes 14:28  het Jesus al gesê as hulle Hom sou glo sal hulle bly wees dat Hy na sy Vader toe gaan, ‘omdat die Vader groter is as Ek.’ Die engel het vir die skaapwagters gesê: ‘Moenie bang wees nie. Kyk, ek bring vir julle ’n goeie boodskap wat vir die hele volk ’n bron van groot vreugde sal wees’ (Luk 2:10)  Daarom kon die eerste gemeente ook gereeld met blydskap saam eet (Hand 2:46). Vreugde is die kenmerk van die gelowiges wat van die hemelvaart van Jesus af teruggekom het. Vir Lukas is die vreugde oor Jesus baie belangrik. Die Evangelie wat in Luk 1:14 met vreugde oor Johannes die Doper begin, eindig hier met groot vreugde oor Jesus se hemelvaart. En deur die Evangelie loop vreugde soos ’n goue draad, die woord chara vreugde kom 8 maal voor: agalliasis uitermate bly 2 maal; makarios gelukkig 15 maal; die werkwoorde chairō bly wees 11 maal; agalliaō om uitermate bly te wees 2 maal; makarizō as gelukkig beskou; eufrainō bly wees 1 maal; sungairō saam bly wees 3 maal; eufrainō bly maak 6 maal; skirtaō spring van vreugde 3 maal.

 24:53 Bewus dat hulle onder die seënende hand van Jesus is, is hulle sonder vrees vir die Jode of die leiers voortdurend in die tempel, besig om God te prys. Lukas se Evangelie begin in die tempel waar Sagaria die belofte van die geboorte van sy seun Johannes die Doper ontvang. Met die dissipels in die tempel sluit Lukas sy Evangelie af. Daar vergader die verteenwoordigers van die nuwe Israel as getuies van die geskiedenis van Jesus, van sy kruisdood, en sy verhoging as die Messiaskoning aan die regterhand van die Vader. In Handelinge is die tempel ook vir die eerste gemeentes belangrik (Hand 2:46; 3:1; 5:42). Dit was ook die laaste werkplek van hulle Here (Luk 19:47 waar Hy daagliks in die laaste week onderrig gegee het; Luk 22:53). Daar prys hulle God om hulle opdrag van Jesus te vervul om in Jerusalem te begin om in sy Naam bekering tot die vergewing van sondes aan alle nasies te verkondig (Luk 24:47-48). Die groot dade van God (Hand 2:11) wat Hy deur Jesus verrig het moet nou al die volke bereik. Dit vervul hulle met groot vreugde.

Lewe in God en Jesus (5:20-21)

5:20 ‘En ons weet dat die Seun van God gekom het…’ dit is die derde keer dat Johannes skryf: ‘ons weet,’ ons is seker. ‘En’ volg op 19b: ‘die hele wêreld lê in die mag van die Bose.’ Ten spyte daar van, kan ons, wat uit God gebore is (19a), seker weet dat die Seun van God (in die wêreld wat die mag van die Bose lê) gekom het. Die werkwoord ‘Hy het gekom (hekei) wys na sy koms met sy menswording om permanent in hierdie wêreld te wees (Jn 8:42 En nou is Ek hier)..

‘…en aan ons verstand gegee het sodat ons die Waaragtige kan ken…’ die woord vir ‘verstand/denke’ (dianoia) verwys na die vermoë om te verstaan, te beredeneer, te dink en om te besluit, maar dan ook na ‘n spesifieke manier van dink oor iets/iemand, en dan ook na die inhoud van ons denke en redenering (een van die woorde vir bekering is ook metanoia die verandering van ons denke en manier van dink oor God). Die werkwoord ‘Hy het gegee’ is in die voltooide tyd, wat beteken dat dit in die verlede gegee is en die gevolge daarvan duur nou voort (Rom 11:29). ‘die Waaragtige’ het ‘n persoons lidwoord, wat verwys na God as die ware God, wat self die waarheid is, wat getrou is, en ‘n werklikheid in ons lewe is (Jes 65:16; Jn 17:3; 1 Ts 1:9; Op 3:7). Hy staan teenoor die vals gode van 4:1-3. In Jn 1:9 word Jesus genoem ‘die ware lig;’ in Jn 15:1 die ‘ware’ wingerdstok. Hy het die ware God vir ons kom openbaar en is self ook die ware God.

‘…en ons is in die Waaragtige (in Hom wat die waarheid is), in sy Seun, Jesus Christus.’ in 5:11 is reeds gesê ‘dat God die ewige lewe vir ons gegee het, en dié lewe is in sy Seun.’ Om die Seun te hê, is om dié lewe te hê (5:12). Netso word hier gesê: om die Seun te erken beteken ook om die Vader te hê. Die ware gelowige bly in die Seun en in die Vader (2:23-24; Jn 10:38 :Ek is in die Vader en die Vader in My; Jn 17:21 dat hulle ook in Ons mag wees; 1 Ts 1:1 aan die gemeente…wat aan God die Vader en die Here Jesus Christus behoort). 1 Jn 5:20 verduidelik wat dit beteken om in die ware God te wees: Ons is in God en het met Hom gemeenskap as ons in Christus is. Jesus het God aan ons kom openbaar sodat ons die ware God mag ken en in noue gemeenskap met Hom te kan lewe (vgl. 1 Jn 1:3). Om in God en in Jesus te wees benadruk die voorwaarde, maar ook die manier waarop gelowiges in hierdie wêreld moet lewe. God, soos Jesus Hom aan ons openbaar as die God van liefde en geregtigheid, is die ruimte waarin ons as sy kinders lewe: onder sy sorg en leiding.

‘Hy is die ware God en die ewige lewe.’ Na wie ‘Hy’ verwys is verskillend uitgelê as die Vader of die Seun, maar albei is betrokke. Dit gaan in hierdie teks oor Jesus wat aan ons kennis gee om die ware God as die Vader van Jesus te ken, met wie ons gemeenskap het deur Jesus, wat self ook God is. Die ewige lewe behels juis dat ons God die Vader ken en in gemeenskap met Hom lewe. Maar dit kan nie, sonder dat ons Jesus ken en in Jesus glo nie. In 1:2 word die ewige lewe aan Jesus verbind. Dit is die lewe wat Hy en die Vader saam lewe. In 5:13 is reeds gesê dat dié wat in die Naam van die Seun van God glo, kan vir seker weet dat hulle die ewige lewe het. En die ewige lewe begin nou reeds deur ons lewe in gemeenskap met die Seun en die Vader (wat bewerk word deur die Heilige Gees, volgens 3:24; 4:2,6 die Gees van die waarheid; 4:13).

5:21 ‘My liewe kindertjies…’ soos reeds ses maal tevore in die brief, as ‘n uitdrukking van Johannes se intieme liefdesverbondenheid en bekommernis oor die gemeente. In plaas van ‘n formele vaarwel, sluit Johannes sy brief af met die waarskuwing uit sy liefde vir hulle:

‘…beskerm julleself/hou noukeurig oor julleself die wag, teen die afgode.’ Hulle word met ‘n sterk vorm van die bevelswerkwoord opgeroep om wag te staan oor hulleself, oor hulle denke en geloof en optrede. Hulle moet aktief daaraan werk, terwyl in 5:18 reeds gesê is dat Jesus ons vashou en bewaar, sodat die Bose ons nie sal aanraak nie. Ons is betrokke in die stryd teen die Bose, en moet steeds in Christus bly om te oorwin (5:4-5).

Johannes skryf vir die gemeentes in en rondom Efese waar die godin Artemis (Grieks)/Diana (Latyn) en ander gode vereer is, en die stroom van mense en familielede na die feesgeleenthede ter ere van die afgode vir die gelowiges ‘n versoeking bly. Die woord vir ‘afgod’ (eidoolon) beskryf ‘n voorwerp wat soos ‘n mens, of dier of iets anders lyk en die voorwerp van aanbidding is. Dit word figuurlik gebruik vir enige vals god, wat lyk na god, maar dit nie is nie. Daarom waarsku Johannes die gelowiges om te waak teen enige substitute vir die ware God, teen ‘n ander siening oor God as wat Jesus vir ons gebring het. Sommige van die mense wat reeds die gemeentes verlaat het om terug te keer na die Jode se opvatting oor God en Jesus nie erken nie, het hy ‘antichriste’ genoem (2:18-19; en vals profete 4:1). Die vals gode moet verwerp word en die gelowiges moet waak teen die vals gode en profete se invloed op hulle, om getrou te blyaan die ware God wat in sy Seun die ewige lewe gee aan die gelowiges.

Skrywer:  Prof Francois Malan

Lewe sonder sonde (5:18-19)

5:18-20 Dwarsdeur die brief het Johannes geskryf wat die regte fondament vir die Christus-gelowige se lewe is: die regte lewenswyse voor God, die regte geloof in God, en die regte omgang met mense. Daarom sluit hy aan by wat ons moet weet (5:13) en wat ons weet (5:15), en sluit die brief met drie duidelike en vertroubare sekerhede, wat elkeen ingelei word met: ‘ons weet’ (15:18,19,20). Daarmee word die wonderlike grondwaarhede waarin die brief die lesers inlei, opgesom.

15:18 ‘Ons weet dat niemand wat uit God gebore is aanhou sonde doen nie.’ (die perfektum deelwoord ‘wat gebore is’ dui ‘n gebeure aan wat in die verlede plaasgevind het en waarvan die gevolge voortduur – jy bly kind van God);

dat elkeen wat kind van God geword het ‘nie aanhou sonde doen nie’ (die woord ‘sondig’ is in die teenwoordige tyd wat voortgang aandui). Johannes beklemtoon dat die nuwe soort lewe die uitvloeisel behoort te wees van die nuwe geboorte as kind van God (Paulus noem dit die vrug van die Gees – Gal 5:22).

‘maar Hy wat uit God gebore is…’ (gewone verlede deelwoord, ho gennetheis) waarskynlik verwys Johannes hier na Jesus, in teenstelling met die gelowige ‘wat uit God gebore is’ (perfektum deelwoord, ho gegennemenos). Jesus word ook ‘die eniggebore Seun, of enigste Seun’ genoem, enig in sy soort, ewig (1 Joh 4:9, monogenes). Met die twee eenderse werkwoorde, maar verskillende tydsvorme onderstreep Johannes ons identiteit en eenheid met Christus, maar ook die wesenlike verskil tussen ons, as gelowige mense, en Jesus, wat self God is.

‘..Hy bewaar/beskerm hom…’ (die 1983-vertaling volg die kodeks Vaticanus, wat verduidelik: maar die Seun van God bewaar hom; die 1953-vertaling volg o.a. die kodeks Sinaïticus ‘bewaar homself,’ omdat afskrywers die vorige werkwoord misverstaan het) – Jesus, die Een wat uit God gebore is, bewaar (tereoo) die gelowige, wat ook uit God gebore is – sodat die gelowige in staat gestel word om die woord/gebooie van God te bewaar/gehoorsaam (tereoo, 2:3; 2:5; 3:22,24; 5:3) om nie voort te lewe in die sonde nie. Die Kind van God bewaar die gelowige kind van God (in 3:9 was dit die ‘saad van God wat in hom bly’wat hom bewaar dat hy nie sonde doen nie).

‘…en die Bose kan hom niks aandoen nie.’ Die Bose doen hom geen leed aan nie, hou hom nie vas nie’ (vgl. 2:13-14 vir ons oorwinning oor die Bose, die duiwel; teenoor 3:12: Kain wat in die mag van die Bose was; 5:19: die hele wêreld wat in die mag van die Bose is).

Die teenwoordige tyd van die werkwoorde in vers 18, ‘nie aanhou sonde doen nie,’ ‘bewaar,’ ‘niks aandoen nie,’ beskryf die gelowige se geestelike stand en verbondsverhouding met God wat voortgaan. In Christus is dit altyd moontlik om die Bose en bose gedagtes en woorde en dade te oorwin, en om goed te doen. – as volgelinge van die Woord van die Lewe (1:1-2), as kinders van die Lig (1:5,7). Sonde is ‘n ernstige realiteit vir alle gelowiges, maar in gemeenskap met Christus en deur die krag van sy Gees kan ons die sonde oorwin, dit aflê, en lewe volgens God se gebooie, veral om lief te hê.

5:19 ‘Ons weet dat ons uit God is…’ – vers 18 het gesê ons is uit gebore. Ons word kinders van God deur weer gebore te word deurdat die Heilige Gees ons oortuig om in Jesus Christus te glo as die Seun van God wat mens geword het om ons sondes op Hom geneem. Ons wedergeboorte is die werk van God, en daarom behoort ons aan God, as kinders van sy huisgesin deur ons verbondenheid aan sy ewige Seun.

‘…en (ons weet) dat die wêreld as geheel (ho kosmos holos) in (die mag van) die Bose lê’ – in 2:1,2 is gesê dat Jesus Christus die Regverdige ‘n versoening is…vir die sondes van die hele wêreld (holou tou kosmou). Die hele wêreld is die voorwerp van God se verlossingswerk deur Jesus. Maar hier in 5:19 word die omvang van die werk van die duiwel aangedui (deur die verskillende plasings van ‘hele’ in Grieks). Al lê die wêreld as geheel in die mag van die Bose, is die oorwinning oor die wêreld reeds bewerk: 5:4-5 sê ‘want elkeen wat ‘n kind van God is, kan die sondige wêreld oorwin. En die oorwinning wat ons oor die wêreld behaal het, is deur ons geloof. Wie anders is dit wat die wêredl oorwin as hy wat glo dat Jesus die Seun van God is?’

Terwyl die wêreld hulpeloos in die mag van die duiwel lê, kan hy die kind van God geen leed aandoen nie (5:18). Die verhouding van die kind van God as ‘uit God (gebore)’ staan voorop in die sin, en is totaal anders as die verhouding van die wêreld tot die Bose, die wêreld in sy geheel word meegesleur in die kloue van die duiwel (vgl. Joh 14:30 oor die heerser van die wêreld wat nie mag oor Jesus het nie). Die oorsprong van die nuwe lewe van die kind van God lê in God, en hulle hele wese word bepaal deur God se liefde vir ander. Die wêreld is die mensheid wat vyandig staan teenoor God, teen Christus gekies het, en in ongeloof verhard het. Hulle lê onderworpe aan die Bose en sy begeertes, wat op hulle self sentreer.

Skrywer:  Prof Francois Malan

Gebedsverhoring (5:14-17)

5:14 Die sekerheid van ons saligheid (v13) gee vrymoedigheid teenoor God. In 2:28 is verwys na vrymoedigheid met die wederkoms; 4:17 op die oordeelsdag. Die hede is egter nie uitgesluit nie. Die vrymoedigheid wat ons nou reeds het teenoor God en ons vertroue op Hom, deurdat ons aan Jesus behoort en die Heilige Gees in ons kom woon het, maak dat ons seker weet dat Hy ons hoor, dat Hy na ons luister, en ons antwoord, as ons met Hom praat. Die voorwaarde is dat ons vra volgens sy wil. In 3:22 is die voorwaarde vir gebed wat beantwoord word ook dat ons God se bevele gehoorsaam en doen wat Hy goedvind (ook in Joh 15:7 as ons in Jesus bly en sy woorde in ons). Die fundamentele kenmerk van alle ware Christelike voorbidding is dat die wil van die bidder ooreenstem met God se wil. Gebed is nie ‘n geveg nie, maar ‘n reaksie, ‘n weerklank; die krag van die gebed is dat ons ons wil ophef tot God se wil; nie dat ons probeer om sy wil af te buig tot by ons wil nie.

5:15 ‘En as ons weet dat Hy ons verhoor in alles wat ons vra…’ Vers 14 het reeds gesê dat God luister as ons vra volgens sy wil. In Joh 11:42 het Jesus gesê dat Hy weet dat die Vader Hom altyd verhoor. Dit word nou ook aan die gemeente toegeken, want Jesus het in hulle kom woon met sy Gees. In vers 14 is die versoeke uitgespel: as ons enigiets volgens sy wil vra; hier word dit algemeen: wat ons ook al vra.

‘…weet ons dat ons alles ontvang wat ons van Hom vra’ – die antwoord op gebed is reeds in die gebed verseker – dit moet steeds volgens die wil van die Here wees (vgl. Jesus se versekering in Mark 11:24; en die rede waarom ons nie het/verkry nie, in Jak 4:2-3). Die sekerheid dat ons dit het wat ons van Hom gevra het, word deur die Heilige Gees in ons gewerk en bevestig.

Die werkwoorde is in die teenwoordige tyd: ‘dit is, ons het/ons verkry, ons vra, hy hoor, ons weet, Hy hoor, ons vra, ons weet, ons het’ om te beklemtoon dat dit nou reeds die heilstyd is wat God berei het en ‘n aandeel daarin aan ons skenk: 2:23 ‘wie die Seun bely, het ook die Vader’; ‘wie die Seun het, het die lewe’ (5:12); ‘wat ons ook al van Hom vra, het ons’ (5:15).

Die sekerheid van gebedsverhoring vloei voort uit ons vrymoedigheid voor God as ons Vader in Christus. Dit gaan van die veronderstelling uit dat wat gevra word, reeds toegestaan is. Die vraag is nie of ons ons sin kry nie, maar of God sy doel in en met ons bereik. Gebed is die oefenskool om, in gehoorsaamheid aan die wil van God, met Hom om te gaan. Wat sy wil is, is telkens aangedui: dit is om God en die mede-gelowiges lief te hê (2:9-11; 3:10-17; 4:7-5:4). Die gebed staan in diens van die liefde en die gemeenskap. Wanneer ons gebed uit, in en deur liefde gedoen word, is dit nooit twyfelagtig of dit wel die wil van God is nie. Hy sal liefde met liefde beantwoord. Ons gebed word dadelik verhoor. Die resultate daarvan word in die toekoms gesien.

5:16 Die versekering dat die gelowige die ewig lewe reeds het (v13), moet hom nie lei tot ‘n lewe wat net op homself ingestel is en ander afskeep nie. Hy sal die nood van sy mede-gelowige kan raaksien.   ‘As iemand sy broer ‘n sonde sien doen…’ – die broer verwys na ‘n mede-gelowige. As enige gelowige ‘n ander gelowige sien wat voortgaan met sonde doen – letterlik: ‘sondigende sonde’, die teenwoordige deelwoord wys na ‘n sonde wat aanhou, wat voortgaan. Dit gaan ook oor ‘n optrede wat jy kan sien, nie net oor ‘n skinderstorie nie.

‘…moet hy bid en Hy (God) sal aan hom die lewe gee…’ ‘moet/sal hy bid’ as natuurlike uitvloeisel van die liefde, of as ‘n opdrag. ‘Hy sal aan hom die lewe gee’– veronderstel die krag van die gebed; deur tot God te bid vir die mede-gelowige gee jy aan hom die lewe terug. God werk deur jou om aan die sondaar die lewe te gee. As jy vra gee jy reeds lewe, so seker werk God deur jou tot ander. Dit gaan in hierdie verse nie om fisiese lewe of dood nie; fisiese dood is soms die straf op sonde, bv. Num. 16 Korag, Datan & Abiram; Hand. 5 Ananias en Saffira; vgl. ook

1 Kor 11:30). Hier gaan dit om geestelike lewe, ewige lewe, teenoor geestelike dood (3:14); dié soort lewe wat nou reeds saam met God begin as sy kind, onder sy daaglikse sorg en leiding deur sy woord en Gees, in sy krag en liefde.

Daar is ‘n voorwaarde wat twee keer gestel word: die ‘sondigende’ broer, vir wie dringend voorbidding gedoen moet/sal word, se sonde moet nie tot die dood wees nie. God sal die lewe gee aan die wat nie sonde doen wat tot die dood is nie – die woord ‘sondig’ wat hier gebruik word, beteken om teen die wil en wet van God op te tree.

Johannes verduidelik nie wat die sonde is wat nie tot die dood lei nie, ook nie wat die sonde is wat wel tot die dood lei nie:

Sonde wat nie tot die dood lei nie, sinspeel op ‘n optrede wat nie pas by ‘n lewe in die lig, en van ‘n kind van God nie. Deur die hele brief het Johannes sy lesers gewaarsku teen so ‘n soort lewe, deur te wys op die voorwaardes vir egte Christelike lewe, nl. aflê van die sonde, gehoorsaamheid aan die liefdesgebod van Jesus, verwerping van wêreldsgesindheid, en volharding in die geloof in Jesus. As die voorwaardes verwerp word, lei dit tot duisternis en dood. Deur ongelowiges se ontkenning van Jesus, en gebrek aan liefde, loop hulle die gevaar dat God sal sê: ‘Ek ken julle nie’ (2:22-23; 3:10-15; vgl. Mat 10:33). Moedswillige verwerping van die soort lewe wat God van ons vra, lei tot afval van God en sy kerk, en is bewys van die gees van die antichris (vgl. die mense van Johannes se tyd, wat die gemeenskapsbande verbreek het (2:19,23).

Sonde wat nie tot die dood lei nie, is egter nog steeds ‘n moontlikheid wat gelowiges oorkom, as hulle toegee aan versoekings. Dit beteken nie ‘n hardkoppige verwerping van God en sy woord nie, maar ‘n onopsetlike oortreding van God se wet in swakheid, waarvoor God in sy genade voorsiening gemaak het (2:1-2; 4:10; vgl. Petrus se herstel in sy amp na sy verloëning van Jesus (Joh 21:15-17) en Jesus se gebed vir hom (Luk 22:32). Gebed vir so’n persoon en selfs optrede teen hom kan hom nog tot inkeer bring (1 Kor 5:5; 1 Tim 1:19-20). Waar die sin begin het met voorbidding vir ‘n broer, word God se gawe van die lewe ook algemeen gestel: God sal aan hom (die broer) lewe gee op ons voorbidding, dit geld vir diegene (algemeen) wat sonde doen wat nie tot die dood lei nie.

Die ‘lewe’ waarvan v16 praat verwys na ‘n lewe in gemeenskap met God, soos ‘n kind onder die sorg van sy vader, ‘n vrugbare en sinvolle lewe van diensbaarheid aan ander, me t die liefde van God wat in ons kom woon deur die Heilige Gees. Dit is die soort lewe wat God gee, die ewige lewe wat nou reeds begin met geloof in Jesus. Teenoor ‘n lewe in die sfeer van die liefde van God staan die sfeer van die dood waarin die sondaar beland.

‘Daar is sonde wat tot die dood lei; daarvoor sê ek nie dat hy moet bid nie’ – Johannes verbied egter nie sulke gebede nie.

5:17 ‘Elke onreg is sonde, maar daar is sonde wat nie tot die dood lei nie’ – die woord vir onreg (adikia) beteken ‘sonder/teen geregtigheid, geregtigheid (dikaios) verwys na reg doen, en na die herstel van die verhouding met God. Alles wat die verhouding met God versteur is sonde (om teen God se wil en sy wet van liefde op te tree). Daarmee wys Johannes op die wydheid van die gebied waarvoor voorbidding gedoen moet word en waaraan gelowiges sorg behoort te gee; ook na die geneigdheid van die mens om sy eie kop te volg. Hy wil die erns van enige sonde onderstreep. Maar elke gelowige kan vertrou op God se genade en vergifnis. As hy sou val, lei sy sonde nie noodwendig tot verwydering van God en sy genade en vergifnis nie (2:1-2)

Skrywer:  Prof Francois Malan