Jan vra:

Onderwerp: Joh 20: 17: Raak My nie aan nie.

By Jesus se verskyning aan Maria na Sy opstanding het Hy vir Maria gesê: Raak my nie aan nie, want Ek het nog nie opgevaar na my Vader nie; maar gaan na My broeders en sê vir hulle: Ek vaar op na My Vader en my God en julle God.

Johan 20: 19: En toe dit aand was op daardie eerste dag van die week het Jesus aan hulle verskyn en Sy wonde vir hulle gewys.

Vraag: Kan mens die afleiding maak dat Jesus gedurende hierdie tussepose dit wil sê vroeg oggend tot die aand ‘n hemelvaart onderneem het om Hom aan die Vader te gaan vertoon anders hoekom die besondere woorde aan Maria?

Antwoord

Prof francois Malan antwoord:

Die Griekse woord háptomai word gebruik vir ‘aanraak’ en vir ‘vashou.’ Hier pas ‘moenie my vashou nie’ beter by wat volg: ‘want Ek het nog nie na my Vader opgevaar nie. Sy moet Hom nie vir haarself hou nie (die Griekse opdrag hapto is in die refleksie vorm wat wil sê ‘moenie my vashou vir jouself nie,’ soos sy in Joh 20:15 gesê het dat sy sy lyk sal wegneem as sy sy liggaam gekry het. In plaas daarvan dat sy Jesus vir haarself wil vashou moet sy die goeie boodskap van sy opstanding aan sy broers die dissipels gaan oordra dat Hy in Galilea aan hulle sal verskyn. So moet haar liefde vir Hom uitgedra word aan ander.

Matteus 28:1,9 se weergawe is effe anders. Matteus praat van twee vroue, Maria Magdalena en die ander Maria wat sy voete gegryp het (kratéo vashou, in die aoristus-verlede tyd wat verwys na ’n moment in die verlede) en Hom aanbid het. Met die aanbidding van Jesus erken hulle die afstand tussen hulle as mense en sy godheid. Die erkenning bring mee dat hulle Hom nie vir hulleself wil vashou nie, maar dat hulle deur Hom vasgehou wil word.

Jesus nooi egter vir Tomas om Hom aan te raak. By Maria bestaan die gevaar dat sy Jesus vasklou in die beperktheid van haar liefde; by Tomas die gevaar dat hy Jesus sal los as hy nie die merke van die spykers in Jesus se hande sien en sy vinger in die spykermerke kan steek en sy hand in sy sy kan steek nie (Joh 20:25). Die uitleër Smelik vergelyk Maria se persoonlikheid met ’n klimop wat aan ’n paal of boom vasklou om te groei, en Tomas met ’n doringrige dissel wat steek as jy aan hom vat. Maar Tomas raak toe nie aan Jesus nie. Toe hy egter Jesus self sien en die spykermerke aan sy hande sien, erken hy Jesus as sy Here en sy God.

Die mens se kontak met die opgestane Jesus is in geloof wat die Heilige Gees in ons werk om te glo wat die woord van God oor Jesus getuig. Daarom sê Jesus vir Tomas moenie langer ongelowig wes nie, maar gelowig.

Jesus het nie tussen die twee optredes opgevaar en weer teruggekom nie. Hy het vir Maria gesê: Maar gaan na my broers en sê vir hulle ‘Ek vaar op (die teenwoordige tyd van die Griekse werkwoord anabaino druk ’n voortgaande handeling uit: Ek is aan die opvaar) na my Vader en julle Vader, en na my God en julle God.’ Dat Jesus in die proses was om op te vaar na sy Vader, is om sy werk te gaan voltooi. Volgens Joh 12:32-33 het Jesus gesê: As Ek van die aarde verhoog word, sal Ek almal na My toe trek. Dit het Hy gesê om aan te dui watter dood Hy sou sterf.’ Sy verhoging tot die regterhand van sy Vader begin reeds met sy verhoging aan die kruis om die grootste liefdesdaad van God te volbring deur die sonde van die ganse wêreld op Hom te neem. En die verhoging loop deur sy opstanding tot sy hemelvaart. So is Hy besig om op te vaar.

Die doel van sy opvaring deur sy verhoging aan die kruis, sy opstanding uit die dood, en sy bekendmaking van sy opstanding aan sy dissipels voor sy hemelvaart deur sy verskynings aan hulle, is volgens Joh 14:2 om vir ons plek te gaan berei in die huis van sy Vader. Sy opvaring geskied deur sy kruisdood vir ons sonde en opstanding dat ons uit die bande van sonde verlos kan word, en deel kan kry aan die ewige lewe by God wat reeds by ons bly as ons Hom liefhet. In Joh 14:23 sê Hy: As iemand My liefhet, sal hy my woorde ter harte neem; en my Vader sal hom liefhê, en Ons sal na hom toe kom en by hom woon.’ In sy groot neerbuigende liefde woon die Vader en Jesus nou reeds by ons om ons gereed te maak om vir ewig by Hom te woon. Deur die werking van die Heilige Gees in sy kinders  (Joh 14:15-17) moet sy liefde ook in ons wees en teenoor ander uitgeleef word. Deur sy liefde deur ons te laat vloei na ander mense, selfs na ons vyande toe (Mat 5:43-48), word ons voorberei om in die Vaderhuis te bly. So berei Jesus tans vir ons plek in die Vaderhuis.

Skrywer:  Prof Francois Malan

John vra:

Die simboliese betekenis van tossels en waar staan dit in die Bybel ?

Antwoord:

Prof Herrie van Rooy antwoord:

Die navraag gaan oor “tossels”. Ek dink nie die woord kom in die OAV of die NAV voor nie. ‘n Mens kry wel die woord “klossies” in Numeri 15:38 (2x) en, 39, Deuteronomium 22:12 en Matteus 23:5 (NAV). Volgens Num 15:37-41 moes dit aan die klere vasgewerk word om die volk te herinner aan die Here se gebooie, sodat hulle die gebooie nakom.

Skrywer:  Prof Herrie van Rooy

‘n LESER vra:

Kan u dalk help asb – wat is die naaste of soortgelyke boek aan Die Bybel A-Z in Engels vir my Engelse studente?

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Daar is werklik ‘n verskeidenheid van moontlikhede, maar ek noem vier wat m i min of meer vergelykbaar is met Die Bybel A-Z (red: Jan van der Watt; Christelike Uitgewers Maatskappy):

• Pawson, D: Unlocking the Bible. A Unique overview of the Bible. (William Collins – filiaal van HarperCollins.)
• The Baker Illustrated Bible Commentary. (Eds: Gary Burge & Andrew Hill; BakerBooks.)
• NLT Study Bible. (Tyndale House Publishers.)
• The People’s New Testament Commentary. (Eds: Eugene Boring & Fred Craddock; Westminster John Knox Press.) (Hierdie werk handel net oor die Nuwe Testament.)

Ek vertrou dat bg boeke die vraagsteller sal help in sy soektog. Hy sou self kon oordeel watter van hierdie werke die beste beantwoord aan sy oogmerke.

Skrywer:  Prof Hermie van Zyl

Tianca vra:

Mense moedeloos maak in die naam van Christus. Is daar ‘n teks in God se Woord wat hierna verwys?

Antwoord

Prof Hermie antwoord

Soos ek die vraag verstaan, gaan dit daaroor dat Christene ander mense soms moedeloos maak of frustreer met die manier waarop hulle mense benader of ‘n saak hanteer. Christene het dikwels goeie bedoelings, maar die ander mense is glad nie beïndruk daarmee nie; die goeie bedoelings kom nie goed oor nie. Die “goeie raad” word dikwels beleef as ongevraag, beterweterig of as onbehoorlike inmenging in hulle sake. Sê die Bybel iets hieroor?

Heel eerste moet mens onderskei tussen geldige waarskuwings en onbehoorlike inmenging. Wat eersgenoemde betref: Ons is almal maar baie fyngevoelig oor ons eie idees en lewenstyl. Niemand durf vir my voorskryf hoe ek moet lewe nie, wat ek mag of nie mag doen nie. Maar nou is die Bybel baie duidelik daaroor dat daar situasies kan ontstaan wat ingryping noodsaak. Byvoorbeeld, Eseg 3:20 sê dat as jy iemand sien sondig en jy waarsku hom nie, sal die persoon sterwe, maar sy bloed sal van jou geëis word omdat jy hom nie gewaarsku het nie. Ons leef nie as eilande in die wêreld nie; ons het ‘n verantwoordelikheid teenoor mekaar, veral as jy sien dat dinge ernstig verkeerd loop in ‘n ander se lewe. Eli het byvoorbeeld niks gedoen om sy twee seuns, Hofni en Pinehas, teen te gaan en te ontslaan toe hulle hulle posisie as priesters gruwelik misbruik het nie (1 Sam 2:13-36). Dit was ‘n gruwel in God se oë, en ons weet wat die uiteinde was: God het die twee seuns gestraf en ou vader Eli het ook ‘n tragiese einde gehad (1 Sam 4:12-21). Ook die Nuwe Testament is duidelik daaroor dat ons mekaar op die regte pad moet help. As ons die ander sien sondig, moet ons uit liefde dit nie maar net sienderoë toelaat of anderpad kyk nie, maar daadwerklik iets doen om ‘n tragedie af te weer – net soos mens iemand sal probeer keer wanneer dié onwetend op ‘n afgrond afpeil. As jy dit nie doen nie, is jy liefdeloos en het jy nie die ander se ewige heil op die hart nie. Daarom sê Matt 18:15-20 dat as ons iemand sien sondig, ons die persoon onder vier oë moet gaan spreek om die persoon vir Christus te probeer terugwen (kyk ook Gal 6:1-2; Jak 5:19-20). Paulus is ook ontsteld daaroor dat die Korintiërs niks doen om iemand wat openlik in sonde leef, aan te spreek nie (1 Kor 5:1-13).

Nou is dit egter ook so dat baie mense nie weet waar die grens is tussen geldige ingryping en bemoeisieke inmenging nie. Matt 7:1-5 praat byvoorbeeld oor laasgenoemde. Wanneer jy iemand beterweterig vanuit die hoogte kritiseer oor ‘n saak wat duidelik nie van groot belang is nie maar wat jou om een of ander rede irriteer, dan het jy daardie fyn lyn oorgesteek – dan is dit inmenging in ‘n ander se persoonlike ruimte sonder dat daar ‘n geldige rede voor is. Iets hiervan is ook duidelik in Rom 14. Hier gaan dit oor die sogenaamde middelmatige sake: die een groep sê jy mag nie sekere kosse eet nie, die ander groep het geen probleem daarmee om alles te eet nie. (Dit gaan hier waarskynlik oor die eetgewoontes van die Christene uit die nie-Joodse wêreld wat die Jode-Christene aanstoot gegee het; lg het strenger eetgebruike gehad). Paulus se raad is dat Christene mekaar oor hierdie soort verskille moet ruimte gee, want dit gaan nie oor wesenlike sake nie. Albei partye is eintlik reg; hulle kan in hierdie aangeleentheid kies hoe hulle die Here wil dien. Daarom moet hulle mekaar nie veroordeel nie maar in liefde aanvaar. Dit sou dus verkeerd wees as die een groep die ander een veroordeel omdat hulle kwansuis verkeerd optree. Nee, as jy so inmeng in ‘n ander se vryheid, saai jy onmin en is jy net besig om die ander een moedeloos te maak en te frustreer. En dis nie bevorderlik vir die eenheid van die gemeente of vir ‘n gesonde familie of kerklike lewe nie. Die spreekwoord lui nie verniet nie: “Elke man soen sy vrou op sy eie manier”; daar is nie juis ‘n regte of verkeerde manier nie. Oor sekere goed moet ons gewoon ooreenkom om te verskil.

Dit is natuurlik nie altyd so maklik om te besluit wanneer ‘n saak nie die moeite werd is om oor gaande te raak nie. Party mense het net nie daardie insig nie; hulle meng daarom in waar hulle nie moet nie. Soos die Engelse spreek woord lui: Some people rush in where angels fear to tread. Daarom moet ons mekaar hierin help. Vir sommige mense is daar net een weg en dis húlle weg: dis reg of weg, swart of wit; hulle siening en niks anders nie. Dis moeilik om met sulke mense saam te leef. As so iemand dus voortdurend op ‘n onbehoorlike manier inmeng, moet mens maar die moed bymekaar skraap en hom/haar op ‘n liefdevolle manier gaan reghelp (Gal 6:1). (Maak net eers seker dat die ander nie dalk reg is nie – 2 Kor 13:5; Gal 6:4.) Veral in vandag se tyd waar ons al meer besef dat ons in ‘n wêreld leef waar baie standpunte om die waarheid meeding, is dit so nodig dat ons sal leef en laat leef – natuurlik, binne perke. Daar is net eenvoudig soveel verskillende sieninge, en daar is nie altyd ‘n absolute reg of verkeerd nie. Baie van ons kom uit ‘n agtergrond of het in tyd grootgeword waar daar nie baie botsende standpunte was nie. Daarom is dit vir ons vreemd, selfs vreesaanjaend, om met soveel strydende idees en selfs paradokse saam te leef. Soos nooit tevore nie, sal ons die Here moet bid vir die gawe van onderskeiding (1 Kor 12:10; Fil 1:9-10; Heb 5:14), dat ons sal weet wanneer iets regtig belangrik is en wanneer ons maar kan ontspan.

Skrywer:  Prof Hermie van Zyl