Moedeloos maak – Francois Malan

‘n Leser vra:

Onderwerp: Mense moedeloos maak in die naam van Christus

Boodskap Teks:

Is daar teks in God se Woord wat na dit verwys asb.

 

ANTWOORD

PROF FRANCOIS Malan antwoord:

Nee, daar is nie so’n teks in die Bybel nie.

Jesus het wel vir sy dissipels gesê: Julle sal ter wille van my Naam deur almal gehaat word.

Kolossense 3:21 sê wel: Vaders moenie julle kinders treiter/gedurig by hulle fout soek nie, sodat hulle moedeloos word nie.

Vergelyk ook:

In Numeri 32:7-8 sê Moses vir die twee stamme van Reuben en Gad, Waarom wil julle die ander Israeliete ontmoedig om na die land toe te trek wat die Here vir hulle gegee het?

Numeri 21:4 Op pad na die Rietsee het die volk ongeduldig geword en teen God en Moses uitgevaar…

Numeri 32:9 Hulle het die land tot by Eskolspruit verken, en toe die Israeliete ontmoedig, sodat hulle nie na die land toe wou gaan wat die Here vir hulle gegee het nie.

Deuteronomium 1:28 Waarheen kan ons nou gaan? Ons broers het ons moed gebreek toe hule gesê het: Daar woon ’n volk wat groter en sterker as ons is.

Skrywer:  Prof Francois Malan




God se genade vóór Christus – Hermie van Zyl

Willie vra:

Boodskapteks: Die geheimenis van God waarna Paulus in Efesiërs en Kolossense verwys (Ef 1:9; 3:3-9; Kol 1:26-27; 2:2), het betrekking. Kolossense 2 verwys na ‘n “volle boodskap”. Jode en nie-Jode het dus voordat God dit aan Paulus bekend gemaak het, nie geweet dat God ook nie-Jode sy kinders maak.

Kan u asseblief verduidelik hoe God se verlossing vóór Christus se koms gewerk het . Uit ‘n Joodse oogpunt het die arme heidene seker nie juis ‘n kans gehad nie. Kan dit wees dat daar in die Ou Testament aan heidene verkondig is hulle moet Jode word en die Joodse wette moet onderhou om gered te word?

 

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Die vraag gaan spesifiek oor die redding van die heidene (nie-Jode) in die OT (d w s voor Christus). Hierdie situasie is wesenlik dieselfde vir heidene (nie-Christene) vandag, m a w, is daar redding moontlik vir mense buite Christus, veral mense wat nog nie die evangelie gehoor het nie? Ek sal my egter bepaal tot die heidene in die OT bedeling voor die koms van Christus.

Alle mense is gemaak na die beeld van God, d w s as God se verteenwoordigers op aarde (Gen 1:26-27). Dit beteken dat almal kragtens hulle menswees ‘n ingeboude “aanvoeling vir God” (sensus Divinitatis) het, of, anders gestel, almal dra die “saad van godsdiens” (semen religionis) in hulle om. God het immers sy lewensasem in die mens geblaas (Gen 2:6); die mens beskik dus oor ‘n ingebore morele gewete, hoe swak ontwikkel dit ook al mag wees. Almal het die vermoë om te haat, lief te hê, “die regte ding te doen”, skuldig te voel, selfsugtig te wees, te vergewe – al die tipiese dinge van menswees, maak nie saak wanneer en waar jy gebore is nie. Daarom word die mense voor die tyd van die sondvloed (lank voor die wet van Moses bekend was) aanspreeklik gehou vir hulle sonde (bv Kain: Gen 4:7; die mense op die aarde: Gen 6:13). En regdeur die OT hou God die heidene verantwoordelik vir hulle dade en word daar oordele oor hulle uitgespreek (Am 1:3-2:3). Hoewel hulle nie die spesifieke wette van Moses het soos Israel nie, word hulle nie verskoon nie. Hulle is steeds toerekeningsvatbaar; hulle is mense wat na God soek (Hand 17:27) en hulle beskik oor ‘n algemene, ingeboude morele kompas waarvolgens hulle moet lewe. Dit is wel so dat mense merendeels hierdie ingeboude wet/gewete onderdruk en afgode in die plek daarvan stel (Rom 1:18-32). Nogtans staan God se wet in hulle harte geskrywe en het hulle ‘n gewete wat hulle aanspreek (Rom 2:14-16).

Geen mens kan hom/haarself dus voor God verontskuldig dat hulle nie weet wat God wil hê nie – dis die duidelike boodskap van die Bybel. Teoloë praat soms van hierdie “ingeboude kennis” van God as die algemene openbaring, en vervolgens ook van God se algemene genade. Mense weet genoeg van God om volgens sy wil te lewe, en almal ervaar sy genade dag na dag. Hy laat immers reën en laat die son skyn oor die goeies én die slegtes (Matt 5:45). Voorgenoemde word egter onderskei van God se besondere openbaring en genade. Dít is die bekendmaking van God se wil aan Israel deur die wet van Moses en die profete (met die gepaardgaande bemiddeling van God se genade deur die offerkultus), en in die tyd van die nuwe verbond deur Jesus Christus, asook die besondere belewing van sy genade deur die versoening wat Christus aan die kruis bewerk het (Heb 1:1-2). Dít is dan wat Paulus in Efesiërs en Kolossense bedoel as hy praat van die geheimenis wat vir eeue verborge was maar nou in en deur Christus bekendgemaak is – dat ook mense wat nie Jode is nie, deel kan word van die Godsvolk. Hulle kan nou op dieselfde manier die besondere kennis en genade van God bekom as wat die Jode in die OT bedeling gehad het.

Op hierdie punt is dit nodig om na die redding van die heidene in die OT bedeling te kyk. Dat hulle van die begin af deel was van God se genade-handelinge, staan soos ‘n paal bo water. Reeds aan Abraham sê God dat in hom (Abraham) al die nasies van die aarde geseën sal wees (Gen 12:3; 22:18). Die verbond met Israel is dus net ‘n “tussentydse maatreël”; God se eintlike bedoeling is al die nasies van die aarde. Dit sien ons bv in Jona se sending na Nineve. God is bekommerd oor hierdie heidense stad; hulle sonde skrei ten hemele, en Hy wil hulle kans gee om tot inkeer te kom. Dat met die koms van Jesus die heidene ingesluit word by die Godsvolk, is dus geen nuutjie nie, maar die vervulling van God se oorspronklike verbond met Abraham. God het nooit die heidene vergeet in die OT bedeling nie, maar het bloot êrens op ‘n punt begin – by Israel. Nie omdat hulle so voortreflik was nie; inteendeel, hulle was die geringste van al die nasies. Vir ons klink dit baie onregverdig dat een nasie so bo die ander bevoordeel word, maar dis bloot omdat ons dit vanuit menslike perspektief bekyk. God se handelinge is ondeelbaar, dis één. Sy handelinge met Abraham is reeds met die oog op die ganse menslike geslag; Hy sien in Abraham alreeds al die nasies van die aarde wat sy eiendom is. Die profeet Jesaja is ook duidelik daaroor dat God se handelinge met die komende Messias as ‘n lig vir die nasies bekend sal staan, tot by die uithoeke van die wêreld (Jes 42:1,6; 49:6; 60:1,3). Daarom dat in die NT genoem word dat wanneer die nuwe Jerusalem kom, die rykdom en luister van die nasies van die wêreld daarheen gebring sal word (Op 21:24-26). Almal word uiteindelik ingesluit by God se heil.

Dis vanuit hierdie allesomvattende Goddelike perspektief dat die historiese prosesse verstaan moet word. Die enigste manier waarop heidene in OT tye kon deel in die besondere openbaring en genade van God aan Israel (= redding), was om deel van Israel te word. En dit het van tyd tot tyd gebeur. So lees ons van Ragab, die Kanaänitiese vrou, wat opgeneem is in Israel omdat sy die verspieders gehelp het. Ook Rut, die Moabitiese vrou, word deel van Israel. Beide word voorouers van Jesus na die vlees, en as sodanig ingesluit in die geslagsregister van Jesus (Matt 1:5; vgl Jos 6:22-25; Rut 4). Met verloop van tyd het dit ook gevestigde gebruik geword dat heidene uit eie, vrye geloofskeuse deel kon word van Israel. Diesulkes is proseliete genoem as hulle besny is en volledig die wet van Moses onderhou het, maar Godvresendes of Godvereerders as hulle net meelopers was en nie al die wette van Moses kon of wou nakom nie. In die tyd van die NT was daar reeds groot getalle heidene wat óf volledig proseliete óf Godvereerders/Godvresendes was (vir lg kyk Hand 10:1-2). In soverre hulle deel was van Israel, het hulle dus gedeel in die redding van Israel.

Ander heidene wat nie op hierdie manier deel geword het van Israel nie (uiteraard die meeste), was steeds die voorwerp van God se genade. Hoe presies hulle gedeel het in God se redding, is nie duidelik nie, net soos dit vandag ook nie duidelik is nie hoe mense buite Christus om (dié wat bv nog nooit van Hom gehoor het nie) moontlik opgeneem word in God se redding. Deel van die antwoord is sekerlik om te aanvaar dat God almal oordeel volgens die lig wat hulle ontvang het. God is nie onregverdig nie. Daarom staan daar dat as jy oortree sonder dat jy geweet het wat reg of verkeerd is, daar anders oor jou geoordeel sal word as wanneer jy geweet het en nogtans oortree (Luk 12:47-48; vgl Jak 4:17; 2 Pet 2:21). So kan ons aanvaar dat die heidene in die OT nie geoordeel is of sal word volgens die besondere openbaring wat in die Tien Gebooie of die afgeleide wette van Moses gegee is nie. Miskien kan dit so gesien word dat hierdie wette eintlik net ‘n meer spesifieke vorm is van die innerlike wet van God kragtens mense se menswees, en dat hulle volgens hierdie innerlike wet geoordeel sal word. Ons kan hier ook verwys na die uitgebreide regstelsels wat in die antieke tyd onder bv die Babiloniërs, Grieke en Romeine voorgekom het. Ons gebruik in Suid-Afrika vandag nog die Romeinse regstelsel (in sy Romeins-Hollandse vorm) wat tot in antieke tye teruggaan – teken van die algemene openbaring en genade van God wat mense buite Israel verlig het.

Uiteindelik moet ons dus sê dat ons almal met Goddelike genade behandel word, want niemand kan in elk geval die wet van God – soos gegee deur Moses óf as algemene verligting – volmaak uitleef nie. Dít het Paulus reeds vir die gemeente in Rome gesê. Eers noem hy hoe sleg die heidene is (Rom 1:18-32), maar vir die Joodse Christene het hy ook nuus: ook hulle wat van oudsher God se wet gehad het, doen dieselfde verkeerde dinge as die heidene (Rom 2:1). Niemand kan dus sê dat hulle volkome volgens God se wet lewe nie, daar is nie een wat nie gesondig het nie (Rom 3:23-24). Gebore as heiden, Jood of Christen – ons leef almal uit sy genade. Maar dan gaan dit ook oor hoe ons op sy genade antwoord met ons lewens.

Skrywer:  Prof Hermie van Zyl




Paasfees – Francois Malan

‘’n Leser vra:

Na vele soektogte op die webwerf en navrae by oumas en oupas: onthou ek nou van hierdie webwerf.

Sus moet ’n takie oor Paasfees doen en ek het gedink ek ken al die antwoorde…verkeerd

Ek trap klei en die tyd haal ons in.

Laat my die volgende vrae toe asb?

Ostern(Paasfees) Paasfees gevier in Duitsland….

  1.  Waarvandaan kom die woord “Paasfees”/ Easter/Ostern    (1)
  2.  Paasfees as Christenfees: Kortliks 20 woorde wat vier Christene tydens Paasfees/Ostern?
  3.  Die datum verskil elke jaar, hoe word Paasfees datum vasgestel?
  4.  Paasfees bestaan uit 3 dae

Grundonnerstag (Donderdagaand van Paasfees)

Wat word herdenk die aand?

Karfreitag (Goeie Vrydag)

Hoe vier Duitsers die dag en wat eet hulle op die dag?

Ostersonntag

Hoe vier Duitsers Paas Sondag?

  1.  Ostereier(Paaseiers) Ontstaan, verf en versier betekenis, hoekom so bont geverf?
  2.  Osterfeuer (Paasfeesvuur) Hoekom die groot vure waar kom die tradisie vandaan? Hoekom doen hulle vandag nog?

 

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord;

1 Die Hebreeuse woord pasag beteken ‘verbygaan,’ ‘oorslaan,’  ‘spaar’ Engels ‘pass over.’ Die Here het vir Moses in Eksodus 12:13,23 gesê dat die huise waar die bloed aan die kosyne gesmeer is (Eks 12:7) sal Hy oorslaan en die slag waarmee Hy die Egiptenaars gaan tref, deur elke eersgeborene dood te maak (Eks 12:12), sal die Israeliete nie tref nie. Daarmee is die Israeliete bevry uit hulle slaweskap in Egipte en het hulle vertrek na die beloofde land. Die Here het die dag as die feesdag van die uittog uit Egipte ingestel wat die Israeliete elke jaar moes onderhou (Eks 12:24-27). Die fees word in die noordelike halfrond (waar Egipte en Palestina lê) in hulle lente 9 Maart-April gevier.

Die Engelse naam ‘Easter’ en die Duitse naam ‘Osterfest’ herdenk Christus se opstanding uit die dood, soos die ontwaking van die natuur in die lente na die winter-dood, in dieselfde tyd as die ou Angelsaksiese fees van  Eastre, Eostre, Ostara, die godin van die lente-ontwaking., waar die naam vandaan kom.

2 Christenfees. Tydens die jaarlikse paasfees van die Jode het Jesus die nag voor sy kruisiging die nagmaal ingestel as herinnering aan sy dood op Goeie Vrydag om die straf van die hele wêreld se sondes te dra sodat ons ewige straf ‘verbygaan;’ en sy opstanding op Paas-Sondagmôre as sy oorwinning oor sonde en dood sodat ons saam met Hom uit die slaweskap van die sonde bevry word vir die nuwe ewige lewe saam met Christus (1 Kor 11:23-26).

3 Vasstelling van Paasdatum:  Sedert die middeleeue vier die christelike kerk die Paasfees op die eerste Sondag na die volmaan na 21 Maart, die lente dag-en-nag-ewening.

4 Die Duitse gebruike ken ek nie. Donderdagaand herdenk egter die instelling van die nagmaal, Vrydag Jesus se kruisiging en Sondag sy opstanding uit die dood.

5 Paaseiers het blykbaar ontstaan uit die Anglo-Germaanse simboliese handelinge wat bedoel was om lewe en vrugbaarheid te bevorder. Die huidige sjokolade eiers wat binne leeg is simboliseer sogenaamd die leë graf van Christus op sy opstandingsdag.

Osterhase, of die Paashaas, soos hy vandag bekend is, het helder gekleurde eiers gelê wat hy vir soet kinders gevat het wat die aand voor die tyd spesiale nessies in hul hoede of kappies reggemaak het daarvoor. Oor die jare heen het die tradisie gegroei, en later het die Paashaas nie meer net eiers gebring nie, maar sjokolade en lekkergoed ook. Dit was ook in Duitsland waar die sjokoladehasies in die 1800’s ontstaan het, wat deel uitgemaak het van die Paasfeesvieringe. Pleks daarvan om nessies in hoede vir hom reg te maak, het die Paashaas sy “skatte” in versierde mandjies begin los.

Die Paaseiers word ook buite in die tuin weggesteek, wat die ontdekking van nuwe lewe in die Tuin simboliseer, met ander woorde, soek en vind nuwe lewe.

Dit is ‘n antieke Christelike gebruik om gekookte eiers rooi te verf vir Paasfees, om die bloed van Jesus te herdenk.

6 Paasfeesvuur kom waarskynlik uit die ou Germaanse heidens-godsdienstige son- en vrugbare plantegroei-kultus. Bome word gesnoei en die droē snoeisels word op die dorpsmeent gegooi waarmee die paasvuur gemaak word.

Skrywer:  Prof Francois Malan




Gebed in die Gees – Francois Malan

Johan vra:

Oor gebed word daar gesê dat verskillende tipes gebed in die Bybel voorkom onder andere “Gebed in die Gees” (1 Kor 14:14) maar ek dink dit kan verkeerd verstaan word.

Paulus sê dat “gebed in die gees (klein letter maw die mens self se gees as ek dit reg verstaan)” saam met die verstand moet gebeur. Ek dink dit kan tot verwarring lei?

Antwoord

Pof Francois Malan antwoord:

Na die beskrywing van die volle wapenrusting van God, wat simbolies gebruik is in Ef 6:11-17, praat vers 17 van die swaard van die Gees as die simbool vir die woord van God, en sê 6:18: Telkens wanneer julle bid en smeek, moet julle by elke geleentheid deur die Gees bid (1983 en 2014-vertalings; bid in die Gees (1953-vertaling).

In Ef 5:18 word reeds gesê: Wees vol van die Gees (en moenie dronk word van wyn nie). Ef 2:21-22 sê: In Christus verrys die hele gebou (die gemeente/kerk as al die gelowiges), goed saamgevoeg tot ’n heilige tempel vir die Here. In Hom word julle ook saam opgebou tot woonplek van God deur die Gees.

Daarmee word bedoel dat ons ons aan die invloed en leiding van die Heilige Gees moet oorgee en só moet bid. Dit gaan om ons gesindheid van oorgee van onsself en ons begeertes en ons oopstel vir die werk van die Gees; om onsself, met die volle wapenrusting van God toegerus, tot beskikking van die Heilige Gees te stel om sy magswerking deur ons te ontplooi in ons stryd teen die bose. So maak die Heilige Gees ons sy instrumente om die boodskap van God in woord en daad uit te dra en nie self in die stryd oorweldig te word nie.

In dieselfde sin moet ons ‘gebed in die Gees’ verstaan as onder die leiding en in die krag van die Heilige Gees, om te bid soos Jesus in Getsemane gebid het: ‘nie my wil nie, maar U wil geskied (Matteus 26:39,42,44).

In Romeine 8:26-27 sê Paulus: So kom die Gees ons ook in ons swakheid tot hulp, want ons weet nie mooi waarvoor ons behoort te bid nie; maar die Gees tree self vir ons in met versugtinge wat nie verwoord kan word nie. Hy wat die harte deurgrond, weet wat die bedoeling van die Gees is, dat Hy volgens die wil van God vir die heiliges (God se kinders) intree.

Ons ken nie die diepte van ons eie nood en die heerlikheid waarvoor ons bid nie. Daarom neem die Gees die saak op en spreek in ons gebede mee met onuitspreeklike sugtinge vanweë ons beperkte insig en vermoë. God wat die harte deursoek let nie soseer op die uiterlike vorm en taal van ons gebed nie, maar op die innerlike roeringe en bedoelings van ons harte. Die Gees vra namens ons maar pas ons versoek by God se wil vir ons. Daarom is die verhoring van ons gebede seker (1 Joh 5:14), maar nie altyd soos ons wil nie.

In 1 Kor 14:14 gaan dit egter oor die gees van die mens wat bid, soos uit die verband blyk. Paulus maak ’n onderskeid tusssen my gees en my verstand. Só maak hy bv. in Romeine 8:16 ’n onderskeid tussen die Gees in ons en ons gees. Die Heilige Gees sluit by die mens se gees aan en lei ons na sfere waar ons verstand nie kan bykom nie (Rom 8:26), by ondervindings wat nie onder woorde gebring kan word nie. Die verstand soek kontak of kommunikasie met die medemens. Die mens se gees soek kontak met God. Wanneer Paulus in tale praat word sy gees aangegryp deur die Gees van God om ’n gemeenskap met die Here te beoefen wat buite die bereik van sy verstand lê. Vgl 2 Korintiërs 5:13: As ons buite onsself is (1953 en 2014-vertalings; 1983-vertaling: in geestesvervoering is), is dit vir God; as ons by ons verstand is, is dit vir julle.

Op die oog af lyk dit of’ bid in die Gees’ en ‘bid in die gees’ tot verwarring kan lei as die tekse buite hulle konteks aangehaal word. Maar as die teks in sy verband gelees word, word dit tog ’n bietjie duideliker. Die ‘bid in my gees’ verwys blykbaar na ’n ekstatiese belewenis wat sommige mense met die gawe om in tale te spreek (1 Kor 12:28,30) kan kry van iets wat die Heilige Gees namens hulle aan die Vader voorlê, terwyl ‘bid in die Gees’ verwys na elke gelowige se verstaanbare gebed onder die leiding van die Heilige Gees, wat die Gees omvorm om by die wil van God vir my lewe in te pas.

Skrywer:  Francois Malan