Chris vra:

Na aanleiding van Luk 19:17 i) is daar vlakke van beloning in die hemel of pyninging in die hel op grond van ’n mens se gedrag hier op aarde. ii) Is daar groot en klein sondes wat beteken dat mens op ’n slegter vlak in die hemel gaan land as jy groot sondes doen, terwyl ’n klein sondetjie jou ’n beter plek gaan besorg?

Antwoord

Prof Jan van der Watt antwoord:

a) Wat die groot en klein sondes betref. Die lewens van die mense van die Ou Testament is vanwee die verbond grootliks bepaal deur wat hulle gedoen het, naamlik, of hulle die Wet nagekom het. Dit was soos ’n ooreenkoms dat hulle bepaalde dinge wat in die Wet voorgeskryf is moes doen en dan sou God tevrede wees. Die Profete waarsku die Jode egter aanhoudend dat hulle gedrag en offerhandes nie genoeg is nie, maar dat God hulle harte soek – Hy wil in ’n verhouding met hulle staan.

Iets belangriks gebeur in die Nuwe Testament – die fokus skuif na geloof toe. Die belangrikste daad wat mens nou kan doen is om in Jesus te glo (bv. Joh 6:23-24). Geloof gaan oor ’n verhouding, soos ’n kind met sy pa of ma. Dit gaan dus nie soseer oor wat die kind gedoen het as hy of sy stout was nie, maar oor die verhouding wat versteur is. Die belangrike is dus dat die kind die verhouding herstel deur om verskoning te vra en te besef dat hy dit nie weer moet doen nie. Dit is wat die Bybel sondebelydenis noem – lees maar 1 Johannes 1:7-10. Daar word nie gepraat van hoe groot of klein die sonde is nie, maar van hoe die gelowige sy verhouding met God hetstel. God help die gelowige in die proses deur die bloed van Jesus (1 Johannes 1:7-8). Vir die bloed van Jesus maak dit nie saak hoe groot of klein die sonde is nie – dit word gereinig. Paulus beskryf homself as die geringste van die apostels wat Jesus se kerk vervolg het (hy het selfs mense laat doodmaak), maar die genade van God het hom ’n kind en apostel van God gemaak. God se genade en vergifnis is onkeerbaar.

In Jakobus 2:10-13 word daar gese dat dit maak nie saak watter sonde ’n mens doen nie, as jy wet oortree het, het jy almal oortree. Die rede is juis omdat ‘stout wees’ (sonde doen) die geloofsverhouding met God skaad (kyk maar wat in Jakobus 2:14 en verder bespreek word).

Die Nuwe Testament dink dus nie in terme van groot en klein sondes (dade) nie, maar in terme van jou verhouding met die Here en hoe jy daardie verhouding koester. Daar word nie onderskeid gemaak tussen klein en groot sondes nie.

b) Is daar vlakke van beloning in die hemel? Lukas 19:11-27 is ’n moeilike gedeelte wat inpas in Jesus se lering oor die belang van mense se gedrag en wat mense moet doen in die tyd tussen sy hemelvaart en wederkoms (ons noem dit ook die tussentyd). Daar is twee groepe. i) Die een groep wat niks van Hom gehou het nie (’n simboliese verwysing na die mense wat Hom totaal verwerp het en Hom nie as Messias wou of wil erken nie) se lot is duidelik as Hy weer kom. Hulle sal nie die ewige lewe kry nie, maar die ewige dood. ii) Die tweede groep is Jesus se mense wat vir sy terugkeer wag – hoe moet hulle in die tyd leef? Dan kom die moeilike segging dat almal een geldstuk kry en hoe meer ‘wins’ jy gemaak het, hoe groter is jou beloning, en as jy geen ‘wins’ gemaak het nie, verloor jy ook wat jy gehad het. Beteken dit dat party meer in die hemel kry as ander? ’n Gedeelte wat gewoonlik ook hier genoem word kom uit 1 Korintiers 3:9-15 waar daar gese word dat gelowiges die gebou van God is en dat elkeen op Jesus as fondament bou, maar nie met dieselfde materiaal nie – party bou met goud en silwer, terwyl ander met gars of strooi bou. ’n Vuur van oordeel sal dan die kwaliteit toets. As jou bouwerk bly staan sal jy beloon word, maar as dit nie bly staan nie, sal jy nie beloon word nie, al sal jy gered word.

            Hoe moet die verwysings na die loon in die gelykenis in Lukas 19 verstaan word? Dit lyk of die gedeelte praat van ’n groter beloning vir die een as vir die ander. Dit gaan egter nie om ’n beloning nie, maar om die gee van groter verantwoordelikheid en aanmoediging om die heer (Here) nog beter te dien. Daarom staan daar dat die persoon oor ’n klein bietjie aangestel is, maar hom of haarself as so betroubaar bewys het dat nog groter verantwoordelikhede en take op sy of haar skouers gelaai word. Die persoon wat gewys het dat hy nie verantwoordelikheid wou aanvaar nie, het gewys dat hy nie in die diens van die heer (Here) doen wat van hom verwag word nie – hy het nie eers sy basiese verantwoordelikheid nagekom om bank toe te gaan en rente te probeer verdien nie, wat eintlik baie min van hom sou vra. 

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Sannie vra:

a) In watter boek in die Bybel kom die woord GELOOFSEKERHEID die meeste voor.

b) Die DIE BOEK VAN DIE LEWE, hoeveel keer kom dit voor in die Bybel.

c) Hoeveel keer sal jou naam uitgewis word uit die Boek van die Lewe.

Antwoord

Prof Jan van der Watt antwoord:

a) Die term ‘geloofsekerheid’ is nie eintlik ’n woord wat in die Bybel gebruik word nie, maar is ’n konsep, met ander woorde, dit is ’n tema wat op verskeie maniere in die Bybel uitgedruk word. Johannes sal byvoorbeeld sê, jy het die ewige lewe wat beteken dat jy vir ewig in God se familie sal leef. Daarvan kan jy seker wees, want niemand kan jou uit die hand van die Vader of Seun ruk nie (Joh 10:28-30). Dit geld vir elkeen wat opreg in Jesus glo (Joh 6:27-29). Paulus sal byvoorbeeld in Kol 2:9-15 met ’n beeld sê dat jou ou mens dood en begrawe is en jy saam met Jesus opgewek is in ’n nuwe lewe. Jy het nou die volheid van God. Dit is God se belofte aan jou. Weereens is die vereiste dat jy vas moet staan in die geloof (Kol 1:21-3). Geloofsekerheid as tema is dus gebaseer op die belofte van God in die Bybel dat as jy in Hom glo (met Hom in verhouding tree), jy seker kan wees Hy sal sy belofte nakom en jy sal vir ewig sy kind bly.

b) Verwysings na die boek van die lewe kom op die volgende plekke voor: Ps 69:29; Fil 4:3; Open 3:5; 13:8, 17:8; 17:8; 20:12, 15; 21:27; 22:19. Dit sinspeel op die gebruik in die ou tyd (soos vandag ook) om rekords te hou. Stede het byvoorbeeld rekords gehou van die mense wat in die stad bly sodat daar nie sommer vreemdes daar kan intrek of ander kan aanspraak maak op die regte van die stad  nie. Die boek van die lewe bevat almal se name wat die ewige lewe het.

c) In net twee plekke in die Bybel word daar gepraat van name wat uit die boek van die lewe uitgewis kan/ gaan word, naamlik, Ps 69:29 en Open 22:19. In Ps 69:29 wens die skrywer van die Psalm (Dawid) dit vir sy vyande toe wat hom sleg behandel. Soos hierbo genoem, was daar boeke in die ou tyd waarin die name van mense geskryf was ter wille van die administrasie. Name kon daaruit verwyder en toegevoeg word – Dawid bid hier dat sy vyande ‘gestraf’ word deurdat God hulle name uit die boek verwyder. In Open 22:19 het ons ‘n ‘vloek’ wat uitgespreek word teenoor enigiemand wat probeer om iets aan Openbaring te verander. Destyds was daar nie drukperse nie en die boeke is met die hand oorgeskryf. Dit was dus maklik om dit te verander en dan het al die mense wat die boek gekry het, dit afgeskryf, sodat die veranderinge dan verder versprei word. Dit was dus algemeen in die ou tyd dat skrywers sulke ‘vloeke’ aan die einde van hulle boeke gesit het, sodat mense ontmoedig is om enigiets te verander. Die waarskuwing is dus in Open 22:19 dat niemand dit moet waag om iets te verander nie, wat die Here sal dan met hom afreken.

                Kom ons by die res van die verwysings na die mense wie se name in die boek van die lewe geskryf is, is daar geen verwysing na die moontlikheid dat daardie mense se name uit die boek van die lewe weggeneem sal word nie. In al die gevalle gaan dit om mense wat regverdig is en gelowiges is. Op 3:5 sê immers dat hulle name nooit uitgewis sal word nie.

                Dus, die boodskap van Openbaring sê dat die name van gelowiges nie een maal uit die boek van die lewe uitgewis sal word nie. Die gevalle wat daarvan praat dat die name uitgewis kan word gaan oor ’n wens vir die vyand (Ps 69) en ’n waarskuwingsvloek (Open 22:19). Dat die uitwissing van ’n naam ’n moontlikheid is, is so, maar dit is nie waar van die regverdiges, die gelowiges nie. Die Bybel sê nêrens dat hulle name uitgewis kan of gaan word nie.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Maude vra

Salomo: In die Etiopiese Kebra Nagast word in detail beskryf dat die koningin van Skeba ‘n seksuele verhouding met Salomo gehad het, iets wat ek nêrens in die Bybel raakgelees het nie.

Antwoord

Prof Jan van der Watt antwoord:

Die Bybel word as die Woord van God aanvaar en dit is die basis waarop ons as Christene ons geloof baseer, naamlik, wat ons glo en wat nie. Nou moet ons onthou dat net soos vandag daar deur die eeue baie boeke oor die temas van die Bybel en die Bybel self geskryf is. Daarin het die mense na die hulle eie idees neergeskryf oor wat hulle dink kon gebeur het. In sommige gevalle was daar mense wat gewonder het wat Jesus in sy kindertyd gedoen het (want die Bybel sê niks daarvan  nie) en dan het hulle ’n boek oor sy kindertyd geskryf, natuurlik met verhale in wat glad nie in die Bybel voorkom nie. Ander het weer gewonder wat gebeur het toe Jesus opgestaan het, en dan gee hulle wonderlike beskrywings van wat alles daar gebeur het, terwyl die Bybel niks daarvan sê nie. Ons moet nie die ‘stories’ met die Bybel verwar nie. Dit is maar hulle manier van die gebeure verklaar en word nie as die waarheid beskou nie.

            Ons kan die ander verhale lees vir die interessantheid, maar moet dit nooit met die waarheid van die Bybel verwar nie. Dit Bybel bly ons bron van waarheid.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Suzette vra:

 Die Bybel sê waar daar 2 of meer saam bid, daar is Ek. Dat God is daar as tmeer saam bid. As dit jy alleen is, word die boodskap nog as ‘n gebed opgestuur deur die Heilige Gees?

 Antwoord

Prof Jan van der Watt antwoord:

Gebed is ’n manier om met God te praat, of dit nou by wyse van ’n skietgebed, ’n lang gesprek, lof, aanbidding, vra vir hulp, altyd deur bid, of iets anders is. Dit maak nie saak of jy alleen is of nie. Daar is ‘n vraag of gebed net geldig is as daar twee of drie saam bid. Inderwaarheid staan daar in Matteus 18:20 dat waar twee of drie vergader, daar sal die Here by hulle wees. Hier word nie spesifiek na gebed verwys nie, maar daar word gesê dat twee of drie ’n wettige byeenkoms is. Dit is in die lig van sekere bepalings van die Jode wat vereis het dat daar eers ’n sekere hoeveelheid mans bymekaar moes wees voor dit ’n wettige godsdienstige byeenkoms genoem kan word. Die getal ‘twee of drie’ kom heelwat in die Bybel voor as getal wat in die hof genoeg is om te getuig. Dit is ’n wettige groep (vgl. Deut 17:6; 19:15; Matt 18:16; 2 Kor 13:1; Heb 10:28). Dit word nou op die Christelike samekoms toegepas – waar twee of drie bymekaar is, daar is die wettige gemeente van die Here bymekaar. Dus gaan hierdie gedeelte oor baie meer as net gebed.

            Help die Heilige Gees ons met gebed. Waarskynlik die bekendste uitspraak in die verband is in Romeine 8:26-27 waar daar gesê word dat die Heilige Gees vir ons by God intree as ons nie weet wat of hoe ons moet bid nie. Die versugtinge van ons hart kom dan deur die Heilige Gees by God uit. Op die manier staan die Gees ons ook in ons swakheid by. Omdat die Gees in elke gelowige is, ken die Gees ons gedagtes en bedoelinge. Dit is soos ’n tweesyndende swaard: dit is goed, soos ons hierbo gesien het, maar aan die ander kant kan ons God nooit bedrieg nie. Daarom is gebed so gevaarlik – ons kan nie voor Hom vals wees as ons bid nie. Ons kan nie van Hom vra om ons sonde te vergewe, maar ons is nie regtig jammer daaroor nie. Ons kan nie vir hom vra om mense in nood te help as ons nie bereid is om sy instrumente te wees wat dit doen nie. God sal weet as ons as ‘tweegesigte’ bid. Nee, gebed vereis altyd opregtheid.

Skrywer: Prof Jan van der Watt