Vroue in die Pauliniese gemeentes

Vroue in die Pauliniese gemeentes – Francois Malan

Tersia vra:

Wil graag u verklaring hoor van 1 Timoteus 2 vr 11-15. Is dit nog van pas in vandag se tyd? Hoekom was dit so bepaal in die Bybelse tyd.

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Die benaderings tot die verklaring van die verse kan in drie hoofgroepe verdeel word:

Die tradisionele hiërargiese verklaring wat vroue verbied om mans in die gemeente se samekoms te onderrig op grond van die skeppingsordinansies wat vir die hele kerk vir altyd geld.

Die feministiese rekonstruksie van die vroeë kerk wat hierdie tipe tekse nie as maatstaf aanvaar nie, omdat dit die toepassing van die mens se bevryding wat Paulus se evangelie verkondig belemmer, en daarom geskrap moet word.

Die derde groep begin by Paulus se stellings oor die gelykwaardigheid van man en vrou, en sien hierdie tekse as ‘n uitsondering wat aan ‘n spesifieke gemeente vir ‘n spesifieke tyd se probleme aanwysings gee. In 1 Timoteus waarsku Paulus juis teen ‘n valse leer wat sy kop uitgesteek het in die gemeente van Efese, waar Timoteus leiding moet gee. (Die derde verklaring word hieronder kortliks verduidelik)

1 Paulus se stellings oor die gelykwaardigheid van gelowiges

In hoofstuk 12 oor die verskillende gawes van die Gees vergelyk hy die gemeente met ‘n liggaam: Want soos die liggaam ‘n eenheid is maar uit baie ledemate bestaan, en al die ledemate van die liggaam, alhoewel hulle baie is, een liggaam vorm, so is dit ook met Christus. En ons is tog almal deur die een Gees gedoop in een liggaam – Jode of Grieke, slawe of vrymense – en ons is almal met een Gees deurdrenk (12:12-13).

In die brief aan die Kolossense, geskryf tussen 60 en 62 n.C., sê Paulus: By die nuwe mens, wat tot volle kennis en na die beeld van die Skepper vernuwe word, is daar nie onderskeidings soos Griek of Jood, besnedene of onbesnedene, barbaar (nie-Grieke) of selfs Skittiër (‘n volk wat destyds die toonbeeld van onbeskaafdheid was), slaaf of vry persoon nie, maar Christus is alles en in almal (3:10-11).

2 Vroue in die Pauliniese gemeentes

Volgens Handelinge18:26 het Paulus se vriende (vgl. 18:1-3,18), die vrou Priscilla en haar man Akwila, vir die prediker Apollos na hulle huis toe geneem en vir hom die Weg van God nog duideliker uiteengesit. Volgens Romeine 16:3-5, waar Priska ook eerste genoem word, was daar later ‘n huisgemeente in hulle huis, waar hulle die leiding sou geneem het.

Junia en haar man Andronikus in Romeine 16:7 was medegevangenes van Paulus. Hulle het reeds voor Paulus een met Christus geword, en is hoog aangeskrewe by die apostels.

3 Moontlike spesifieke probleme in die gemeente Efese wat in 1 Tim 2 aangespreek word (waarskynlik in 62-63 n.C. geskryf).

Volgens 1 Tim 1:3 was daar ook mense wat vreemde leringe versprei het in die gemeente (vgl. 6:20-21). In 2 Timoteus 2:18-19 word verduidelik dat hulle sê dat die opstanding reeds plaasgevind het en dit het tot ongeregtigheid gelei. Hulle is in die strik van die duiwel gevange gehou om sy wil uit te voer (2 Tim 2:26). 1 Tim 4:1-3 sê die afvalliges verhinder mense om te trou en laat hulle sekere kossoorte vermy. In 1 Tim 5:11-15 word dan ook verwys na jong weduwees wat deur die valse leraars veroordeel word as hulle weer wil trou en ander wat weggelok word om met ongelowiges te trou. Die verbod op vroue om in die gemeente onderrig te gee of hulle mans te domineer (2:12) is miskien die gevolg van hulle verkondiging van hierdie vals leer.

4 Toepassing van die gelykheidsuitsprake

Verlossing is ‘n proses wat progressief in elkeen se lewe moet deurwerk. In 2 Kor 3:18 skryf Paulus: ‘En ons almal, terwyl ons met ontsluierde gesig die heerlikheid van die Here aanskou soos in ‘n spieël (of: om dit te weerspieël), word na dieselfde beeld verander, van heerlikheid tot heerlikheid, soos afkomstig van die Here, die Gees.’ So behaal ons oorwinning oor sonde en ou gewoontes en gebruike, en groei ons om al meer soos Jesus te word. Maar die finale oorwinning oor sonde vind eers met die opstanding plaas. So gaan dit ook in die kerk en samelewing.

 

Prof Francois Malan

 



Maria Magdalena

Maria Magdalena – Francois Malan

Lizzie vra:

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

1 Maria Magdalena kom waarskynlik, volgens haar naam, van die stadjie Magdala, waarskynlik die stadjie 6 km noord van die stad Tiberias aan die see van Galilea.

Sy word in die Nuwe Testament genoem in 12 tekse:

Mt 27:61 Vrydagaand by die graf van Jesus (Mk 15:47)

3 Die 12 tekse hierbo is al wat ons vir seker weet van Maria Magdalena. Maar later, in die apokriewe geskrifte en in verskillende kerke is daar baie fantastiese stories oor Maria Magdalena wat nie historiese feite is nie, maar die gedagtes van mense wat baie van mekaar verskil oor wat die bose geeste is wat uit haar uitgedryf is, watter soort vrou sy was, en wat haar verhouding met Jesus sou gewees het.

 

Prof Francois Malan

 



Die slot van die Ons Vader

Die slot van die Ons Vader – Francois Malan

Hein vra:

Mattheus 6:13 word die laaste gedeelte van die teks uitgelaat in die 1983 vertaling (want aan U behoort die koninkryk en die krag en die heerlikheid tot in ewigheid. Amen) Kan u vir my verduidelik asb. In Openbaring 8:3 lees ons van die engel wat aan hom baie wierook gegee is om saam met die gebede van al die gelowiges voor die troon te offer. Is dit in vandag se tyd verkeerd om wierook aan te steek wanneer jy bid, of is dit heidens? Verstaan ek die teksgedeelte verkeerd?

Prof. Francois Malan antwoord

1 Slot van die Onse Vader

Die oudste Manuskripte van die Nuwe Testament, kodeks Sinaïticus en kodeks Vaticanus, uit die 4e eeu n.C., kodeks Beza vyfde eeu n.C, kodeks Dublin 6e eeu n.C., het nie die slot gehad nie. Die manuskripte wat dit wel bevat, is die manuskripte wat gekry is in Parys 6e eeu n.C, Washington 5e eeu n.C, en in Koridethi 9e eeu n.C. Maar van die kerkvaders en leesroosters sedert die tweede eeu n.C. het die slot by die oorspronklike teks van die Onse Vader bygevoeg vir gebruik in die eredienste. Dit is ‘n samevatting uit die lof aan God in die dankgebed van Dawid in 1 Kronieke 29:11-13. Deur die eeue is daar ‘n verskeidenheid weergawes van die slot ingeskryf soos dit in verskillende gemeentes gebid is.

2 Wierook

In Eksodus 30:34-38 gee die Here aan Moses presiese voorskrifte oor die meng en gebruik van wierook wat aan die Here alleen gewy word as teken van die ware en unieke teenwoordigheid van die Here in Israel, wat ook van hulle ‘n ware en unieke toewyding aan die Here alleen vra.

Volgens Levitikus 2:1,16 word wierook bo-op die verskillende offers gesit wat op die altaar verbrand word om die Here goedgunstig te stem. Wierook is in die huise van die Oosterlinge gebrand om ‘n gewyde atmosfeer in die huis te skep (die wyses uit die Ooste bring vir die baba Jesus o.a. wierook as geskenk om Hom eer te bewys, Matteus 2:2,11). Hooglied 4:5 vergelyk die geur van die vrou se borste met ‘n wierookheuwel. Jesaja 60:6 verwys na die nasies wat o.a. wierook na Jerusalem toe bring om die lof van die Here te verkondig. Maar in Jeremia 6:20 verwerp die Here die wierook wat die ongehoorsame Israel vir die Here brand.

In Openbarig 8:3 sinspeel die wierook wat met die gebede van die gelowiges gemeng is waarskynlik op die versugtinge van die Heilige Gees waarvan Romeine 8:27-27 praat, dat die Gees self vir ons pleit met versugtinge wat nie met woorde gesê kan word nie, om ons gebede vir God aanneemlik te maak, want Hy bid volgens die wil van God vir die gelowiges.

Openbaring 18:13 verwys onder andere na wierook wat die lus van die ongelowiges se lewe was, en met God se oordeel daarmee heen sal wees.

Wierook sal nie ons gebede versier of aanneemlik vir God maak nie. Jesus het gesê: ‘ware aanbidders sal van nou af die Vader in Gees en waarheid aanbid, want die Vader wil juis sulke aanbidders hê (Johannes 4:23). Daarom moet ons bid dat God die Heilige Gees, wat in ons kom woon het, ons in ons gebede lei om volgens die wil van ons Vader te bid, en sy liefde in ons harte te gee sodat ons in liefde met mekaar sal saam lewe (vgl. Galasiërs 5:22-23 vir die vrug van die werk van die Heilige Gees in ons). In Romeine 12:1 roep Paulus die gemeente op om hulle liggame as ‘n lewende, heilige  en aanneemlike offer vir God aan te bied, en sê dat dit sinvolle godsdiens is

 

Skrywer:  Prof Francois Malan

 



Wat sê die Bybel oor verassing?

Wat sê die Bybel oor verassing? – Francois Malan

Ben vra:

Ek wil graag weet of daar enige skrif verwysing is na die verassing van `n afgestorwene wat sê dit is verkeerd of geen probleem om iemand te veras nie.

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Nee, daar is nie spesifieke Skrifbewyse vir of teen verassing nie.

 Die Hebreeuse kultuur het nie ‘n skeiding tussen siel en gees geken nie, en dood is nie gesien as ‘n skeiding van die twee nie. ‘n Lewende was ‘n lewende siel en ‘n dooie ‘n ‘dooie siel(nefesj)’ (Num 6:6; Lev 21:11; die 1983-vertaling vertaal ‘dooie siel’ met ‘n ‘lyk’). Dood was vir hulle nie vernietiging nie. Solank die bene nog bestaan, het die bene ‘n siel, as ‘n skaduwee in die doderyk (sheool)  (Job 26:5-6; Jes 14:9-10; Esegiël 32:17-32).

            Daarom was die lyke van die dooies belangrik en moes hulle ‘n eerbare begrafnis gekry het, want die siel was volgens hulle bewus wat met die dooie liggaam gedoen word. Om onbegrawe te lê vir die roofdiere en voëls was die ergste van vervloekings (1 Kon 14:11; Jer 16:4; 22:19; Eseg. 29:5). Maar die graf en die lyk was onrein en mag nie aangeraak word nie (Lev 21:1-4; 22:4; Num 19:11-16; Eseg 43:7).

Verbranding van die lyke was slegs met erge kriminele gedoen (Gen 38:24; Lev 20:14; 21:9). Die mense van Jabes in Gilead het egter die liggame van Saul en sy seuns met eerbied verbrand voordat hulle hulle bene begrawe het (1 Sam 31:12) wat ‘n uitsondering was.

 

Die Nuwe Testament praat van ons aardse liggame wat vergaan en ‘n opstanding van ‘n verheerlikte onverganklike liggaam met Christus se wederkoms  (1 Korintiërsd 15:35-57). 2 Kor.5:1-5 sê ons liggaam word afgebreek en ons het ‘n ewige woning in die hemel wat deur God gebou is. Paulus sê om te sterwe is vir hom ‘n wins en hy verlang om heen te gaan en met Christus te wees, want dit is die allerbeste (Filippense 1:21-24). Met ons dood is ons reeds by Christus wat uit die dood opgestaan het en ons deur geloof aan Hom verbind het vir die ewige lewe.

 

Daar is egter geen etiese argumente waarom verassing verwerp of aanvaar moet word nie:

 1 Piëteit en eerbied vir die liggaam van die dooie hoef nie noodwendig te ontbreek by verassing nie en is nie vanselfsprekend teenwoordig by ‘n begrafnis nie.

 2 Die uiteindelike resultaat van verassing en begrawe is presies dieselfde. Die liggaam los in sy grondbestanddele op.

 3 Die liggaam word reeds geskend deur die dood wat ingetree het, voordat die proses van ontbinding in die graf verder voortgaan, selfs deur wurms verteer word,  of die verbranding begin.

 4 Verassing is nie ‘n onnatuurlike proses en begrawe ‘n natuurlik proses nie. Albei is kultuurhandelinge wat ons met die liggaam doen.

 5 Ons weet dat God, wat oral teenwoordig is (Ps 139:8), ook in die graf en in die oond teenwoordig is, en Hy kan ‘n mens daaruit opwek, selfs vir hulle wat op see deur visse opgevreet is (Openb 20:13), solank ons maar in Hom is, ons name opgeskrywe is in die boek van die lewe (Openb 20:15), deurdat ons in Jesus Christus glo en aan Hom gehoorsaam is (Johannes 3:36).  

 

Skrywer:  Prof Francois Malan