Die merk van die dier – Francois Malan

Netty vra:

Ek wil graag weet hoeveel keer word daar gepraat van die merk van die dier (666) en die verse asb as iemand my kan help.

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

merk op hulle regterhand of op hulle voorkop te laat aanbring, sodat niemand, behalwe dié met die merk van die naam van die dier (uit die see) of die getal van sy naam, sou kon koop of verkoop nie – as jy nie deel is van die wêreld se selfsugtige maniere, gebruike en maatstawwe nie.

merk op sy voorkop of op sy hand ontvang het, sal hy ook drink van die wyn van God se woede wat onverdun in die beker van God se toorn geskink is. Hy sal ook in die teenwoordigheid van die heilige engele en die Lam met vuur en swael gefolter word. En die rook van hulle foltering bly opstyg vir ewig en ewig, en hulle wat die dier en sy beeld aanbid, kry dag en nag geen rus nie, ook nie hulle wat die merk van sy naam ontvang het nie – so waarsku Openbaring die mense wat hulle rug gedraai het op God en ‘n lewe wat deur God gelei word. 

merk van die dier dra en sy beeld aanbid – die innerlike verrotheid van die ongelowiges breek deur na hulle uiterlike gedrag.

merk van die dier dra en sy beeld aanbid. Hulle twee is lewendig in die vuurpoel met brandende swael gegooi – en in 20:15 word dié wat nie die seël van God het nie, saam met die dier in die vuurpoel gewerp vir ewig.

nie die merk op die voorkop of op die hand ontvang het nie – hulle word deel van Christus se opstanding uit die dood..

Die ander woord sfragis seël of sfragizoo verseël word in Openbaring gebruik vir die gelowiges. ‘n Seëlring is gebruik om eienaarskap aan te dui. In Openbaring onderskei die seël of verseëling die gelowiges van die ongelowiges:

seël van die lewende God vas en sê: Moenie die land of die see of die bome beskadig voordat ons die diensknegte van ons God met ‘n seël op hulle voorkoppe gemerk het nie (vgl. 7:4,5,8 waar ‘seël’ ook voorkom).  

nie die seël van God op hulle voorkoppe het nie

666

Skrywer: Prof Francois Malan

Vroue in leierskapsposisies? – Kobus Kok

Louis Vra

“Was enige van die disipels se vroue betrokke by hulle werke? Waar staan dit in die Bybel, dat n mens as ‘n egpaar ‘n sel leier, jeug leier of kinder kerk leier MOET wees, anders is die verste wat jy kan vorder, is om op ‘n Sondag na die diens te kom luister, en by ‘n sel aan te sluit as gemeente lid? Ek is baie hartseer vandag. Ek WIL betrokke raak, en n verskil maak, maar volgens die kerke op ons dorp, kan ek nie.”

Kommentaar van Prof Kobus Kok

Prof Kobus Kok

Regoor die wêreld sien mens nog hoe mense van mening is dat vroue nie leierskapsposisies in die kerk mag beklee nie. Ek was onlangs saam met mense na ʼn kerk in Brussels in België. Mens sou dink dat die Europeërs en die (postmoderne) Weste al lankal verby die punt is om te dink dat vroue nie in kerklike leierskapposisies mag staan nie. Groot was my verbasing toe iemand die Sondag sê dat hulle baie ongelukkig is met bepaalde kerkleiers in België wat skaamteloos vroue predikante oplei en aanmoedig. Volgens hulle kan dit gewoon nie so wees nie. Die rede is eenvoudig: Die Bybelse boodskap leer ons dat vroue nie in leierskapsposisies mag staan nie en dat hulle in die erediens moet swyg (hesugia in Grieks – 1 Tim 2:12). Die tekste wat veral gebruik word is 1 Timoteus 2:12 waar Paulus vroue eksplisiet verbied om outoriteit (authentein in Grieks) oor ʼn man te hê. Dit is dus wel waar dat die Bybel dit verbied. Tog moet mens aan die ander kant baie mooi verstaan dat die Bybel in ʼn bepaalde historiese (geskiedenis agtergrond) konteks geskryf is. Die antieke wêreld was ʼn paternalistiese wêreld. Die woord paternalisties beteken dit was ʼn wêreld waarin mans alles oorheers het en vroue ʼn minderwaardige posisie beklee het in die samelewing. Dit was dus algemeen in die antieke wêreld bekend dat vrouens nie oor mans gesag mag uitoefen nie. Aan die ander kant sien ons hoe die Bybel op plekke soos Gal 3:28, 1 Kor 12:13 en Kol 3:11 dit duidelik maak dat man en vrou, slaaf en vry, barbaar, Griek en Jood almal een is in Christus. Dit kon dus in die antieke wêreld gebeur dat vrouens hierdie tipe boodskappe gehoor het en dat hulle dan op grond daarvan ongesonde (vir die konteks) mag oor mans wou uitoefen. Paulus was sensitief vir die konteks en vir die boodskap wat na buite gestuur word. Daarom het Paulus en die vroeë Christene altyd met ʼn sensitiwiteit omgegaan met die kultuur waarin hulle geleef het om nie die verkeerde indruk te skep na buite nie. Hulle wou nie die geloofwaardigheid van die Christendom skade aandoen nie. Tog sien ons op ander plekke in die Bybel dat vroue wel belangrike plekke ingeneem het, alhoewel hulle nie oor die algemeen as leiers voorgestaan het en gemeentes gelei het nie.

Vandag is die vraag egter tot watter mate mens die antieke kultuur wat paternalisties was in ag moet neem indien mens oor die leierskap van vroue wil besin. Persoonlik is ek van mening dat die Bybel in sy konteks verstaan moet word en dat Timoteus nie sommer net as algemene reël toegepas moet word in enige konteks nie. In die Nuwe Testamentiese Studies praat ons van die hermeneutiese dimensie of die dimensie waarin daar tot kruiskulturele “verstaan” gekom word. Daar is baie Bybelse opdragte wat ons vandag “vertaal”. Dink maar aan die Sabbat wat eintlik op ʼn Saterdag was, of die reëls in die Ou Testament waarvolgens mens nie kledingstukke van verskillende materiale mag dra nie of mense moet stenig wat teen hulle ouers in opstand kom of egbreuk pleeg. Net so sê Paulus in Korinte dat vrouens hoofbedekkings moet dra in die kerk, maar tog doen niemand van ons dit meer nie. Hoekom nie? Omdat ons besef het dat dit in die antieke tyd wel ʼn belangrike beginsel was dat vrouens in openbare ontmoetings hoofbedekkings moes dra. Ons konteks is egter anders en daarom neem ons Paulus se woorde nie letterlik op die maar ons verstaan die beginsel. Die beginsel is egter iets wat in ʼn bepaalde konteks sin maak. Ons is dus reeds almal implisiet (onderliggend) besig om die Bybelse boodskap in ons moderne konteks te “vertaal” of te (her)interpreteer. In sommige kontekste, soos in die NG Kerk vandag doen vroue baie goeie werk as leiers in en van gemeentes. Beteken dit die NG Kerk gaan direk in teen God se Woord? Nee! Die NG Kerk lees die Bybel binne die antieke konteks en neem die uniekheid van die antieke konteks in ag in die produksie van die Bybelse geskrifte. Die NG Kerk neem ook ons hedendaagse konteks in ag waar dit in sommige kontekste nie meer ʼn probleem is om die gesag van vrouens oor mans te aanvaar nie.

Dit mag wees dat sommige mense in bepaalde kerklike kontekste vandag ook nie die rol van die vrou in leierskapsposisies wil ondersteun nie. Daardie kerke het natuurlik die volle reg om dit te doen. Sommige kerke skryf dit selfs in hulle kerkordes vas. Mens moet ook sensitief wees vir die konteks waarin jy leef en die gemeenskap waarin jy leef respekteer. Vir my sal dit persoonlik baie moeilik wees om in so ʼn konteks te kan funksioneer omdat ek sterk voel dat vroue wel in leierskapsposisies in die kerk mag staan. Die rede is dat ek glo dat die Bybel binne konteks verstaan moet word en dat God nie opgehou het om waarheid aan ons te openbaar nie, en dat gemeenskappe se insigte ook groei en ontwikkel. Ons leef nie meer in ʼn antieke wêreld nie.

Omdat die Bybel binne-in ʼn paternalistiese sisteem ontstaan het, gaan mens dus nie tekste kry waarin vroue aangemoedig word om as leiers te funksioneer nie.

). Bid daarom baie mooi dat die Here jou sal wys hoe jy Hom, die kerk en jou gemeenskap op hierdie tyd in die geskiedenis die beste kan dien. Waarvoor roep Hy jou vir hierdie tyd. Vind dit uit, en leef dan voluit.

Prof Kobus Kok

1 Petrus 4:17 – Francois Malan

Jan Smith vra:

Ek wil graag vra hoe 1 Petrus 4 vers 17 vertolk moet word,asb? “Want die tyd is daar dat die oordeel moet begin by die huis van God”. Petrus praat vooraf van lyding, gebed, liefde vir mekaar,bediening volgens elkeen se genadegawes, prediking, vervolging, belediging maar hoofsaaklik lyding. Dan die bogenoemde skrif en wat volg tot vers 19 mbt redding. Die inhoud strook vir my nie met die ander onderwerpe nie.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

1 Petrus word geskryf aan die klein groepies Christene te midde van ‘n heidense omgewing, wat verstrooid in die noorde van Klein-Asië (vandag se Turkye) woon in die streke Pontus, Galasië, Kappadosië, Asië en Bitinië (1:1). Hulle word deur hulle eie mense uitgestoot, uitgeskel en vervolg omdat hulle nie meer meedoen aan die heidense tempelbyeenkomste en feeste nie (2:11,12; 3:13-17; 4:4; 5:9,10). Dit word gesien as ‘n stryd van die duiwel teen God en sy gemeente (5:8). In die hele brief word hulle lyding gesien as deelhê aan die verwerping en lyding van Christus. In die wêreld is versoekings en beproewings deel van die lewe van die gemeente van Christus. In 1:6 word dit as ‘veelkleurige’, soos ‘n lappieskombers,  (NAV allerlei) beproewings beskryf. Op allerlei maniere word die gemeente onder druk geplaas. Daar is belastering, verdagmakery, boikot, hulle word by die owerheid aangekla. Die gemeentes word aangespoor om dit alles te verdra as ‘n vuurproef vir hulle geloof om, soos goud gesmelt te word om onsuiwerhede uit te kook, hulle sal groei in die geloof (1:7). Maar te midde van dit alles word die gelowiges deur die krag van God veilig bewaar (1:5).

Petrus beskou die tyd waarin ons lewe as die eindtyd (1:20). Daarom sien Petrus vooruit na die einde van alle dinge (4:7). Die tydjie tussen Christus se eerste en wederkoms is kort, die einde staan voor die deur. Daarom moet ons verstandig wakker (letterlik: omgord die lende van julle verstand – gereed om dinkwerk te doen) en nugter lewe, met die oog op Christus se wederkoms en sy genade oor ons (1:13).

Die tyd vir die oordeel het aangebreek met die koms van Christus. Hy het die oordeel van God oor ons sonde kom dra in sy liggaamlike lyding (3:18; 4:1). Ons liggaamlike lyding is om deel te hê aan sy lyding (4:1-2, 13). Daarom is die oordeel van God reeds besig om voltrek te word aan die huis van God, die mense wat aan Christus en sy sterwe verbind is deur die geloof (4:17). Daarom moet die gelowiges nie verbaas wees oor die vuurproef waaraan hulle onderwerp word nie (4:12, vgl. 1:6). Dit kom juis omdat ons aan Christus behoort. Hoe meer ons ly, hoe meer moet ons daaroor bly wees, want dan sal ons ook oorloop van vreugde by sy wederkoms (4:13, vgl. 1:7,11). Ons lyding bewys dat ons deel is van Christus, dat die Heilige Gees in ons woon om ons in die lyding te versterk (4:14). Maar dan nie lyding omdat ons kwaad doen nie. Maar omdat ons aan Christus behoort (4:15-16; vgl. 3:17 dat lyding nie ‘n noodlot is nie, dit kan die wil van God wees dat ons ly). Gelowiges sal ook op die oordeelsdag voor God verantwoording moet doen (1:17). Maar die gelowige kan nou reeds iets bespeur van die oordeel van die Regter, in die lyding wat hom/haar opgelê word, as beproewing en toetsing van sy/haar geloof. Lyding kom nie toevallig oor ‘n mens nie. Dit is deel van God se plan. God se oordeel oor die sonde is deur Christus aan die kruis gedra (2:24). Deur die gelowiges se verbondenheid aan Hom, kry hulle ‘n eerste vuurproef van die oordeel. Die gelowiges in bewus van die vuurgloed van God se toorn wat hulle soos goud smelt om hulle suiwerheid te toets in hulle lyding (4:12; vgl. 1:7). Die gelowiges is geroep om die lyding te verdra, omdat Christus vir ons gely het, en so vir ons ‘n voorbeeld gestel het, sodat ons in sy voetspore kan volg (2:21; vgl. Rom.8:17; Hebr.5:8). Wanneer gelowiges insien dat hulle lyding tot hulle heil is, sal hulle hulle daarop toelê om die oordeel oor hulle as deel van God se beskikking te beskou. Daarmee wil die Here ons vorm om al meer soos Christus te word (vgl. 2 Kor.3:18; dat Christus in ons gestalte kan kry, Gal.4:19). Alle mense staan onder die oordeel van God om na die liggaam te sterwe (vgl. Gen.2:16). Dood is deel van God se oordeel oor die sonde. Maar wanneer gelowiges sterwe, lewe hulle na die gees, soos God lewe, op grond van die evangelie. Die evangelie is die goeie nuus oor Christus, wat hulle in geloof omhels het (4:6; vgl. 1 Kor.15:51-57).

Die ‘huis van God’ is God se huisgesin, almal wat aan God se Seun behoort, deur sy bloed losgekoop is (1:19), 2:9 noem hulle o.a. ‘die eiendom van God’,  1:1 ‘die uitverkorenes van God’, 1:17 sê: ‘julle wat Hom as Vader aanroep’, en mede-gelowiges word broers genoem (1:22). God hou sy kinders vas te midde van die druk van vervolging en lyding, ook liggaamlike lyding, in die vuurproef van die oordeel (1:5).  

                Die volle gloed van God se oordeel oor die sonde van die mens gaan egter die ongelowiges tref (4:18). Dit is ‘n aanhaling van Spreuke 11:31 volgens die Griekse vertaling van die Ou Testament ‘as die regverdige kwalik gered sal word, waar sal die goddelose en sondaar verskyn?’ (vgl. 2:7-8; 3:12 wat Ps.34:17 aanhaal; 4:5).

Prof Francois Malan

Verdere aspekte ten opsigte van die doop – Francois Malan

Jan Smith Vra

Vra

Ek skryf na aanleiding van Thys se vraag met betrekking tot die betekenis van die doop en prof Francois Malan se antwoord daarop. U sal onthou dat ek so ruk terug korrespndensie met prof Adrio Konig oor dieselfde onderwerp gehad het en ek neem vrymoedigheid om ook ‘n paar opmerkings te maak oor wat prof Malan geskryf het.

Soms verstaan die professore nie wat die leke skryf nie en andersom.

Doop met die Heilige Gees, en doop met vuur:

Kinderdoop

Aanhaling: “Daarom behoort kinders van gelowiges die doop te ontvang as die uiterlike teken van wat Christus vir hulle gedoen het”.

Prof Malan sê “behoort” maar al sê hy ook “moet” dan hou die stelling nie water nie. Eerstens, dit is nie “doop” nie maar ‘n besprenkeling en tweedens, bots dit met Christus se uitspraak in Johannes 3: 3,5,7 en 8 met betrekking tot die wedergeboorte. Vers 3: “ Voorwaar, voorwaar Ek sê vir jou, as iemand nie weer gebore word nie, kan hy die koninkryk van God nie sien nie”.

Bekering is ‘n persoonlike saak en ek glo nie ons kan dit anders maak nie. Die kinders soos vermeld was bloot nuuskierig – die dissipels het hulle as lastig beskou en hulle belet om nader te kom.

Sekere denominasies seën kindertjies in maar selfs hiervoor vind ek nie toepaslike skrif nie maar as ritueel sou ek dink dit is eerder gepas as om ‘n paar druppels water op ‘n baba se kop te sprinkel.

Aanhaling:

“So verbind Paulus die doop aan die besnydenis van Joodse seuntjies op die agste dag, wat die teken was van die ou verbond van God se genade aan Abraham en sy nageslag (Genesis 17:9-14). Die doop is die teken en seël van die nuwe verbond van God met ons en ons kinders dat seunjies en dogterjies van gelowige ouers ook kinders van God is.”

Die Bybel praat van die huisgesin van Lidia en die tronkbewaarder en om te aanvaar dat daar klein kindertjies betrokke was kan die teendeel ook waar wees naamlik dat hulle al groot genoeg was om die evangelie te verstaan en daarop te reageer.

Volwasse doop – gelowige doop:

Aanhaling:

“Daarom behoort kinders van gelowiges die doop te ontvang as die uiterlike teken van wat Christus vir hulle gedoen het”.

1 Kor 7: 12 – 17 handel oor die posisie van die gesin as ‘n Joodse man met ‘n nie-Jood trou en andersom. Die Jood heilig die ongelowige in beide gevalle maar dit maak nie van hulle “heiliges” nie. Eerstens is dit nie ‘n “volwaardige doop” nie en tweedens soos reeds hierbo vermeld bots dit met Christus se uitspraak met betrekking tot die wedergeboorte in Joh.3: 3,5,7 en 8. Die kinders was bloot nuuskierig – die dissipels het hulle as lastig beskou en hulle belet om nader te kom.

Besprinkeling en onderdompeling

Aanhaling:

“Moses het toe die bloed gevat en op die volk gesprinkel terwyl hy sê..”

“So sien Petrus die samehang tuseen die besprenkeling met die water van die doop van die nuwe verbond en die besprenkeling met die bloed van die nuwe verbond.”

“Vir die doop van klein kinders is die besprenkeling met water dus aangewys as die teken en seël wat God aan hulle gee. Vir ‘n teken en’n seël maak die hoeveelheid water nie saak nie.”

Opmerking:

In die 1953 vertaling staan daar: Exodus 24: 8: Toe neem Moses die bloed en gooi dit uit op die volk en sê: Dit is die bloed van die verbond wat God met julle gesluit het op grond van al hierdie woorde”. Wat het Moses dan nou gedoen? Het hy gegooi (baie bloed) of gesprinkel (min bloed).

Terwyl ek nou van Moses skryf is die volgende tekste insiggewend: 1 Kor 10 :1 en 2: “ Want ek wil nie hê, broeders, dat julle nie sou weet nie dat ons vaders almal onder die wolk was en almal deur die see deurgegaan het, en almal in Moses gedoop is in die wolk en in die see,” Die Amplified Bible beskryf vers 2 so: “ And each one of them (allowed himself also) to be baptized into Moses in the cloud and in the sea(they were thus brought under obligation to the Law, to Moses, and the covenant, consecrated and set apart to the service of God).” Kinders was ook hier betrokke maar ek twyfel of hulle geweet het besig was om te gebeur.

Johannes die Doper het in die Jordaanrivier gedoop (baie water). Die Hofdienaar van Etiopië het uitgeroep: “Daar is water wat verhinder my om gedoop te word”. Prof Konig sê: Die dopeling het in die water gestaan (miskien halflyf) dan het die doper ‘n paar hande vol water op sy kop uitgegooi (Gesprinkel?) En daarom kan hierdie aksie ook na babas herlei word. Kan dit regtig so wees? Hoekom al die moeite om in ‘n rivier te gaan staan as dieselfde aksie met die nodige fasiliteit ‘n skottel of bad op droë grond eweso die doel kon dien?.

Die doel van die doop

Ek wil dan graag byvoeg dat die enigste doel van die doop enersyds geleë is in die woorde van Jesus Mat 3: 15: “Laat dit nou toe, want so pas dit ons om alle geregtigheid te vervul” en 1 Petrus 3: “waarvan die teëbeeld, die doop, ons ook nou red, nie as ‘n aflegging van die vuilheid van die vlees nie. Maar as ‘n bede tot God om ‘n goeie gewete – deur die opstanding van Jesus Christus”.

Enkele opmerking by Jan se opmerkings deur Prof Francois Malan

1 Die vuur van die Heilige Gees en die vuur waarmee die kaf verbrand sal word is na my mening twee verskillende entiteite.

vuur waarmee die Heilige Gees ons doop is ook ‘n reinigingsvuur, omdat God, wat in ons woon, ook ons sondige gedagtes en woorde en dade kom reinig deur die woorde van Jesus (Joh 15:3). Vir die ongelowiges is dit ‘n oordeelsvuur (Hebr 12:29: Want ons God is inderdaad ‘n verterende vuur). Ananias en Saffira het inmekaargesak en gesterf omdat hulle vir die Heilige Gees gelieg het (Hand 5:3-5,9-11).

geloof kom nie uit ons self nie; dit is ‘n gawe van God (Efesiërs 2:8). Ons moet wel die besluit neem om in Jesus te glo, maar dit is die Heilige Gees wat deur die woord van God werk om ons te oortuig dat Jesus ons Verlosser is. Dat ons tot die besluit kom, is ‘n genadegawe van God. In Johannes 6:37 sê Jesus: Elkeen wat die Vader vir My gee, sal na My toe kom. In 6:44: Niemand kan na My toe kom as die Vader, wat My gestuur het, hom nie na My toe trek nie. In 6:65: Niemand kan naMy toe kom as dit nie deur die Vader aan hom gegee is nie. In 10:29 praat Jesus van sy skape as ‘hulle wat my Vader aan My gegee het.’ In sy gebed in Johannes 17:2 verwys Hy na elkeen wat U aan Hom gegee het. 17:6,9 verwys na die mense uit die wêreld wat U My gegee het, wat aan God behoort het (vgl ook 17:12, 24; 18:9).

2 Wedergeboorte en bekering

Wedergeboorte kom van God af – Joh 3:3 sê letterlik: As iemand nie van bo weer gebore word nie, kan hy die koninkryk van God nie sien nie. Joh 3:6 praat van ‘uit die Gees gebore.’ Wanneer die Heilige Gees in ons kom woon, word ons deur Hom gebore tot kinders van God deurdat Hy ons lei, en ons aan die Seun van God kom verbind, sodat Christus in ons sal lewe as die Here wie se woord die seggenskap in ons lewe kry (vgl Rom 8:9-17).

1 Korintiërs word geskryf ‘aan die gemeentes van God in Korinte, wat Hy vir Hom in Christus Jesus afgesonder en geroep het om aan Hom te behoort, en verder aan almal, waar hulle ook al mag wees, watdie Naam aanroep van Jesus Christus, hulle Here en ons Here’ (1 Kor 1:2) – nie aan Jode nie!

Matteus 19:13 sê: ‘toe is kinders na Hom gebring sodat Hy hulle die hande kon oplê en vir hulle bid.’ Matteus en Markus 10:13 gebruik die algemene woord paidia vir ‘kinders,’ teryl Lukas 18:15 die woord brefe, babas gebruik, dieselfde woord wat vir die baba Jesus wat met doeke toegedraai in die krip gelê het (Luk 2:12). Die dissipels het met die mense wat die kindertjies na Jesus gebring het berispe (Mt 19:13). Maar Jesus het gesê: Laat die kinders begaan en moet hulle nie verhinder nie om na My toe te kom nie, want aan hulle behoort die koninkryk van die hemel.

5 ‘In die 1953 vertaling staan daar: Exodus 24: 8: Toe neem Moses die bloed en gooi dit uit op die volk en sê: Dit is die bloed van die verbond wat God met julle gesluit het op grond van al hierdie woorde”. Wat het Moses dan nou gedoen? Het hy gegooi (baie bloed) of gesprinkel (min bloed).

Prof Francois Malan