Die voorhangsel skeur – Kobus Kok

Jan Smith vra:

Matt 27:51 sê: En kyk, die voorhangsel van die tempel het in twee geskeur, van bo tot onder, en die aarde het gebewe en die rotse het geskeur (vermoedelik ‘n “aardbewing”). Matt 28:2 sê: En daar kom ‘n groot aardbewing – om die steen weg te rol. Hand 16: 26 sê: En skielik kom daar ‘n groot aardbewing, sodat die fondamente van die gevangenes geskud het. ‘n Groot aardbewing sou waarskynlik baie groot skade aangerig het – is hierdie maar net ‘n oordrywing deur die twee skrywers en dan wonder ek hoekom sou die voorhangsel dan ‘n aardbewing nodig gehad het om te skeur?

Antwoord

Prof Kobus Kok antwoord:

Die antieke mense het geglo dat aardbewings die gode is wat  die onderwêreld kommunikeer en gewoonlik word dit aan die ongelukkigheid van die gode gekoppel. Hulle het geen kennis gehad van tektoniese plate wat onder die aarde skuif nie.

As antieke mense het die Jode en die Christene ook soos die mense van hulle tyd gedink. God het ook met daardie mense  binne hulle verwysingsraamwerk gekommunikeer. Ons noem hierdie tipe natuurverskynsels teofanie- tye wanneer God homself in die wind en die donderweer laat wys. In die Ou Testament  het Jahweh ook in die wind en die vuur en in aardbewings geopenbaar. Dink maar net aan Elia op die berg 1 Konings 19:11.

Die korrekte vraag aan die Bybelse Teks is dus nie of dit gebeur het nie, maar wat die betekenis is wat dit vir die antieke mens sou inhou. Die beeld van die aardbewing wat die voorhangsel skeur, kommunikeer dus die feit dat God daar ingegryp het. Met die voorhangsel weg, het almal vrye toegang tot die allerheiligste.

Skrywer: Prof Kobus Kok

Adam se naam – Francois Malan

Martie vra:

Wie het Adam sy naam gegee. Sien nêrens wie het sy naam vir hom gegee nie. En kan u my asb Gen 1:26 verduidelik. En God het die mens geskape na sy beeld; na die beeld van God het Hy hom geskape; man en vrou het Hy hulle geskape

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Die Hebreeuse word  ’adam beteken ‘mens’ (soos in Gen. 1:26,27) en is waarskynlik afgelei van die woord ’dm ‘rooi’ wat saamhang met die woord ’edamah ‘grond’ in Gen.2:7 waar die Here die mens gemaak het  uit die stof van die ‘aarde’, die rooibruin grond. In Gen 2-4 word telkens verwys na ‘die mens’. In Gen.3:17, na die sondeval, word die woord Adam ‘mens’ vir die eerste keer as ‘n naam vir die eerste mens gebruik sonder ‘die’ vooraan. Daar begin die skrywer van Genesis die eerste mens Adam noem na aanleiding van al die tekste vooraf wat na hom verwys het as ‘die mens’.

Gen 1:27:

‘en God het die mens geskep na sy beeld;

na sy beeld het God hom geskep;

manlik en vroulik het Hy hulle geskep.’

In Hebreeus is dit poësie van drie reëls met vier woorde elk, om besondere aandag te trek na ‘n belangrike uitspraak. Die woord ‘beeld’ of ‘gedaante’ is moeilik te verklaar. In Ps 39:7 word dit gebruik vir ‘n skaduwee (NAV vertaal ‘droom’). As ‘n skaduwee of afskynsel van God het God die mens gemaak met ‘n eie wil en rede en persoonlikheid, ens, wat die mens aan God verantwoordelik maak, en wat God aanstel as sy verteenwoordiger, sy medewerker in die versorging van sy skepping.

Dat Hy hulle manlik en vroulik gemaak het bevestig dat elke man en elke vrou na die beeld van God gemaak is as sy medewerkers op aarde.

Skrywer: Prof Francois Malan

Die Naam Jesus – Kobus Kok

Petro vra:

Graag wil ek net weet: ons word geleer om te bid in Jesus se Naam. In die Katolieke geloof bid hul deur Maria. Ons sê dit is verkeerd, want Maria was ‘n mens soos ons. As kind het ek geglo dat omdat Jesus ook God was geen mens die selfde naam kon hê as Hy nie maar nou moes ek met ‘n skok uitvind hoe baie mense wel die naam het. Is dit dan nie godslasterlik om in die naam van ‘n mens te bid nie?

Antwoord

Prof Kobus Kok antwoord

Daar is baie mense deur die geskiedenis met name wat verbuigings is van die naam Jesus. Vandag is dit baie populêr onder die Spanjaarde. Daar was in die antieke tyd al voor Jesus mense met die naam Jesus. Jesus is afgelei van die Hebreeuse woord Jeshua. Dit beteken maar net redder. Die naam Joshua beteken presies dieselfde. In die Christelike geloof is Jesus as redder en verwagte Joodse Messias na sy opstanding ook tot Kurios of Here verhoog. Mens sal egter niemand kry wie se naam God is nie. Dit sal sommer net verkeerd wees.

Die Katolieke vereer Maria, hulle aanbid nie regtig vir Maria nie. Hulle glo dat Maria by Jesus en God die Vader kan intree vir hulle gebede en versoeke. In die Protestantse geloof waaraan ons behoort, weet ons egter dat daar geen middelganger tussen ons en God nodig is nie. Ons het direkte toegang tot God (vgl. Rom 8)

Skrywer: Prof Kobus Kok

Rigters 6 – Francois Malan

Francois vra:

In Rigters 6 vers 11 staan dit dat Gideon vir die Midianiete wegkruip (nuwe vertaling) terwyl in die 53 vertaling staan daar dat hy die plek beveilig. Vir my is daar ‘n wesenlike verskil tussen beveilig en wegkruip. Kan u dit asb vir my verklaar.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

In Hebreeus staan daar: ‘…en Gideon, sy seun, was besig om koring uit te slaan in die wynpers om (daarmee) te vlug (le-hanis) van die aangesig van die Midianiete.’

Die voorvoegsel le dui die doel van die handeling aan ‘om’

hanis hif‘il infinitief-vorm dui  die kousatiewe, veroorsaking, aan ‘te laat vlug’ van die werkwoord nas ‘vlug’

Die Hebreeuse werkwoordsvorm  hanis ‘laat vlug’, word hier gebruik om die koring te red deur dit weg te steek vir die oë van die Midianiete – myns insiens was Gideon besig om sy koring op ‘n onverwagte plek uit te slaan waar die Midianiete dit nie kon raaksien nie.

Koring is gewoonlik op ‘n oop stuk grond, dikwels voor die stad se poort, uitgetrap deur diere, voordat die koring van die kaf geskei is deur dit in die wind te gooi sodat die ligter stoppels kan wegwaai. Maar druiwe is in ‘n klip parskuip getrap waar die sap aan die onderkant van die kuip uitgevloei het. Dit was nie so’n openbare plek soos die stadspoort nie maar naby die wingerd, en in elk geval nie ‘n plek waar koring sewe maande na die druiwe-oes gedors sou word nie.

Dit word geïmpliseer dat Gideon sy koring vir die Midianiete wou wegsteek, nie homself vir hulle wou wegsteek nie. Maar die Hebreeuse teks en die Griekse vertaling gee nie ‘n duidelike aanduiding of dit die koring of die man is nie.

Die hif‘il imperfektum (henis) word ook gebruik in Eksodus 9:20 …‘laat’ hulle slawe en diere ‘vlug’ in die huis in (NAV haastig onder dak gebring). Hier is die voorwerp duidelik aangedui as  die slawe en die diere wat in die huis in laat vlug is.

Die Griekse vertaling LXX vertaal Rigt 6:11b met: was besig om koring uit te slaan in die parskuip ‘om te ontvlug’ van die aangesig van die Midianiete.

Die Latynse Vulgata het ook net ‘om die Midianiete te ontvlug’

Die 83-vertaling: waar hy weggekruip het vir die Midianiete

Die Boodskap: ‘in die parskuip uit te slaan waar die Midianiete hom nie kon sien nie’

Die Nuwe Lewende Vertaling: Hy het daar vir die Midianiete weggekruip

Die ou Lewende Vertaling: sodat hy die graan kon bêre voor die Midianiete sou kom.

Die Bybel vir almal: ‘Hy het dit daar gedoen sodat die Midianiete dit nie kon sien nie.’

Die King James Version: het it ingevoeg; so ook die RSV, NIV, NEB en REB, maar The Message voeg him in.

Skrywer: Prof Francois Malan