Die Here neem ‘n lewe – Francois Malan

Danie vra:

Mens hoor baiekeer dat mense by die afsterwe van iemand sou sê dit was die Here se wil. Die Here gee- en die Here neem ‘n lewe. Onlangs by ‘n begrafnis het ‘n predikant ook die woorde in ‘n gebed gesê. Is dit maar trooswoorde of hoe moet dit verstaan word? Ek vind dit baie moeilik om die “neem van ‘n lewe” te verstaan en of te verduidelik. Iemand het eendag tydens ‘n soortgelyke gesprek gesê dat “so then why worry”, as die Here dan my lewe wil neem soos dit Hom sou behaag hoekom dan glo?!

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Dié woorde is eintlik deur Job gebruik, nadat hy van al sy besittings beroof is en al sy kinders in een slag dood is:

Sonder iets het ek in die wêreld gekom

en sonder iets gaan ek daaruit.

Die Here het gegee en die Here het geneem.

Prys die Naam van die Here (Job 1:21b)

Daarmee getuig Job oor God se vrymag. Die lewe is ‘n gawe, afhanklik van God se welbehae en sy soewereine beskikking; besittings is ook ‘n gawe, wat afhanklik is van God se welbehae, sy seën op my arbeid; die verlies van besittings is ook deel van God se vorming van die gelowige. Die wese van die godsdiens is die erkenning van God se soewereiniteit in aanbidding.

Prediker 5:12-16 sluit by Job aan; en 1 Timoteus 6:6 sê:

Die godsdiens is ‘n groot wins as iemand tevrede is met wat hy het, want ons het niks in

die wêreld ingebring nie; ons kan ook niks daaruit wegneem nie.

Ps 139:13-15 sê:

Ek wil U loof, want U het my op ‘n wonderbaarlike wyse geskep.

Wat U gedoen het, vervul my met verwondering.

Dit weet ek seker:

Geen been van my was vir U verborge toe ek gevorm is waar niemand dit kon sien nie, toe ek aanmekaargeweef is diep in die moederskoot.

U het my al gesien toe nog ongebore was,

al my lewensdae was in u boek opgeskrywe nog voordat ek gebore is.

Job 14:5 sê:

Die mens se dae is vasgestel, U het die getal van sy lewensjare bepaal,

U het dit neergelê, en hy kan dit nie oorskry nie.

“so then why worry”, as die Here dan my lewe wil neem soos dit Hom sou behaag hoekom dan glo?!

Glo beteken dat ek glo dat Jesus Christus God is (vgl. Joh. 1:1-3), en dat Hy al my sonde en oortredings op Hom geneem het (Romeine 3:21-26), en my verhouding met God reggemaak het, sodat ek nou kan sê dat ek ‘n kind van God is (Romeine 8:13-17). En dit geskied deurdat Hy die Heilige Gees gestuur het om ons te oortuig van sonde (oortreding teen God en sy woord), geregtigheid (dat die Gees my aan Jesus se offer vir my sonde verbind) en van oordeel (Joh.16:7-11).

“so then why worry”

Joh.3:36: Wie in die Seun glo, het die ewige lewe; wie egter aan die Seun ongehoorsaam is, sal die lewe nie sien nie, maar die straf van God bly op hom.

Wanneer Jesus weer kom, kom Hy om te oordeel, en sal die mense van mekaar skei soos ‘n wagter skape en bokke van mekaar skei. Dié wat sy weg van liefdesdiens gevolg het, word deel van sy ewige koninkryk (Mat.25:34). Vir dié wat sy weg nie gevolg het nie, sal Hy sê: Gaan weg van My af, julle vervloektes! Gaan na die ewige vuur wat vir die duiwel en sy engele voorberei is – God het dit berei vir sy ewige straf vir die mense wat op hulleself vertrou en nie God se verlossing deur Jesus Christus wil aanvaar nie (Mat 25:41; vgl. Openb 20:10-15).

Hoekom dan (in Jesus) glo?

Vgl. 1 Kor 5:9-11. Die mense wat onreg doen, kry geen deel aan die koninkryk van God nie; dié wat deur die oortuigingswerk van die Gees van God in die Here Jesus Christus glo, is geheilig, vrygespreek/geregverdig voor God deur Jesus se liefdesoffer. Galasiërs 5:5-6 Wat ons betref, deur die werking van die Gees is dit ons hoop en verwagting dat ons deur te glo, vrygespreek sal word. In Christus…is al wat van belang is, geloof wat deur liefde tot dade oorgaan.

Romeine 3:21-26 God het Jesus Christus gegee as offer, wat deur sy bloed versoening bewerk het vir dié wat glo…God spreek elkeen vry wat in Jesus glo. Vgl. Joh 3:16: God het die wêreld so lief gehad, dat Hy sy enigste Seun gegee het, sodat dié wat in Hom glo, die ewige lewe kan hê.

 

Skrywer: Prof Francois Malan

Die geeste in die gevangenis – Francois Malan

Rudi vra:

Ek lees in 1 Petrus 3:19-20 dat Jesus na die geeste in die gevangenis gegaan het. My vraag is wanneer het dit presies gebeur? Daar word beweer dat dit gedurende die drie dae voor Sy opstanding was. Ek sal graag julle siening wou hoor.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Daar is verskillende verklarings vir die twee tekste, wat ek nie almal gaan bespreek nie. Die verband van die tekste is egter dat Petrus die gelowiges, wat vervolg word vir hulle geloof in Christus, wil versterk in hulle geloof. Hulle is gelukkig (makarioi geseëndes; NAV ‘beskou dit as ‘n voorreg’, 3:14) as God wil dat hulle ly (3:17). Dan word gewys na Christus wat ook onregverdig gely het (3:18). Daarna word verwys na die klein groepie wat gered is in Noag se tyd, ten spyte van die prediking wat hulle ontvang het gedurende die 120 jaar wat Noag aan die ark gebou het. Hulle is die voorbeeld wat Petrus vir die klein gemeentetjies voorhou om op God te vertrou soos Noag.

Die Griekse teks van verse 18,19 is in digvorm, en kan op verskillende maniere vertolk word. Ek noem een van hulle:

18c    doodgemaak na die vlees (NAV Christus wat as mens doodgemaak is)

         Lewend gemaak na die Gees (NAV maar deur die Gees lewend gemaak is.)

19    waarin Hy ook gegaan en aangekondig het aan die geeste in die gevangenis

(NAV En so het Hy na die geeste in die gevangenis gegaan en daar sy oorwinning aangekondig)

 

Hoewel beweer word dat dit gedurende die drie dae voor Jesus se opstanding gebeur het, is daar ook verklarings wat daarop wys dat Christus na die Gees lewend gemaak is, soos wat Hy was, voordat Hy mens geword het, en nou met ‘n Geestelike liggaam lewe, ‘n geestelike wese en nie meer ‘n vleeslike wese nie.

Waarin – ‘na die Gees’. Met dieselfde Geestelike lewe het Hy reeds in Noag se tyd gaan preek. Daarvoor het Hy Noag as aankondiger van die komende oordeel gebruik. Met Noag se getuienis en die 120 jaar wat Noag aan die ark op droë grond gebou het, het Noag die mense gewaarsku. Volgens Johannes 1:1-3 was Jesus die Woord van God, waardeur God alles geskep het, en alle profesieë en boodskappe van God in die Ou Testament is gelewer deur die Woord van God wat in die Nuwe Testament kom mens word het, en so God aan ons kom openbaar het en God se Woord self na ons gebring het.

3:20a Die mense van Noag se tyd het destyds nie geluister na die Woord van God wat deur Noag na hulle gekom het nie. Gedurende die lang tyd, 120 jaar wat hy aan die ark gebou het, het God in geduld gewag het met die sondvloed (vgl. Genesis 6). Die sondvloed was die oordeel van God oor hulle sondige lewe (Genesis 6:5-7; 11-13).

3:20b Slegs 8 mense uit die hele menslike geslag is gered – daarmee troos Petrus die klein huisgemeentes in Pontus, Galasië, Kappadosië, Asië en Bitinië (1:1). Hulle ongelowige bure en familie praat kwaad van hulle asof hulle misdadigers is (2:12); hulle ly omdat hulle goed doen (3:13,14); hulle word aan ‘n vuurproef onderwerp (4:12,13). Maar soos Noag se groepie is hulle deur God uitgekies as sy eie volk, priesters van die Koning (2:9). Maar wat die einde van die ongelowiges, goddeloses en sondaars sal wees, soos in Noag se tyd, kan Petrus maar net vra (4:8). Intussen word alle ongelowiges, saam met die ongelowiges van Noag se tyd, gevange gehou (3:19) tot die oordeelsdag.

 

Skrywer: Prof Francois Malan

God as Pappa – Francois Malan

Henriette vra:

Iemand my gevra hulle het Bybel deurgelees en vind nêrens in Bybel dat ons vir God as Pappa moet aanspreek nie. Nou voel hulle dis `n woord vir ons aardse vaders. Moet hulle of moet hulle nie vir Hom aanspreek as Pappa nie.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

In die Ou Testament word God, of die Verbondsgod ‘die Here’, min kere ‘Vader’ genoem,  slegs 16 maal (vgl. bv. die lied van Moses in Deutr. 32:6 waar die verbondsgod ‘die Here’ Israel se Vader genoem word, wat hulle geskep het; die Here se belofte aan Dawid oor sy seun in 2 Sam 7:14 ‘Ek sal vir hom ‘n vader wees en hy sal vir My ‘n kind wees;’ Ps 68:6 noem die Here ‘n Vader vir weeskinders; die belofte aan die koning uit die geslag van Dawid: ‘Hy sal My aanroep met die woorde: U is my Vader…’; Jesaja 9:5 die Seun wat gebore sal word, sal genoem word: Ewige Vader’; Maleagi 2:10 ‘Ons het tog almal een Vader, ons is tog deur een God geskep.’).

Toe die Seun van God, Jesus Christus, gekom het, het Hy ons geleer dat dié mense wat in Jesus glo, deurdat die Heilige Gees hulle aan Hom verbind, die voorreg ontvang om God ons Vader te noem en te aanbid as sy kinders vir wie Hy versorg. In die Nuwe Testament word God meer as 200 maal ‘Vader’ genoem.

Jesus leer sy volgelinge om in gebed God aan te spreek as ‘Ons Vader wat in die hemel is ’ (Matteus 6:9); of ‘Vader’ (Lukas 11:2).

Jesus het God ook so in sy gebede aangespreek, bv. Mat. 11:25 ‘Ek prys U, Vader, Here van hemel en aarde…’; of slegs ’Vader’ Joh. 12:27,28; en dan die gebed van Johannes 17: ‘Vader’ 17:1,5, 11 ‘Heilige Vader’, vs24, 25 ‘Regverdige Vader’; en Mat 26:39 in Getsemane: ‘My Vader…’(vgl. Luk 22:42); en toe Hy sterf: ‘Vader, in U hande gee Ek my gees oor (Luk 23:46).

Op drie plekke in die Nuwe Testament word die Aramese vorm ‘Abba’ gebruik: Mark.14:36 sê dat Jesus in Getsemane sy Vader aangespreek het as ‘Abba Vader’; In Romeine 8:15 sê Paulus dat die Gees ons tot God laat roep ‘Abba’, dit beteken ‘Vader’; in Galasiërs 4:6 sê Paulus ‘in ons roep die Gees van God se Seun uit: Abba! dit beteken Vader.’

Waarskynlik het Jesus in sy prediking en gebed die woord ‘Abba’ gebruik in Aramees wat Hy gepraat het. Die Nuwe Testament is in Grieks geskryf, en het Abba weergegee as die Vader, Vader, my Vader, ons Vader. Daarmee het Jesus die algemene benaming van kinders vir hulle vaders op sy verhouding tot God toegepas (vgl. bv. Lukas 2:48-50). Met die gebruik om God as Vader aan te spreek, is ‘n baie intiemer verhouding tussen gelowiges en God uitgedruk as wat in die Ou Testament moontlik kon wees, want ons kry die besondere voorreg om die Skepper-God ons Vader te noem, omdat ons in die nuwe verhouding tot Hom staan. Die Heilige Gees betrek ons in die liefdesverhouding tussen die Vader en die Seun en die Heilige Gees. En dit gebeur omdat God se Seun Hom met ons kom vereenselwig het, ons sonde op Hom geneem het, en van ons kinders van God gemaak het, saam met Hom (Joh 1:12).

Die gebruik van ‘pappa’ of ‘pappie’ is ‘n vertederende vorm van ‘pa’ of ‘vader’. Dit sou seker uitdrukking kon gee aan ‘n intieme verhouding, maar teenoor God mis dit tog ‘n groot mate van respek. In ons verbondenheid met Christus Jesus as die Here van ons lewens en deur ons geloof in Hom kan ons wel met vrymoedigheid en vertroue na God toe gaan (Efesiërs 3:12), maar moet ons onthou dat Hy die Heilige God is, die Vader voor wie Paulus in eerbied kniel in gebed (Ef.3:14) en voor wie die engele en die gestorwe gelowiges en die ganse skepping in eerbied kniel, en die krone waarmee die Here hulle gekroon het voor sy troon neersit en sê: Heilig, heilig, heilig is die Here God, die Almagtige, Hy wat was en wat is en wat kom; Here ons God, U is waardig om die heerlikheid en die eer en die mag te ontvang omdat U alles geskep het; deur u wil het alles ontstaan en is dit geskep (Openbaring 4:8-11)..

Hebreërs 5:7 sê Jesus se gebede is verhoor vanweë sy eerbiedige onderworpenheid aan God.  So moet ons ook na God toe kom. Met die Vader mag ons nie te eie word nie, want aan Hom behoort die heerlikheid en die majesteit, die krag en die mag, van alle ewigheid af, ook nou en tot in alle ewigheid (Judas 1:25).

 

Skrywer: Prof Francois Malan

Waarsêery – Francois Malan

Jan Smith vra:

Ek weet nie of daar al iets geskryf is oor waarsêery nie. Saul roei diesulkes uit maar in sy nood besoek hy die Heks van Endor en versoek dat Samuel vir hom moet verskyn. Sommige kenners sê dit was ‘n demoon ander reken dat God dit uitsonderlik toegelaat het om vir Saul te wys dat Hy klaar is met hom. Soms lyk die demoonstorie vir my reg maar dan profeteer “Samuel” dat Saul en sy twee seuns die volgende dag by Hom sal wees. Saul en sy seuns sterf inderdaad en dit bevestig die tweede siening waarna ek hierbo verwys. Wil u dalk help met ‘n verduideliking, Asb

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord: 

Waarsêery was bekend in die Midde-Ooste en is ook beoefen deur Israeliete wat nie op die Here vertrou het nie, ten spyte van die Here se uitdruklike afwysing daarvan.

Eksodus 22:18 ‘Jy mag nie ‘n towenares laat lewe nie.’ Met ‘towenares’ word verwys na iemand wat haar met okkulte sake inlaat, verborge, geheime, bonatuurlike sake.

Deuteronomium 18:9-14: ‘Wanneer jy in die land kom wat die Here jou God aan jou sal gee,

moet jy nie die afskuwelike praktyke van daardie nasies aanleer nie…Daar mag nie ‘n besweerder by jou wees nie en ook nie ‘n towenaar of iemand wat voortekens lees, of ‘n goëlaar of ‘n slangbesweerder, of iemand wat geeste om inligting vra en dooies raadpleeg nie. Die Here het ‘n afsku van elkeen wat hierdie soort ding doen. Trouens dit is juis oor dié afskuwelike praktyke van die Kanaäniete dat die Here jou God hulle in jou belang gaan verdryf. Jy moet opreg wees voor die Here jou God. Hierdie nasies wat jy gaan verdryf, luister na towenaars en besweerders. Maar die Here jou God verbied jou om dit te doen.’

In Nahum 3:4 word verwys na Nineve met haar towerkunste wat nasies met haar towerkunste

vernietig.

Eksodus 7:11 verwys na die Farao se reaksie op Moses se wondertekens, wat die Here aan

hom gegee het. Die Farao se goëlaars, die Egiptiese towenaars, doen toe met hulle towerkunste

presies dieselfde as Moses, hoewel Moses se slang daarna al hulle slange ingesluk het.

Maleagi 3:5 ‘Dan sal Ek na julle toe kom as regter. Ek sal sonder versuim regspreek teen dié wat

hulle met towery ophou….teen dié wat nie vir My eerbied het nie, sê die Here die Almagtige.’

Behalwe in gevalle van Israel se dekadensie, wanneer hulle die gebruike van die heidense volke

begin aanneem (2 Kon 17:17; 21:6), word slegs van towenaars gepraat in verband met vreemde

volke. So roep Nebukadnesar sy towenaars, die voorspellers, die goëlaars, en die sterrekykers om

sy droom vir hom uit te lê (Daniël 2:2), en die Filistyne hulle waarsêers om raad te gee

(1 Sam.6:2).

Die beoefening van okkultisme is vir die Here ‘n gruwel. Om die Here se guns te wen het Saul  die ‘dodebesweerders’ en waarsêers uit die land verban na Samuel se dood (1 Sam 28:3).

Dodebesweerders – letterlik: voorvaderaanbidders, wat die geeste van die gestorwenes

 oproep – die Griekse vertaling daarvan reeds in die 3e eeu v.C., is ‘buiksprekers’. Die 

vroue towenaresse het gewoonlik daarvan gebruik gemaak om die dooies se stemme na te 

maak.

 

Waarsêers – die beskouing was dat die dooies dinge geweet het wat op die aarde aangaan 

 en sal gebeur, en het dit deur die waarsegster te kenne gegee.

 

Maar toe Saul so iemand nodig gehad het, het sy amptenare goed geweet waar hy ‘n dodebesweerster in Israel se gebied kon kry. Saul vra haar om vir hom ‘n gees van ‘n gestorwene op te roep, en toe hy sê dit moes Samuel wees, besef sy dit is Saul wat met die versoek gekom het, 1 Sm 28:7,11. Saul sien self nie die ‘wese uit ‘n ander wêreld’ nie (letterlik: ‘n god of ‘n geestelike wese), maar die vrou vertel wat sy sou gesien het. Die gesprek wat volg tussen Samuel en Saul is ‘n herhaling van woorde wat Samuel in die verlede vir Saul gesê het en waaroor Saul tob en worstel (vgl. 1 Sm 15:14-30).

Saul kla dat God hom verlaat het. God antwoord hom nie meer nie, en die Filistyne veg teen hom (1 Sm 28:15). Nou wil Saul vir God dwing om met hom te praat deur ‘n waarsegster. Saul wou nie na die Here luister nie, en het selfs die priesters van Nob laat doodmaak, wat vir hom die woord van die Here kon gee (1 Sm 22:6-18). Eintlik hoop Saul die afgode van die heidene sal vir hom leiding te gee, omdat hy die Here en die pad van die Here verlaat het. Die verhaal word hier ingevoeg om te wys hoe vér Israel van die Here af weggedwaal het onder hulle koning wat hulle so graag wou hê, ‘soos dit by al die nasies is’ (1 Sam 8:5), dat hulle die gebruike van die nasies volg teen die wil van die Here in.

Al is daar in die okkulte van die nasies baie dinge en kragte wat ons nie verstaan nie, en waaroor mense hulle verwonder en laat lei, is dit in wese wantroue in die Here. Wat volgens 1 Samuel 28 presies gebeur het, weet ons nie. Maar dat waarsêery deur die Here veroordeel word, is duidelik.

Galasiërs 5:20 stel afgodery en towery onder die praktyke van die sondige natuur. Vgl Paulus se optrede teenoor die waarsegster in Hand 16:16-18 wat hulle in die openbaar as dienaars van God, die Allerhoogste aangekondig het, en Jesus se optrede teen die twee mense wat in die mag van die duiwels was en Hom as die Seun van God aangespreek het (Matteus 8:28-34).

Die woord van die Here deur Samuel aan Saul was: ‘…weerspannigheid is net so erg as die sonde van waarsêery; eiesinnigheid net so erg as die bedrog van afgodery. Omdat jy die woord van die Here verwerp het, het Hy jou as koning verwerp (1 Sam 15:23).

Vir sy dissipels het Jesus gesê: Hy stuur vir hulle die Heilige Gees (Jn 16:7). Wanneer Hy kom, die Gees van die waarheid, sal Hy julle in die hele waarheid lei. Wat Hy sal sê, sal nie van Homself kom nie: Hy sal net sê wat Hy hoor, en Hy sal die dinge wat gaan gebeur, aan julle verkondig.’ (Jn 16:13). Hy is die bron van ons kennis van die waarheid, en Hy gebruik daarvoor die woord van die Here om ons te oortuig van die waarheid..

 

Skrywer: Prof Francois Malan