Die Vrymesselaars – Francois Malan

Jan Smith vra:

Baie simbole wat jou geestelik kan beïnvloed: Corne se vraag verwys: ‘n Tyd gelede gee iemand my ‘n stel DVD’s waarin ‘n persoon volledig en met fotobewyse uitwei oor Vrymesselaarstekens in omtrent al wat ‘n kerk is in Suid Afrika. So word beweer dat hierdie die gevolg is van geestelike en politieke leiers in die verlede (en by implikasie ook huidige) se invloed in die onderskeie groeperings, kerk en staat. As bewys word foto’s van boustrukture vertoon wat met die organisasie verbind word asook persone wat op sekere maniere vir die foto’s poseer, ‘n boekrol in die hand of ‘n hand op die hart of op ‘n boek en al dergelike. Selfs kerklike logo’s het verskeie simbole wat met die betrokke organisasie verbind word. Wat sê mens nou hiervan?

Antwoord:

Prof Francois Malan antwoord:

Ek is bevrees hier kan ek bitter min help. Dit lê nie regtig op die terrein van Bybelkennis nie, en van die Vrymesselaars weet ek bitter min.

Vrymesselaars (freemasons) het blykbaar aan die begin ‘n soort vakbond of gilde gestig van vakmanne wat werk met sandsteen, wat na alle kante toe bewerk kan word sonder om af te splinter (freestone). Omdat hulle rondgetrek het om werk te kry, het hulle onderskeidingstekens gehad om hulle van onopgeleide klipwerkers en baksteenmesselaars te onderskei.

Later het die groep meer soorte bouwerkwers ingesluit wat as lede van die vakbond of gilde vry was om hulle dienste aan munisipaliteite en konings te lewer, en die nodige kundigheid en vaardigheid gehad het, en so nuwe inhoud aan die woord ‘freemason’ gegee.

In die 17e en 18e eeu het die beweging egter verander met al minder bouwerkers as lede, met al meer meesterbouers sowel as besigheidsmanne betrokke by die boubedryf en later van die hoë lui wat die leiding geneem het. Lidmaatskap van die Roomse kerk en later van die Anglikaanse kerk was verpligtend. Lede moes getrou wees aan god en die heilige Kerk sonder oortreding of kettery. In 1730 is dié vereistes geskrap, en is ‘n morele lewe as vereiste gestel, met die veronderstelling dat ‘n lid nie ‘n dwase ateïs of ongodsdienstige libertyn sou wees nie, maar toegewy aan ‘n godsdiens waarin alle mense saamstem, en kan behoort aan enige denominasie of oortuiging. Jode is toe ook toegelaat, terwyl ateïste en agnostici (ongelowiges) uitgesluit was. Maar teen die einde van die 18e eeu het dié vereiste ook verslap en was sommige losies vyandig teenoor die kerk. Toe het pous Clemens XII vrymesselary veroordeel. Die Kommuniste en Nazi’s het vrymesselary onderdruk. Terwyl die Engelse vir eers nog die vereiste van geloof in ‘n Groot Argitek van die Heelal behou het, het die Franse dit ook verwerp, en al gaande het dié vereiste oral vervaag, en het die morele plig om barmhartigheidsdienste te lewer oorgebly.

Dit is duidelik dat die geloof in die Skepper-God en verlossing van sonde deur Jesus Christus as die Seun van God al dunner geword het in die vrymesselary.

Die gebruik van simbole in die kerk en kerkgeboue is weer ‘n ander saak. Dit hang af van die waarde wat daaraan geheg word deur die gelowiges. So het ons bv. die heidense woord ‘god’ in die Germaans-Dietse woordeskat oorgeneem en ‘n ander betekenis daaraan geheg om die drie-enige God mee aan te dui – ‘Deus’ in Latyn van die heidense ‘deus’ vir die Romeine se god en gode. So het ons die Sotho woord ‘modimo’, die Zulu ‘unkulunkulu’, Xhosa ‘utixo’ gevul met Christelike inhoud om God aan te dui, soos die Griekse ‘theos’ gebruik is om die Hebreeuse ‘el’ en ‘elohim’ in die Ou Testament mee te vertaal, wat ook eers ‘n heidense term was vir die Kanaäniete se god en gode.

Die kruis as simbool van die Christendom kom van die skandelike dood van slawe en rebelle wat die Romeine toegepas het, terwyl Deuteronomium 21:23 sê dat elkeen wat aan ‘n paal/hout hang vervloek is (vgl. Galasiërs 3:13). So is die Romeinse heidense feesdag vir die ‘Onoorwinlike Son’ as god op 25 Desember wanneer die son in die noordelike halfrond begin terugkeer na die winter, deur die Christene tot Kersfees verander om die geboorte van die Son van Geregtigheid (Maleagi 4:2  NAV son van redding) te vier.

Skrywer: Prof Francois Malan

Salwing van jou huis – Riglyne – Kobus Kok

Luzell vra:

Ek wil graag my huis –kamer vir kamer deure, venster, elke hoek van my huis my en elke hoef van my erf salf. ek is opsoek na goeie riglyne en stukke uit die Bybel uit om dit te doen. Hoe gaan ek te werk?

Antwoord

Prof Kobus Kok antwoord

Dit is baie belangrik dat ons ‘n Bybelse teologie oor salwing moet hê. Die Jode het profete gesalf en selfs hulle huise, maar dit was ‘n teken wat heengewys het na die geestelike waarheid wat God aan hulle wou kommunikeer en is ‘n sigbare teken wat hulle daaraan sou herinner. In die verlede het ek al genoem dat geloof en vertroue in die Here nie plek moet maak vir ‘n soort bygelowigheid waar salwing met olie gebed of vertroue vervang nie. Baie mense dink dat indien hulle hulle huis, hond, kar of wat ook al salf, een of ander geestelike lagie van beskerming oor hulle sal wees. Dit kom neer op ‘n magiese of bygelowige aanwending van rituele. Die punt is dat die krag nie in die salwingsolie lê nie, maar in God. Die olie is net die teken wat jou daaraan behoort te herinner. Daarom kan mense maar hulle huis of hond salf, so lank hulle net nie dink die salwing het een of ander geheime of bonatuurlike krag nie. Indien hulle wel salwing sien as iets wat so ekstra beskermingslagie verseker, maak hulle hulle eintlik skuldig aan heidense denke. Ek weet van ‘n vrou wie se man ‘n alkoholis is, en toe gaan salf sy die wynbottels van haar man, omdat sy gedink het dit sal hom minder laat drink. Hy het nie minder gedrink nie, en sy wou weet of sy dan verkeerd gesalf het. Wat die vrou nie verstaan nie, is dat indien sy salwing sien as een of ander “magic” (magiese) ding, dan mis sy die punt daarvan en gryp sy in die proses terug na ‘n heidense gebruik.

Hier is enkele teologie riglyne:

1. Moet nie salwing sien as een of ander magiese krag nie.
2. Sien salwing as ‘n teken wat heenwys na die betrokke geestelike realiteit waarvoor jy gebid het.
3. Laat die fokus nie val op die krag van die olie of die aksie van salwing nie, maar op God se krag. Onthou – salwing is net ‘n teken en ritueel.

Hier is praktiese riglyne

1. Neem olyfolie en smeer die olie in die vorm van ‘n kruis op die objek wat jy wil salf.

2. Bid terwyl jy salf deur die geloofswaarheid wat jy wil uitspreek hardop te verklaar of tot God te bid met jou spesiale versoek.

3. Laat die salwingsaksie jou gereeld herinner aan die dag toe jy ‘n afspraak met die Here gehad het, en herinner jou gereeld aan die geestelike waarheid waarmee die salwingsaksie gepaard gegaan het.

Ek weet van ‘n paartjie wat gereeld in hulle slaapkamer baklei het. Nadat die Here vir hulle gewys het dat dit nie sy wil is nie, het hulle een dag hulle bed gesalf en die muur bo hulle bed. Die merk van die kruis kan mens sommer sien teen die muur. Elke keer as hulle baklei, het die merk hulle daaraan herinner dat hulle teenoor mekaar en die Here onderneem het om nie meer op ‘n negatiewe manier met mekaar te kommunikeer nie. Hier sien ons hoe hierdie paartjie die salwingsaksie nie as iets magies gesien het nie, maar dit as teken funksioneer wat hulle herinner aan die geestelike realiteit wat die Here in hulle harte wakker gemaak het.

Skrywer: Prof Kobus Kok

Lukas 8:18 – Francois Malan

Piet vra:

Bespreek of verduidelik Lukas 8:18 aan my asseblief.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Soos in Markus 4:21-25, volg Lukas 8:16-18 op die verklaring van die gelykenis van die saaier wat die woord van God saai. So word Jesus se volgelinge vermaan om die woord wat hulle ontvang het oor Jesus se verlossing van sondaars te saai/verkondig: hulle het die lig van die evangelie ontvang, en moet dit nie vir hulleself hou soos ‘n lamp wat met iets toegemaak of onder ‘n bed gesit word nie. Die lig is juis daar om die duisternis te oorwin (vgl. ook Luk 11:35). Dit moet op ‘n staander gesit word sodat die mense wat binnekom, die lig kan sien (v16). Die mense wat binnekom sal op verskillende maniere op die lig/saad reageer soos die gelykenis van die saaier verduidelik het.

Aan die volgelinge van Jesus is dit deur God gegee om die gelykenisse te verstaan, hulle is ingewy in die verborgenhede van die koninkryk van God (v9). Maar hierdie verborgenhede moet nie geheim gehou word nie. Hulle moet dit bekend maak. God gebruik hulle om alles bekend te maak tot seën van die mense. Maar as iemand huiwer en self probeer lyf wegsteek om die goeie nuus te verkondig, sal God hom/haar aan die kaak stel. Niks of niemand kan voor God geheim bly nie (v17).

Vers 18 is ‘n vermaning oor hoe gelowiges hoor: hoe hulle die evangelie verstaan en hoe hulle dit aan ander oordra as saaiers, getuies van Christus. As iemand die Woord reg gehoor het, mag hy/sy dit nie in hulle hart opberg nie. As hulle dit doen sal hulle op ‘n dag ontdek dat hulle die Woord kwyt is. Die besit van die Woord word vermeerder deur die aanwending daarvan. Soos die saaier moet hulle die saad van die Woord uitstrooi. Dan sal hulle vermeerdering van hulle besit daarvan verwag, deur die vrugbaarheid van die saad in goeie grond – die mense wat die woord met ‘n goeie en opregte hart hoor en dit bewaar en deur volharding vrug dra (vv8,15) – vers 21 sê dit gebeur: deur na die woord van God te luister en daarvolgens handel.

Maar as hulle dit gaan wegsteek of verborge hou of by hulleself alleen hou, sal hulle vind dat dit van hulle weggeneem is, deur die duiwel, deur beproewings, deur die sorge, rykdom en genietinge van die lewe, en sal hulle bedroë daarvan afkom, soos die saad wat op die pad geval het (vv5,12) op die klipbank (vv6,13) tussen die onkruid (vv7,10).

Dieselfde beginsel word deur Jesus uitgespreek oor geestelike besit in die gelykenis van die goue muntstukke (Luk. 19:26; vgl. Mat. 25:29; en Luk 6:38). Slegs hulle wat het, hulle wat hoor, bewaar en daarmee werk, ontvang werklik God se gawe, terwyl diegene wat dink dat om te ontvang is genoeg, eendag sal sien dat hy/sy met leë hande staan, dat God die onbenutte gawe van hom/haar wegneem.

Skrywer: Prof Francois Malan

Neerval en die Heilige Gees – Francois Malan

Sunet vra:

Ek is op soek na ‘n vers in die Bybel wat bevestig oor die neerval onder die krag van die Heilige Gees. Kan u asb help.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

In Handelinge 9:4 word vertel dat Paulus op die grond neergeval het toe hy soos ‘n besetene voortgegaan het om die volgelinge van die Here met die dood te dreig en na Damaskus gegaan het om die aanhangers van die leer van die Here gevange te neem, maar daar skielik ‘n lig uit die hemel op hom gestraal het en hom op die grond laat val het om hom te stop, sodat Jesus uit die hemel met hom kon praat en sy lewe omdraai (vgl. Hand 22:7 waar hy dit vir die Jode vertel, en Hand. 26:14 waar hy dit vir koning Agrippa vertel).

Maar dit is nie die gewone manier van die Heilige Gees om ons tot besinning te bring nie. Die Heilige Gees is God, wat deur sy woord in die Bybel of in die prediking of in die getuienis van gelowige mense, ons oortuig van ons sonde, omdat ons nie in Jesus glo en Hom vertrou vir ons verlossing nie (Johannes 16:8,9). Hy oortuig ons ook van geregtigheid, dat Jesus die verhouding tussen ons en God reggemaak het deur sy sterwe aan die kruis vir ons sonde. Die Heilige Gees lei ons tot geloof in Jesus, dat Jesus God is wat vir ons sonde gesterf het, en die Heilige Gees kom woon in ons, om ons aan Jesus te verbind. So word ons kinders van God wat deur die Heilige Gees gevorm word om al meer soos Jesus te word (Romeine 8:9-17; 2 Kor 3:18).

Jesus het vir Nikodemus gesê: ‘Moenie verbaas wees dat Ek vir jou gesê het: Julle moet opnuut gebore word nie. Die wind waai waar hy wil. Jy hoor sy geluid, maar jy weet nie waar hy vandaan kom en waarheen hy gaan nie. So gebeur dit met elkeen wat uit die Gees gebore is (Joh. 3:7,8).

Ons sien die krag van die Heilige Gees in die lewe van ‘n mens wat deur Jesus ‘n kind van God geword het, in die volgende kenmerke, wat die vrug van die Gees se werking in jou is (vgl. Galasiërs 5:22,23):

liefde, selfs vir jou vyande (Matteus 5:43-48),

vreugde (wees altyd bly in die Here, Filippense 4:4),

vrede (Christus is ons vrede, vrede met God en met my medemens, Efesiërs 2:13-18),

geduld (met mekaar se swakhede)

vriendelikheid of sagmoedigheid (soos Jesus, Matteus 11:29)

goedhartigheid (soos ons Vader se goedheid wat Hy in Jesus aan ons bewys het, Ef. 2:7)

getrouheid (in ons diens aan God en aan mekaar, Matteus 25:21)

nederigheid (dat ek ander mense hoër ag as my self, Filip. 2:3)

en selfbeheersing (van my humeur en my selfsugtige begeertes)

Neerval is nie die teken van die werk van die Gees van die Here nie, maar waar hierdie 9 kenmerke wat Paulus in Galasiërs 5:22,23 opgenoem het in die lewe van ‘n mens gesien word, kan ons weet dat die Heilige Gees in hom of haar werk. Die duiwel laat ‘n mens ook neerval (vgl. Markus 9:18,20,25).

Skrywer: Prof Francois Malan