‘n Leser Vra,

Ekt n rukkie gelede gelees: “moenie na die weer kyk nie”. Het nagelaat om die teks neer te skryf. Dis nie Pred 11:4 nie.

Kan u help asb?

Antwoord

Dr Johann Antwoord

Die enigste gedeeltes in die Bybel wat iets verwys van mense “wat na die ‘weer’ kyk”,  kry ‘n mens in ….

Prediker 6

¹¹ Moenie heeltyd die wind dophou en na die wolke opkyk nie, want die reën sal op sy bepaalde tyd kom.  Werk liewer voluit voort. (Die Boodskap vertaling 2008)

Handelinge 1

9 Na hierdie woorde het Jesus van die Olyfberg af na die hemel teruggekeer. 10Terwyl die dissipels nog staan en kyk hoe Hy in die wolke verdwyn, het twee mans uit die hemel by hulle kom staan. Hulle het spierwit klere aangehad. 11Een van die mans vra toe vir die dissipels: “Hoekom staan julle so na die hemel en kyk? Dink julle dat julle nooit weer vir Jesus gaan sien nie? Hierdie selfde Jesus wat nou voor julle oë na sy hemelse woonplek toe vertrek het, sal op presies dieselfde manier na julle toe terugkom.” (Die Boodskap vertaling 2008)

Lukas 12

⁵⁴Jesus sê toe vir die mense wat na Hom luister: “Julle is sulke goeie weervoorspellers! As julle ’n wolk daar uit die weste sien aankom, sê julle: ‘Dit kom reën.’ En dan gebeur dit ook. ⁵⁵En wanneer die suidewind begin waai, sê julle: ‘Nou gaan ons uitbraai van die hitte.’ En dan gebeur dit ook. ⁵⁶“Ek verstaan julle spul skynheiliges glad nie. Julle is sulke goeie weervoorspellers. Julle kan presies sê wanneer dit gaan reën en wanneer dit warm gaan wees, maar julle kan glad nie die tyd reg lees nie. ⁵⁷Besef julle nie hoe laat dit al op God se groot horlosie is nie? ⁵⁸“Julle weet ook nie hoe om reg teenoor ander mense op te tree nie. Kyk net hoe dikwels beland julle in die hof. Dit is omdat julle nie bereid is om die saak voor die tyd te gaan uitpraat met mense wat julle hof toe wil vat nie. Moenie so hardkoppig wees nie. Gaan maak dinge tussen julle en ander mense reg voordat julle in die hof beland. ⁵⁹Wie weet, later word julle skuldig bevind en dan moet julle ’n lang tyd in die tronk gaan sit.” (Die Boodskap vertaling 2008)

Skrywer: Dr Johann Voges

Hoe weet ‘n mens of iemand die Heilige Gees ontvang het of nie; kom ons probeer om die vraag eerder te formuleer in die streking van Paulus se bedoeling met 1 Korintiërs 12 – 14 … wat verwag ek moet daar in my eie hart en lewe as christen gebeur wanneer ek, soos Paulus dit hier vers 13 stel, met die Heilige Gees gedoop is of deur die Heilige Gees deurdrenk is?

Dis nie net ‘n belangrike vraag waarop ek as christen in my lewe ‘n antwoord moet kry nie, maar dis net so belangrik dat my antwoord ook in die Bybelse konteks verstaan word.

Sommige gemeentelede in Korinte het gedink dat ‘n mens die vraag net kan beantwoord as jy ook begin doen wat diegene doen wat daarop aanspraak maak dat hulle al die regte geestelike belewenisse ervaar het, met ander woorde waar ander mense die geestelike dinge beoefen is die plek waar jy ‘n antwoord op jou vraag moet gaan soek. En toe lidmate se geestelike ervaring die norm begin word het vir die mate waarmee jy dink jy deur die Heilige Gees deurdrenk is, het die gemeente van Korinte al groter geestelike probleme begin optel.

• sommige gemeentelede het begin dink dat hoe meer ek myself emosioneel kon laat meevoer of inleef in my godsdiens, hoe ‘n beter kwaliteit christen word ek dan
• dit het veroorsaak dat daar ‘n soort geestelike hoogmoed tussen die gemeentelede ontstaan het. ‘n Houding van “ek is ʼn beter en meer toegewyde christen” as enige ander afhangende van die lysie geestelike gawes waaroor ek dink ek beskik
• natuurlik het lidmate jaloers op mekaar begin raak of vir mekaar begin neusoptrek omdat hulle begin glo het dat my geloofwaardigheid as christen af gehang het van veral ‘sekere’ gawes. So het sommige lidmate eerder ‘n groter spiritual nuinsance as ‘n spiritual influence op die gemeentelewe begin kry
• die hartseer van dit alles was dat al die sogenaamde geestelike ervarings in die gemeente nie net verwaandheid en ʼn toutrekkery onder baie lidmate veroorsaak het nie, maar dat daar veral ‘n stuk vervreemding en verdeeldheid tussen lidmate onderling begin ontstaan het.

 

In sy antwoord hierop in 1 Korintiërs 12 – 14, wys Paulus nie net op hoe verwarrend dit kan raak as elke christen sy eie geestelike ervaring vir ander wil begin voorskryf as die norm vir ‘n geesvervulde lewe nie, maar probeer hy veral om hier om ‘n korrekte perpektief te stel op wat ‘n geesvervulde lewe werklik beteken.

Om met die Heilige Gees gedoop / deurdrenk te wees of die Heilige Gees as gawe te ontvang, beteken vir Paulus: “As julle nie seker is of iemand regtig onder die invloed van die Heilige Gees praat nie, wil ek julle ’n goeie toets daarvoor gee. Iemand wat deur die Gees praat, sal nie sê: “Vervloek is Jesus” nie. As iemand egter sê: “Jesus is die Here,” is dit die Heilige Gees wat hom dit laat sê” ^{1 Korintiërs 12;3}; Johannes gee ‘n soortgelyke antwoord hierop: “Liewe vriende, moenie enige persoon glo wat beweer hy sê dit of dat onder die invloed en leiding van die Gees nie. Ondersoek en toets eers hierdie “geestesuitsprake”. Kyk of die oorsprong daarvan regtig by God lê; die wêreld is vol vals profete. Ons kan die Gees van God só uitken: iemand wat nie bang is om vir seker te sê dat Jesus Christus mens van vlees en bloed geword het nie, het die Gees wat van God af kom” ^{1 Johannes 4;1-2}. Die sekerheid of die Heilige Gees in my lewe werk of nie, gaan dus gepaard met my belydenis aangaande Jesus Christus. Ses van die sewe kere wat daar in die Nuwe Testament van die doop met die Heilige Gees gepraat word, verwys dit na die uitstorting van die Heilige Gees op pinksterdag. Hier in 1 Korintiërs 12 wil Paulus dus sê as ek glo in die Here Jesus as my Here en Verlosser, word ek ook deurdrenk / gedoop met die Heilige Gees … is my lewe as christen onder beheer van die Gees van God.

‘n Belangrik ding om hier raak te sien is dat die doop met die Heilige Gees nie iets is wat êrens gebeur omdat ek nou so ‘n oulike deurleefde christen geword het nie. Die Bybel is hieroor baie duidelik, as die Here God ‘n sondaar red, sluit dit vergewing van al sy sonde in … maak nie saak of  dit in onwetendheid of moedwilligheid gedoen is of nog steeds gedoen word en nog gedoen sal word nie. Die Here verlos my volkome van sonde … daarom is dit ook die een ding wat nooit weer lekker is om te doen nie. Dis hoekom Johannes sê: “Niemand wat deur God sy kind gemaak is, maak nog ’n gewoonte van die sonde nie. Hoe kan hy? God het so iemand mos lewendig gemaak. Ja, uit God self is hy gebore, want God is kragtig en sterk. Daarom mag die gedagte om iets te doen wat God ongelukkig maak, nie eens by ’n kind van God opkom nie” ^{1 Johannes 3:9}. Daarmee wil Johannes nie sê dat ʼn kind van God nie meer sonde “kan” doen nie, maar ʼn kind van God “wil” nie meer sonde doen nie. God vergewe my nie net nie, Hy vernuwe my ook … om in soveel woorde te probeer sê wanneer iemand tot bekering kom, word dit ook pinkster in sy lewe.

Hiermee word dan ook in dieselfde asem gesê wat God se eintlike bedoeling met my verlossing as sondaar is … om deel te wees van die liggaam van die Here Jesus, dit is sy kerk. Geen christen kan dus onbetrokke by die kerk wees omdat hy voel dat hy die Here beter op sy eie kan dien nie … sulke soort christene het nie ‘n bestaansreg nie. Daarom word elke christen in die kerk, deur die Heilige Gees toegerus met verskillende gawes volgens my vermoë en met die oog op die spesifieke verantwoordelikheid (hede) wat ek in die Here se gemeente het.

Wat Paulus hiermee probeer verduidelik, is dat in die kerk van die Here Jesus het elke lidmaat ‘n eie funksie, ‘n eie plek en ‘n eie verantwoordelikheid wat ek moet nakom sodat die liggaam van die Here Jesus (sy kerk) in sy geheel reg kan funksioneer. As ek dus die toerusting wat die Heilige Gees vir my gegee het vir my verantwoordelikheid in die gemeente vir iets anders gebruik of dit gladnie gebruik nie, word ek die oorsaak dat die gemeente soos ‘n gestremde liggaam begin lyk en funksioneer. Dis presies wat hier in Korinte gebeur het, lidmate het die gawes van die Heilige Gees begin gebruik tot hulle eie voordeel en prestige in die dorp in plaas van vir die doel waartoe of waarvoor die Heilige Gees dit vir elkeen (verskillend) gegee het.

Miskien net iets in kort oor die verskillende moontlike gawes… Daar is seker gemeenskaplike gawes wat ons almal ontvang het al verskil ons hoe ookal van mekaar. Byvoorbeeld die gawe of vermoë om te kan glo, hoop en om lief te hê ^{1 Korintiërs 13} , om die vrug van die Gees te kan dra … liefde, blydskap, vriendelikheid ens ^{Galasiërs 5:13vv}. Hierdie gemeenskaplike gawes het veral te doen met my verhouding met die Here en my gedrag as christen in die gemeente enb ook alledaagse samelewing.

Maar bo en behalwe die gemeenskaplike gawes, gee die Heilige Gees ook aan elkeen van ons verskillende individuele (besondere) gawes soos wat elkeen van ons nodig het vir die spesifieke verantwoordelikheid wat ek in die gemeente het. In elke gemeente sal mens dan ook die individuele gawes kry wat vir daardie gemeente in sy tyd en omstandighgede die nuttigste is om as gemeente van die Here Jesus te kan funksioneer.

Maar as lidmate soos in die geval van die gemeente in Korinte begin om individuele gawes wat vir verskillende mense verskillend bedoel is, gemeenskaplike gawes te probeer maak waarop lidmate jagmaak terwille van prestige waarde of geloofwaardigheid, is daar chaos. Dan noem Paulus hier byvoorbeeld as iemand die gawe van spreek in tale het, met ander woorde die gawe om op ‘n seker manier uitting te gee aan sy geestelike ekstase en daar is niemand wat dit kan verstaan nie, water nut het dit vir die gemeente. Laat dan liewer die lidmate wat die gawe van profesie het, met ander woorde die gawe om God se Woord op ‘n verstaanbare manier te kan verklaar, laat hulle in die erediens optree terwille van die toerusting en seën van die hele gemeente^{1 Korintiërs 14}.

Per slot van rekening gaan dit nie oor hoeveel of watter van die of daardie individuele gawe elkeen van ons kan of mag besit nie, maar hoe dié waarmee die Heilige Gees vir elkeen van ons toegerus het, tot seën en opbou van sy gemeente in Korinte (of waar ookal) gebruik word. Daarom sê Paulus hier dat al verskil ons hoe ookal van mekaar en al het geen twee van ons dieselfde genadegawes van die Heilige Gees ontvang nie, is dit geen rede om op mekaar neer te sien of met mekaar te wedywer nie, want al het jy ook die beste gawes ontvang, maar daar is geen liefdesgesindheid waarmee jy dit uitleef nie, beteken jy vir die gemeente en vir die Here niks, ^{1 Korintiërs 12;31-13;1}.

As die gemeente van Korinte of my gemeente dus soos ‘n gestremde liggaam van die Here Jesus begin lyk en funksioneer, behoort ek as christen my hand in eie boesem te steek met die vraag … is dié gemeente nie dalk gestremd omdat ek die gawes wat die Heilige Gees my gegee het óf gladnie gebruik nie óf net gebruik terwille van my eie verrykking … want dan is my bedoeling daarmee in elk geval siek.

Miskien moet ons meer bid … Here begin by my … gee my die genade om die genadegawes wat U aan my gegee het te gebruik vir dit waarvoor U dit hier in my gemeente bedoel het. Die genade om te besef dat die gawes wat U gee ‘n mens nie belangrik of onbelangrik maak nie, maar eerder bruikbaar en diensbaar vir U hier waar ek is. Genade Here om ook ander lidmate se gawes te waardeer en te respekteer …  die tannie met die gawe om beter kos te kook as om te praat waar daar nood is; die ouderling wat die gawe het om mense ‘n seer pad te kan loop eerder as om ‘n wyksbyeenkoms te kan hou; die diaken wat ‘n groter deernis met mense het as die vermoë om te kollekteer; die genade om in my gemeente te kan ervaar dat waar status en swaarkry die geneigdheid kan hê om lidmate net vir hulleself te laat leef, U ons opnuut sal vrymaak om as U kerk vir mekaar en vir U te leef … sodat ons ook in hierdie gemeente mag besef hoe afhanklik ons van mekaar is en hoe ons mekaar nodig het om U kerk te kan wees.

Skrywer: Dr Johann Voges

1 Korintiërs 12³¹ – 14 ¹

^ʼn Allerbeste ‘boere’Raat

^{Johann Voges 2020}

Die heel beste ‘boere’raat om grendeltyd gesond enduit mee te deurleef

en agterna in die onderstebogeit van ons wêreld weer sinvol te begin leef

daarvoor is daar basies net een baie goeie raat van paradystyd af al…

– sorg dat jy elke dag genoeg skeute ‘liefgehê wees’ inkry by al –

Hoe meer gereeld, hoe beter en so ʼn bietjie ekstra net vir ingeval!

Met eg ‘liefgehê wees’ sal jy nooit enige oordosering’s newe effek beleef

net die vals selfsugtige ene bly soms soos modder aan mens vaskleef

 

Om ‘liefgehê te wees’ is iets waaroor almal praat en genoeg van wil hê

ma’ wat’s daai ‘iets’ wat ek so nodig het om goeie gesondheid te kan hê?

‘Liefde’ is die mees verslete, vuilgevat en opgebruikste entjie woord…

dis van kansels af opgepreek, uitgeblêr in menige minneliedjiekoor

dan gebruik elkeen die woord met ʼn eie verstaan van wat ek wil hê.

Tog is dit die enigste woord wat ek… ‘ek gee rêrig om’… mee kan sê

Daar’s nie so iets soos verskillende soorte liefde vir wie of wat ookal

die enigste verskil is die manier hoe ek wys ‘ek gee om’ dis eintlik al

 

Die gevaarlikste ‘virus’ wat liefde dodelik siek kan maak… is ‘vrees’

… vir alleenwees en oudraak of daai gevoel van onveilig wees

… nie raakgesien te word vir wie jy is of alleen siek te moet wees.

Liefde in my raak die dag wakker waar ek kan raaksien en waardeer

…dit wat heel en mooi en goed is in alles en almal wat om my bestaan

…bewus te raak van heilige grond waarop ek gereeld verstom staan

Ek kan die Here en ook alles en almal om my liefhê en waardeer

omdat ek weet dat ek eerste liefgehê is, lank voor my liefhê probeer.

 

Die verleentheid as my vermoë van glo, hoop en liefhê verward raak

Ons almal lees en ken 1 Korintiërs¹³ vir die mooi woorde wat Paulus hierin oor liefde te sê het, maar om werklik die bedoeling daarvan reg te ver­staan moet ʼn mens dit binne die konteks lees waarin hy dit destyds geskryf het. Hierdie hoofstuk oor liefde, geloof en hoop vorm eintlik deel van Paulus se ‘raaspreek’ wat al hier in die vorige hoof­stuk¹² begin tot einde van die hoofstuk hierna¹⁴. Miskien is dit dalk eerder meer ‘n soort ‘hart­seer’- as ‘n ‘raas’preek oor die ver­deeld­heid wat die genade gawes onder die lid­mate in Korinte veroor­saak het. Die bedoeling van al die verskillende genade gawes wat die Here vir elkeen gegee het soos wat hulle nodig het om ʼn verskil in hul gemeente te kon maak, het in plaas daarvan ʼn tipe gods­diens­tige snobgeit onder die Korintiërs veroor­saak so asof sekere gawes jou be­langeriker en ouliker laat lyk as dié wat dit nie het nie^{1 Korintiërs 12}.

 

Die gawes wat veronderstel is om van hulle  ʼn bruikbare christene te maak het hulle in onverduurlikes verander as gevolg van die misbruik van hierdie gawes. Dis amper soos hierdie ‘tong innie kies’ storie wat vertel word van ʼn akteur wat die rol van Jesus in ʼn passie­spel moes vertolk. Terwyl hy êrens in die toneel so met die kruis die heuwel uit sukkel, is daar ‘n toeris wat nou behoorlik daarop uit was om sy siel te versondig deur die gek met hom te skeer en allerhande simpel op­merkings te maak oor hoe hy die rol vertolk. Op ‘n punt kon die akteur dit net nie meer vat nie en gooi die kruis net daar op die grond neer en loop daai toeris storm en slaan hom onderstebo. Daarna loop vat hy toe weer die kruis en gaan met sy toneelspel aan asof niks gebeur het nie. Na die passie­spel het die regis­seur hoogs ontsteld die akteur die leviete voorgelees … jy kan mos nie die rol van Jesus wil vertolk en dan ouens wat jou irreteer met die vuis bydam nie… Jesus sou nooit so iets gedoen het nie. Na baie eksuus- en jammersê herhaal daaiselfe moei­lik­heid hom presies netso die volgende dag, waarop die regisseur toe besluit om die akteur die trekpas te gee. Na baie mooivra kry hy toe nog ʼn kans omdat die geld wat hy hier­mee verdien het vir hom om den brode ­gaan. Die volgende dag is die spotter weer daar maar die akteur het hierdie keer rêrig so al wat hy kan probeer om hom nie aan die verpesting te steur nie. Soos wat die ou aangaan en aanhou kan gn mens se kwaadmeter dit uitstaan nie, maar hy gooi nie die kruis neer nie, loer net so onder die dwarsbalk deur en vir sê vir daai spotter… hou maar aan met jou nonsense, ek kry jou na die opstanding.

 

So kom daar dikwels tye dat ek as Christen langs die pad my kruis neergooi om eers my probleme reggeslaan of geskel te pro­beer kry. Daai gevoel van ek probeer om vir jou lief te wees, maar ek hou gladniks van jou nie omdat jy alewig ʼn kwaadgeit uit my irreteer wat ek nie weet hoe om te hanteer nie… ek weet dat ek glo maar jou simpel vrae is besig om my geloof in flarde te skeur… ek hou vas aan die hoop wat ek het maar almal se wanhoop om my laat my al meer wonder of ek nie dalk die kat aan die stert beet het nie.

 

Hoe behoort my omgee vir ander mense te wees…

Wat sou Paulus bedoel met die hierdie liefde wat ek nodig het om ook met jou klaar­gekom te kan kry sonder om my kruis te wil neer­gooi oor die kwaadgeit wat elke keer in my wil oorkook oor alles wat om my verkeerd en stukkend loop raak het? Vir baie is liefde ʼn manier om uiting te gee aan daai gevoel wat jy voel wat jy nie weet wat jy voel as jy dit die slag voel nie… verliefdgeit noem ons dit party­keer. Jy onthou mos nog daai gevoel toe jou geliefde so diep in jou oë gekyk het en jy kon voel hoe jou bloed daarna in eno’s ver­ander. Of is liefde dalk hierdie hyg gevoel wat jy oral in die Hollywood flieks kry met daai gekafoefel wat die stoom so op hulle laat uitslaan. Wat is liefde rêrig as dit dan veronderstel is om meer te wees as net ‘n deurmekaar-gevoel of hierdie weird Holly­wood benoudgeit? Is dit dalk iets senti­men­teel of geheim­sinnig soos die valen­tine liefde­­koors wat ons soms net in Februarie maande kry? Volgens Paulus het ons almal die ver­moë gekry om te kan liefhê. Daar is nie ver­skillende soorte liefdes­ver­moëns nie, dis maar net dié een gawe wat ek het waar­mee ek my ouers liefhet en waarmee ek die Here liefhet en vir jou of vir wie ook­al… al wat rêrig verskil is die manier waarop ek dit elke keer wys. Ek wys my liefde vir my kinders anders as wat ek dit vir my vrou wys of ek wys my liefde vir die Here anders as wat ek dit vir jou of enige iemand anders wys. My liefde vir myself wys ek anders as wat ek dit vir ʼn vreemdeling sou wys wat ek nie ken nie. Paulus se kommernis hieroor… hoe wys ek my vermoë om te kan liefhê sonder dat dit siek of verkeerd oorkom? Natuurlik is die vraag netso van toepassing op my vermoë om te kan glo en te hoop opgrond van wat ek sê ‘ek glo’!

 

Jy word waardeer en respekteer vir die manier waarop jy jou omgee wys

In 1 Korintiërs¹³ lees ons van Paulus se hartseer oor die Korinte gemeente… mooi vroom mense wat Sondae die kerkbanke volsit… talent­volle mense wat dinge in die lewe laat gebeur, maar op ʼn manier mekaar bloed­neus slaan, soos die akteur van die passie­spel, omdat hulle nie met mekaar klaargekom kry … want elkeen dink hulle is ouliker as enige ander ene oor die gawes wat elkeen het of nie. In Paulus se woorde… tussen al daai vroom- en oulikgeit het die heel belangrikste gawes, geloof en hoop en liefde êrens soek loop raak. Waar dit in enige gemeente gebeur, maak nie saak hoe vol die kerk­banke sit of met watse vroom gesigte almal oral rondloop nie… die dag as jou geloof, hoop en liefde siek raak… is dit ‘n helse krisis vir almal en vir jou inkluis.

 

My werdgeit as christen word gewys in die manier hoe ek myself, die Here en ander mense liefhet… anders gesê… wys my die manier waar­op jy die Here liefhet… wys my die manier waarop jy vir jou naby of ver mense omgee… wys my die manier waar­op jy jou ouers res­pekteer; wys my die manier waar­op jy ander mense waar­deer, veral die wat nie dink en lyk soos jy nie… wys my die manier waarop jy met jou buurman of die ou op straat praat … wys my hoe jy dit wat jy sê jy glo geleef kry ook daar waar niemand dit raaksien nie… wys my watter hoop daar in jou steek as almal om jou kerm en kla oor alles wat verkeerd en stukkend loop raak het … en ek sal jou kan sê of jy weet wat dit beteken om rêrig ‘n Christen te wees of nie.

 

Dis Paulus se kommer oor die gemeente in Korinte, nie hul oulik- of vroom­geit nie, maar wat hulle aanvang met hierdie vermoëns wat die Here vir elkeen van ons gegee het om te kan omgee vir mekaar of vir enige iemand anders … om te bly glo ten spyte van alle ongeloof en te bly hoop al word niks waar van jou geloofsoortuigings nie. In Paulus se woorde… ‘hoekom is dit vir mense nie meer lekker om saam met julle te wil wees nie… waarom voel mense on­veilig waar julle bymekaar is?’^{1 Kor 13:4} Soos iemand dit op ʼn kol gestel het ‘people will not care how much you know, until they know how much you care!’ Of in die woorde van die Franse skrywer Danté… die pro­bleem is nie dat mense mekaar nie meer liefhet nie, die probleem is mense gee nie meer om nie. Dis dalk waar­om moeder Teresa op ʼn dag gesê het… ‘ons dink dat ar­moe­de te doen het met die mense wat honger is, nie klere het om aan te trek of ’n huis het om in te woon nie, na­tuurlik is dit ’n pro­bleem op sy eie, maar die grootste ar­moede is as mense jou nie wil hê nie… jou nie liefhet nie en nie vir jou wil sorg nie’.

 

Kom ek probeer dit vir jou so verduidelik, liefde, net soos geloof en hoop, is gawes wat die Here aan elkeen van ons gegee het. My vermoë om iemand anders te kan vertrou (geloof); my vermoë om na iets te kan uitsien wat ek in my geloof raakgesien kry (hoop); my vermoë om vir iemand anders te kan omgee (liefde)… dis almal gawes wat elkeen van ons het. Dis nie soos die genade gawes in hoofstuk¹² waar daar vir verskillende mense ver­skillende gawes gegee word om hul spesifieke ver­ant­woordelikheid in die gemeente te kan nakom nie. Wat ontstel Paulus hier… as ek die dag begin dink dat enige van hierdie vermoëns of gawes, wat of ons almal of net ek het, be­doel was om my oulik of vroom te laat lyk, is dit nag. As ek byvoorbeeld net myself vertrou, net uit­sien na dit wat my blymaak of oulik laat lyk en net vir myself en my eie goeters omgee… dan sê Paulus, het my ge­loof, hoop en liefde siek en niks­werd loop raak. Dis hoekom hy so geweldig ontsteld is oor ­die liefde­lose self­ge­sentreerdgeit onder die gemeentelede in Korinte. Dit plaas nie net ‘n vraag­teken oor hul geloofwaardigheid as Christene nie, maar veroor­saak ook aller­hande onnodige rusies en tou­trekkery onder mekaar oor wie dan nou kamma die belangrikste of oulikste onder hulle is in terme van die soort en hoeveelheid gawes wat jy ont­vang het of nie.

 

Geloof en hoop werk nooit sonder omgee nie

Oor die belangrikste gawe wat elkeen van ons ontvang het, die ver­moë om te kan liefhê of om te kan omgee is daar drie dinge om te weet sê Paulus…

¹ om te kan liefhê maak oral die verskil wat nodig is, daarom is ‘n kerk waarin liefde nie uitgeleef word nie met nikswerd ­gods­diens speletjies besig^{vs 1‑3}. Nie wat ek en jy alles met ons mooi getuienisse of groot uitreik­aksies regkry vorm die hartklop van ‘n ge­meente nie, maar hoe ons vir mekaar omgee en ruimte gee vir mekaar se andersheid, is wat op die ou end rêrig die verskil maak.

 

  In vers ^{1 – 3} noem Paulus allerhande godsdienstige ge­bruike wat volgens die Korintiërs van ‘n mens ‘n goeie Christen sou maak. As ‘n mens dit kon doen het hulle gedink sal jy definitief met musiek en blomme by die hemelpoort verwelkom word. Die probleem is nie die hê van die gawes nie, maar as jy enige van die gawes wat jy het, nie in liefde kan uitleef nie, beteken jou gawes hê absoluut niks nie… dan het jy eintlik ʼn ‘gawe’ ver­leent­­heid vir almal geraak… natuurlik jouself inkluis!

 

² My vermoë om lief te kan hê is bedoel om geleef te raak teenoor almal om my elke dag en waar ek dit regkry, word ‘n stukkie hemel op aarde waar ^{vs 4‑7}. Liefde word gewys in hoe ek bereid is om vir die mense om my soms ten koste van myself plek te kan maak… ‘n stuk ruimte te gun om hul­leself te kan wees of anders te wees as wat jy eintlik van hulle verwag het om te wees. Liefde vra… hoe goed kry ander mense met my klaar­gekom… is dit vir hulle rêrig lekker om by my te kan en wil wees.

 

³ Daar is ook iets van ʼn vir altydgeit in liefde. Eendag, sê Paulus gaan al die goeters wat ons nou so graag wil wees en hê, nie meer belang­rik wees nie ^{vs 8‑13}. Vir die gemeente in Korinte ʼn bitter pil om te sluk. Want vir hulle was sekere gawes belangriker as ander, veral die wat hulle gedink het jy nodig het om jou vromer en ouliker as ander te laat lyk. Soos om goed te kan preek of om enige Bybelteksvers te kon verklaar of om in onverstaan­bare tale te praat of om mense van allerhande siektes gesond gebid te kon kry… wie dit kon doen het hulle gedog loop met ʼn engelestralekrans oral rond… maar al wat hulle daarmee reggekry het, was om mekaar se vlerke geskroei te kry.

 

Vir Paulus is dit nie belangrik hoeveel of watter klomp gawes jy alles het of nie het nie, maar wat maak jy met die hoop, geloof en liefde wat jy daarmee­saam gekry het. Want al die opgaar en bymekaarmaak van allerhande gawes dra nie regtig enige permanente karakter van die hemel nie, maar die liefde wel. Daarvoor gebruik Paulus twee voor­beelde om dit te verduidelik… die eerste voorbeeld fokus op die verskil tussen die optrede en belang­stelling van ‘n kind teen­oor dié van ‘n volwas­sene… die Korintiërs mag nou miskien voel dat sekere gawes alles is, maar eendag by die weder­koms, sal hul­le “grootword” en dan insien dat al die verskillen­de gawes nie so belang­rik was as wat hulle daar­van probeer maak het nie… dan besef dat liefde toe al die tyd belangriker as enige ander gawes is wat daar kan wees.

 

Nog ‘n voorbeeld ons kennis en insig in dinge is nou maar beperk en indirek ons raai eintlik maar die meeste van die tyd oor die dinge wat ons probeer verstaan of wat ons dink ons weet. Maar een­dag met die wederkoms sal ons besef hoe belangrik ge­loof, hoop en liefde toe al die tyd was.

 

Baie mense sukkel vandag om te verstaan dat daar ‘n God van liefde kan wees as die wêreld so deur­mekaar lyk. Ons leef in chaos nie omdat die Here nie meer omgee nie, maar omdat ek kort kort die kruis wat ek moet dra, neersmyt om te probeer regtimmer wat my irreteer… wat help dit ons praat van ‘n God van liefde maar ek en jy wat ver­onderstel is om ʼn voorbeeld te wees van hoe hierdie liefde moet lyk, kan nie eers met mekaar ordentlik oor geloof en hoop gepraat kry sonder om daaroor aan die stry te raak nie. Wat help dit ek gebruik gereeld nagmaal om te dink aan hoe­kom Jesus sy kruis gedra het terwille van my kind van God te kan wees, maar ek gooi kort-kort my eie kruis neer om met my vuiste dinge reg te slaan of met my bek dinge reg geskel te kry en dan ewe vroom daarna my kruis weer te wil loop optel en maak asof niks gebeur het nie.. omdat ek allerhande ander gawes het wat moet kompenseer vir my gebrek aan geloof, hoop en liefde.

 

Die dag as ek in my lewe begin ervaar dat ek liefgehê is, deur die Here en die mense om my… dat ek gerespekteer en vertrou word vir die manier wat ek geleef kry wat ek sê ‘ek glo’… die dag as ek dit ook kan regkry om vir ander mense hoop te gee omdat hulle dit in my manier van lewe raakgesien kry … dan het dit ‘hemel op aarde’ geraak!

Skrywer: Dr Johann Voges

ʼn hoofstuk aanhaling uit: Miskien is daar hoop. Johann Voges 2020. CLF, bladsy 155 – 163

Skriflesing                                   Job 23 ^{1 – 17 Die Boodskap, CUM Boeke}

1Job het gereageer op wat Elifas te sê gehad het. Hy het gesê: 2“Ek wil vandag weer kla. Ek is nog steeds opstandig omdat ek swaarkry. Ek kreun van swaarkry. 3Ek wens ek het geweet waar om God in die hande te kry. Ek sou na Hom toe gegaan het waar Hy ook al is. 4Ek sou my saak gestel het en al my argumente vir Hom uitgepak het. 5Ek sou na sy antwoord ge­luister het en probeer verstaan het wat Hy sê. 6Ek glo nie Hy sou sy groot mag gebruik het om my te oorrompel nie. Nee, Hy sou na my ge­luister het. 7’n Mens wat reg leef, sou met Hom oor sake kon redeneer. Ek is oortuig daarvan dat my Regter my sou vrygespreek het. 8“Ek gaan oos, en Hy is nie daar nie. Ek soek in ’n westelike rigting, maar ek kry Hom nie. 9Ek het in die noorde en in die suide gesoek, maar ek kon Hom steeds nie kry nie. 10Die Here ken my lewe. As Hy my sou toets, sal Hy uitvind dat ek soos suiwer goud is. 11Ek leef soos Hy wil hê ek moet leef. Ek volg Hom en draai nie links of regs van die koers af nie. 12Hy het sekere voorskrifte ge­gee wat ons moet navolg, en ek kom dit na. Ek vat sy woorde baie ernstig op. 13Maar Hy bly soos Hy is, Hy verander nie. Wie sal dit waag om Hom te probeer verander? Hy doen net wat Hy wil doen. 14Hy het planne met my. Hy sal sorg dat wat Hy vir my beplan het, sal gebeur. Dit lyk of Hy baie sulke planne het. 15Omdat ek weet dat die Here daar by my is, word ek vreeslik bang. Hoe meer ek daaroor dink, hoe banger word ek. 16Die Here maak my so bang dat my hart wil gaan staan. 17Alles voel donker om my. Dit is of ’n digte donkerte my gesig wil toemaak. Maar al voel dit so, die donker sal dit nie regkry om my stil te maak nie.”

Job 38 – 41

In hierdie vier hoofstukke antwoord die Here Job se dilemma van… waarom gebeur daar slegte goeters met goeie mense. Hierin word vir Job gevra… hoekom dink jy gebeur alles oral soos wat dit gebeur, maak nou nie saak hoe goed of sleg jy wat gebeur ervaar nie… al wat Job weet is dat hy nie weet nie. Dan antwoord die Here… Job die rede is ‘ginnam’… daar is nie altyd ʼn bepaalde rede of logiese ver­klaring daarvoor nie… die vraag is… of jy my met die ginnam’s in jou lewe kan vertrou!

Job 42 ^{1 – 6a}

1Job het die Here geantwoord en gesê: 2“Ek weet dat U alles kan doen. Daar is nie­mand wat u planne kan laat skeefloop as U eers ’n besluit geneem het nie. 3U het ge­vra: ‘Wie is dit wat my besluite in twyfel trek, maar self niks kennis het nie?’ Dit is ek. Ek het oor dinge gepraat waarvan ek niks weet nie. Hierdie dinge was net te groot vir my klein verstandjie om te verstaan. 4“U het gesê: ‘Luister net ’n slag as Ek praat. Ek het vrae vir jou wat Ek wil hê jy moet ant­woord.’ 5“Ek het vroeër net gehoor wat ander mense van U sê, maar nou het ek U met my eie oë gesien. 6Ek trek alles terug wat ek ge­sê het.

 

Preek

Die waarheid het kante… my kant, jou kant en die regte kant, het Langenhoven op ‘n keer gesê. Hoe ouer ek raak hoe meer bewus is ek ook daarvan dat daar nog ‘n vierde kant van die waarheid kan wees… die ‘geen kant’ daarvan. Of as jy wil, daai grys of misterie kant waarin daar meer hoekom vrae as antwoorde voor is. Wel, in ‘n sekere sin was daar nog altyd hierdie misterie kant van die waarheid, soos iemand eenkeer gesê het… as jy ʼn kind is vra jy vrae sonder dat antwoorde belangrik is en as jy ʼn tieners is klink dit asof jy al die antwoorde ken sonder om vrae te vra. Maar as ʼn mens ouer raak kom jy agter daar is meer as een antwoord op elke vraag en die reg en verkeerd van die meeste antwoorde is ook nie altyd meer ewe duidelik nie. Bygesê… die probleem is dat die meeste hoekom vrae jou gewoonlik by verkeerde antwoorde uitbring… wat jou dan op ‘n dag in een of ander geloofskrisis laat beland of maak dat  jy die Here van allerhande goeters begin verdink waarvoor jy in elk geval g’n bewyse het nie.

 

Maar hoekom vra ons dan hierdie hoekom vrae? Wel, is dit dan nie hoe ʼn mens probleme opgelos kry. Job se vrinne het destyds ook Job se probleem so probeer oplos. Daai idee van as ek net kan weet wat met my aan die gebeur is dan kan ek dit mos reggemaak kry en so sorg dat ek beheer kan kry oor wat my oorgekom het. Job se vriende het gedog hul werk met wat ons sou noem alledaagse common sense, naamlik vir alles wat in die lewe gebeur, moet daar ‘n logiese verklaring voor kan wees. Ons leer ons kinders nog steeds hierdie soort common sense. Byvoorbeeld as jy verkeersreëls oortree, veroorsaak jy ongelukke en as jy dit gehoorsaam sal jy veilig by jou bestemming uitkom en as jy ‘n ma is sal jy nog byvoeg… onthou net my kind vinniger as 120^kpu ry die engele nie meer saam nie. As sodanig is dit goeie raad, rêrige logiese common sense. Maar die oomblik as jy die common sense in trurat gooi, werk dit nie meer nie. Jy kan nie na enige iemand in die hospitaal loop wat in ‘n motorongeluk was en sê… jy’t seergekry, omdat jy ‘n verkeersreël oortree het nie. Of nog erger – die Here het toegelaat dat jy seerkry, want jy wil mos nie hoor nie. Jy kan nie die teëspoed wat iemand oorkom sommer netso aan ‘n spesifieke oorsaak of sonde loop staan en koppel nie. Want dis dan wat jy in die vaarwaters van “hoekom ek” en “hoekom dan so” beland wat jou op die ou end nêrens bring nie. Dis dan wat gewone common sense in ‘n klomp non­sense verander.

 

Maar hoekom vra ons dan al hierdie hoekom vrae as ons weet dat hulle nie behoorlik geantwoord kan raak nie. Wel, jy weet mos hoe werk dit … ek voel dis deel van my menswees om te wil weet hoekom! Want enige onbeantwoorde hoekom en waaroms krap die orde van die lewe wat ons in wil glo, helemaal deurmekaar. Gee my daai gevoel van dat ek beheer verloor oor wat om of in my aan die gang is. Want ons wil graag glo dat ons in ‘n geordende heelal bly waarin alles sin maak, daarom dink ons dat vir alles wat gebeur moet daar ‘n logiese verklaring voor kan wees. Job se vrinne het ook destyds so gedog. Vir hulle was ‘n mens se sukses in die lewe verseker deur altyd te sorg dat jy die regte goeters doen. As jy dus sukkel of in die moeilikheid raak, moes jy iewers êrens iets verkeerds gedoen het wat die logiese orde omgekrap het en as jy kan uitvind wat dit is, kan jy mos regmaak waar jy drooggemaak het en dan is alles weer okei soos dit hoort. Is dit nou common sense of nonsens ?

 

Hoekom dink jy grawe Job se vrinne so in sy chaos rond ? Want Job se krisis raak hul persoonlik, nie in terme van die krisis wat Job deurmaak nie, maar jy moet darem weet as hulle nie ‘n behoorlike verduideliking vir Job se probleem kry nie, val die logika wat hul wêreld regop hou helemaal uitmekaar uit. Dis mos nou gewone common sense om te weet dat as ek ‘n logiese verklaring kan kry oor die krisis waarin my buurman of wie ookal is, weet ek mos wat om te doen sodat so iets my nie dalk ook oorkom nie. Daar­om raak ons sulke eksperts wat presies weet hoekom dit altyd met ander mense sleg gaan tot daai dag dat ek self in die moeilikheid raak en oppak en dan…

 

Het dit jou al ooit opgeval dat die dag as ek in die moeilikheid raak sal ek alles doen om te probeer agterkom waarom so iets met my gebeur. Maar hierdie drang om te wil weet kry ek byna nooit as dit met my goed gaan nie… al gewonder hoekom so? Is dit dalk ʼn common sense ding dat die goeie goeters in die lewe is soort van vanselfsprekend, dit hoort so… dis mos eintlik wat ek van die lewe verwag en van die Here ook… daarom gn vrae daaroor nie. Maar die slegte goeters wat gebeur, dit kannie, daarom moet ek weet wat waar verkeerd geloop het. Daar moet ‘n rede voor wees, moet iets of iemand se skuld wees. Dit vat dan ook gewoonlik nie lank nie om alles en almal te verdink oor dit wat my oorgekom het. Waarin lê die common sense of nonsense in die manier van dink oor die goed en sleg wat my in die lewe oorkom… weet jy dalk ?

 

Is die eintlik probleem agter al ons hoekom vrae nie ten diepste om­dat ek nie weet hoe om met die misterie kant van waarheid saam te leef nie? Een van die spreuke skrywers het amper 3,000 jaar gelede gesê die eer van God lê in wat Hy verborge hou terwyl konings se eer lê in wat hulle in die lig bring^{Sprke 25;2}. Jy sal weet dat leiers en politici gerespekteer word in soverre hulle mense kan oortuig van hoe goed hulle alles in be­rekening gebring het  in die besluite wat hulle neem. Maar in godsdiens ontdek ‘n mens wat aanbidding beteken die dag as jy bewus raak van die misterie kant van God se manier van werk waarin die verstaan en verduidelik van menslike logika g’n sin maak nie. Dis hier waar jy begin ontdek wat rêrig glo van jou vra… daai vertroue in die Here se daarwees vir my al verstaan ek gʼn snars van wat my aan die gebeur is of waar die Here met my heen oppad is nie.

 

Kom ek vertel jou ‘n fiktiewe storie om iets van die dilemma van hierdie “hoekom vra” probleem te probeer illustreer. Kom ons sê iemand met die naam Piet stap soos dit sy gewoonte is elke dag presies om 5^nm, terwyl al die moeë mense van die werk af op pad huis toe is, na die kafee op die hoek om ‘n pakkie sigarette te gaan koop. Skielik kom daar om die blinde hoek by die kafee ‘n onverskillige bestuurder aan en ry Piet onderstebo. ʼn halfuur later toe die ambulans uiteindelik daar aankom, sterf Piet. Waar­om sou jy sê is Piet dood ? ‘n Vriend van Piet sou waarskynlik gesê het… as hy maar liewer nie in spitsverkeer kafee toe geloop het nie, sou hy nie dood gewees het nie. Sy vrou sou dalk sê… as Piet opgehou rook het, soos ek al hoelankal by hom oor gekerm het, sou so iets hom nooit oorgekom het nie. Die ou van die stads­raad sou sê… as die kafee nie op ‘n blinde hoek gewees het nie sou Piet dalk nog geleef het. Die verkeers­man sou sê… as die bestuurder nie so vinnig gery het nie, sou hy die ongeluk kon vermy het. Die paramedici sou waarkskynlik sê… as die ambulans gouer op die toneel was, sou ons Piet se lewe kon red. In die hof sou die regter die motoris skuldig bevind aan strafbare manslag vanweë nalatige en roekelose bestuur. So het elkeen op sy manier ʼn bydrae van sy kant van die waarheid probeer maak oor waarom Piet nou dood is. Beantwoord enige van hierdie weergawes rêrig waarom Piet dood is of is dit hier, wanneer daar nie meer “asse” oorbly om te verduidelik hoekom Piet dood is , dat ons begin vra waarom het die Here dit toegelaat… waarom nou juis Piet van alle mense. Is dit dan nie miskien tog uiteindelik die Here se wil nie… maw sy skuld dat Piet dood is nie, ek bedoel daar moet tog ‘n rede voor wees, sê ons common sense of is ons almal eintlik besig om ʼn klomp nonsens kwyt te raak oor waarom Piet dood is… want niemand weet rêrig nie. Maar omdat nie een van ons bereid is om te erken dat ek rêrig nie weet nie, begin ons almal rondkrap en grawe op soek na daai common sense wat sê as ek net kan weet hoekom sal ek dit regkry om Piet se dood beter verwerk te kan kry… common sense of nonsens

 

Die meeste probleme waarmee ons te doen kry raak in elk geval nooit opgelos met enige ’hoekom’ vrae nie, want voor jy jou kom kry beland jy in dieselfde sirkelredenasies as Job se vrinne wat jou nêrens bring behalwe net in groter moeilikheid en meer hoekom vrae as dié waarmee jy begin het nie. Die vraag is nie hoekom nie, miskien eerder net – wat nou gemaak, want dis ‘n vraag waarop daar antwoorde kan wees.

 

Jy sien, die ‘hoekom vra’ as jy die dag moelikheid optel werk baie selde, want baie min dinge in die lewe is so logies as wat ons baie maal dink. As jy deur die bladsy blaai van wat elke dag in ons leefwêreld gebeur, eintlik in Prediker se wêreld van duisende jare terug al… hoor jy van mense wat moord pleeg wat jy dit nie van verwag het nie en ander wat jy dink sou, doen dit nie. Netso is daar goeie kerkmense wat ander mense verneuk en ander wat nooit kerktoe kom nie wat eerlik mense is. ʼn Mens hoor van getroude mense wat wat skelm verhoudings het en saamblyers wat dit nooit doen nie. Ons weet van mense wat jonk doodgaan en ander wat stokoud raak. Ek hoor jy praat van aanspreeklik- en verantwoordelikheid vat… ja, natuurlik speel dit ‘n rol! Maar ‘hoekom vra’ se antwoorde verklaar nie waarom sekere dinge in die lewe anders gebeur as wat ek gedog het dit sou of waarom slegte goed met goeie mense gebeur of goeie goeters met slegte mense nie. Job en sy vrinne moes destyds elkeen op sy eie manier ontdek hoe om te midde van die misterie van hierdie hoekom en waarom die Here God te bly vertrou vir wie Hy as God is en daarmeesaam te ontdek dat die Here eintlik mense uitnooi om deel te raak van sy heelmaak van sy wêreld wat stukkend geraak het as gevolg van wat mense daarmee gemaak het. Met ons common sense sal ons nooit God se manier van doen ontrafel kan kry nie, daarom sal ons moet leer om in elke situasie nie eers te vra hoekom nie – maar eerder… Here, wat nou?

 

ʼn Mens moet die boek Job klaar gelees kry anders kan jy iewers êrens in die middel loop vasval in al die redenasies en oor en weer gestryer oor wie dink wat nou eintlik in Job se lewe aan die gang is. Hier in die laaste bladsye as die Here vir Job en sy vriende konfronteer oor hul slimgeit oor wie en wat hulle dink met Job aan die gebeur is, staan almal daar met hul mond vol tande… in Job se woorde… Here, al wat ons weet, is dat ons rêrig nie weet nie^{Job 42}. Dan antwoord die Here, soms is daar ʼn antwoord of verklaring op wat aan die gebeur is… Langenhoven se my kant, jou kant en die regte kant van die waarheid… maar meeste van die tyd gebeur dinge met jou ‘ginnam’ is die Hebreeuse woordjie wat daarvoor hier in Job^{38 – 41} gebruik word… sonder enige bepaalde of verklaarbare rede oor hoekom … dis die misterie kant van die waarheid. As jy by die misterie kant gekom het is dit nie wat jy verstaan van dit wat jy nie verstaan kan kry nie, maar of jy die Here dan kan vertrou met die misterie kant … die ‘ginnam’s’ wat jou oorgekom het.

 

Die storie van Job is ʼn ou wêreldse wysheid om te sê… of dit nou met jou goed gaan en of jy in een of ander lewenskrisis is… op een of ander manier lei dit tot ‘n ontmoeting met die lewende God self… word jy gekonfronteer met die vraag wie God vir jou dan is. Hierdie ontmoeting is ‘n persoonlike belewenis en nie ‘n stel feite wat met logika uit­redeneer kan word nie. Ja, natuurlik mag jy hieroor vra en wonder, selfs dit kritiseer of bevraagteken, maar dan ook te onthou dat rondom die nadenke en uitpluisdrang jy soos Job, die Here in die oë sal moet kyk en dan gaan dit nie oor wat weet ek nie, maar wat glo ek !!! ‘n Geloof wat dit kan vat dat die uitkoms van wat God doen of nie doen nie, niks te make het met hoe goed ek dit kan verstaan of verklaar kan kry nie, maar of ek Hom dan daarin kan vertrou vir die God wat Hy is. Die uitdaging om die dag as my hemeltoekyk verward loop raak oor wat my oorgekom het om dan nie net te vra… Here wat nou nie. Is dit ʼn maklike pad… nee, gladnie want hierdie vertrou pad loop wipplank altyd tussen hoop en wanhoop… tussen jy dink jy weet en gladnie weet nie…. tussen saamgeloop kry en te voel Here, moenie vir my wegloop nie.

 

Kom ek probeer dit vir jou saamvat, deur vir jou ‘n gedig voor te lees wat André le Roux du Toit gedig het. André, wat in Weskoppies gesertifiseer is vir skitsofrenie, beskryf sy ervaring van God se anderswees op ʼn kostelike manier in sy gedig, getitel … ‘ek dood’ – dit klink so…

ek dood … ek kom by hemelse poorte … ek klop aan relings …

ek sien petrus vroetel met bos sleutels… ek vra… meneer god tuis? … petrus mompel … ek geloofoortuigings? … invul op pienk vorm drievoud … ek sê … ek nie seker nie … ek my katkisasietoets geslaag … destyds in erfurthuis … ek trek daarna na hillbrow … ek skree in pinksterkerke … ek hande-in-die-lug … ek gooi wagtoring mense uit woonstel… ek glo wederkoms antichris hel engele … ek na weskoppies … ek skitsofreen … ek roomskatoliek anglikaan … ek studeer filosofie … ek séances … ek orals … god alleen weet … meneer … god … petrus krap kop … glimlag dan, sluit oop … gaan maar binne … god nie godsdienstig … god liefde

 

Skrywer:  Dr Johann Voges