Wie rokkel Paulus se gemeentelede af? – Jan van der Watt

Erika vra:

Volgens Filippense was daar mense wat Paulus se gemeentelede afgerokkel het terwyl hy in die tronk was. Wie was die mense en van watter geloof was hulle dan nou? Was dit dalk soos in vandag se tyd waar daar so baie kerke is wat aanspraak maak dat hulle almal in Jesus glo, maar ons is net nie een kerk nie of was dit mense wat nie in Jesus geglo het nie?

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Wie was Paulus se opponente in Filippi? Dit is nie so maklik om te beantwoord nie. Die een basiese probleem is dat Paulus nooit werklik sy opponente identifiseer nie. Hy sê nie wie dit is nie, maar vertel wel wat hulle doen. Die rede is omdat daar in die tyd van die Bybel gevoel is dat sodra jy iemand by die naam noem, jy aan daardie persoon erkenning en eer gee. Om nie sy naam te noem nie, beteken dat jy so wys jy dink nie veel van die persoon of persone nie. Daarom noem Paulus nie sommer die name van sy opponente nie. Hy wil nie te veel prominensie aan hulle gee nie. Ons weet daarom ook nie altyd na wie hy verwys nie.

Daar is verskillende teorieë oor wie die opponente kon wees, maar dit is waarskynlik ‘n groep wat gevoel het Paulus is te liberaal en dat Christene meer ‘Joods’ moes wees, met ander woorde, die groot getal Joodse wette moes nakom. Dit is nie dat hulle nie in Jesus geglo het nie, maar dat hulle gevoel het dat dit tog nodig is om die klomp ekstra wette te hou. Paulus het natuurlik gesê dat ons vry is van al die wette. Die meer Joodsgesinde mense het Paulus waarskynlik oral gevolg en sy gemeentes probeer oortuig om meer Joods te wees en het so gemeentelede afgerokkel. Hulle was gedeeltelik suksesvol, hoewel Paulus se siening uiteindelik die siening van die Christelike kerk geword het.  

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Paulus vervolg die Christene – Jan van der Watt

Erika vra:

Hoekom het Paulus die Christene vervolg? Wat was dit wat die Joodse geloof en reëls en Fariseërs gehad het teen Jesus in Paulus se tyd? As ek dit reg verstaan het Paulus se vervolging van Christene plaasgevind omdat hulle in Jesus geglo het. Tog het hulle rede gehad om in Jesus te glo, want hy was toe reeds op aarde gewees, gekruisig en het opgestaan. Oorlewing moes dit tog so oorgedra het aan die Jode in Paulus se tyd? En hoekom moes die Christene doodgemaak word? Kon hulle nie maar soos vandag keuses gehad het nie?

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Om die vraag te beantwoord moet ons eers bietjie kyk na hoe die politieke en godsdienstige omstandighede in daardie tyd daar uitgesien het. Die magtige Romeine was die politieke heersers oor die hele Mediterreense gebied. Om so ‘n groot gebied te beheer sonder telefone, vliegtuie, karre ens. het spesiale reëlings gevra. Hulle het in die meeste gevalle met die plaaslike mense ‘n ooreenkoms gemaak – die plaaslike mense kan hulle eie plaaslike sake en veral hul eie godsdienstige sake reël, maar dan moet hulle gereeld hulle belasting betaal en hulle polities gedra. Hulle moet nie in opstand kom of betoog nie. Daarom kry ons in Jesus se tyd die Sanhedrin of Joodse Raad (Jesus moes eers voor hulle verskyn met sy verhoor) wat oor die plaaslike Joodse sake en godsdiens beheer gehad het en daarna is hy na die politieke leier, Pontius Pilatus (wat namens die Romeine beheer moes uitoefen). Deel van die ooreenkoms was ook dat die Jode regspraak kon uitoefen oor sake wat hulle direk raak (maar nie oor politieke sake nie – sien die gesprek tussen die Jode en Pontius Pilatus in Johannes 18:28-32). Hulle kon mense straf as hulle dink die mense oortree hulle plaaslike wette of godsdienstige reëls. Hulle kon selfs Jode wat hulle gedink het oortree hulle godsdienstige wette vervolg ver buite die grense van Israel. Daarom kon Paulus ook Damaskus toe gaan (wat in Sirië was) om die Christene daar te vervolg.

Paulus-hulle, as Jode, het dus die reg gehad om Jode te vervolg wat hulle dink teen hulle godsdiens gedraai het of dinge doen waarmee hulle nie tevrede is nie. Ons lees in die eerste hoofstukke van Handelinge dat die Christene Jesus as die opgestane Messias bely het. Die Jode het dit nie aanvaar nie en wou hulle stilmaak (Lees die mooi verhaal in Handelinge 4). Toe die Christene nie wou luister nie, het die Jode gevoel dat hulle die egtheid van die Joodse godsdiens bedreig en het hulle daarom begin vervolg.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Ek wil gedoop word maar bly saam met my ou – wat nou? – Kobus Kok

Alet vra: 

Ek en my vriend bly saam. Ons staan nou voor die keuse om gedoop te word. Ek weet egter nie of ek moet nie. Mag ek gedoop word as ek weet ek gaan verder in sonde saam leef?

Antwoord:

Dr Kobus Kok antwoord:

Ek wil gedoop word maar bly saam met my ou – wat nou? Dr. Kobus Kok 

Die doop is ‘n teken of seël van die feit dat iemand Jesus as verlosser aangeneem het. Dit veronderstel dat jy jou ganse lewe aan God oorgegee het en dat jy begeer om volgens Sy wil te leef. Wanneer mens tot wedergeboorte kom, is dit die Gees wat werksaam in jou is. Die Gees oortuig jou ook van wat reg en eerbaar is in God se oë (Joh 3:3-6). In Romeine 12:1-2 maak Paulus ‘n oproep op gelowiges om hulle liggame as heilige en lewende offers aan God te gee en om nie aan hierdie sondige wereld gelyk te word nie. In plaas daarvan om gelykvormig te word aan hierdie wereld moet die Christen haar denke laat vernuwe. Indien mens toelaat dat God jou denke vernuwe, se Paulus, sal mens ook vinnig weet wat vir God goed en aanneemlik en volmaak is. Die vraag is dus: Wat dink jy eerlik is die wil van God in hierdie situasie? Doen dan die wil van God – die Gees sal jou duidelik wys wat die antwoord is. Wees gehoorsaam aan God!

Skrywer: Dr Kobus. Kok

Kennis en geloof – Francois Malan

Pieter vra:

[Hierdie leser het ‘n vraag gevra oor Calvyn en geloof. Hy vra nou ‘n opvolgvraag oor kennis en geloof]:

Ek wil graag weet wat die VERSKIL tussen geloof en kennis is, byvoorbeeld in die lig daarvan dat die imperatief in die Skrif as ‘n reël is: “Glo!” en nie “Ken!” nie?

Antwoord:

Prof François Malan antwoord:

Slegs enkele opmerkings oor die vraag en die lang stuk wat die vraesteller reeds opgestel het.

1. Die opdrag om te ken kom wel in verskeie vorms implisiet in die Skrif voor:

Mt 22:37 Jy moet die Here jou God liefhê … met jou hele verstand (dianoia)

1 Petrus 1:13 daarom omgord die lendene van julle verstand – soos ‘n werker met die

Oosterse lang rok wat opgebind moet word sodat hy kan werk of hardloop – impliseer die

werking van jou verstand om insig en kennis te verkry.

Die opdragte om te leer (manthanoo) bv. Mt 11:29 leer van My

Die opdragte om te leer (ginooskoo) bv. Mk 13:28 en vele ander

Die opdragte om op te let (blepoo) bv. Mk 4:24

1. Pieter spook aan die einde van sy lang stuk oor geloof en kennis met proposisies en logiese verklarings vir geloof en kennis

(1) Is daar in die Skrifgetuienis ondersteuning vir gedagte dat kennis van proposisies as

proposisies nodig is vir geloof?

(2) Watter funksie vervul begrip by kennis van proposisies in hulle hoedanigheid as

proposisies?

(3) Is kennis van proposisies as proposisies deel van die geloofakte of slegs ’n

noodsaaklike voorwaarde?

Met die kennis van God en geloof in God gaan dit egter anders, want ons het met die onkenbare te doen, wat in ontoeganklike lig woon (1 Tm.6:16), ondeurgrondelik is sy oordele, onnaspeurlik sy weë (Rm.11:13).

As God, die Vader, Seun en Heilige Gees, Hom nie self aan ons openbaar nie, kan ons Hom nie ken of in Hom glo nie (openbaring Mt.11:25-27; 16:16-17; 1 Kor.2:10; Vader, Seun en Gees, vgl. Jn.14:26; 15:26; 2 Kor.13:13; Gl.4:6; Tit.3:6; vgl HK vraag 24). God maak Homself kenbaar deur sy Woord, en as mensgeworde Woord is Hy vir ons kenbaar in Jesus Christus (Jesus sê vir Filippus volgens Jn.14:9 hy wat My gesien het (ho heoorakoos pf.part. waarvan die gevolge voortduur) het die Vader gesien (pf. met voortduring).

In Joh.14:6-11 sê Jesus: ‘Ek is die weg en die waarheid en die lewe. Niemand kom na die Vader behalwe deur My nie. As julle My ken (egnookate perfektum: leer ken het en nou ken), sal julle my Vader ook ken. En van nou af ken julle Hom en sien julle Hom…die Vader bly in My…Glo in My omdat Ek in die Vader is en die Vader in My…’

Kennis van God is geloofskennis. Geloof is die totale positiewe verhouding van die mens tot God. God het Homself gegee om deur sy Woord geken te word. Geloof is die mens se draai na God toe (metanoia verandering van denke oor God en jouself; Hebr.6:1 weg van doodswerke tot geloof in God; Hand.26:20 om van denke te verander en na God te draai, doenende (praesens duratief) werke wat waardig/passend is by die verandering van denke; Rom.2:4 God se goedgunstigheid lei jou tot verandering van denke en gedrag. Vgl ook die ander woorde vir bekering: strefoo/epistrefoo die omkeer van jou hele lewe).

Die kennis van God geskied in die vervulling van die openbaring van sy Woord deur die Heilige Gees wat in ons bly en in ons is (Jn.14:17). Die Gees gee in ons die geloof in God (Ef.2:8 want uit genade is julle verlostes deur geloof, en dit nie uit julleself nie, dis die gawe van God; vgl. ook Flp.1:29).

Hy sal julle alles leer didaksai (Jn.14:26; 16:13-15 die Gees van die waarheid sal julle in die volle waarheid inlei hodegeoo; Jesus bring die waarheid en maak dit teenwoordig deur sy koms in die wêreld; die Gees van die waarheid lei ons in hierdie waarheid in en skep vir die gelowiges die ingang daarin; in verse 13-15 word anaggelloo ‘meedeel’, drie maal gebruik) Die Gees lei ons in die geloof in, oortuig ons van die noodsaaklikheid van geloof en van geloofsgehoorsaamheid.

Geloof, as die positiewe verhouding van die mens tot God, kom van God self af. Met sy Woord vereis God die mens se omkeer, sy ‘Ja’-sê vir God. Dit gebeur deurdat die Heilige Gees die klare lig aan die mens skenk om God te ken as sy God. So vind die mens se omkeer plaas. Die kennis van God is in hierdie geloofsgebeure geleë. Daarom sê Calvyn (Inst. III,2,7) geloof ‘is ‘n vaste en seker kennis van God se welwillendheid (benevolentia, sy goeie wil) teenoor ons, wat gefundeer is op die waarheid van sy genadige belofte in Christus, wat deur die Heilige Gees aan ons verstand geopenbaar word en in ons hart verseël/ingeprent word (obsignatur).’

In die geloofsgebeure is egter nie net die kennis van God inbegrepe nie, maar ook die liefde tot Hom (1 Jn.4:7-15), die vertroue op Hom (Mt.11:25-30; 2 Kor 3:4) en die gehoorsaamheid aan Hom (2 Kor 9:13).

Skrywer: Prof Francois Malan